Тускар туһан | Страница 11 | EXO-YKT

Тускар туһан | 27.03.2022 | 14:00

Нашатырнай испиир сыта өйүн сүтэрбит киһини туруорарын үгүстэр билэҕит. Ол эрээри сириэстибэ дэлэй үйэтигэр дьиэҕэ-уокка, оҕуруокка туһатын сорохтор умуннаххыт. Билиҥҥи санкция кэмигэр норуот ньымаларыгар төннөрбүт ордук барыстаах буолуоҕа. Нашатырнай испиир (аммиак) уу курдук эрээри, ураты хатан сыттаах. Элбэҕи тутуннахха, дьааттаах. Ол иһин сөбүн көрөн туттуллар. Бүгүн ааҕааччыларбытыгар нашатырнай испиир туһатын...

Тускар туһан | 26.03.2022 | 16:00

Доруобуйабытын сыллата көрүнүөххэ

2022 сылга үктэммиппит номнуо үс ый буолла. Сыл-хонук бэрт түргэнник элэс гынан ааһан иһэр. Ол аайы сааспыт эбиллэр, ыарыыбыт элбиир, этэргэ дылы, “старость не в радость” да курдук. Эдэр сылдьан үҥкүүнү, көрү-нары, уолаттары, кыргыттары кэпсэтэр эбит буоллахпытына, билигин дабылыанньабыт, эмпит-томпут айдаана. Сатахха, ковид кэлэн, онон ыалдьан, үтүөрэн бүппүппүт кэннэ аны...

Тускар туһан | 19.03.2022 | 12:00

Күннээҕи тотоойу аһылык

Плов сииргитин сөбүлүүгүт дуо? Дьиэ кэргэн эбиэтигэр эбэтэр киэһээҥҥи аһылыгар олус минньигэс эттээх, минньигэс амтаннаах плову оҥорорго холонуҥ. Эһиэхэ мультиваркалаах буоллаххытына, дьоллоох хаһаайка эбиккит. Биһиэхэ наада: 500 г куурусса этэ; 200 г луук; 200 г моркуоп; 3 өлүүскэ чеснок; 2 ыстакаан рис; 4 ыстакаан уу; Туус, тума; Мас арыыта. Астааһына:...

Тускар туһан | 18.03.2022 | 20:00

Айылҕаны кытары ситим быстыбат

Ийэ айылҕабыт бэйэтэ анаан үүннэрэр эмтээх отун-маһын көдьүүстээхтик туһаныы билиҥҥи кэмҥэ ордук суолталанна. Эмп-томп тиийбэт, сыаната күн аайы үрдүү турар кэмигэр бэйэбит ис кыахпытын туһанарбыт ордук. Үөскээбит үрэхпитигэр, төрөөбүт алааспытыгар үүнэр эмтээх үүнээйини билии, сатаан эми-тому оҥоруу, таба туһаныы курдук уустук боппуруостар үөскээн тахсаллар. Эмтээх үүнээйини мээнэ хомуйуу, харайыы, оҥоруу,...

Тускар туһан | 12.03.2022 | 16:30

Үлэтэ суох хаалар түгэҥҥэ

Олохпут тыҥааһына үрдээтэ. Тэрилтэлэр сабыллар, ночоотторун аччата сатаан үлэһиттэрин ахсаанын сарбыйар да балаһыанньалара бүрүүкээтэ. Күүппэтэх өттүттэн үлэттэн уһуллуохха да сөп курдук. Өскөтүн эн оннук быһыыга-майгыга түбэспит буоллаххына, тугу билиэхтээххиний? Холобура, ааҕыллыбыт харчыгын уонна үлэҥ киниискэтин эрэ ылан баран тахсан барарыҥ сөп дуо? Туох докумуоннары ылар нааданый? 1. Үлэ киниискэтэ эбэтэр...

Тускар туһан | 12.03.2022 | 11:09

Халтараантан хайдах харыстанабыт?

Сотору хаарбыт уулла-уулла тоҥоруоҕа. Таһырдьа сылыйан иһэн тымныйыаҕа. Суол-иис килэрийэн, босхо катокка кубулуйуоҕа. Дьиҥэр, суол үлэһиттэрэ, олбуору ыраастааччылар халтарааны сэрэтэр үлэни ыыталлар. Ол эрээри айылҕаны утары барар кыах суох. Ириэрэ-ириэрэ тоҥордоҕуна, син биир муус буола туруоҕа. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр халтараантан харыстанар сүбэлэри түмэн таһаарыахпыт. Ааҕыҥ, тускутугар туһаныҥ. Хобулуктан аккаастанабыт Маннык кэмҥэ...

Тускар туһан | 11.03.2022 | 17:16

Сыананы хантан ылан үрдэтэллэр?

Тускар туһан | 08.03.2022 | 17:00

Ийэлэргэ көрүллэр көмө

Бастакы оҕо төрөөтөҕүнэ (барыларыгар) Ийэ (дьиэ кэргэн) хапытаала 1 зона (хоту улуустар) – 524 527,90 солк. 2 зона (Дьокуускай о.д.а.) - 524 527,90 солк. Судаарыстыбаннай өҥөлөр сайтарыгар (gosuslugi.ru) оҕо күн сирин көрдө да (“проактивно”) оҥоһуллар. Оҕо төрөөтөҕүнэ, иитэ ыллаххытына бэриллэр биир кэмнээх көмө (01.01.2019 сылтан) 1 зона – 46 458...

Тускар туһан | 08.03.2022 | 16:00

Минньигэстик аһааҥ

Буолаары турар Аан дойдутааҕы дьахтар күнүн көрсө улахан уустуга суох, маҕаһыыннарга баар бородуукталартан минньигэс бүлүүдэлэри астыыргытыгар сүбэлиибит. Эриллибит эттэн «Бугуллар» Бу олус минньигэс уонна тотоойу бүлүүдэни астыырга биһиэхэ наада: Эриллибит эт – 700 грамм; Эриэппэ луук – 2 устуука; Мас арыыта – 2-3 остолобуой ньуоска; Сиикэй сымыыт – 1 устуука;...

Тускар туһан | 08.03.2022 | 15:30

Дьахтар күнүгэр тугу бэлэхтиэххэ сөбүй?

Аан дойдутааҕы дьахтар күнэ чугаһаата даҕаны, күүстээх аҥаардар тугу бэлэхтиэххэ сөбүй диэн толкуйга түһэллэр. Дьиҥэр, билиҥҥи кэмҥэ маҕаһыын аайы табаар дэлэй, ол эрэн чопчу тугу ылары быһаарар уустук. Эр дьон бэйэлэрэ даҕаны маҕаһыыннары өр кэрийэллэрин сөбүлээбэттэр, ол иһин итиннэ сыһыаннаах сүбэлэри көрүөҕүҥ. Үлэҕэ уонна саатыырга сыһыаннаах бэлэх Күндү киһигитин саҥа...

Тускар туһан | 25.02.2022 | 19:00

Дьол уйатын туттуу төһө ыараата

Олох сайдан, дьон үксэ киэҥ-куоҥ, килэйбит-халайбыт, кыраһыабай, толору хааччыллыылаах чааһынай дьиэлэниэн баҕарара омнуоламмат. Билиҥҥи таас дьиэлэр истиэнэлэрэ чараас буолан, тыас-уус, дьон саҥарара, кэпсэтэрэ, ытырдара, сөтөллөрө кытта иһиллэрэ олороргор, сынньанаргар мэһэйдэри үөскэтэр. Аны бырааһынньыктарга иэйииҥ кэлэн ыллаан-туойан истэххинэ, истиэнэни кырбаан, батареяны тоҥсуйан киирэн бардахтарына, ырыаҥ ырыа буолбат, бырааһынньыгыҥ сибигинэйэн кэпсэтиигэ кубулуйар....

Тускар туһан | 22.02.2022 | 20:00

Булчут ыты хайдах быһаарыахха сөбүй?

Тайах ордук үрүҥ-хара эриэн дьүһүннээх ыкка тохтуур. Булчут ыт кус уҥуоҕун сиэбэт, эһэ этин сиир, куттас ыт эһэ этин сиэбэт. Эккэ ыт булчута суох буолар. Киһини батыһа сылдьар ыт – мөлтөх ыт. Улахан саҥалаах ыт – тайахха ордук. Тот ыт кыайан бултаабат. Ыты күҥҥэ биирдэ-иккитэ аһатыллар. Ыты 3 сааһыгар аттыыллар....

Тускар туһан | 22.02.2022 | 18:00

Дьиэ туттааччыларга көмө

Олох сайдан, дьон үксэ киэҥ-куоҥ, килэйбит-халайбыт, кыраһыабай, толору хааччыллыылаах чааһынай дьиэлэниэн баҕарара омнуоламмат. Билиҥҥи таас дьиэлэр истиэнэлэрэ чараас буолан, тыас-уус, дьон саҥарара, кэпсэтэрэ, ытырдара, сөтөллөрө кытта иһиллэрэ олороргор, сынньанаргар мэһэйдэри үөскэтэр. Аны бырааһынньыктарга иэйииҥ кэлэн ыллаан-туойан истэххинэ, истиэнэни кырбаан, батареяны тоҥсуйан киирэн бардахтарына, ырыаҥ ырыа буолбат, бырааһынньыгыҥ сибигинэйэн кэпсэтиигэ кубулуйар....

Тускар туһан | 18.02.2022 | 20:00

Электроннай үлэ киниискэтин туһунан

2020 сылтан үлэ биэрээччилэр бары үлэһиттэрин туһунан иһитиннэриилэри Арассыыйа биэнсийэтин пуондатыгар (ПФР) биэрэллэр. Электроннай үлэ киниискэтэ 2020 с. тохсунньу 1 күнүттэн үлэлээбит эбэтэр кэлин үлэҕэ киирбит дьоҥҥо барыларыгар баар буолуохтаах. Өскөтүн киһи кумааҕы үлэ киниискэтиттэн аккаастаннаҕына, үлэ туһунан иһитиннэрии электроннай көрүҥҥэ харайыллар. Киниискэҕэ үлэ туһунан дааннайдар сыыһалаах ыйыллыбыт эбэтэр букатын...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 19:30

Госуслуги харчыны кэмчилииргэ көмөлөһөр

Массыына ыстараабын төлүүргэ 20 күн иһигэр төлөөтөххүнэ, 50% чэпчэтиилээх. Портал чэпчэтиини тутатына оҥорор. Иэһи-күүһү аахсарга Бириистэптэртэн кэлэр төлөбүрдэри кэмигэр оҥорботоххо, ыстараап көтөн кэлэр. Госпошлинаны төлүүргэ Судаарыстыбаннай уорганнарга сайабылыанньаны портал нөҥүө ыыттахха, түһээнэ 30 % чэпчэтиилээх. «Мир» каарта барыстаах Сорох иэһи-күүһү, холобура, массыына ыстараабын, «Мир» каарта нөҥүө хамыыһыйата суох төлүөххэ сөп.

Тускар туһан | 18.02.2022 | 19:00

Үлэ ыстааһын уонна биэнсийэ баалын хайдах бэрэбиэркэлиэххэ сөбүй?

Госуслуганан биэнсийэлээх сирэй счетун бэрэбиэркэлиэххэ сөп. Сирэй счекка үлэ ыстааһын, биэнсийэҕэ баал, үлэ биэрээччи, страховой усунуос туһунан информация баар. Бу сибидиэнньэлэр биэнсийэни аныырга наадалар. Өҥө босхо оҥоһуллар, сайаапка ыыттыҥ эрэ, тутатына кэлэр. Выписканы хайдах ылабыт? Сыһыарыыга киирэммит, авторизацияны ааһабыт. Выписканы ылар инниттэн, тус дааннайдарбытын ыйабыт. ПФР-га электроннай ирдэбил ыытыҥ. Бу...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 18:30

Муҥутаан тиийинэн олорор харчыны иэстэн харыстааһын

2022 сыл олунньу 1 күнүттэн иэстээх гражданнартан муҥутаан тиийинэн олорор харчыларын туура тутар кыаллыбат. Иэс суотугар бүтэһик харчыттан ытыс соттубат туһугар тугу гыныахха нааданый? 1. Эһиги дьыалаҕытынан дьарыктанар суут бириистэбин быһаарыахха наада. Ону Госуслуги порталтан булуохха сөп. 2. Ыйдааҕы төлөбүрдэр киирэр каарталарын талыҥ, холобура, хамнас, бириэмийэ эбэтэр биэнсийэ. Ол каарта...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 17:00

Хаачыстыбата суох табаары туттуҥ?

Хаачыстыбата суох табаары эбэтэр оннук өҥөнү хайдах уонна ханна үҥсүөххэ сөбүй? Тугу эрэ атыыласпакка эбэтэр өҥөнөн туһаммакка олорор уустук. Онтубут хаачыстыбалаах буолуохтаах. Арай онтубут мөлтөх, эрэннэрбиттэригэр эппиэттэспэт буоллун? Технология үйэтигэр ол холкутук быһаарыллар кыһалҕа. Холобура, дойду хайа баҕарар муннугар олорон интэриниэт, чуолаан Госуслуги портал нөҥүө табаар эбэтэр өҥө хаачыстыбатын үҥсэр...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 14:00

Эр дьоҥҥо аналлаах бүлүүдэлэр

Аҕа дойдуну көмүскээччи күнүн көрсө, эр дьоҥҥо аналлаах, иҥэмтиэлээх уонна тотоойу аһы астааҥ. Буженина 1,5 кг сибиинньэ этэ (окорок); Эккэ барсар приправа; 2-3 ост. нь. мүөт; 2 уст. апельсин; 3-4 чеснок өлүүскэтэ; Туус уонна мас арыыта. Сибиинньэ этиттэн буженина бырааһынньык да, көннөрү да күн остуолугар күндү ас. Иҥиирэ, элбэх сыата...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 12:00

Розаны үүннэрии албастара

(бассааптан)

Тускар туһан | 18.02.2022 | 11:00

Иммунитеты күүһүрдэр утахтар

Сааскы кэмҥэ киһи тумуулуура, үрдэрэрэ, сыыстарара элбиир. Маныаха иммунитет күүһэ элбэҕи быһаарар. Иммунитеты күүһүрдэр биэс утах арааһын таһаарабыт. Балары ыарыыны сэрэтэр сыалтан эбэтэр ыалдьан баран түргэнник үтүөрэр туһугар оҥостон иһиэххитин сөп. 1. Моркуоп утаҕа Минньигэс амтаннаах, сыаната чэпчэки. В, С битэмииннээх, натрий, калий, фосфор уонна железо элбэх. Организм кислотнай-щелочной балансын...