Дьон | Страница 2 | EXO-YKT

Дьон | 31.05.2025 | 18:00

Сахалартан бастакынан хотугу многоборьеҕа Арассыыйа уонна СӨ спордун маастара, наартаны ойууга СӨ экс-рекордсмена, сүгэни ыраах быраҕыыга Арассыыйа чөмпүйүөнэ, мастаах сүүрүүгэ Арассыыйа призера, СӨ хотугу многоборьеҕа хас да төгүллээх чөмпүйүөнэ, СӨ хотугу многоборьеҕа үтүөлээх тренерэ Анатолий Сыромятников – «Эр бэрдэ» рубрика бүгүҥҥү дьоруойа. – Анатолий Гаврильевич, хантан төрүттээххиний? – Ийэм Сунтаар, ...

Дьон | 30.05.2025 | 16:00

Учуонай үлэтэ — бэйэтэ романтика

Айсен Данилович Васильев – Гуманитарнай чинчийии уонна Хотугу аҕыйах ахсааннаах омуктар проблемаларын институтун научнай үлэһитэ, историческай наука хандьыдаата. – Учуонай диэн кимий? Наука, эн санааҕар? – Учуонай буолар диэн олус интэриэһинэй уонна көҥүл, айар үлэ. Үлэҥ бэйэтэ – романтика. Элбэх дойдуларынан, куораттарынан сылдьаммыт конференцияларга кыттабыт. Архыыпка, библиотекаҕа үлэлиибит. Хас биирдии...

Дьон | 29.05.2025 | 10:00

Алексей Павлов: «Тыйаатыр — тыыннаах искусство»

Сахабыт сиригэр тыйаатыр искусствота балачча кэмҥэ дьоһун таһымнаахтык үүнэн-сайдан кэллэ. Саха сирин олохтоохторо искусство бу ураты эйгэтигэр чугастарын тыйаатырдарбыт ситиһиилээх үлэлэригэр көрүөххэ сөп. Ол курдук, Сахабыт сирин кэлэктииптэрэ араас бэстибээлгэ чаҕылхайдык кытталлар, кинилэри ханна да тиийдэллэр сэҥээрэ, бэлиэтии көрөллөр. Биир оннук үлэлээх-хамнастаах, хас да көлүөнэ көрөөччүтүн кутун туппут инникилээх тэрилтэнэн...

Дьон | 25.05.2025 | 14:00

Аатырбыт саллаат, снайпер-минометчик Илья Бочкарев

Саха сиригэр Ийэ дойдуну көмүскээччи сыла биллэриллэн, патриотическай иитиигэ, историческай өйү-санааны иҥэриигэ уонна бэтэрээннэри үйэтитиигэ туһуламмыт элбэх тэрээһин ыытыллар. Быйыл биһиги дойдубутугар Улуу Кыайыы 80 сылын чиэстээхтик бэлиэтиибит. Ол да буоллар эйэлээх олох туһугар сэриилэспит бэтэрээннэрбитин бэлиэ эрэ күҥҥэ буолбакка ахта-саныы сылдьыахтаахпыт. Аҕа дойду Улуу сэриитигэр 60 тыһыынчаттан тахса саха...

Дьон | 25.05.2025 | 12:00

Иэйии эмискэ кэриэтэ киирэр...

«Аныгы оҕо үлэттэн тэйдэ, төлөпүөн тутан баран олорор» диэни үгүстүк истэбит. Ол эрээри бары оннук буолбатахтар. Улахан дьону да баһыйар эппиэтинэстээх, бүгүрү үлэһит, талааннаах үөрэнээччилэр бааллар. Интэриэстэрэ, дьарыктара да араас буолар. Бүгүн эһиэхэ Сунтаар Элгээйитигэр олорор 5 оҕолоох ыал үһүс уола, 11-с «б» кылаас үөрэнээччитэ Айсен Аввакумовы билиһиннэриэм. Соторутааҕыта Айсен...

Дьон | 24.05.2025 | 18:00

Кыайыы күнүн умнубаппын

Мөлүйүөнүнэн ааҕыллар сиэртибэлээх, мөлүйүөнүнэн хорумньулаах сэрии түмүктэммитэ 80 сыла. Алдьархайдаах сэрии дуораана билигин да иһиллэр, билигин да ахтыллар. Кыайыы көтөллөөх ыам ыйын нүөмэригэр тыыл бэтэрээнэ, Таатта улууһун Игидэй нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, Игидэй нэһилиэгин, Таатта улууһун ытык кырдьаҕаһа Никита Никитич Быгынановтыын кэпсэтиибин ааҕыҥ. – Улуу Кыайыы 80 сылынан, Никита Никитич! Бу...

Дьон | 24.05.2025 | 10:00

Валерий Герасимов: «Саамай сүрүнэ — иитиллээччилэрбит уопсастыбаҕа туһалаах дьон буолан тахсаллара»

Ыарахан иитиилээх оҕолору кытта үлэлииргэ сөптөөх ньыманы тутуһан кэлбит педагогтартан биирдэстэрэ, үрдүк категориялаах тренер, бэчээт эйгэтин үлэһитэ идэтин уларытан, олоҕун оҕо иитиитигэр, спорка анаан, куораттан көһөн тахсан тыа сиригэр олохсуйбут ураты суоллаах Валерий Максимович Герасимов – «Эн суолуҥ» рубрика бүгүҥҥү ыалдьыта. — Валерий Максимович, бу хайысхаҕа хайдах кэлбиккиний? — Бастаан...

Дьон | 23.05.2025 | 19:00

Гаврил Никифоров: «Сырдык олоххутун арыгыга атастаһымаҥ»

Уон сылы быһа эн-мин дэһэн үөрэммит, өссө биир паартаҕа олорбут үөлээннээҕим, кылааһынньыгым Ганика туһунан кэпсиэхпин баҕардым. Кини билигин Гаврил Николаевич Никифоров, астаапкаҕа олорор полиция майора, уһун, бэриниилээх үлэтин иһин 1, 2, 3-с истиэпэннэрдээх судаарыстыбаннай наҕараадалардаах, Кавказ бойобуой дьайыыларын бэтэрээнэ, Чечня сэриитин кыттыылааҕа, биһиги кылаас биир киэн туттар, тарбахха баттанар уолбут....

Дьон | 23.05.2025 | 12:00

Түмүк түбүктээх күннэрэ...

Үөрэх дьыла түмүктэнэр түбүктээх күннэрэ үүннүлэр... Дьокуускай куорат кырдьаҕас оскуолаларыттан биирдэстэрэ – Марха бөһүөлэгин 1 №-дээх орто оскуолатын ааһан эрэр сыл түмүктэрин СӨ үөрэҕириитин туйгуна, бу оскуола дириэктэрэ Мария Николаевна Стручкова кэпсээтэ. – Мария Николаевна, оскуола туһунан кэпсии түс эрэ. – Биһиги оскуолабыт 2022 сыллаахха сэтинньи ыйга 115 сыл үлэлээбитин...

Дьон | 22.05.2025 | 10:00

Петр Алексеев: «Илии-атах бара үөрэммит дьарыга ыыппат»

Ким эрэ «эн, дьарыгыҥ туһунан суруйуум эрэ?» диэтэххэ, үөрүүнэн сөбүлэһэр, ким эрэ кыккыраччы аккаастаан соһутар. Ким эрэ баҕаран, тылланан туран суруйтара сатыыр, оттон сорох кэтэмэҕэйдээн, сөбүлэҥин биэрэ охсубата эмиэ баар буолар. Бүгүҥҥү дьоруойбар эрийэн тиийбиппэр: «Ээ, мин диэн, «любитель эрэ» уус буоллаҕым. Улахан үөрэҕим, идэм да суох, айылҕа тугу биэрбитинэн...

Дьон | 18.05.2025 | 18:00

Хос эбэм туһунан

Мин Нам оройуонун Нам сэлиэнньэтигэр олоробун, улуустааҕы гимназия 5-с кылааһыгар үөрэнэбин. Быйыл Улуу Кыайыы 80 сылынан сибээстээн гимназиябытыгар элбэх үлэ ыытылынна. Олортон биирдэстэринэн эбэлэрбит, эһэлэрбит тустарынан ахтыылары хомуйуу, суруйуу үлэтэ буолла. Онон бүгүн мин хос эбэм Марфа Васильевна Игнатьева туһунан кэпсиэхпин баҕарабын. Кини – мин эһэм Николай Васильевич Игнатьев ийэтэ....

Дьон | 18.05.2025 | 16:00

Эһээбит утума салҕанар

Эһэм Михаил Алексеевич 1910 сыллаахха Горнай улууһугар дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүт. Дьоно эрдэ өлөннөр, эдьиийэ Матрена Алексеевна Кэбээйигэ ыал буолан балтын Аннаны, быраатын Михаилы бэйэтин кытта илдьэ кэлбит. Горнайтан кэлэллэригэр Анна, Михаил Оленев диэн араспаанньалаахтар. Матрена кэргэнэ Степан Иванович Эверстов. Михаилы Эверстов диэн суруйтарбыт. Эдьиийэ Матрена иитэн улаатыннарар. Михаил 1932...

Дьон | 18.05.2025 | 14:00

Александр Данилов: «Оһуокай — демографическай боппуруос»

СӨ «Оһуокай» түмсүү бэрэссэдээтэлэ, «Xоту дойду бэргэн ытааччыта» ырааҕы ытыыга федерация салайааччыта Александр Данилов оһуокай, бэргэн ытыы курдук саха төрүт үгэстэрин сөргүтүүгэ, сайыннарыыга дьоһун кылаатынан эр-хаан эр бэрдэ диэн ааты чиэстээхтик сүгэр. — Александр Джурович, бэйэҕин билиһиннэриэҥ дуо? — 4 уоллаах ыалга улаханнарабын. Инньэ гынан «эр дьон ыала» этибит. Бырааттыылар...

Дьон | 17.05.2025 | 18:00

Айталина Спиридонова: «Бэйэ-бэйэҕин сатаан истиһэр, биир көрүүттэн өйдөһөр буолаҕын...»

Бүгүҥҥү сэргэх сэһэргэһээччибит күөрэгэй чыычаахтыы дьырылатар куолаһа көрөөччү кутун-сүрүн тутар. Кини сөбүлээн толорор ырыатыгар ыллыырыныы, «сүрэҕинэн талар сиргэ тугу таптыырын». Билсиҥ, «Туймаада» судаарыстыбаннай ырыа ансаамбылын солиһа Айталина Спиридонова. • Тылбын ыйыстан кэбистим, испиттэн туох да тахсыбат... • «Чэ, дьээбэҕэ...» диэн тиийбиппит... • Киһи ылла да үөрэммэт, сылы-сыллаан үгүс дьарык түмүгэр...

Дьон | 16.05.2025 | 16:00

Эльдар Садовников: «Суруйдахпына, айдахпына — дьоллонобун»

Олох араас эйгэтигэр көхтөөх, тыгыллар ньэҥири үтүө сорукка салайар, өрүү дэгиттэр сайдарга дьулуһар ыччаттар баар буолаллар. Ол оннук биир эргиччи талааннаах, олоххо көхтөөх көрүүлээх эдэр киһинэн М.К. Аммосов аатынан ХИФУ 4-с кууруһун устудьуона Эльдар Садовниковы ааттыахпын сөп. Эльдар төһө даҕаны устудьуоннаан бүтэ илик буоллар, олох араас өрүтүн сурукка тиһэр суруналыыс...

Дьон | 15.05.2025 | 10:00

Евдокия Тимофеева: «Үрдүкү наҕараадам — «кэрэспэдьиэн Дуунньа» диэн аатым»

Амма оройуонун «Коммунизм тутуутугар» хаһыатыгар өр сылларга үлэлээбит суруналыыс, өрөспүүбүлүкэ хаһыаттарын, араадьыйатын уопсастыбаннай кэрэспэдьиэнэ, саха бастакы хоһоонньут дьахталларыттан биирдэстэрэ, Улуу Кыайыы саастыылааҕа СӨ «Гражданскай килбиэн» анал бэлиэтин хаһаайката Евдокия Иннокентьевна Тимофеева – биһиги хаһыаппыт бүгүҥҥү ыалдьыта. Евдокия Иннокентьевна бу саас Дьокуускайга кэлэ сылдьан анаан-минээн, бэйэтэ этэринии, «эрэдээксийэ тыынын ыла», биһиэхэ,...

Дьон | 14.05.2025 | 09:00

Сайаана Попова: «Бэйэбинэн киэн туттубутум!»

Ыам ыйын 5-10 күннэригэр Москваҕа ыытыллыбыт норуоттар икки ардыларынааҕы «Послы Победы. Москва» слекка Саха сириттэн күүстээх куонкуруһу ааһан, М.К. Аммосов аатынан ХИФУ РФ Хотугулуу-Илиҥҥи норуоттарын тылларын уонна култуураларын институтун устудьуона Сайаана Попова уонна Ленскэй оройуонун Витим бөһүөлэгин орто оскуолатын историяҕа, обществознаниеҕа учуутала Ольга Бутакова кыттар чиэскэ тиксибиттэрэ. Бу слекка бүтүн...

Дьон | 10.05.2025 | 12:00

Араадьыйаҕа ырыаны истэрим...

Аҕа дойду сэриитэ түмүктэммитэ 80 сыл ааста. Ол тухары араас көлүөнэ история араас түгэннэрин аһарда. Сэрии ыар сылларын тыылга аһарбыт оччотооҕу оҕолор сүрэхтэрин бааһа билигин да оһо илик. Ыам ыйын бырааһынньыктарын иннигэр Дьокуускай куораттааҕы «Арчы дьиэтэ» Духуобунай култуура киинигэр сахалыы ырыа-тойук дьиэрэйдэ. Тыыннаах доҕуһуол маастардара, СӨ норуотун артыыстара, «Төрүт дорҕоон»...

Дьон | 10.05.2025 | 10:00

Сэрии оҕолорун кэпсээннэрэ

Бүгүҥҥү кэпсиир дьонум тэҥ баайыылаах сэрии сылларын оҕолоро. Кинилэр ыар сылларга төрөөбүттэрэ төттөрүтүн чиргэл тиит курдук бөҕөргөппүккэ дылы. Захаров Николай Васильевич – РСФCР, СӨ физкултуураҕа уонна спорка туйгуна, ССРС култуураҕа туйгуна, Финляндияҕа, Германияҕа буолбут Аан дойду Кубогын призера, CӨ хайыһарынан сүүрүүгэ, РФ чэпчэки атлетикаҕа спордун маастара, РФ, Уһук Илин, СӨ...

Дьон | 09.05.2025 | 20:00

Тыылга кыайыыны уһансыбыта

Хос сиэнэ Валерия Турантаева, Намнааҕы гимназия 5-с кылааһын үөрэнээччитэ; ийэтэ Парасковья Николаевна Турантаева, Николай Васильевич Иванов-Кыһычча Ньукулай сиэнэ. Кыайыы 80 сыла киһи аймахха сүдү суолталаах, харах уулаах, өрөгөйдөөх бырааһынньыкпыт буолар. Кыайыы туһа диэн сэрии хонуутугар сырдык тыыннарын толук уурбут дьоммутун, ону тэҥэ тыылга сут-кураан, аас-туор олоххо олорон күнү-түүнү ыпсаран, хары...

Дьон | 09.05.2025 | 18:00

Эһэм салалтатынан куоракка үгүс тутуу дьэндэйбитэ

Тимур Барашков, VII «Б» кылаас үөрэнээччитэ: – Биһиэхэ эһэм эргэ альбома кичэллээхтик харалла сытар. Онно баар саһарбыт хаартыскалар элбэҕи кэпсииллэр. Маны көрө олорон урукку кэмҥэ тиийэр, чугас дьонуҥ үөрүүлээх-хомолтолоох күннэригэр сылдьар курдук сананаҕын. Эһэм Барашков Василий Васильевич – Чурапчы көһөрүллүүтүн кыттыылааҕа. Кини 1937 сыллаахха ахсынньы 5 күнүгэр Чурапчы оройуонун Кытаанах...