Дьон | Страница 6 | EXO-YKT

Дьон | 03.02.2022 | 11:55

Тохсунньу тоһуттар тымныытын сылаас тыынынан илгийэн, Чурапчы улууһун Халыҥ Хадаарыгар тыыннаах доҕуһуол, дохсун ырыа дьоро киэһэтэ буолан ааста. Айар суол аартыга 50 сыл анараа өттүгэр Хадаар нэһилиэгэр саҥа култуура дьиэтэ тутуллан, култуура сайдыытыгар алгыстаах аартык арыллыбыта. Оччолорго биһиги сэттэлээх-аҕыстаах оҕолор дьон-сэргэ сүргэтэ көтөҕүллүбүтүн бу баардыы өйдүүбүт. Онтон ыла оҕо, эдэр...

Дьон | 28.01.2022 | 17:00

Мария Харлампьева-Попова: «Кэлэктииппинэн олус киэн туттабын»

Саҥа дьыл бырааһынньыктарын кэмигэр Марфа уонна Сергей Расторгуевтар ааттарынан Саха сирин судаарыстыбаннай циркатын айар хамаандата, нэһилиэнньэҕэ үөрүүнү-көтүүнү бэлэхтээри, сахалыы эттэххэ, харытын ньыппарынан үлэлээтэ. Бу күннэргэ цирка аренатыгар саамай дьиҥнээх остуоруйа дойдута сатыылаата! Саҥа «Лýна» остуоруйаҕа ыалдьыттаабыт, көрөн кэрэхсиир дьолго тиксибит көрөөччү эрэ барыта бу туруорууттан дьиэтигэр ап-хомуһун кыырпаҕын илдьэ барда....

Дьон | 23.01.2022 | 12:00

Давид Архан: «Итэҕэлэ суох омук сүтүө»

Ааҕааччыларбыт “Үс түмсүү” диэн ааттаах саха эр дьонун түмсүүтэ баарын истибит буолуохтааххыт. Кинилэр, сүрүннээн эр дьон кутун уһугуннарар, өйүн-санаатын сааһылыыр гына араас хамсааһын үлэни тэрийэллэр. Хас өрөбүл ахсын эр дьоннор Арчы дьиэтин тэлгэһэтигэр арчыланаллар, уста турар олох-дьаһах, инники кэскил уонна итэҕэл туһунан кэпсэтэллэр. Кинилэр тус идеальнай эйгэлэрин хайдах көрөллөрүн- истэллэрин,...

Дьон | 23.01.2022 | 11:00

Үрүҥ түүн кэриэтэ нуһараҥ, амарах сүрэхтээх аанньал

«… Кинилэр дьоҥҥо-сэргэҕэ ураты болҕомтолоохтук, кыһамньылаахтык сыһыаннаһаллара. Киэҥ билиилээх, бэйэлэрин идэлэрин эҥкилэ суох баһылаабыт, оройуоҥҥа эрэ буолбакка, өрөспүүбүлүкэ таһымыгар биллэр, убаастанар, ытыктанар быраастар этилэр. Ыраһах туһа диэн баран күнүстэри-түүннэри үлэлииллэрэ, эйэҕэс майгыларынан, амарах сүрэхтэринэн, сырдык-ыраас дууһаларынан эмп үлэһиттэригэр бастыҥ холобур буолаллара». Юрий Павлович Степанов, РФ үтүөлээх бырааһа, мэдиссиинэ билимин дуоктара,...

Дьон | 21.01.2022 | 16:00

Федор Марков: «Бачча сааспар диэри үлэбин сатаан сыаналаабаппын...»

Бүгүҥҥү нүөмэрбит ыалдьыта – муосчут, Саха сирин норуодунай худуоһунньуга Федор Иванович Марков. Кинини кытта олох оскуолатын, “булкуллуу”, бэйэни көрдөнүү, уһуйуллуу, балысхан сайдыы, төттөрү барыы уонна сааһырыы туһунан сэһэргэстибит. – Мастарыскыайбар бүгүн эрэ киһитэ суохпун. Бу күһүҥҥүттэн кэргэниттэн арахсан, ускул-тэскил сылдьар оҕону олордубутум, бэҕэһээ хос булан көстө. Дьиҥэр, үчүгэй маастар булкулла...

Дьон | 14.01.2022 | 20:54

Люба Готовцева: «Киһи биир сиргэ тэпсэҥнии туруо суохтаах»

Киһи олорорун тухары төһөлөөх элбэх киһини кытта билсэрэ, алтыһан ааһара буолуой?! Оттон суруналыыс буоллаххына, өссө элбэх киһини кытта көрсөҕүн, кэпсэтэҕин. Олоххор алтыспыт дьоҥҥун аны туран барыларын кытта сибээс туппаккын, ол эрэн искэр киллэрэн, олус үчүгэйдик саныы сылдьаҕын. Мин Любалыын, таптаан ааттыырбынан Любушкалыын, 2000 сыллар саҥаларыгар билсибитим. Онтон ыла хайдах эрэ...

Дьон | 01.01.2022 | 10:30

Боло Уус дьүрүскэнэ

Нуучча георгафическай уопсастыбатын уонна Арассыыйа суруналыыстарын, Саха сирин суруйааччыларын, Саха сирин уустарын Сойуустарын чилиэнэ, СӨ култууратын туйгуна, Чурапчы улууһун Хатылы нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, ураты көрүүлээх чинчийээччи, талба талааннаах норуот маастара Николай Аржаков-Боло Уус үүнэр 2022 сыл тохсунньу 7 күнүгэр 70 сааһын бэлиэтиэҕэ. Бүгүн кинини кытта сэһэргэһиибитин сэргээҥ. Мындыр өйүнэн, сатабылынан...

Дьон | 30.12.2021 | 11:00

Ыччакка хайдах сыл ааста?

Ааһан эрэ сыл кимиэхэ эрэ түһүүлээх-тахсыылаах, уларыйыылаах-тэлэрийиилээх буолан биэрдэ. Оттон ыччаттарбытыгар сыл хайдах ааста? Тугу ситистилэр? Туох сонуннаахтар? Ол туһунан хаһыаппыт эрэллээх доҕор ыччаттара санааларын үллэстэллэр. Василина Лукина, Саха сиринээҕи ниэп уонна гаас тэрилтэлэрин идэлээх сойуустарын (Нефтегазстройпрофсоюз) бэрэссэдээтэлэ, ХИФУ аспирана: — Оҕус сыла миэхэ олус интэриэһинэйдик ааста. Олоҕум туох баар...

Дьон | 29.12.2021 | 10:30

Диана Осипова: «Баабырын кыччаан хаалбыт диэн астыммакка барбыт»

Емельян Ярославскай аатынан Саха музейыгар турар Амурскай баабыр дьылҕатын туһунан истибит-билбит эрэ барыта кэрэхсиир. Ол эрээри бу сэдэх экспонат биһиги музейбытын хайыы-үйэ 115 сыл кэриҥэ ааттата турарын билэн соһуйуоххут. Бүгүҥҥү нүөмэрбит ыалдьыта, Емельян Ярославскай Музей-дьиэтин салайааччы-методиһа Диана Семеновна Осипова баабыр историятын сиһилии кэпсээтэ. Ааҕыҥ, сэргээҥ. «Арыый атын» кыылы бултаабыттар –...

Дьон | 28.12.2021 | 17:30

Саха сиригэр бильярды аҕалбыта

Биир тиис бырааһа уол «дьон айахтарын, тиистэрин көрөбүн” диэн турардаах. Хаһан эрэ кыыспыт тыҥырах оҥорор кэмигэр аҕабыт «оптуобуска дьахталлар тыҥырахтарын лааҕын көрөр буоллум” диэн күллэрбитэ. Ол курдук, суруналыыс киһи быһыытынан, билсибит киһибин ханнык рубрикаҕа киллэрэрбин, тугу кэпсэтиэхтээхпин толкуйдуур идэлээхпин. Мин Айталы кытта хамсык ыарыы кэннэ реабилитациялыыр кииҥҥэ теннистии сылдьан билсибитим. ...

Дьон | 28.12.2021 | 14:30

Кумааҕыттан күн талбытын барытын

Розалия Новгородова (@soul.studio.for.you) – кумааҕы трубочкалартан араас оҥоһугу хатан таһаарар уран тарбахтаах маастар. Кини саҥа дьыллааҕы харыйа дьууппаларын уонна онтон да атын дьиэ малын-салын сакааска оҥорон эбии дохуоттанар суолу тобулбут, ону таһынан бу дьарыгар дьону онлайн-куурустарга үөрэтэр: – Ордук быйыл харыйа дьууппата эрэ буолбакка, уопсайынан кумааҕы турбочкалартан хатыллан, өрүллэн оҥоһуллар...

Дьон | 28.12.2021 | 10:30

Александра Бочкарева-Иннокентьева: «Үлэлии олорон атын үйэҕэ тиийэбин...»

Бүгүҥҥү дьоруойбун кытта Саха сирин Худуоһунньуктарын сойууһун үбүлүөйдээх дьоро киэһэтигэр билсибитим. Кини сэһэргиирин истэ туран, тулабытыгар буола турар сугулааны умна быһыытыйбытым. Биһиэхэ быыстапкаҕа мустубут да дьон мэһэйдээбэтэхтэрэ. Биир хартыына кэпсээниттэн саҕыллан тахсыбыт сэһэргэһии оннук кэҥээн-дириҥээн, силистэнэн-мутуктанан барбыта. Арассыыйа Худуоһунньуктарын сойууһун чилиэнэ, СӨ искусстволарын үтүөлээх деятелэ Александра Самсоновна Бочкарева-Иннокентьева – “Киин...

Дьон | 27.12.2021 | 19:49

Талаан биир киһиэхэ түмүллүүтэ

Талааннаах киһи барытыгар талааннаах диэн этиигэ толору сөбүлэһэн туран мин бүгүн ааҕааччыларбар кэпсиир киһим чахчы да эргиччи дэгиттэр киһи буоларын эһиэхэ суругунан тиэрдэн көрүөм. Федот Павлович Максимов – СӨ Доруобуйатын туйгуна, спорт бэтэрээнэ, “Гражданскай килбиэн” бэлиэ хаһаайына, үрдүк категориялаах ЛФК бырааһа, “За вклад в развитии народного художественного творчества РС (Я)”...

Дьон | 27.12.2021 | 19:40

Сахалар күлүү йогатын баһылаабыттар

Күлүү доруобуйаҕа олус туһалааҕын, бэл, олоҕу уһатарын туһунан элбэхтик кэпсииллэр. Оттон Үөрүү-күлүү йогата диэн баарын билэр этигит дуо? Чөл өйдөөх-санаалаах буолуу Академиятын доцена, чөл олоҕу пропагандалааччы уонна тарҕатааччы, Күлүүгэ норуоттар икки ардыларынааҕы таһымнаах тренер Анжелика Ильченко-Оконешникова кэпсиир: – Күлүү йогата диэн тугуй? Киһи уйулҕатыгар туох дьайыылааҕый? Атын дьарыктартан туох уратылааҕый?...

Дьон | 27.12.2021 | 16:23

Айаал Евдокимов: «Киинэни устууга үлэ курдук сыһыаннаһабын»

Көбүс көнөтүк субулла сытар уһун айан суолунан массыына сыыйылыннарар. Айылҕа барахсан күһүҥҥү көмүс киэбинэн кэмчиэрийбит кыыс оҕолуу оргууй саһархай сэбирдэхтэринэн далбаатыырга дылы. Күһүҥҥү ылааҥы күн биһиги устар бөлөхпүт Дьокуускайтан “Үтүө дьыала Кубога” куорсунун анньыммыт, киэҥ аартыга арыллыбыт сиригэр – күөх Ньурбаҕа бастакы документальнай киинэбитин уста айаннаан иһэбит. Киинэни оҥоруу умсулҕаннаах...

Дьон | 15.12.2021 | 11:00

Улуу нуучча омук сабыдыала саарбахтаммат

«Уруккуну умнар норуот кэскилэ суох» 2022 сылга Саха өрөспүүбүлүкэтэ төрүттэммитэ 100 сыла бэлиэтэнэринэн, өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан (кэлин да соҕотох) Ленин уордьанынан наҕараадаламмыт «Элгээйи» сопхуос бастакы дириэктэрин уонна 14 сыл тохтоло суох сопхуоһу салайан, чуолаан «Элгээйи» сопхуоһу, Сунтаар оройуонун, бүтүн Саха сирин Сойууска тиийэ аатырдыбыт, оччотооҕу үлэҕэ, олоххо-дьаһахха сөҕүмэр ситиһиини ситиспит улуу...

Дьон | 14.12.2021 | 18:00

Уус, маастар, уһуйааччы

Өбүгэ саҕаттан саха эр дьоно мындыр өйдөөх, сатабыллаах уус быһыытынан биллэллэрэ. Саха сатаабатаҕа суох диэбиккэ дылы, аныгы эр дьон маһынан, тимиринэн эрэ уһанар буолбакка, аны хаарынан, мууһунан оҥоһуктарга тэҥнээхтэрин булбаттар. Муусчуттар араас таһымнаах тэрээһиннэргэ кыттаары, төрөөбүт дойдуларыттан куорсун анньынан, Аан дойдуну тилийэ көтөллөр. Сылын аайы ыытыллар «Кыһын Саха сириттэн саҕаланар»...

Дьон | 12.12.2021 | 15:21

Константин СТЕПАНОВ: «Саха аһа быыстапкаҕа эрэ турбатын, иһитэ музейга эрэ хараллыбатын»

Урут өр көрсүбэтэх киһибититтэн хайдах сылдьарын ыйыталаһарбыт. Билигин ырбытын дуу, уойбутун дуу өйдөөн көрөбүт. Аныгы үйэ дьоно бассааптыы туран астыыбыт, төлөпүөммүтүн туппутунан аһыыбыт. Ити барыта кэпсэтиибит төрдө, аска сыһыаммыт уларыйбытын туоһулуур. Бүгүҥҥү ыалдьыппыт “Саха сирин амтана” бэстибээл чэрчитинэн Емельян Ярославскай аатынан Саха музейын балаҕаныгар ыытыллыбыт баай ис хоһоонноох тэрээһиҥҥэ кыттыбыта....

Дьон | 04.12.2021 | 18:00

Мэһэйдэри төлө көтөн

Коронавирус хаарчахтара күн-түүн дириҥээн иһиэх кэриҥнээхтэр. Ол тухары бука бары, били, этэргэ дылы, тыыммакка да, кутуйах иинин хаста олорбуппут иккис сыла буолла. Дьиэҕэ хааллан олорон тугу гыныахпытый? Оҕолуун-уруулуун олохпут улахан аҥаарын компьютер иннигэр атаарабыт. Ол олорон, баҕар, билиибит чиҥээбитэ, мэйиибит хойдубута буолуо эрээри, уопсастыбаҕа өй-санаа уларыйыыта чахчы баран эрэрин билиниэххэ...

Дьон | 03.12.2021 | 11:55

Саалтааны: «Аска сыһыаны үрдэтиэххэ»

Биһиги бүгүҥҥү ыалдьыппыт – "Айсар" уопсастыбаннай тэрилтэ салайааччыта, алгысчыт, ойууһут, олоҕу анаарааччы Александр Васильевич Григорьев-Саалтааны. – Александр Васильевич, эн, ас култууратыгар хоннохтоохтук ылсыһан үлэлэһэр киһи буоларыҥ быһыытынан, санааҕын ааҕааччыларбытыгар тириэрт эрэ, баһаалыста. – Аска сыһыан култуурата бүгүҥҥү күҥҥэ олус наадалаах буолла дии саныыбын. 2010 сыллаахха "Айсар" уопсастыбаннай тэрилтэ иһинэн "Кучу...

Дьон | 27.11.2021 | 11:00

Валентина СОФРОНЕЕВА: «Суоҕу баар оҥоруохха, баары тупсарыахха»

Саха гимназията төрөппүт санаатын күүһүнэн тэриллибитэ. Киин куораппытыгар биир тарбахха баттанар сахалыы тыыннаах оскуола быйыл номнуо 20 сыллаах үбүлүөйүн бэлиэтиир. Бүгүҥҥү нүөмэрбит ыалдьыта –гимназия дириэктэрэ Валентина Софронеева. Төрөппүт туруорсуутунан тэриллибитэ – Валентина Васильевна, бука, кэпсэтиибитин оскуола историятыттан саҕалыырбыт буолуо? Ону хас кэрдиис кэмҥэ араарабытый? –2000 сылларга киин куоракка сахалыы кылаас,...