Минньигэстик аһааҥ

Ойоҕос

Туох наадата:

· убаһа этэ (уҥуохтаах түөһэ) – 1 кг;

· туус, хара биэрэс, лавр сэбирдэҕэ – бэйэ сөбүлүүрүнэн;

· эриэппэ луук - 2 устуука.

Бэлэмнээһинэ:

1. Эти сууйан баран уҥуоҕун кытта өлүүскэ-өлүүскэ куһуоччуктарга араараҕыт.

2. Эти миискэҕэ буһараҕыт: ууну этин бүтүннүү сабар гына кутаҕыт.

3. Буһара туран уугутугар туус, биэрэс кутаҕыт.

4. Эриэппэ луугу бөдөҥ гына кырбаан баран арыыга ыһаарылыыгыт уонна миискэҕэ кутаҕыт.

5. Уотун аччатан, 10-15 мүнүүтэ буһараҕыт.

6. Лавр сэбирдэҕин бэлэм буолуо  мүнүүтэ иннинэ кутаҕыт.

7. Буспутун хараххытынан көрүөххүтүн сөп: эккит куһуоччуктара сүүлүгүйдүҥү буолара, миинэ, ото тахсара үчүгэй.

Саламаат

Туох наадата:

· уу – 130 мл;

· үүт – 150 мл;

· арыы – 150 г;

· бурдук – 2 ост.нь.;

· туус – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

Бэлэмнээһинэ:

1. Арыыны кыра миискэҕэ эбэтэр хобордооххо ууллараҕыт.

2. Бурдук кутаҕыт.

3. Кыратык ыһаарылыы түһэн баран итии үүт кутаҕыт. Биир маасса буолуор диэри булкуйаҕыт.

4. Оргуйбут итии ууну эбэн кутаҕыт. Туустуугут.

Буһарыыга 5-7 мүнүүтэ барар. Калорийа элбэх буолан, элбэҕи сиэбэккит, онон биир киһиэхэ кыра өлүүскэнэн, быһа холоон 50-нуу г бэриллэр.

Күөрчэх

Туох наадата:

· Чөчөгөй  25-30% – 350 мл;

· Отон – 4 ост.нь.

Бэлэмнээһинэ:

1. Сыалаах, ордук дэриэбинэ чөчөгөйө барсар, кытыйаҕа эбэтэр пиалаҕа ылан ытыйаҕыт, наһаа хойуута суох сүөгэй курдук буолуор диэри.

2. Бэлэм буоллаҕына отон эбэн баран остуолга биэрэҕит.

Саахар эбиллибэт, алаадьыны кытта десерт быһыытынан сиэххэ сөп. Күөрчэҕи наһаа күүскэ, уһуннук ытыйдахха арыы буолан хаалыан сөп, ону учуоттуургут наада.

Субай (убаһа хаана)

Туох наадата:

· Убаһа субайдаммыт хаана – 2,5 л;

· 3,5% сыалаах дэриэбинэ үүтэ – 500-600 мл;

· Синньигэс оһоҕос – хаан кутарга;

· Туус – 2 ост.нь.

Бэлэмнээһинэ:

1. Оһоҕоһу сууйаҕыт, ыраастыыгыт.

2. Бүтүнүн бэрэбиэркэлиигит – онуоха биир өттүн тарбаххынан бүөлээн баран үрэн көрөҕүн. Оһоҕос үрүллэн баран төттөрү түспэт буоллаҕына, ол аата ханан да тэстибэтэх.

3. Субайдаммыт хааны үүтү уонна тууһу кытта булкуйаллар.

4. Бэлэмнэнэн 30-40 см гына быһыллыбыт оһоҕосторго хааны кутуллар. 

5. Оһоҕоһу эрдэттэн биир өттүн баайаҕыт, онтон хааны кутан баран ол өттүн күүскэ баайаҕыт.

Хааҥҥытын хаһан да туолуор диэри кутумаҥ. Оһоҕос уһунуттан 20-30%  куппакка хааллараҕыт. Буһарыгар бэйэтэ тэнийэн оһоҕоһу биир гына толорор. Өскөтүн толору куппут буоллаххытына, буһара сырыттаххытына тэстэн хаалар.

«Индигирка»

Туох наадата:

· Тоҥ балык – 1 устуука;

· Эриэппэ луук – 1 устуука;

· Туус уонна биэрэс – бэйэ сөбүлүүрүнэн;

· Мас арыыта – 1 ост. нь.

Бэлэмнээһинэ:

1. Тоҥ балыгы тириититтэн ыраастыыгыт, кутуругун уонна төбөтүн быһаҕыт.

2. 4-5 см гына кыра куһуоччук гына быһаҕыт.

3. Иһин ыраастыыгыт.

4. Балыккытын кубик гына кырбыыгыт.

5. Салаат иһитигэр бытархайдыы кырбаммыт луугу кытта уураҕыт.

6. Туус, биэрэс уонна мас арыыта кутаҕыт.

Уратыта: салаат оҥорорго эмис балык суортарын ылар ордук.

Строганина

Туох наадата:

· Чыыр эбэтэр нельма балык – 1 устуука;

· Туус биэрэс – бэйэ сөбүлүүрүнэн.

Бэлэмнээһинэ:

1. Тоҥ балыгы кутуругун быһаҕыт, иһин ыраастыыгыт.

2. Төбөтүнэн умса уураҕыт, кутуруга баар сириттэн хаҥас илиигитинэн тутаҕыт.

3. Уҥа илиигитигэр кэтит сытыы быһаҕы ылан балыгы кыһан бараҕыт.

4. Остуолга тууһу уонна хара биэрэһи кытта биэрэҕит.

Көбүөр

Туох наадата:

· Ынах арыыта – 100 г;

· Сыалаах үүт – 100 мл.

Бэлэмнээһинэ:

1. Арыыны сымнаатын, ол эрэн ууллубатын диэн сылаас сиргэ таһаараҕыт.

2. Үүтү икки өлүүгэ араарыҥ. Биирин тоҥороҕут, иккиһин 60°С диэри сылытаҕыт.

3. Арыыны миискэҕэ кутан баран ытыйаҕыт.

4. Ол кэмҥэ үүт үс гыммыт биирин кутаҕыт.

5. 10-15 сөкүүндэнэн эмиэ үс гыммыт биирин кутаҕыт.

6. Ол курдук арыыгытын ытыйа туран үүккүт бүтүөр диэри кутан иһэҕит.

Маҥан өҥнөөх наһаа сымнаҕас көбүөр тахсар. Саха лэппиэскэтин эбэн, булкуйан, дьэдьэннээн көбүөрдээх лэппиэскэ оҥорон сиэххэ сөп.