Тускар туһан | Страница 3 | EXO-YKT

Тускар туһан | 19.09.2024 | 16:00

Маартан алаас оҥорбутум — саамай бастыҥ айымньым

«Урут киһи кута-сүрэ тохтообот маарыттан билигин көнө хонуулаах, оттонор ходуһалаах алаас буолла», – диэн үөрэ кэпсиир Үөһээ Бүлүү Боотулуутун олохтооҕо, сэттэ уонугар чугаһаабыт Баһылай Луукус Баһылаайап. Тыа сиригэр киһи бэйэтин илиитин күүһүнэн хайдахтаах курдук үлэни көрсөн, маннык түмүгү ылбытын туһунан ааҕыҥ, тускутугар туһаныҥ. Сайынын Дьокуускай куораттан, ону ааһан ыраах Хабаровскайтан...

Тускар туһан | 14.06.2024 | 12:00

Кондиционеры хайдах талабыт?

Куорат дьонун куйаастан кондиционер эрэ быыһыах айылаах. Дьэ, ханныгы талабыт? Сыаната төһөнүй? Хайдах туруораллар? Бу күннэргэ маннык ыйытыыларга элбэх киһи хоруй көрдүү сылдьар буолуохтаах. Кондиционер көрүҥнэрэ Бастакынан, кондиционеры таларга эһиги дьиэҕитигэр ханнык көрүҥ сөп түбэһэрин быһаарыаххытын наада. Холобура, манныктар бааллар: Истиэнэҕэ ыйаныллар сплит-система Үчүгэй өрүтэ: Сплит-система ордук кыбартыыраҕа, чааһынай дьиэҕэ...

Тускар туһан | 14.06.2024 | 10:00

Куйаастан хайдах быыһанабыт?

Төһө даҕаны дьыл хайа да кэмиттэн сайыны ордук күүттэрбит, аҕыннарбыт, Сахабыт сирин өҥүрүк куйааһын тулуйар, уйар киһи ордук куоракка аҕыйах быһыылаах. СӨ доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин саайтыгар суруйалларынан, чахчы даҕаны, куйааһы киһи эрэ барыта уйбат, улаханнык эрэйдэнэр эбит. Ол иһин, салгын температурата 30 кыраадыстан таҕыста даҕаны, организмҥа куйааһы кытта охсуһарга көмөлөһөргө...

Тускар туһан | 01.06.2024 | 18:00

Куурусса этиттэн сонун бүлүүдэлэр

Куурусса этиттэн шницель Куурусса түөһүн этэ – 2 уст.; Сымыыт – 2 уст.; Бурдук – 100-200 г; Паприка – 2 ч.нь.; Туус; Мас арыыта – ыһаарылыырга. Куурусса түөһүн этин бастаан аҥаардыыбыт, онтон чарааһатан өссө икки гына быһабыт. Бииртэн түөрт шницель тахсар этин оҥоробут. Өтүйэнэн кыратык хаптаччы кырбаан биэрэбит. Панировкатын бэлэмниибит:...

Тускар туһан | 01.06.2024 | 18:00

Умнуллубут аспытын сөргүтүөххэ

Оскуолалар, уһуйааннар ыһыахтара үгэннээн тураллар. Сотору улахан ыһыахтар кэлиэхтэрэ. Ону кытта сахалыы сандалыбытыгар тугу астыырбытын былаанныыбыт. Үгэс буолбут бүлүүдэлэртэн хал буолбут буоллаххытына, өбүгэлэрбит умнулла быһыытыйбыт астарын сөргүтэргэ ыҥырабыт. Искэхтээх эбэтэр хааннаах алаадьыэ Алаадьы тиэстэтигэр ханнык баҕарар бөдөҥ балык искэҕин кутан буһардахха, ураты уонна тотоойу бүлүүдэ буоларын билэбит. Оттон сорох хотугу...

Тускар туһан | 01.06.2024 | 14:00

Киһи организмын туһунан

Киһи мэйиитэ 10 миллиард ньиэрбэ килиэккэлэриттэн тутуллар уонна 86 мөлүйүөн единицаҕа тиийэ информацияны өйдөөн хаалар. Мэйиигэ ньиэрбэ импульса нейронтан нейроҥҥа тиийиитин саамай түргэнэ – чааска 400 килэмиэтир. *** Киһи тыла 50 грамм ыйааһыннаах, 9 сантиметр уһуннаах уонна 5 сантиметр кэтиттээх, 17 быччыҥтан турар. Тылга 9000 кэриҥэ амтаны билэр рецептор баар....

Тускар туһан | 31.05.2024 | 12:00

Хааныҥ баттааһына үрдүк буоллаҕына

Хаанын баттааһына эмискэ тахсар киһи минньигэһи, туустааҕы, аһыыны аһыыра, арыгы иһэрэ, табах тардара хааччахтардаах. Дабылыанньа тахсыбыт кэмигэр икки илииҥ сөмүйэлэринэн кулгаахтаргын бүөлүү анньан баран үөһээ уонна муннуҥ диэки эргиир чиэппэрин курдук 60 төгүл эбэтэр 1 мүнүүтэ устата хамсат. Оччоҕуна хараҕыҥ сырдаан, үтүөрэн барыаҥ. Дабылыанньа чэпчэки көрүҥэр: Уулаах отон оргуйбут уутун...

Тускар туһан | 29.05.2024 | 16:16

Хортуоппуйу көрүүгэ — истиигэ сүбэлэр

Хортуоппуй саҕа судургутук үүннэриллэр, улахан көрүүгэ-истиигэ наадыйбат оҕуруот аһа суох курдук. Билигин хортуоппуй олордор түбүктээх күннэр үүннүлэр – «иккис килиэбинэн» биллэр оҕуруот аһын бу көрүҥүн Саха сиригэр ыам ыйын 25 күнүттэн саҕалаан олордоллор. Наука дьоно суруйалларынан, хортуоппуй сымнаҕас климаттаах дойдуга үөскээбит буолан, +28 кыраадыстан сылааһы, -4 кыраадыстан тымныыны тулуйбат эбит. ...

Тускар туһан | 23.05.2024 | 18:00

Оҕуруотчут кистэлэҥнэрэ

Кылгас, ол эрээри өҥүрүк куйаас сайыннаах Сахабыт сиригэр эгэлгэ сибэккилэри, оҕуруот аһын арааһын үүннэрэн ылабыт. Сылтан сыл аайы соҕуруу дойдуга силигилии үүнэр сонун үүнээйилэр көрүҥнэрин олордон, тиэргэммит, дьиэбит кэрэ көстүүлэнэр, ону тэҥэ оҕуруот аһыттан, отонноох талахтартан кэнсиэрбэлэри, хомпуоттары оҥосторбут элбээтэ. Бастыҥ тиэргэннээх хаһаайка Мин бүгүн сайыҥҥы сырал күннэргэ ис сүрэхтэн...

Тускар туһан | 18.05.2024 | 10:00

Хаһаайыстыбаннай мыыла аныгы хаһаайкаҕа туһалаах дуо?

Хаһаайыстыбаннай мыыланы сэбиэскэй кэм саҕана хас биирдии дьиэҕэ-уокка туһаналлара, оччотооҕу хаһаайка саамай эрэллээх доҕоро этэ, “косметичкатыгар” да, эмтиэкэтигэр да туттуллара. Ол кэмтэн ыла олох хас эмэ бүк уларыйда. Күн ахсын араас сууйар сириэстибэ айыллан тахса турар. Билиҥҥи сайдыылаах үйэҕэ хаһаайыстыбаннай мыыланы туохха туһаныахха сөбүй? Салгыы мантан аллара билсиҥ. Туохтан оҥороллоруй?...

Тускар туһан | 17.05.2024 | 10:00

Ньукуолун сандалыта

Кус миинэ Куһу үргээн, иһин хостоон, тымныы ууга сууйуллар. Өр сыппыт кус иһин тута быраҕыллар. Көстөрүүлэҕэ 2 куһу уган, 3 л ууну кутан 1-2 чаас устата туруора түһүллэр. Онтон уутун сүөкээн баран, саҥа ууну кутан оһоххо туруоруллар. Оргуйдаҕына тахсар күүгэнин холбуйуллар, амсайан көрөн туустанар. Уотун арыый мөлтөтөн, 1 чаас буһарыллар....

Тускар туһан | 10.05.2024 | 18:00

Иммунитет оһоҕос үлэтиттэн быһаччы тутулуктаах

Ыам ыйын 2 күнүгэр Өрөспүүбүлүкэтээҕи социальнай көрүү-истии кэлим киинин «Эрчим» өр кэмнээх көрүү-харайыы салаата аһаҕас аан күнүн тэрийэн ыытта. Идэтийбит исписэлиистэр, ыҥырыылаах ыалдьыттар аҕам саастаах дьоҥҥо чөл олох, уһун үйэлэнии, кэрэ буолуу кистэлэҥнэрин кэпсээтилэр, судургу эрчиллиилэри көрдөрдүлэр, араас туһалаах сүбэлэри биэрдилэр. Онлайн тэрээһин бырагыраамата бэрт киэҥ уонна кэрэхсэбиллээх буолла. Фитнес,...

Тускар туһан | 08.05.2024 | 14:00

Сынньалаҥы — чэпчэки сыананан

Киинэҕэ, түмэлгэ, тыйаатырга сылдьар куруук интэриэһинэй эрээри, ардыгар... төлөбүрэ «хомотор». Ол иһин бүгүн Дьокуускай куорат киинэ тыйаатырдарыгар, түмэллэригэр, тыйаатырдарыгар баар чэпчэтиилэри хомуйдубут. Кэлэр сынньалаҥ күннэрин туһалаахтык атаарыҥ! Киинэ тыйаатырдара “Центральнай” Төрөөбүт күннээхтэргэ — босхо; Бэнидиэнньиккэ: инбэлиит оҕолорго босхо; Бэнидиэнньик-оптуорунньук: устудьуоннарга, элбэх оҕолоох ыалларга 50% чэпчэтии; Оптуорунньук: биэнсийэлээхтэргэ 50% чэпчэтии; Сэрэдэ:...

Тускар туһан | 04.05.2024 | 18:00

Оонньууну оройуттан тутабыт!

Мантан саас даачаҕа, айылҕаҕа сынньана тахсыахпыт, дьиэ кэргэнинэн, кэлэктиибинэн, кылааһынан походтар саҕаланыахтара. Үчүгэй сынньалаҥ көрө-нара, күлүүтэ-үөрүүтэ суох табыллыбат. Бүгүн ааҕааччыларбытыгар араас көрдөөх оонньуулары бэлэмнээтибит. Ааҕыҥ, сэргээҥ, тускутугар туһаныҥ! Өҥнөр Оонньооччулар төгүрүччү тураллар. Ыытааччы: “Биир, икки, үс! Кыһылы таарый!” – диир. Оччоҕуна кыттааччылар кыһыл өҥнөөх предмети булан таарыйа охсуохтаахтар. Ким бүтэһик...

Тускар туһан | 25.04.2024 | 14:20

Пиону Сахабыт сиригэр үүннэрии

Куорат маҕаһыыннарыгар пион сибэкки атыыланар буолбута балайда ыраатта. Бастаан утаа атыылаһааччы аҕыйах буоллаҕына, кэлиҥҥи сылларга, этэргэ дылы, сэдэх мастан итэҕэһэ суох сыаналаах сибэкки силиһэ (сортовой от пиону сүрүннээн силиһин үллэрэн үүннэрэллэр) былдьаһык буолла. Тоҕо диэтэххэ дьэрэкээн дьүһүннээх суорт пионнары сиэмэнэн үүннэрэр уопуттаах даҕаны оҕуруотчуттарга балайда уустук, үксүн саҥа суорт тахсарыгар...

Тускар туһан | 25.04.2024 | 14:20

Ый түбүктэрэ

«Киин куорат» хаһыаппыт «Тускар туһан» рубрикатын оҕуруокка аналлаах таһаарыытыгар Саха сиригэр биллэр оҕуруотчут Ньурбаттан Агафья Тарасова эксперт быһыытынан үлэлэһэр. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр Агафья Афанасьевна муус устар бүтэһик дэкээдэтин түбүктэрин уонна үүннэрии кистэлэҥнэрин үллэстэр. Тыква Тыкваны эмиэ бу күннэргэ ыһыллар. Арассааданан олордорго сиэмэтин кутуругун сэрэнэн кыра кыптыыйынан кырыйан көмөлөһөн биэрэбин уонна муохха...

Тускар туһан | 25.04.2024 | 14:20

Төбөтүн быһа баттаа — уккун хойуннар

Үгүс сибэккини төбөтүн быһа туттахха, уга хойдор, ол аата сибэккитэ элбиир. Ол эрээри элбэх оҕуруотчут циния сибэкки төбөтүн быһа тутартан толлор, быһата, петуния, лобелия курдук ыл да быһа баттыыр үөрүйэҕэ суох. Уопуттаах оҕуруотчуттар маныаха куттанар төрүөт суох диэн сүбэлииллэр. Сырдыга тиийбэккэ аһара уһаабыт циния угун бастакы дьиҥнээх сэбирдэхтэригэр диэри буорга...

Тускар туһан | 20.04.2024 | 12:00

Күнтэн харыстанар кэм

Күҥҥэ сыламнааһын киһи доруобуйатыгар, уҥуоҕар, сүһүөхтэригэр D битэмиини ыларга саамай судургу ньыма. Ультрафиолет организмҥа барар үгүс эттиктэр атастаһыыларыгар төһүү буолар, онон күҥҥэ сыламнаан тириибит хараарарын таһынан, ньиэрбэ күүрүүтүн, деперессияны утары охсуһуохпутун сөп. Ол эрэн күн сардаҥата туһалыырын тэҥэ улахан буортуну оҥорорун туһунан эмиэ өйдүөх тустаахпыт. Аһара өр күн анныгар сырыттахха...

Тускар туһан | 18.04.2024 | 18:00

Дастабырыанньаны госпитальга кытта биэрэр буолуохтара

Анал байыаннай дьайыы саҕаламмыта икки сылтан орто. Ол тухары дойдубут салалтата, регионнар байыас уолаттарбытыгар, кинилэр дьиэ кэргэннэригэр сүҥкэн көмөнү оҥороллор, саҥа сокуоннары ылыналлар, кинилэр олохторун чэпчэтэ сатыыллар. Ол үрдүнэн сорох чэпчэтиилэри билбэккэ хаалааччылар, туһаммат дьон суох буолбатах. Бүгүн мин ааҕааччыларбар анал байыаннай дьайыыга сыһыаннаах “Привилегии СВО” телеграм ханаалтан саамай наадалаахтара...

Тускар туһан | 11.04.2024 | 12:00

Нэһилиэстибэ тула

Киһи бу олохтон барыыта, ыал арахсыыта, төрөппүтэ суох хаалыы – орто дойду сокуоннара. Онуоха биһиги сорох ардыгар хойутаан нэһилиэстибэни оҥотторор түгэммит баар. Өскөтүн кэргэниҥ, ийэҥ, аҕаҥ, чугас киһиҥ суох буоллаҕына, кини нэһилиэстибэтин алта ыйынан сокуонунан оҥотторуохтааххын. Билэр чугас дьонум аҕалара орто дойдуттан барбытын кэннэ хас да сыл буолан баран биирдэ...

Тускар туһан | 06.04.2024 | 16:00

Шашлык этин хайдах талабыт?

Халлааммыт лаппа сылыйан, дьон-сэргэ айылҕаҕа талаһара элбээтэ. Төһө да төрөөбүт аспыт буолбатар, саас кэлиитин шашлыгынан көрсөр буолбуппут үгэскэ киирдэ диэххэ сөп. Билигин маҕаһыын эрэ хара баһаам буолан турар, күн талбыт этэ барыта атыыланар. Ол эрээри үгүс дьон хайдах минньигэс, амтаннаах уонна чахчы шашлыкка (үөлүллүбүт эккэ) барсар эти талалларын ыарырҕаталлар. Онон...