Дьон | EXO-YKT | ЭХО СТОЛИЦЫ

Дьон | 20.10.2024 | 14:00

Айна Куртц: «Искусствоҕа уонна тулалыыр эйгэҕэ тапталы тиэрдии — биһиги сүрүн сорукпут»

Араас эйгэҕэ дьоҕурдаах, ситиһиилээх дьоҥҥо туһаайан “талааннаах киһи барытыгар талааннаах” диэн этии баар. Эдэр дизайнер, худуоһунньук, “АйАрт” уруһуй устуудьуйатын уонна “Soulmate” (“Соулмейт”) таҥас брендин төрүттээччитэ Айна Куртц бэйэтин үлэтин туһунан сырдатта. — Айар үлэҥ туһунан билиһиннэриэҥ дуо? — Мин кэргэммин кытта “АйАрт” диэн профессиональнай уруһуй устуудьуйатын арыйбыппыт. Ону таһынан “Soulmate”...

Дьон | 20.10.2024 | 12:00

Людмила Кривошапкина: «Кырдьартан куттанымаҥ»

– Людмила Семеновна, оҕо талаана-дьоҕура төрөппүттэриттэн, өбүгэ дьонуттан бэриллэр диэҥҥэ тугу этиэҥ этэй? – Аҕам Семен Прокопьевич Кривошапкин Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэ этэ. Баара-суоҕа уон сэттэлээх уолчаан тылланан туран аармыйаҕа барбыт. Сэрииттэн кэлэн баран ийэбин Уус Алдан кыыһын кэргэн ылан, дойдутугар Кэбээйи Сиэгэн-Күөлүгэр олохсуйбуттар. Улахан эдьиийдэрим кэпсииллэринэн, аҕабыт хормуоскатын...

Дьон | 19.10.2024 | 18:00

Хаҥалаһым быйаҥнаах сирэ Ампаардаах

Ытык эбэ тумуллаан киирэр Ампаардаах түбэтэ уруккута «Үс пятилетка» колхуос уһаайбата буолан, ыаллар, пиэрмэлэр олохторо ордон сыталлар. Ампаардаах өҥ буора от-мас, оҕуруот аһа үүнэригэр олус табыгастаах. Манна өссө сэрии быдан инниттэн хортуоппуй уонна хаппыыста үүннэрэллэрэ. Улахан эбэ сылаас тыына кини салгынын харыстыыр буолан, сааскы хойукку тоҥоруу уонна күһүҥҥү хаһыҥ ыла...

Дьон | 17.10.2024 | 10:00

Виктор Бурцев: «Ол күнтэн ыла ох сааны илиибэр тута сылдьар буолбутум»

Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр олохтоох төрүт омуктар бары тылбытын, култуурабытын, фольклорбутун, төрүт үгэстэрбитин сөргүтүүгэ, чөл тутан илдьэ хаалыыга сүҥкэн үлэни ыытарбытын атын национальнай өрөспүүбүлүкэлэр ымсыыра көрөллөрүн туһунан үгүстүк истэбит. Саха төрүт оҕунан ытыыны сөргүтүүгэ, сайыннарыыга үлэлэһэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин төрүт ох саанан ытыыга федерациятын бэрэссэдээтэлэ Виктор Анатольевич Бурцевы кытта бу хайысхаҕа кылгас кэм...

Дьон | 11.10.2024 | 16:00

Муосчут идэтин бүгүҥҥү кыһалҕалара

Тус бэйэбит төрүттэрбит үйэлэр улаҕаларыттан аҕалбыт норуот илиинэн оҥоһуга – муоһунан оҥоруу искусствотын бүгүҥҥү туругун туһунан бу эйгэҕэ үлэлиир маастар Николай Николаевич Петровтуун кэпсэттибит. – Бастатан туран, хантан хааннааххын, кимтэн кииннээххин диэн ыйытыыттан кэпсэтиибитин саҕалыах. – Николай Петров диэммин. Өлөөн улууһун Ээйик бөһүөлэгэр төрөөбүтүм. Төрүт олохтоох көс тоҥустан төрүттээхпин. Аҕам...

Дьон | 11.10.2024 | 14:00

Арктиканы аатырпыта

Балаҕан ыйын бүтүүтэ Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Сэбиэскэй Сойуус, Арассыыйа Дьоруойдара, Судаарыстыбаннай Дуума 1-5-с, 7-с, 8-с ыҥырыыларын дьокутаата, элбэх уордьан, мэтээл, Бочуот грамотатын, ССРС Судаарыстыбаннай бириэмийэтин хаһаайына, Арктиканы аатырпыт чинчийээччи Артур Николаевич Чилингаров төрөөбүтэ 85 сылын бэлиэтээтилэр. Кини 1939 сыллаахха балаҕан ыйын 25 күнүгэр Ленинградка төрөөбүтэ. Аҕата – армянин, ийэтэ – нуучча....

Дьон | 11.10.2024 | 12:00

Ылланарга айыллыбыт олох

Хаһааҥҥытааҕар даҕаны ардахтаах күһүн буолла. Уһун ардахтарга өйбөр куруутун “Тохтообокко ардах түһэр, Түннүкпэр таммаҕы ыһар...” ырыа тыллара ытыллар. Биһиги көлүөнэ оҕолор үрдүкү кылаастартан саҕалаан “Ардахха санаа” ырыаны истэ улааппыппыт. Оччолорго, биллэн турар, ким тыла, ким матыыба буоларын улаханнык билэ да сатаабат этибит. Ырыа баар да баар. Киһи олоҕун кэрдиис кэмнэринэн...

Дьон | 11.10.2024 | 10:00

Кинини саха быһаҕа быыһаабыта

Кинилэр – биһиги дьоруойдарбыт, кинилэр – өлөллөрүн кэрэйбэккэ эйэлээх олох туһугар охсуһаллар, бааһырбыт доҕотторун өстөөх уотун аннынан быыһыыллар, бука бары быраат, убай диэн ыҥырсаллар. Бу анал байыаннай дьайыы бүттэҕинэ, элбэх кэпсэниэ, элбэх кистэлэҥ арыллыа, ким эрэ ол саҕана кимиэхэ да эппэтэх санаатын дьэ этиэ турдаҕа. Сорох ардыгар киһи дьиибэргиир, итэҕэйиэ...

Дьон | 10.10.2024 | 10:00

Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины” нойосуус билиим»

Саха киһитэ тыйаатыры, артыыстары олус ытыгылаан ылынар ураты көрөөччү. Ол оруоллары ураннык толорор артыыстартан сүдү тутулуктааҕын саарбахтаабаппын. Оннук биир үтүө киһи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Щепкин аатынан Үрдүкү театральнай училище “көмүс выпускнига” Борис Иванович Борисовы кытта өрөгөйдөөх 75 сааһынан сэһэргэстибит. – Артыыс буолар баҕа санаа оҕо эрдэххиттэн баара дуу? –...

Дьон | 05.10.2024 | 14:00

Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп

2022 сыл кулун тутар 8 күнэ биһиэхэ ыар сүтүк күнэ этэ, ыраас халлааҥҥа этиҥ эппитинии аймаабыта: ыарахан ыарыы дьүөгэбит Ирина Елизарова сырдык тыынын ылан барбыта. Чугас киhиҥ, дьүөгэҥ, доҕоруҥ суох буоллаҕына, биллэн турар, бастакынан үйэтитии туhунан санаалар киирэллэр эбит. Кини биллэр, бэйэтэ ааттаах-суоллаах, историялаах, сүгүрүйээччилэрдээх, истээччилэрдээх буоллаҕына, атыннык толкуйдуу да...

Дьон | 05.10.2024 | 12:00

Василий Куприянов: «Саха култууратын сайыннарыыга үлэлэһэбит»

Эр дьон айылҕаларынан сэмэйдэр, кэпсээн ыһа-тоҕо сылдьыбаттар, ол оннугар, сэһэргэһэн киирэн бардахха, аһыллан, мындыр толкуйдарын, олоҕу атыннык көрөллөрүн, сыаналыылларын арыйаҕын. Саха гимназияҕа баар Аҕалар түмсүүлэрэ сүрдээх көхтөөх үлэлээҕинэн, атыттарга холобур буоларынан биллэр. Мин бүгүн ааҕааччыларбар түмсүү биир көхтөөх чилиэнэ Василий Егорович Куприяновы кытта кэпсэттим. – Василий, бастатан туран, хантан хааннааххын,...

Дьон | 05.10.2024 | 10:00

Ойон-тэбэн ааспыт оҕо сааһым...

Оҕо саас диэн киһиэхэ барытыгар саамай күндүттэн күндү кэрдиис кэмэ. Ол да иһин хас биирдии киһи сааһыран олорон ойон-тэбэн ааспыт дьоллоох оҕо сааһын саныыра элбиир. – Мин, Иванова (Семёнова) Любовь Егоровна, 1960 сыллаахха Ньурбаҕа күн сирин көрөн, ырыаҕа ылланар күөх хонуутугар көҥүл көччүйэн, иллээх дьиэ кэргэҥҥэ ийэлээх аҕам тапталларыгар угуттанан...

Дьон | 04.10.2024 | 16:00

Идэни талыы эрдэттэн быһаарыныыны эрэйэр

Билиҥҥи кэм ыччата баҕарбыт сиригэр үөрэнэр. «Маныаха күүстээх санаа, дьулуур улахан оруолу ылар»,– диэн санаалаах мин бүгүҥҥү сэһэргэһээччим, Кытай Гуанжоу куоратын Гуандунскай университетыгар үөрэнэр биир дойдулааҕым Марианна Третьякова. Кэпсэтиибитин үрдүкү кылаас үөрэнээччилэрэ, атын даҕаны идэлэрин тала илик ыччаттар сэргиэхтэрэ диэн эрэнэбин. – Үтүө күнүнэн, кэпсииргэ ыраах, ол эрээри санааны ситэргэ...

Дьон | 03.10.2024 | 10:00

Надежда Сивцева: «Үрдүк үөрэх дипломун алта уон сааспар туппутум»

Хас биирдии киһи өйүгэр-санаатыгар, майгытыгар, олоҕу анаарар көрүүтүгэр оскуолаҕа үөрэппит учууталын «суола» хаалар, ииппит-такайбыт, уһуйбут үөрүйэҕэ иҥэр. Учуутал ити курдук кэнчээри ыччаты дьол уйатын туттарга кынаттыыр, сырдыкка, үрдүккэ сирдиир. Алтынньы ый 5 күнүгэр аан дойду үрдүнэн Учуутал күнэ бэлиэтэнэр. «Киин куорат» хаһыат бүгүҥҥү таһаарыытыгар удьуор учууталлар, ыччаты иитиигэ олохторун анаабыт...

Дьон | 27.09.2024 | 10:00

Өксөкүлээх суолунан...

Саха норуотун сайдыытын суолун түстэспит улуу киһибит А.Е. Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөй олорбут олоҕо, сүҥкэн суолталаах айымньылара күн бүгүн ааҕылла, үөрэтиллэ тураллара кини сүдүтүн, кэрэхсэбиллээх олоҕу олорон ааспытын туоһулуур. Өксөкүлээх Өлөксөй олоҕун биир дойдулааҕа, С.Р. Кулачиков-Эллэй аатынан Чычымах орто оскуолатын алын сүһүөх учуутала Вера Богдокумова чинчийэн үөрэтиитин бу нүөмэргэ билсиэҕиҥ. Вера Васильевна...

Дьон | 26.09.2024 | 16:00

Римма Бережнева: «Кинилэр иннилэригэр төлөммөт иэстээхпит!»

Анал байыаннай дьайыыга тыылга көмөлөһөр дьоммут уолаттарбытыгар биир улахан тирэх, өйөбүл буолалларын ааҕан сиппэккин. Кинилэр тустарынан хайаан да билиһиннэрэр, дьоҥҥо-сэргэҕэ кэпсиир эбээһинэстээхпит. 2022 сыл сэтинньи ыйтан анал байыаннай дьайыы тиэмэтигэр суруйабын. Ийэлэри, уолаттары, сүтүктээхтэри, волонтердары... Биһиги, суруналыыстар, кинилэри сырдатарбыт, кэпсиирбит, ааҕааччыларга тиэрдэрбит олус наада. Сорох ардыгар суруйар дьоруойгун көрдүүрүҥ уустуктардаах...

Дьон | 26.09.2024 | 14:00

Арассыыйа Дьоруойун иитэн таһаарбыт үөрэх кыһата

Дьокуускайдааҕы педколледж балаҕан ыйын 16 күнүгэр 110 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтээтэ. 1914 сыллаахха ити күн учуутал семинарията аһыллан, үлэтин саҕалаабыт. Бу оччолорго олус улахан сабыытыйа этэ: эдэр ыччат миэстэтигэр үөрэнэр, идэ ылар усулуобуйата тэриллибитэ, олохтоох оҕолор каадыр буолан тахсар кыахтаммыттара. Ол эрэл туолан, кылгас кэм иһигэр семинария алын кылаас учууталларын уонна...

Дьон | 26.09.2024 | 10:00

Иван Егоров: «Үлэлээбитим тухары саҥаттан саҥаны киллэрэргэ дьулуһабын...»

Үс мэндиэмэннээх Роспотребнадзор Саха сиринээҕи салаатын таас дьиэтигэр киирэн, ааныгар «Профессор И.Я. Егоров» диэн суруктаах кэбиниэккэ болдьоммут бириэмэбитигэр толло-толло тиийдим. Бу күннэргэ 85 сааһын туолбут Иван Яковлевич бэрт чэпчэкитик туттан-хаптан, утары хааман кэллэ. Уһун, улахан остуоллаах кэбиниэт эркинигэр хаартыскалар кэккэлээбиттэр. Муннукка Саха АССР бастакы санэпидстанциятын оһоҕунан оттуллар мас дьиэтин макета...

Дьон | 20.09.2024 | 14:00

Дьоҥҥо туһалаах буолартан дьоллонон...

Хас биирдии киһи сиргэ төрөөн, бэйэтин аналын, бэриллибит айылгытын толорор, ситэрэр аналлаах кэлэр. Ол да иһин “Сиргэ төрөөн, киһи буолан дьоллоох этим диэҕим мин...” диэн хоһооҥҥо хоһуллан, ырыаҕа ылланнаҕа. Мин бүгүн билиһиннэрэр киһим Лукина Анна Алексеевна аам-даам тымныылаах, үлэһит-хоһуун дьоннордоох Абый оройуонун Ураһалаах нэһилиэгэр 1940 сыллаахха ыам ыйын 29 күнүгэр...

Дьон | 20.09.2024 | 12:00

Ханна да суох, хатыламмат, ураты...

(Чөркөөх түмэлигэр ыалдьыттаатыбыт)

Дьон | 20.09.2024 | 10:00

«Иистэнньэҥ баҕата байҕал курдук дириҥээн, кэҥээн иһэр эбит...»

Киһи бу орто дойдуга туох эмит дьоҕурдаах кэлэр. Бу айыллыы өбүгэттэн ситимнэнэр. Өбүгэ сатабыла, дьоҕура удьуорунан бэриллэр. Ол үтүө холобурун Таатта улууһун Игидэй нэһилиэгин олохтооҕо Марфа Нестероваҕа көрүөххэ сөп. Бүгүн кинини кытта кэпсэтиибитин сэргээҥ. – Күһүммүт барахсан номнуо кэмин ылан, тулабыт көмүс өҥүнэн ойууланна. Өр кэтэһиннэрбэккэ, тулабыт маҥан хаарынан үллүктэниэ...