Дьон | Страница 2 | EXO-YKT

Дьон | 22.07.2022 | 12:00

Бу күннэргэ сунтаардар биир дойдулаахпыт, биллиилээх суруналыыс Иван Егорович Ксенофонтов-Сунтаарыскай төрөөбүтэ 85 сыла туолан ааста. Туолан ааста эрэ диирбитигэр тиийэбит...

Дьон | 21.07.2022 | 10:00

Дмитрий Дедюкин: Уһун үйэлэнии — дьылҕа бэлэҕэ

Бүгүн кэпсэтэр киһим тыыл, үлэ, спорт бэтэрээнэ, Таатта улууһун, Баайаҕа нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, “Баайаҕа саарына”, “Таатта Ытык ыала”, “XX-с үйэ чулуу булчута” бэлиэлэрдээх Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ытык кырдьаҕаһа, 93 сааһыгар сылдьар Дмитрий Ефремович Дедюкин.

Дьон | 14.07.2022 | 10:00

Татьяна Потапова – Татыйык Мыла: «Аттыгар сылдьар дьолу өйдөөн көрүөххэ эрэ наада»

Аҕам саастарыгар бэйэлэрин тустарыгар дьэ олорон саҕалыыр, оҕону-урууну улаатыннарар ытык иэстэрин толорон, үлэни-хамнаһы кыайа-хото тутан, олохторун оҥостон баран дууһа таптыыр дьарыгын булунар дьон үгүс. Дьокуускайга кинилэргэ аналлаах “Үһүс саас оскуолата” таһаарыылаахтык үлэлиир, ону таһынан куйаар ситиминэн араас интэриэстээх дьону түмэр уопсастыбаннай түмсүү элбэх. Маннык түмсүүлэр биир көхтөөх кыттааччылара – Татьяна...

Дьон | 07.07.2022 | 10:00

100 саастаах сэрии бэтэрээнэ Прокопий Степанов: Үлэни өрө тутуҥ, кэскили түстээҥ

Күн бүгүн биһиги Сахабыт Өрөспүүбүлүкэтигэр 1941-1945 сыллардааҕы Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа баара-суоҕа 25 бэтэрээн хаалбытыттан Сунтаар улууһугар соҕотох Прокопий Афанасьевич Степанов баар. Валериан Николаев Сүдү киһиэхэ сүгүрүйэн Борокуоппай төрөөбүтэ Саха олоҕун уларыйыыта, Дьоллоох олох түстэниитэ, Автономия тэриллиитэ. Саҥа олох оҕото Оскуолаҕа киирбитэ. Саҥа олох киһитэ Тимир көлөнү мииммитэ. Аҕа...

Дьон | 02.07.2022 | 12:00

Эр киһи — олоҕу тутар күүс

Бүгүҥҥү кэпсэтэр дьоруойум – Таатта улууһун олохтооҕо, бастыҥ уопсастыбанньык, тус санаатынан гиирэ спордун сайыннарааччы эр бэрдэ Иннокентий Бояров. – Үтүө күнүнэн, Иннокентий Иванович! Саха киһитин сиэринэн кимтэн кииннээххин, хантан хааннааххын диэн кэпсэтиибин саҕалыым. – Мин ыам ыйын 24 күнүгэр 1965 сыллаахха Таатта улууһун Дьүлэй нэһилиэгэр Бояровтар дьиэ кэргэттэригэр үһүс оҕонон...

Дьон | 02.07.2022 | 10:00

Дьиҥнээх доҕордуулар

Дьылҕа Хаан ыйааҕынан, Одун Хаан оҥоһуутунан өлөр өлүү кинилэри орто саастарыгар дэгиэ тыҥыраҕынан кытаахтаан илдьэ барда. Ол да буоллар кинилэр оҕо саастарыттан Дьиҥнээх Доҕордоһуу дьолун билэн бардылар. Кинилэр сырдык кэриэстэригэр ананар... Эдэр саас, эдэр саас! Эн олус да кэрэҕин! Элбэх сырдык иэйиилээххин, Эрчимнээххин, күүстээххин, Элбэх ыра санаалааххын! “Ким доҕордоох –...

Дьон | 01.07.2022 | 16:00

Волонтердар күүскэ үлэлээтилэр

Бэс ыйын 25-26 күннэригэр Үс Хатыҥҥа үбүлүөйдээх Туймаада ыһыаҕа өрө күүрүүлээхтик буолан ааста. Хас биирдии улахан тэрээһин волонтера суох ыытыллыбат. Ол курдук, дьон-сэргэ бары күүппүт ыһыаҕар уопсайа сүүрбэ устудьуон волонтер быһыытынан үлэлээтэ. Кинилэр сарсыарда 8 чаастан киэһэ 20 чааска диэри 7 информационнай стойкаҕа үлэлээтилэр. Түһүлгэлэри, медицинскэй пууннары, атыы-эргиэн туочукаларын, уопсастыбаннай...

Дьон | 01.07.2022 | 10:00

Дьиэ кэргэн — оҕо сайдар тирэҕэ

Саха гимназиятыгар быйылгы үөрэх дьылыгар дьиэ кэргэн дьоҕурун, сатабылын көрдөрөн, киэҥ эйгэҕэ таһаарар, ыалы түмэр аналлаах «Удьуор оһуора-2022» бэстибээл ыытылынна. Манна бииртэн биир айар дьоҕурдаах, сахалыы куттаах дьиэ кэргэттэр кытыннылар. Бырайыак ааптара – социальнай педагог, саха тылын учуутала Марианна Владимировна Заровняева. Бэстибээл түмүгүнэн «Дьиэ кэргэним умсугуйар эйгэтэ», «Айар дьоҕурдаах дьиэ...

Дьон | 30.06.2022 | 16:00

Үчүгэй үөрэх баҕа санааны толорорго тирэх буолар

Доҕор, доҕордоһуу – киһи киһини кытта чугастык алтыһыыта, биир санаалаах сыһыан. Бүгүн эдэр ыччат туох-хайдах олохтоох олорорун, тугунан интэриэһиргиирин сырдата, доҕорум Альберт Поповы кытта сэһэргэһэбин. Альберт “Будущий дипломат” быйылгы куонкурус кыайыылааҕа, 2020 сыллаахха Ил Дархан “10 топ” тэрээһинин кыттыылааҕа, Саха сиринээҕи Наука дьоҕус академиятын чилиэнэ, А.Е. Мординов аатынан Тааттатааҕы лицей...

Дьон | 30.06.2022 | 10:00

Анна Данилова: Кыыс Бухатыыр дьоруойдаах олоҥхо — омук сырдыкка эрэлэ

Саха героическай эпоһа олоҥхо – норуот тылынан уус-уран айымньыларыттан чулуулара, түүр-монгуол тыллаах омуктар эпическай айымньыларын уһулуччулаах көстүүтэ. Олоҥхо саха норуотун устуоруйатын, философиятын, итэҕэлин илдьэ сылдьар айымньы. Ортоку олоҥхолор кээмэйдэрэ 10-20 тыһыынча хоһоонунан строкалартан турар, сороҕор 50 тыһыынча строкаҕа тиийиэн эмиэ сөп. Үөһээ Бүлүүгэ буолан ааспыт Олоҥхо, Улуу Туймаада хочотун ыһыахтарынан...

Дьон | 29.06.2022 | 10:18

Үөрэхтээһин управлениетын начаалынньыга Мария Петрова: “Биһиэхэ эдэр каадырдар наадалар”

Дьокуускай куорат уокуруктааҕы дьаһалтатын Үөрэхтэһиҥҥэ управлениетын начаалынньыгынан соторутааҕыта анаммыт Мария Петрова киин куоракка үөрэх сайдыытын туһунан көрүүлэрин үллэһиннэ: “Биһиэхэ эдэр каадырдар наадалар, кинилэр инникитин оҕону иитэр үчүгэй учуутал буола үүнүөхтэрэ. Билигин үөрэхтээһин туһунан сокуоҥҥа кэккэ уларыйыылар киирдилэр, онно олоҕуран, үһүс куурус устудьуоннара оскуолаҕа быраактыкаларын ааһан баран, салгыы дуогабарынан үлэлии хаалыахтарын...

Дьон | 25.06.2022 | 10:00

Удьуортан утум салҕанар

Төрөөбүт нэһилиэгиҥ дьонун туһунан суруйар хаһан баҕарар эппиэтинэстээх, долгутуулаах буолар. Тугу эрэ сыыһа-халты суруйан, атыннык таһааран дуу биир дойдулаахтаргыттан сэмэлэниэххин да сөп. Оттон мин бүгүн өрөспүүбүлүкэбитигэр Ийэ сылынан сибээстээн, Лөгөй нэһилиэгэр үлэлии-хамсыы олорор сэттэ оҕо күн-күбэй ийэтэ, истиҥ, эрэллээх кэргэн, эйэҕэс эдэр эбээ Мария Романовна Сокорутова туһунан кэпсиэхпин баҕардым. Мария...

Дьон | 23.06.2022 | 12:00

Тимир ууһа Марат Лопатин: «Киһиэхэ баҕа санаа эрэ наада»

Саха норуотун тумус туттар киһитэ Ксенофонт Дмитриевич Уткин: “Саха төрүт олоҕо үс кэрэ киэргэллээҕинэн киэн туттар: тимир култууралааҕынан, улуу олоҥхолооҕунан, ытык ыһыахтааҕынан”, – диэн этэн турардаах. Чахчы даҕаны, маһы үҥкүүлэтэр, тимири ыллатар уран тарбахтаах уустарбыт оччоттон баччааҥҥа диэри ытыс үрдүгэр сылдьаллар. Кинилэр үлэлэрэ үрдүктүк сыаналанар, үйэлэри уҥуордуур, ааттара-суоллара суон сураҕырар,...

Дьон | 21.06.2022 | 12:00

Алгыс тылын хайдах иҥэринэбит?

Афанасий Семенович Федоров, алгысчыт: – Былыргы ыһыахтар сүрүн сыаллара тугуй? Алгыс түһэрии. Кулубалар, кинээстэр ыһыаҕы тоҕо ыһаллар? Алгыс ылаары. Дьон ыраахтан-чугастан ыһыахха тоҕо мустар? Алгыс ылаары. Өбүгэлэрбит алгыска оннук үрдүк суолтаны биэрэллэрэ, алгыс ыллахпытына, олохпут арыый тупсуо этэ диэн бүк эрэнэллэрэ. Архыып докумуоннара кэпсииллэринэн, дьоннорун-норуоттарын туһугар кыһаллар кулубалар аччаабыта 28-тыы...

Дьон | 17.06.2022 | 16:00

Иис алыбын үйэлээх суола

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана А.С. Николаев Арассыыйа норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэтин сылыгар саха олоҕун чинчиһитэ, бөлүһүөк, саҥа үйэ сайдыытын суолун ыйбыт А.Е. Кулаковскай-Өксөкүлээх Өлөксөй олоҕун, нэһилиэстибэтин үөрэтиигэ, үйэтитиигэ 5 сылы анаан биллэрдэ. Бу улахан суолталаах үлэ сүнньүнэн Арассыыйа “Таптал уонна бэриниилээх буолуу” бэлиэлээх, Амма нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, Саха Өрөспүүбүлүкэтин уус-уран уһаныыга...

Дьон | 17.06.2022 | 10:00

Иннокентий Федоров эмтээх оттор туһунан

Биология институтун сүрүн научнай үлэһитэ, тыа хаһаайыстыбатын билимин кандидата Иннокентий Аполлонович Федоров 1991 сылтан, олох ирдэбилинэн, эмтээх үүнээйилэри үөрэтэр-чинчийэр. Үүнээйи барыта эмтээх Сэбиэскэй сойуус саҕана эмп 80 % үүнээйиттэн оҥоһуллара. Билиҥҥи эмп барыта кэриэтэ синтетическэй. Кинилэр ойоҕос дьайыылара быдан элбэх буолан тахсар. Бөрө сиир ото (вздутоплодник сибирский) зонтиктаахтар ыалларыгар киирэр....

Дьон | 16.06.2022 | 17:00

Виктория Азизова: «Бизнес атаҕар турара бэйэҕиттэн тутулуктаах»

Билигин Саха сиригэр урбаан эйгэтэ тэтимнээхтик сайдар. Сыллата саҥа сүүрээннэр, саҥа кыахтар киирэн иһэллэр. Урукку урбаанньыттар сүрүннээн Саха сиригэр эрэ үлэлиир буоллахтарына, билигин Арассыыйа таһымыгар, омук сирдэригэр кытта таҕыстылар. Бүгүн мин эһиэхэ эдэр предприниматель Виктория Азизованы билиһиннэриэхпин баҕарабын. Оҕо сааһыттан урбаан эйгэтин сэргиирэ Вика Аммаҕа төрөөбүт гынан баран, Алдан улууһун...

Дьон | 15.06.2022 | 13:34

Влада Тимофеева: «Бар дьон сөбүлүүр, өйдүүр чулуу айымньылара кэллилэр»

Бэс ыйын 2 күнүгэр Национальнай художественнай музейга «Сокровища Третьяковской галереи» диэн ураты быыстапка аһыллыбытын истибит буолуохтааххыт. Сорохтор номнуо сырыттаххыт, сорохтор хаһан бараргытын былааннаннаххыт. Чахчы даҕаны, Саха сирин киин куоратыгар нуучча искусствотын чулуу айымньыларын кэлиитэ – кэрэни кэрэхсээччилэргэ күндү бэлэх. Бүтүн хамаанда үлэтин түмүгэ Бүгүҥҥү ыалдьыппыт – Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай художественнай...

Дьон | 11.06.2022 | 18:00

Сырдык олоҕу олорон ааста...

Быйыл ыам ыйын 26 күнүгэр СӨ үөрэҕириитин үтүөлээх үлэһитэ Маргарита Константиновна Петрова сырдык кэриэһигэр анаммыт «Өй-сүрэх этэринэн» кинигэ сүрэхтэниитэ буолла. Кинигэҕэ кэллиэгэлэрин, үөлээннээхтэрин, доҕотторун, дьиэ кэргэнин, аймах-билэ дьонун истиҥ-иһирэх ахтыылара киирдэ. Маргарита Константиновна Петрова – Ыччат Бүтүн Сойуустааҕы Ленинскэй Комсомуолун Сойууһун «Пятилетка эдэр гвардееһа» бэлиэтинэн наҕараадаламмыт, Арассыыйа уопсай үөрэхтээһинин Бочуоттаах...

Дьон | 11.06.2022 | 10:00

Ыччат дьон, үлэни-үөрэҕи баһылааҥ!

Устудьуон сыллара өйгө-санааҕа мэлдьи хаалаллар диэн чахчы. Онон, биир да түгэни куоттарбакка, халтайга ыыппакка, туох баарга барытыгар, араас араҥаҕа күүһүҥ-уоҕуҥ кыайарынан кыттыахха наада. Мантан аллара үөрэҕи сомсо сылдьар АГАТУ уонна ХИФУ устудьуоннара санааларын үллэһиннилэр. Евгений Леонтьев, АГАТУ 3-с кууруһун устудьуона: — Сессиябын үчүгэйдик түмүктээтим. Сотору дойдубар Сунтаарга агро хайысхалаах оскуолаҕа...

Дьон | 09.06.2022 | 19:55

Василий АМЫДАЕВ: “Худуоһунньуктар дьиэтэ суох хаалар кутталлаахпыт”

Бүгүн сахаҕа тарбахха баттанар чаҕылхай талаан, сатабыллаах салайааччы Василий Николаевич Амыдаев биһиги кэккэбититтэн олус хомолтолоохтук суох буолбута биир сылын туолар. Интервью "Киин куорат" хаһыакка 2019 сыллаахха тахсыбыта. Айар куттаах Амыдаевтар аҕа уустарын биир чаҕылхай бэрэстэбиитэлэ – Саха өрөспүүбүлүкэтин худуоһунньуктарын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Василий Николаевич Амыдаев бу соторутааҕыта норуоттар икки ардыларынааҕы плэнергэ...