Тускар туһан | Страница 2 | EXO-YKT

Тускар туһан | 06.04.2024 | 12:00

Үгүс сиэмэ 3-5 сыл устата тахсар кыаҕын сүтэрбэт. Оҕурсу, кабачок, помидор сиэмэтэ 8-10 сыл туох да буолумуон сөп. Моркуоп, сельдерей, укроп, ревень 2-3 сылынан тахсыбат буолаллар. Ол эрэн ити бэйэ сиэмэлээбитэ эрэ итинник буоларын умнума. Атыыга кэлэр сиэмэлэри ким, хаһан, хайдах бэлэмнээбитэ биллибэт. Онон сыл аайы саҥаны ылар ордук. Сиэмэни...

Тускар туһан | 06.04.2024 | 10:00

Тэпилииссэ буорун бэлэмнээһин

Биһиги буорбут үксүгэр тураҥнаах (туустаах) буолан, үчүгэй буору дэбигис булар күчүмэҕэй. Үчүгэй буору хатыҥ эбэтэр долохоно (боярышник) үүнэр сириттэн хоруйан ылыахха сөп. Быйаҥнаах бааһына буора эмиэ барар. Буору кырыстан бэлэмниир өссө ордук. Ону маннык оҥоһуллар: кырыһы саралаан ылан, оттоох өттүнэн умса ууран саһааннаан таһаарыллар. Түгэҕин төгүрүк гына уонна ууну тутар...

Тускар туһан | 29.03.2024 | 16:00

Ааҕыҥ, туһаныҥ

Куорат олохтоохторун, тыа да дьонун долгутар үгүс ыйытыы элбэх. Олороруҥ, тыыннааҕыҥ тухары элбэҕи билиэхтээххин-көрүөхтээххин, онуоха барытыгар сөптөөх хоруйу ыларга тустаах тэрилтэлэр, үлэһиттэр биһиэхэ көмө, сүбэ буолаллар. Биһиги хаһыаппыт сүрдээх наадалаах “Ыйынньык” рубрикабытыгар, ааҕааччыларбытыгар көмө буолаарай диэн, эһиэхэ аналлаах матырыйаал бэлэмнээтибит. Тулаайах оҕону иитэ ылыан баҕалаах дьон ханна тиийиэхтэрин сөбүй? Эппэкиин...

Тускар туһан | 29.03.2024 | 14:00

Петунияны — бүтүн буочуканан

Петуния үгүс суортарын тохсунньу-олунньу ыйдартан ыһан саҕалаабыттар билигин умнастааһын ньыматынан (черенок) силис тартаран, элбэтиинэн дьарыктанар кэмнэрэ. Бэлиэтээн эттэххэ, сыл аайы сиэмэ атыылаһан саҥаттан арассааданы кытта бодьуустаспат туһуттан, күһүн петунияны дьиэҕэ киллэриэххэ сөп. Бу сайыҥҥы сибэкки дьиэҕэ үчүгэйдик кыстыыр, аны туран атын үүнээйилэртэн биир уратытынан умнаһыттан үчүгэйдик силис тардар. Онон олунньу-кулун...

Тускар туһан | 22.03.2024 | 16:00

Курсовойу хайдах суруйабыт?

Сандал сааһы кытта курсовой үлэни суруйар кэм кэлэр. Курсовой үлэ — сыл иһинэн тугу үөрэппиккин, туох интэриэстээххин көрдөрөр тургутуу, ону таһынан билим эйгэтигэр киирэр күлүүс. Биирдэ суруйан баран, ити тиэмэҕин салгыы дипломнай үлэҕэ эбэтэр научнай ыстатыйаҕа кубулутуохха сөп.

Тускар туһан | 22.03.2024 | 14:00

Кыра оҕолоох айанньыттарга туһалаах сүбэлэр

Сорох төрөппүттэр оҕолорун илдьэ ыраах айанныыртан туттуналлар, ыалдьан хаалыахтара, тулуйуохтара суоҕа диэн куттаналлар. Үгүстэр: “Кыра оҕолоох ханна көтүөхпүтүй, айа, сынньаммат буоллахпыт”, – дииллэр. Дьиҥэр, эрдэттэн бэлэмнэнэн, ох курдук оҥостон бардахха, холкутук сылдьыахха сөп.

Тускар туһан | 15.03.2024 | 18:00

Кулун тутарга ыһыллар сибэккилэр

Биир сааскы күн дьылы аһатар дэниллэрин курдук, кулун тутар – оҕуруотчуттарга саамай түбүктээх уонна күһүҥҥү үүнүүгэ акылаат уурар эппиэтинэстээх ый.

Тускар туһан | 09.03.2024 | 10:00

Дьокуускайтан ырааппакка

Кэлиҥҥи сылларга уопсастыбаннай туоналары тэрийиигэ, кыбаарталларга тиэргэннэри тупсарыыга дьоһун үлэ ыытыллар. Онон үүммүт сааскы ылааҥы күннэри көхтөөхтүк, сэргэхтик атаарарга усулуобуйа элбэх – сыырдарга, оҕо балаһааккаларыгар, катоктарга, хайыһар суолугар. Оттон бэйэ бас билэр хаҥкылаах, хайыһардаах буоллахха, үгүс сиргэ киириитэ босхо. (Куорат кытыытынааҕы нэһилиэктэргэ катоктар кулун тутар ортотуттан арыллан барыахтара). Хаҥкылаан сырылатыахха ...

Тускар туһан | 08.03.2024 | 18:00

Үлэ уонна үөрэх

Хайдах сөпкө дьүөрэлиибит?

Тускар туһан | 01.03.2024 | 14:00

Биир сааскы күн дьылы аһатар

Кулун тутар – оҕуруотчуттарга саамай түбүктээх, этэргэ дылы, дьылы аһатар ый. Хаһаайкалар, биллэн турар, оҕуруот аһыттан сүрүннээн биэрэс, помидор ыһан саҕалыыр кэмнэрэ саҕаланара аҕыйах хонук хаалла.

Тускар туһан | 29.02.2024 | 14:00

Саас — иммунитеты бөҕөргөтөр кэм

Кулун тутар 1 күнүгэр Аан дойдутааҕы Иммунитет күнэ бэлиэтэнэр. «Иммунитеккытын бөҕөргөтүҥ» диэн этиини ордук ОРВИ, грипп саҕана мэлдьи истэбит, ааҕабыт. Бу туһунан сиһилии көрүөҕүҥ.

Тускар туһан | 22.02.2024 | 11:00

Бырааһынньыкка бэлэмҥин дуо?

Эр киһи, ыал аҕата, уолаттарбыт бу күннэргэ бырааһынньыктара чугаһаан долгуйа сылдьаллара саарбаҕа суох. Билигин уһуйаантан саҕалаан Аҕа дойдуну көмүскээччилэр күннэрин, этэргэ дылы, оҕотуттан оҕонньоругар диэри ылабыт. Хаһаайкалар, кыргыттар эмиэ долгуйабыт, тоҕо диэтэххэ аны аҕыйах күнүнэн бэйэбит бырааһынньыкпыт кэлиэ турдаҕа дии. Ол эбэтэр кинилэр бырааһынньыктарын хайдах тэрийэбит да, эппиэтэ эмиэ оннук...

Тускар туһан | 17.02.2024 | 10:00

Сүүтүк саҕа сүбэлэр

Бүгүҥҥү нүөмэрбэр хаалбыт 25 сүбэни бэчээттиибин. Ааҕан туһаныаххыт диэн эрэнэбин, олоххут куруук күөх хонуунан аастын, күҥҥүт чэмэлийэ тыктын, дьоллоох-соргулаах буолуҥ!

Тускар туһан | 10.02.2024 | 10:00

ОДьКХ боппуруостарын онлайн быһаарыҥ

“Госуслуги Дом” – элбэх кыбартыыралаах дьиэлэргэ бас билиилээх дьоҥҥо аналлаах сыһыарыы. Бу сыһыарыы көмөтүнэн салайар хампаанньаҕытын кытта ыкса сибээстэһиэххитин сөп – ититии систиэмэтигэр саахал таҕыстаҕына, уот бардаҕына о.д.а. балаһыанньаны тута билэ олорор кыахтанаҕыт.

Тускар туһан | 09.02.2024 | 14:00

Битэмиини аһылыктан ылар ордук

Битэмиин киһи доруобуйатыгар сүҥкэн суолталаах. Ууга суураллар битэмииннэр (холобур, В, С, К, Н, РР) ферменнэр састааптарыгар киирсэллэр, оттон сыаҕа суураллааччылар (А, D, E) гормоннары оҥорорго наадалаахтар. Битэмииннэр киһи организмыгар бэйэлэрэ үөскээбэттэрин кэриэтэ (үөскүүр да буоллахтарына, бэрт кыратык), ол иһин сүрүн иҥэмтиэлээх эттиктэрбитин аһыыр аспытыттан ылыахтаахпыт. Куһаҕаннык аһыыр эбэтэр ас иҥэмтиэтэ...

Тускар туһан | 09.02.2024 | 12:00

Харчыны тардар сүбэлэр

Харчы бэйэтэ туспа энергиялаах; холобура, сорох дьоҥҥо олох тохтообот, уу курдук баранар, сорох дьоҥҥо олус чэпчэкитик үллэн, элбиир идэлээх. Харчыны тардар норуот ньымаларыгар төһө итэҕэйэҕитий? 1. Харчыны кумааһынньыкка кум-хам тутан укпаттар, түбэһиэх сиргэ кыбытан, быраҕан сытыарбаттар, харчыны убаастыахтаахпыт. 2. Кумааһынньык бүк тутуллар буолбакка, харчы көнөтүк киирэр быһыылаах буолуохтаах. 3. Кумааһынньыккытын...

Тускар туһан | 02.02.2024 | 18:00

Сүүтүк саҕа сүбэлэр...

Биирдэ бэриллибит олохпутугар бары дьоһуннаахтык, кэнчээри ыччаппытыгар ааппытын ааттатан, холобур буолан, сөптөөх суолунан айанныахтаахпыт. Онуоха, төһө да саастан, муударай буол, сорох сүбэлэр хаһан баҕарар наадалар. Ону тутустахпытына, ситиһиилээх уонна дьоллоох буоларбыт саарбаҕа суох.

Тускар туһан | 01.02.2024 | 12:00

Элбэх оҕолоохторго көрүллэр чэпчэтиилэр

Өрөспүүбүлүкэбитигэр “Дьиэ кэргэн, ийэ, аҕа уонна оҕо саас көмүскэлин” туһунан СӨ сокуона баар. Ол сокуоҥҥа олоҕуран, биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр 3-тэн үөһэ 18 саастарыгар диэри оҕолоох дьиэ кэргэттэр элбэх оҕолоох дьиэ кэргэн аатын сүгэллэр.

Тускар туһан | 20.01.2024 | 10:00

Иирсээн төрдө — харчы?

Сорохтор итэҕэйиэ суохтарын сөп, ол эрээри дьиэ кэргэҥҥэ иирсээн сүрүн төрүөтүнэн ... харчы буолар эбит. Харчыттан сылтаан ыал этиһиитэ, оннооҕор арахсыы тахсар түбэлтэлэрэ аҕыйаҕа суох. Арассыыйа Үпкэ министиэристибэтин бырайыагын экспердэ, тутулуга суох консультана Наталья Колбасина бэлиэтээбитинэн, үгүс дьиэ кэргэн харчы туһуттан иирсэр, итинник кыыһырсыы оҕо уйулҕатыгар улахан охсуулаах. Эксперт сүбэлэрин...

Тускар туһан | 30.12.2023 | 10:00

Бырааһынньык кэнниттэн чөлбүтүгэр түһэбит

Саҥа сылы көрсөр күүтүүлээх бырааһынньыкпыт буолара аҕыйах хонук хаалла. Хайдах көрсөр, тугу астыыр, чугас дьоммутугар туох бэлэҕи оҥорор, саҥа сылтан тугу күүтэр туһунан ааспыт нүөмэргэ кэпсээн турабыт. Туох барыта бүтэр үгэстээх, онон эрдэттэн бырааһынньык кэннэ хайдах түргэнник чөлбүтүгэр түһэр туһунан кэпсэтиэххэ. Саҥа дьыллааҕы уһун өрөбүл, биллэн турар, наһаа үчүгэй. Ол...

Сонуннар | 28.12.2023 | 18:00

Саҥа дьыллааҕы сынньалаҥҥа ханна бараҕыт?

Саҥа дьыл — бары таптыыр бырааһынньыкпыт, эбиитин уһун өрөбүллээх. Биллэн турар, сокуонунан бэриллэр сынньалаҥ күннэри төһө кыалларынан туһалаахтык атаарыахпытын баҕарабыт. Дьэ эрэ, Саҥа дьыл, Ороһуоспа өрөбүллэригэр киин куораппытыгар туох тэрээһиннэр ыытыллалларый?