Дьон | Страница 2 | EXO-YKT

Дьон | 20.02.2025 | 10:00

Геннадий Алексеев: «Киһиэхэ баар буолуохтаах дойдуга таптал...»

Бүгүҥҥү Аҕа дойдуну көмүскээччи күнүгэр аналлаах нүөмэрбит ыалдьыта – СӨ Быыһыыр сулууспатын Ыксаллаах быһыыны-майгыны сэрэтэр-өйдөтөр салаа начаалынньыга, ИДьМ бэтэрээнэ Геннадий Гаврильевич Алексеев. Кини дойдум туһа диэн санаанан салайтаран үлэлээбит олоҕун суола хайа да ааҕааччыга кэрэхсэбиллээх, үүнэр көлүөнэҕэ үтүө холобур буолар аналлаах. – Геннадий Гаврильевич, сэһэргэһиибитин үгэс быһыытынан билсиһииттэн саҕалыахха. –...

Дьон | 17.02.2025 | 10:00

«Кэрэ эйгэтэ туспа абылаҥнаах»

Мария Портнягина – Дьокуускай куорат, өрөспүүбүлүкэ култуурунай, үтүө үгэһи үксэтэр тэрээһиннэрин көхтөөх кыттааччыта, кэрэни түстээччитэ. Мария Портнягина Дьокуускайга буолбут эрэгийиэн икки ардыларынааҕы таһымнаах “Бисер Севера” көрүү-куонкуруска киһи эрэ тутан-хабан, кэтэн, симэнэн көрүөҕүн баҕарар олус кэрэ, ураты уонча оҕуруо симэҕи, оҥоһугу аҕалбыт этэ. Кини ис сүрэҕиттэн кыһанан айан-тутан таһаарбыт оҥоһуктара дьүүллүүр...

Дьон | 16.02.2025 | 18:00

Биир ырыанньыктан саҕалаан

Соторутааҕыта биһиги кылааспытыгар “Өбүгэ мала-сала” диэн быыстапка буолан ааста. Манна эбэлэрбит, эһэлэрбит тутта сылдьыбыт, оҥорбут урукку малларын-салларын, ону тэҥэ ааспыт үйэтээҕи маллары дьиэбититтэн аҕалан, сүрдээх интэриэһинэй тэрээһин буолла. Миэхэ аҕам билигин тутта сылдьар үрүҥ көмүс ньуоскатын ылан биэрбитэ. Ол ньуоска мин хос-хос эһэм, Аҕа дойду Улуу сэриитигэр бэйэтэ тылланан барбыт,...

Дьон | 15.02.2025 | 18:00

Норуот тыйаатырын уота ыҥырар-угуйар

Чөркөөхтөөҕү Петр Васильевич Толстяков аатынан норуот тыйаатыра баай историялаах, Тааттаҕа култуура эйгэтэ сайдыытыгар сүҥкэн кылааты киллэрбит тэрилтэ. Ааспыт 2024 сыл тыйаатыр олоҕун үс бэлиэ сылын кытта ситимнээх этэ. Бастакытынан, Чөркөөх оскуолатын эдэр учуутала, айылҕаттан талааннаах Петр Васильевич Толстяков 1949 с. дэриэбинэҕэ бастакы драмкуруһуогу тэрийбитэ 75 сыла; иккиһинэн, 1989 с. тэриллибит...

Дьон | 14.02.2025 | 18:00

Бэйэ дьарыктаах Павловтар дьиэ кэргэн

Бэйэ дьыалатын арыйыы, дьарыктаах буолуу кэнники сылларга үксээн иһэр. Ол эрээри саҕалаан баран ылсыбыт дьыалатын туох эрэ төрүөтүнэн тохтотон кэбиһээччи эмиэ үгүс. Оттон дьиэ кэргэнинэн уопсай дьарыгы ылсан хаһыс да сылын ситиһиилээхтик үлэлии-хамныы олорор дьон холобурдара биһигини үөрдэр. Дьокуускай куоракка олохтоох Павловтар дьиэ кэргэн декоративнай кирпииччэни оҥорорго бэйэ дьыалатын саҕалаабыттара...

Дьон | 14.02.2025 | 16:00

Хайыһарынан айан 80 сыла

Дьааҥы номоххо киирбит сэттэ чулуу хайыһардьыта 1945 с. 2236 км усталаах Верхоянскай — Дьокуускай — Верхоянскай айаннара олунньу 15 күнүгэр 80 сылын туолар. Бэйэлэрин кэмнэрин эр хоһууттара кимнээҕий? Айан 1945 с. эрэ түмүктэммэтэҕэ. Бу туһунан ССРС хайыһарга спордун маастарыгар хандьыдаат, Саха АССР спордун маастара, СӨ спордун бэтэрээнэ, Дьокуускай олохтооҕо Виталий...

Дьон | 13.02.2025 | 16:00

Оһол кэнниттэн сөптөөх болҕомто

Тиэхиньикэ диэн буолла да, массыына эрэ курдук өйдөбүл киһи өйүгэр охсулла түһэр дии? Оттон доруобуйа туругун бэрэбиэркэлэтэр буоллахпытына, медицина араас тиэхиньикэтин сөҕө-махтайа көрөрбүт мэлдьэх буолбатах. Ыраах улууска олорор чугас киһим көрдөһүүтүнэн оһол кэнниттэн ыарыһахха көмөлөөх буолар медицина табаардарын лааппыларынан балачча сылдьан баран, куорат ортотугар турар атыы-эргиэн дьиэтигэр таба тайанным. Кинилэр...

Дьон | 13.02.2025 | 12:00

Константин Эверстов: «Олунньу ый бүттэ да, сахабыт тылын умнумуохха»

Константин Семенович Эверстов – Кэбээйи улууһун Чагда орто оскуолатын саха тылыгар уонна литературатыгар учуутала, Арассыыйа Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ – «Киин куорат» бүгүҥҥү ыалдьыта. Бастакы түһүмэх. Төрөөбүт төрүт тыл – Үтүө күнүнэн, Төрөөбүт тыл, сурук-бичик күнүнэн эҕэрдэ! Бастатан туран, сахабыт тылын тула кэпсэтиэх. 2050 сылга, ол аата үйэ чиэппэринэн, дьон төрөөбүт...

Дьон | 11.02.2025 | 10:00

Ис кэрэ көрүү таска тахсыыта — дуоһуйуу төрүөтэ

Арассыыйа уопсай үөрэхтээһинин бочуоттаах үлэһитэ, Учууталлар учууталлара, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун маастара Людмила Петровна Жиркованы билбэт, илиитин сылааһынан, айар кут абылаҥынан айан таһаарбыт оҥоһуктарын көрбөтөх, кинигэлэрин билсибэтэх саха, чуолаан, дьахтар аймах, ахсааннаах ини диэтэхпинэ, сыыстарбатым буолуо. Ол курдук Людмила Петровна талба талааннаах, сахалыы төрүт иис үгэстэригэр олоҕуран, араас иис-уус тиэхиньикэтин, ньыматын...

Дьон | 08.02.2025 | 12:00

Екатерина Семенова: «Ылдьаананы аһынным ээ...»

Бу күннэргэ «Саха» НКИХ көрөөччүлэрэ «Уот Дьулустаан» диэн саҥа сериалынан олоробут диэтэххэ, омун буолбатах. Киэһэ аайы: «Киинэбит кэлэрэ чугаһаата», – диэн бассаап бөлөхтөр оргуйа түһэллэр. Саҥа сериалга киҥнээх, кырыктаах Ылдьаана хотун оруолун чаҕылхайдык толорбут Екатерина Семенова көрөөччү киэҥ биһирэбилин ылла. Бүгүҥҥү сэргэх сэһэргэһээччибит – СӨ Үүнэр көлүөнэтин тыйаатырын артыыһа, СӨ...

Дьон | 07.02.2025 | 16:00

«Бэриллэр кыаҕы туһанан, бэйэ кыаҕын холонуохха»

Хас биирдии оскуола киэн туттар, холобур оҥостор үөрэнээччилэрдээх буолар. Биир оннук ыччатынан үөрэххэ дьаныардаах, олоххо көхтөөх Александра Аммосованы ааттыахха сөп. – Саша, үтүө күнүнэн! Ааҕааччыларбытыгар бэйэҥ тускунан билиһиннэр эрэ. – Мин Дьокуускайдааҕы Е.Ю. Келле-Пелле аатынан 26-с №-дээх орто оскуолаҕа 9 «В» кылааска үөрэнэбин. Үөрэх туйгунабын, кылааспар старосталыыбын. Араас олимпиадаларга, бары...

Дьон | 07.02.2025 | 10:00

Анна Ефимова: «Мантан барар баһыылкалар ханна да сүппэттэр»

Куорат тыастаах-уустаах, дьалхааннааах олоҕуттан атын эйгэҕэ бара сырыттым. Онно үлэ күөстүү оргуйар, сарсыардаттан киэһээҥҥэ диэри иистэнэр массыына тыаһа, кыптыый кылыр гынара, хаххаланар сиэккэ өрүүтэ о.д.а. күннэтэ оҥоһуллар. Мин баарбар “өйүүн көтөөрү сылдьабын” диэбит эдэркээн уол кэлэн таҥас кэтэн, мээрэйдэнэн барда, куорат хаһыаттарын аҕалан уурдулар. Манна ким да алҕас кэлбэт, ким...

Дьон | 06.02.2025 | 10:00

Марат Залялов: «Саха сирин мүөтэ — дойдубут кыһыл көмүһэ»

Тохсунньу ый бүтүүтэ Башкирия Уфа куоратыгар буолбут норуоттар икки ардыларынааҕы "ApiGlobal-2025" куонкурус "Полифлернай мүөт" категориятыгар Амма улууһун Мээндигитин ыҥырыа иитээччитэ Марат Залялов хомуйбут мүөтэ 2-с миэстэ буолан, Саха сирин ааттаппыта. «Киин куорат» бүгүҥҥү ыалдьыта – тыйыс айылҕалаах Сахабыт сиригэр мүөттээх ыҥырыаны иитиинэн хаһыс да сылын олохтоохтук дьарыктанар Марат Залялов. –...

Дьон | 01.02.2025 | 11:00

Саргылан Семенов: «Паралимпиада кыһыл көмүһүн ылларбын...»

Кини – 25 саастаах эдэр киһиэхэ олох ыараханын, аһыытын-ньулуунун билбит, ол охсууттан самныбатах, күүстээх санаалаах, сахалыы мындыр толкуйдаах, саастаах да дьоҥҥо холобур буолар киһи киэн туттар дьоруойа. – Саргылан, бастатан туран, бэйэҥ тускунан билиһиннэриэҥ дуо? – 1999 сыллаахха Уус Алдан улууһун киинигэр Бороҕоҥҥо төрөөбүтүм, улааппытым, оҕо, эдэр сааһым барыта онно...

Дьон | 31.01.2025 | 14:00

Эбии дохуоттаныы — аныгы кэм ирдэбилэ

Ыал аҕата бэйэтэ бас билэр, көрөр-дьаһайар, быһаарар туспа эйгэлээх. Булка, айаҥҥа, үлэҕэ-хамнаска уонна да атын торумнарга. Манна бүтүн дьиэ кэргэни көрүү-харайыы, кинилэр тустарыгар кыһаллыы эмиэ буолар. Кини айылгыта – дьиэ кэргэни харыстааһын. Аныгы кэм куорат ыалын аҕата тэҥинэн хас да үлэҕэ сылдьан дьиэ кэргэнин туруктаах буоларын ситиһэр диирбит бүгүҥҥү дьоруойбутугар,...

Дьон | 30.01.2025 | 10:00

Анна Тихонова: «Горкомнарга билиҥҥэ диэри махтанабын»

Хас биирдии киһи – бэйэтэ туһунан кинигэ, ааҕылла илик арамаан тэҥэ. Холобур, хаһыаппыт бүгүҥҥү ыалдьыта Анна Константиновна Тихонова – омос көрүүгэ атын аҕам саастаахтартан улахан уратыта суох. Этэргэ дылы, үллэр үйэтин тухары үлэни өрө тутан кэлбит, туос иллэҥ олорууну өйдүүн-санаалыын ылыммат, төһө кыалларынан, сатыырынан олоҕу кытта тэҥҥэ хаамсар, олоххо олус...

Дьон | 25.01.2025 | 16:00

Хос эhэм бойобуой наҕараадалара

Сэрии толоонугар уонна тыылга төрөөбүт дойдубутун өстөөхтөн көмүскээбит аҕа дьоммут үрдүк ааттарыгар сүгүрүйэр, Ийэ сир туһугар ыар кэмҥэ биир ньыгыл кэккэҕэ түмсүбүт улуу дойдубут норуоттарынан киэн туттар ытык иэспит. Хос эhэм Татаринов Иннокентий Афанасьевич бойобуой олоҕун туоhулара – наҕараадалара. Киhиэхэ барытыгар саамай күндү бэлэх – Эйэ. Кыайыы күнэ – сэрии...

Дьон | 25.01.2025 | 14:00

Айар тыл абылаҥыттан – уруһуй ускуустубатыгар

(Иннин “Киин куорат” 2025 сыл 2-с №-гэр көр) Елена Васильевна Степанова-Пинигина – РФ Суруналыыстарын Сойууһун “Көмүс бөрүөлээҕэ”, СӨ Култууратын туйгуна, “Гражданскай килбиэн” бэлиэ хаһаайката. Идэтинэн – тыл үөрэхтээҕэ, публицист, тыйаатыр туруорууларын уонна уус-уран литэрэтиирэ ырытааччыта, кумааҕы, электроннай да таһаарыыларга үгүс суруйуулардаах суруналыыс, эрэдээктэр, дизайнер. Төһө да дойдутуттан тэйиччи, Москубаҕа олордор,...

Дьон | 25.01.2025 | 12:00

Биир ырыаны – 60 сыл

«Саха» көрдөрөр-иһитиннэрэр хампаанньа ханаалыгар «Эн сулускун» диэн ырыа күрэҕэ өрөспүүбүлүкэ үгүс улуустарыттан ырыаны аргыс оҥостубут ырыа куттаах дьону түмэр. Тэлэбиисэр экранын нөҥүө уһун дьылыгыр уҥуохтаах, мааны таҥастаах аҕам саастаах Далбар Хотун тахсан, сааһыгар тэҥэ суох ыраас, күүстээх куолаһынан истээччи кутун туппутунан барар. Улуу Коркин ньилбэгэр олорон атаахтаабыт, Ольга Иванова-Сидоркевич ырыатыттан...

Дьон | 24.01.2025 | 18:00

Наталья Христофорова: «Дьиэм истиэнэлэрин уруһуйдаан мөҕүллэрим»

Бүгүн мин ыалдьытым – Афанасий Осипов хартыыналарын галереятын сэбиэдиссэйэ, Арассыыйа худуоһунньуктарын Сойууһун чилиэнэ, график-худуоһунньук, СӨ Култууратын туйгуна, айа-тута сылдьар, ыраас ыра санаалаах Наталья Алексеевна Христофорова. Онон, икки Натааһалар кэпсэтиилэрин ааҕан, кэрэни кэрэхсээҥ. — Киһи эйигин көрөн кырдьык да искусствоны эрэ кытта ситимниир, бу эн олох аналыҥ курдук саныыр. Худуоһунньук буолар...

Дьон | 23.01.2025 | 18:00

Тамара Пивоварова: «Тэлгэһэм бүтүннүү алаадьы буолуор диэри...»

Икки оҕотун СВО-ҕа атаарбыт ийэлиин кэпсэттим. Ийэ сүрэҕэ хайдахтаах курдук тулуурдааҕын, улахан уола дьоруойдуу охтубутун төһө да иһиттэр, син биир кэтэһэрин, ийэ буорун буллардахпына эрэ итэҕэйиэм диирин олус ытыктыы, уйадыйа иһиттим. Тамара Михайловна Пивоварова Мэҥэ Хаҥалас Тиэлигититтэн төрүттээх, икки уоллаах, биир кыыс оҕолоох ийэ. Кэргэнэ 28 сыл анараа өттүгэр бу...