22.12.2023 | 10:00

Дракон сөбүлүүр бүлүүдэлэрин астыыбыт

Кэлэн иһэр Дракон сылын көрсөр саҥа дьыллааҕы сандалыга булгуччу биэс араас бородуукта баар буолуохтаах эбит – эт, балык, рис, эриэхэ, фрукта. Итилэртэн бырааһынньыктааҕы бүлүүдэлэри көрүөххэ. Манна даҕатан, кролик уонна куурусса этиттэн аһы Дракон сөбүлээбэтин этэр тоҕоостоох.
Дракон сөбүлүүр бүлүүдэлэрин астыыбыт
Ааптар: Айыына ДОНСКАЯ
Бөлөххө киир

Фрукта салаата

Бу судургу буолан баран, олус минньигэс, битэмииннээх уонна кэрэ көстүүлээх салаат. Уратыта диэн – иһиккэ куппакка, апельсин хаҕыгар симэбит. Фруктаны көннөрү кырбастаан ууруохтааҕар, маннык оҥорон боруобалыахха. Састааба даҕаны киоска аайы баар.

 

Састааба:

Апельсин – 2 устуука;

Банаан – 1 устуука;

Гранат – устуука ½;

Дьаабылака – 1 устуука;

Йогурт (ханнык баҕарар) – 200 г.

Апельсины сууйан баран, ортотунан аҥаардыыбыт, кытыыларын сытыы быһаҕынан «зубчиктыы» быһабыт. Итинтибитин иһит оннугар туттуохпут.

«Иһиттэрбитин» бэлэмнээн баран, салааппытын оҥоробут. Апельсинтан сиэмэтин хостоон баран, кырбастыыбыт.

Банааны сууйабыт, хаҕылыыбыт уонна эмиэ бысталыыбыт.

Харааран хаалбатын туһугар самаай бүтэһиккэ дьаабылаканы сууйан, хаҕылаан, сиэмэтин хостоон баран кырбастыыбыт.

Фруктабытын барытын миискэҕэ кутаттаан баран, үрдүгэр йогурт кутабыт, булкуйабыт.

Ити кэнниттэн салааппытын апельсин хаҕыттан оҥорбут иһиттэрбитигэр кутаттыыбыт, үрдүгэр гранат сиэмэчкэлэрин табыгынатабыт.

Минтай балыктан рулет

Маҕаһыын аайы баар, удамыр сыаналаах уонна минньигэс минтай балыктан рулет оҥоруохпут. Начыына – эриэппэ луугу кытта ыһаарыламмыт шампиньон тэллэй. Асчыттар этэллэринэн, маннык начыын балыгы кытта олус барсар. Бу ырысыап 3 эрэ киһиэхэ суоттаммыт, онон бэйэҕит көрөн, састаабын эбиэххитин сөп.

Састааба:

Минтай – 400 г (3 устуука);

Шампиньон – 200 г;

Эриэппэ луук – 1 устуука (кыра соҕус);

Майонез (эбэтэр сүөгэй) – 80 г;

Кытаанах сыыр – 50 г;

Мас арыыта – 2 остолобуой ньуоска;

Туус – ким төһөнү сөбүлүүрүнэн;

Мэлии хара биэрэс – ким төһөнү сөбүлүүрүнэн;

Сибиэһэй укуруоп (киэргэтэргэ) – 3-4 салаа.

Минтайбытын хостоон ириэрэбит. Шампиньоннарбытын сууйабыт, сотобут уонна кыра гына кырбастыыбыт.

Эриэппэ луукпутун эмиэ кыра гына бысталыыбыт. Хобордоохпутун ититэбит, мас арыытынан сотобут уонна луукпутун, тэллэйбитин кутабыт. Булкуйа-булкуйа 3-4 мүнүүтэ ыһаарылыыбыт.

Минтайбыт уҥуоҕун барытын ылҕыыбыт уонна икки аҥыы уһаты хайытабыт. Туустуубут, тумалыыбыт, үрдүгэр ыһаарыламмыт лууктаах тэллэйбитин уурабыт.

Ити кэнниттэн балыкпытын рулет курдук суулуубут. Балыкпыт улахан буоллаҕына, ортотунан быһан, түөрт устууканы оҥоруохха сөп. Рулеппыт ыһыллан хаалбатын курдук мас зубочистканан иҥиннэрэр ордук.

Рулеттарбытын майонеһынан эбэтэр сүөгэйинэн сотобут, үрдүгэр туус, тума кутабыт, чараастык быһыллыбыт сыырбытын уурабыт уонна эрдэттэн холбонон итийбит духуопкаҕа угабыт.

180 кыраадыска 30-35 мүнүүтэ буһарабыт.

Буһан таҕыстаҕына, укуруобунан киэргэтэбит. Соустаан эбэтэр сүөгэйдээн, оҕуруот аһын эбэн сиэххэ сөп.

Рис шариктар

Састааба:

Рис – 100 г;

Кэнсиэрбэлэммит шпрот – 5 устуука;

Сымыыт – 2  устуука;

Крабовай палочка (тоҥоруллубут) – 2-3 устуука;

Майонез – 2-3 остолобуой ньуоска;

Хара мэлии биэрэс – ким төһөнү сөбүлүүрүнэн;

Туус – ким төһөнү сөбүлүүрүнэн.

Риһи сууйабыт уонна буһарабыт (оргуйбутун кэнниттэн 15 мүнүүтэ). Буһа турдаҕына туустуубут. Миискэҕэ сойута уурабыт.

Сымыыты өр буһарабыт (оргуйбутун кэннэ 8 мүнүүтэ), тымныы ууга уган сойутабыт уонна хаҕылыыбыт, онтон сойбут ристээх миискэбитигэр түөркэлиибит.

Майонеһы, мэлии хара биэрэһи, тууһу ким төһөнү сөбүлүүрүнэн кутабыт,үчүгэйдик булкуйабыт.

Шпроттары куһуоктуу бысталыыбыт.

1 остолобуой ньуоска ристээх маассаны төгүрүктүү дэхсилиибит, ортотугар шпрот икки куһуогун уурабыт уонна шарик курдук оҥоробут (шпрот иһигэр буоларын курдук).

Шпрот бүттэҕинэ, сороҕун крабовай палочкалаах оҥоробут. Тоҥоруллубут крабовай палочканы түөркэлиибит. Ристээх маассаттан эмиэ шарик оҥоробут, бу сырыыга иһигэр укпаппыт, түөркэлэммит крабовай палочкаҕа төкүнүтэбит.

Шариктарбытыгар, сииргэ табыгастаах буоларын курдук, «шпажкалары» анньабыт. Судургу уонна минньигэс сокууска бэлэм!

Эриэхэлээх тэллэй

Дракон сылын көрсөргө булгуччу эриэхэлээх бүлүүдэ баар буолуохтаах диэбиттэрин иһин оннук сокуусканы оҥоруохпут. Бу сокууска туһунан наһаа үчүгэйдик «олус минньигэс буолан, мүнүүтэ иһинэн сиэнэн бүтэр» диэбиттэр. Итиччэни ааҕан баран, боруобалыахха!

Кэм кинилэр киэннэрэ кэмчи диэххэ айылаах, бу сокууска састааба эмиэ үс эрэ киһиэхэ суоттаммыт. Онон, элбэх буоллахпытына, бородууктабытын бэйэбит эбэбит.

Састааба:

Шампиньон – 9 устуука;

Грецкэй эриэхэ – 50 г;

Кытаанах сыыр – 100 г;

Күөх луук – 20 г;

Чочунаах – 2 өлүүскэ;

Мас арыыта – 10 г;

Майонез – 2 остолобуой ньуоска;

Болгарскай биэрэс (киэргэтэргэ) – 20 г;

Туус, тума – ким төһөнү сөбүлүүрүнэн.

Саамай бөдөҥ шампиньоннары талан атыылаһабыт. Сыырбыт ханнык баҕарар буолуон сөп, ким тугу сөбүлүүрүнэн, ол эрэн кытаанах уонна ол-бу булкааһа суох дьиҥнээх, «натуральнай» ордук.

Шампиньоннарбытын сууйабыт, атахтарын быһабыт. Сэлээппэтин «тириитэ» хоҥнубут буоллаҕына, ылан кэбиһэбит. Үчүгэйдик сылдьар буоллаҕына, тыыппаппыт, алҕаска сэлээппэтин алдьаппат курдук.

Атахтарын кыра гынан кырбастыыбыт. Онтон мас арыытын эбэн, 2-3 мүнүүтэ ыһаарылыыбыт, туустуубут. Бустахтарына, кыччаан хаалаллар. Сойута уурабыт.

Сыырбытын түөркэлиибит.

Грецкэй эриэхэни кыра гына бысталыыбыт.

Миискэҕэ ыһаарыламмыт тэллэй атахтарын, түөркэлэммит сыыры уонна кырбастаммыт эриэхэни кутабыт, ол эрэн сыырбыт сороҕун (кыратык) ордоробут. Күөх луукпутун сууйабыт, кыра гынан бысталыыбыт уонна миискэҕэ баар састааппытыгар эбэбит. Майонезтыыбыт, туустуубут, тумалыыбыт уонна үчүгэйдик булкуйабыт. Ити начыыммыт буолар.

Тэллэйбит сэлээппэлэрин иһигэр начыыммытын симэбит. Духуопка лииһин мас арыытынан сотобут, сэлээппэлэрбитин  уурталыыбыт уонна эрдэттэн ититиллибит духуопкаҕа 180 кыраадыска быһа холоон 20-30 мүнүүтэҕэ буһарабыт. Хас биирдии киһи бэйэтин духуопкатынан сирдэтинэр.

Буһан тахсыа аҕыйах мүнүүтэ иннинэ аспыт үрдүгэр ордубут түөркэлэммит сыырбытын кутабыт. Итиигэ сыырбыт тута ууллар. Буспут начыыннаах тэллэйбитин хостуубут, сойутабыт уонна тэриэлкэлэргэ уурабыт. Өссө биир олус минньигэс сокууска бэлэм!

Ынах этиттэн антрекот

(французтуу бүлүүдэ)

Тута сэрэтэбит, бу ырысыап икки эрэ киһиэхэ анаммыт, онон элбэҕи оҥорорго састаабын эбэҕит. Антрекот диэн сис тоноҕоһун уонна ойоҕос икки ардыгар сылдьар эти ааттыыллар.

Састааба:

- Ынах куҥ этэ (антрекот) – 400 г;

- Оливки арыыта – 2 остолобуой ньуоска;

- Мэлии биэрэс (арааһыттан) – 1 остолобуой ньуоска;

- Туус – ким төһөнү сөбүлүүрүнэн.

Асчыттар сүбэлииллэринэн, үчүгэй эти атыылаһабыт. Бүлүүдэбит минньигэс, сүмэһиннээх буолара итинтэн улахан тутулуктаах. Эппит 3-5 см халыҥнаах буолуохтаах. Уҥуоҕуттан арааран баран, 2 куһуок гына быһабыт.

Быспыт эппитин тымныы уунан сууйабыт, кумааҕы сотторунан куурдабыт, наһаа инчэҕэй буоллаҕына, кыайан ыһаарыламмат, ууга буспут курдук буолан хаалар. Куурда түһэн баран эппитин бары өттүттэн үчүгэйдик туустуубут, тумалыыбыт. Ол кэнниттэн оливки арыытынан биһэбит.

Сыһыарбат хобордооҕу уокка ууран, үчүгэйдик ититэбит. Итии хобордооххо эппитин угабыт уонна олус күүстээх уокка биирдии өттүн 5-тии мүнүүтэ ыһаарылыыбыт. Субу-субу эргит да эргит буолбаппыт, кыратык «корочкаланарын» күүтэбит.

Икки өттүн күүстээх уокка 5-тии мүнүүтэ ыһаарылаан баран эмиэ эргитэбит уонна биирдии өттүн 5-7 мүнүүтэ орто уокка өссө  ыһаарылыыбыт. Ити кэнниттэн тэриэлкэҕэ хоторобут уонна фольганан сабан, 5-7 мүнүүтэ «сынньатабыт». Сүүлүҥүй эти сөбүлээбэт дьон арыый уһуннук ыһаарылыахтарын эбэтэр фольгаҕа уган духуопкаҕа буһарыахтарын сөп.

 

Дьэ, Дракоммут сөбүлүүр сүрүн аһын барытын астаатыбыт. Биллэн турар, манан эрэ муҥурдаммаппыт. Бүлүүдэлэрбит саҥа дьыл сандалытын киэргэтиэхтэрэ диэн эрэнэбит.

Минньигэстик аһааҥ!

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Куорат таһыгар айылҕаҕа сынньанарга икки миэстэ быһаарылынна
Сонуннар | 18.04.2024 | 11:59
Куорат таһыгар айылҕаҕа сынньанарга икки миэстэ быһаарылынна
Олохтоох дьаһалта Гражданскай оборонаҕа, ыксаллаах быһыыга-майгыга управлениета иһитиннэрэринэн, Дьокуускай куорат территориятыгар айылҕаҕа сынньанар миэстэлэр чопчуланнылар. Ол курдук, баһаартан сэрэхтээх буолууну хааччыйар сыалтан куорат олохтоохторо быйыл икки сиргэ сынньанар кыахтаахтар: 1. Кангалаас бөһүөлэгэ, чох тиэйэр причал таһынан; 2. Хатас бөһүөлэгэ, Покровскайдыыр суол 20 км уҥа өттө. Бэлиэтээн эттэххэ, урукку сылларга Дьокуускай...
Урукку халыыбы уларытарбыт уолдьаспата дуо?
Сонуннар | 18.04.2024 | 14:00
Урукку халыыбы уларытарбыт уолдьаспата дуо?
Тыа хаһаайыстыбатыгар үлэһит илии тиийбэт кыһалҕата улам сытыырхайан иһэр. Ыччат куоракка, киин сиргэ талаһар. Балысхан сайдыы баараҕай баалыгар баһыйтаран, аныгы олох долгунугар оҕустаран, төрүт дьарыкпыт умнуллар, тыа хаһаайыстыбата эстэр кутталлаах. Инньэ диэн аймаммыппыт быданнаата да, этэргэ дылы, сыарҕабыт сыҥааҕа бытааннык хоҥнор, «сыҕарыйарын» туһугар төрдүттэн тирэх, үөһэттэн өйөбүл наада курдук.      Бу...
Cааскы бултан сонун бүлүүдэлэр
Тускар туһан | 20.04.2024 | 16:00
Cааскы бултан сонун бүлүүдэлэр
Кус этиттэн тушенка Кус этэ – 1 кг; Лавровай илиис – 2 уст.; Гвоздика – 2 уст.; Душистай биэрэс – 2 уст.; Туус, биэрэс.   Кус этин сууйан, тириитин ылан, ыраастаан, кырбастаан баран кумааҕы салфеткаҕа ууран куурдабыт, ордук уутун сүүрдэбит. Тушенка оҥорорго уҥуоҕа суох этэ эрэ барар. Кус этин кураанах миискэҕэ...