Тускар туһан | Страница 12 | EXO-YKT

Тускар туһан | 15.04.2022 | 18:30

Сотору БКЭ саҕаланыаҕа. Үөрэххэ туттарсыы чугаһаата. Ол аайы оҕолор, төрөппүттэр, учууталлар долгуйаллара үксүүр. М.К. Аммосов аатынан Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет Киин приемнай хамыыһыйата абитуриеннар 5 сүрүн ыйытыыларыгар хоруйдаата. Ыйыт – хоруйдуубут 1. Приемнай хамыыһыйа хаһан саҕаланарый? ХИФУ үгэс быһыытынан бэс ыйын 20 күнүттэн докумуоннары тутуоҕа. 2. Докумуоннарбытын хайдах туттарабыт? ☑ үөрэххэ...

Тускар туһан | 15.04.2022 | 17:00

Хаппаргар хатаа

Уокка сиэтиини, итиигэ буһууну эмтээһин Бу түбэлтэҕэ дьиэ усулуобуйатыгар эмтэниэххэ сөптөөх хас да ньыма баар: хаппыыста бытарытыллыбыт сэбирдэҕин сымыыт үрүҥүн кытта булкуйан, эмсэҕэлээбит атахха эбэтэр илиигэ сото сылдьыллар. Ыраастык сууйуллубут сиикэй хортуоппуйу терканан бытархай гына кырбаан, уокка сиэтиллибит миэстэҕэ ууран баран маарыланан баайан кэбиһиллэр. 2 нэдиэлэ устата мүөтүнэн сото сылдьар...

Тускар туһан | 10.04.2022 | 10:00

Ханнык аптекаҕа туох чэпчэтии баарый?

Билиҥҥи ырыынак үйэтигэр ыалдьар ночооттоох. Эмп сыаната күн-түүн үрдүү турар. Эбиитин санкция биллэрилиннэ. Онон быыкааны да буоллар, төһөнү эмэ барыһырбыт киһи дии саныыгын. Ордук нэһилиэнньэ кыаммат араҥата хас биирдии солкуобайын ааҕар. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр Дьокуускай куорат аптекаларыгар ханна, туох чэпчэтии көрүллэрин үөрэттибит. Онуоха 2ГИС каартанан сирдэтиннибит, сайтары, социальнай ситимнэри хастыбыт. Сорох...

Тускар туһан | 09.04.2022 | 18:00

Муҥутаан тиийинэн олоруу алын кээмэйэ иэс суотугар тутуллубат

2022 сыл олунньу 1 күнүттэн иэстээх гражданнартан суут уонна туһааннаах уорганнар аакталарынан ууруллубут иэс суотугар муҥутаан тиийинэн олоруу кээмэйэ суумалаах харчы тутуллубат. Гражданин маннык быраабынан туһанар туһугар тэриллибит дьыалаҕа сыһыаннаах суут бириистэптэрин салаатыгар сайабылыанньа киллэриэхтээх. Сайабылыанньаҕа ыйыллар: - Араспаанньата, аата, аҕатын аата; - Гражданствота; - Туоһулуур докумуоннарын реквизиттэрэ; - Олорор...

Тускар туһан | 09.04.2022 | 17:00

Ыйытыы-хоруй

Гражданин суукка мөккүөрү кыайар. Салгыы кини тугу гынар? Өскөтүн иэс кээмэйэ 100 тыһ. солк. диэри буоллаҕына, суут уурааҕын ыйдааҕы төлөбүрдэрин ылар тэрилтэтигэр (үлэлиир тэрилтэтэ, биэнсийэ пуондата) эбэтэр бааҥҥа быһалыы биэрэр бырааптаах. Оттон төлөбүрү булгуччу толорторорго, суут быһаарыылаах докумуону, сайабылыанньаны, реквизиттэри иэстээх тэрилтэ регистрациялаах суут бириистэптэрин отделениетыгар ыытыллар. Ол эбэтэр иэстээх...

Тускар туһан | 08.04.2022 | 14:00

Хортуоппуй олордорго бэлэмҥит дуо?

Хортуоппуй элбэх крахмаллаах, А, В1, В2, В6, С битэмииннэринэн, калийынан, кальцийынан, магнийынан баай, сера, железо, йод кытта бааллар. Хортуоппуй төрөөбүт дойдута – Соҕуруу Америка. Арассыыйаҕа аан бастаан ыраахтааҕы Петр 1 аҕалбыта. Онтон ыла “хортуоппуй – иккис килиэппит” диибит. Былдьаһыктаах күннэр үүннүлэр Сааскы ыһыыга бэлэмнэнии номнуо саҕаланна. Дьокуускайга үчүгэй хаачыстыбалаах сиэмэ...

Тускар туһан | 02.04.2022 | 12:00

Чыыбааҕы сылгыта уонна дьабарааскы этин туһата

Бүгүн “Минньигэстик аһааҥ” рубрикабыт ураты буолар. Дьокуускайга Дьааҥы улууһун күннэрин чэрчитинэн хоту сир аһылыгын дьону сөхтөрөр уратыларыгар тохтоон ааһабыт. Юрий Васильевич Божедонов – Боруулаах нэһилиэгин олохтооҕо, кыраайы үөрэтээччи, билигин бочуоттаах сынньалаҥар олорор, киэҥ билиилээх сир түннүгэ киһи. Кини Дьааҥыга эрэ баар Чыыбааҕы сылгытын уонна хонуу дьабаратын этин аһылыкка тутталларын туһунан...

Тускар туһан | 27.03.2022 | 16:00

Уопуттаах оҕуруотчуттар сүбэлииллэр

Үөн-көйүүр нашатырнай испиир сытын сөбүлээбэт, тыына хаайтарар. Сатабыллаах хаһаайкалар, уопуттаах оҕуруотчуттар ону бэркэ билэллэр, быыкаа өстөөхтөрү аммиагынан кыайаллар. Суурадаһыны туттуох эрэ иннинэ бэлэмниир ордук. Эрдэ оҥорон уурдахха, аммиак паар буолан көтөр, онон туһалыа суоҕун сөп. Аны олус элбэҕи бэлэмнээн баран, ситэри туһаммакка, “чэ, сарсын ыстарыам” диир сатаммат. Оннооҕор биир чаас...

Тускар туһан | 27.03.2022 | 14:00

Дьиэҕэ-уокка бастыҥ көмөлөһөөччү

Нашатырнай испиир сыта өйүн сүтэрбит киһини туруорарын үгүстэр билэҕит. Ол эрээри сириэстибэ дэлэй үйэтигэр дьиэҕэ-уокка, оҕуруокка туһатын сорохтор умуннаххыт. Билиҥҥи санкция кэмигэр норуот ньымаларыгар төннөрбүт ордук барыстаах буолуоҕа. Нашатырнай испиир (аммиак) уу курдук эрээри, ураты хатан сыттаах. Элбэҕи тутуннахха, дьааттаах. Ол иһин сөбүн көрөн туттуллар. Бүгүн ааҕааччыларбытыгар нашатырнай испиир туһатын...

Тускар туһан | 26.03.2022 | 16:00

Доруобуйабытын сыллата көрүнүөххэ

2022 сылга үктэммиппит номнуо үс ый буолла. Сыл-хонук бэрт түргэнник элэс гынан ааһан иһэр. Ол аайы сааспыт эбиллэр, ыарыыбыт элбиир, этэргэ дылы, “старость не в радость” да курдук. Эдэр сылдьан үҥкүүнү, көрү-нары, уолаттары, кыргыттары кэпсэтэр эбит буоллахпытына, билигин дабылыанньабыт, эмпит-томпут айдаана. Сатахха, ковид кэлэн, онон ыалдьан, үтүөрэн бүппүппүт кэннэ аны...

Тускар туһан | 19.03.2022 | 12:00

Күннээҕи тотоойу аһылык

Плов сииргитин сөбүлүүгүт дуо? Дьиэ кэргэн эбиэтигэр эбэтэр киэһээҥҥи аһылыгар олус минньигэс эттээх, минньигэс амтаннаах плову оҥорорго холонуҥ. Эһиэхэ мультиваркалаах буоллаххытына, дьоллоох хаһаайка эбиккит. Биһиэхэ наада: 500 г куурусса этэ; 200 г луук; 200 г моркуоп; 3 өлүүскэ чеснок; 2 ыстакаан рис; 4 ыстакаан уу; Туус, тума; Мас арыыта. Астааһына:...

Тускар туһан | 18.03.2022 | 20:00

Айылҕаны кытары ситим быстыбат

Ийэ айылҕабыт бэйэтэ анаан үүннэрэр эмтээх отун-маһын көдьүүстээхтик туһаныы билиҥҥи кэмҥэ ордук суолталанна. Эмп-томп тиийбэт, сыаната күн аайы үрдүү турар кэмигэр бэйэбит ис кыахпытын туһанарбыт ордук. Үөскээбит үрэхпитигэр, төрөөбүт алааспытыгар үүнэр эмтээх үүнээйини билии, сатаан эми-тому оҥоруу, таба туһаныы курдук уустук боппуруостар үөскээн тахсаллар. Эмтээх үүнээйини мээнэ хомуйуу, харайыы, оҥоруу,...

Тускар туһан | 12.03.2022 | 16:30

Үлэтэ суох хаалар түгэҥҥэ

Олохпут тыҥааһына үрдээтэ. Тэрилтэлэр сабыллар, ночоотторун аччата сатаан үлэһиттэрин ахсаанын сарбыйар да балаһыанньалара бүрүүкээтэ. Күүппэтэх өттүттэн үлэттэн уһуллуохха да сөп курдук. Өскөтүн эн оннук быһыыга-майгыга түбэспит буоллаххына, тугу билиэхтээххиний? Холобура, ааҕыллыбыт харчыгын уонна үлэҥ киниискэтин эрэ ылан баран тахсан барарыҥ сөп дуо? Туох докумуоннары ылар нааданый? 1. Үлэ киниискэтэ эбэтэр...

Тускар туһан | 12.03.2022 | 11:09

Халтараантан хайдах харыстанабыт?

Сотору хаарбыт уулла-уулла тоҥоруоҕа. Таһырдьа сылыйан иһэн тымныйыаҕа. Суол-иис килэрийэн, босхо катокка кубулуйуоҕа. Дьиҥэр, суол үлэһиттэрэ, олбуору ыраастааччылар халтарааны сэрэтэр үлэни ыыталлар. Ол эрээри айылҕаны утары барар кыах суох. Ириэрэ-ириэрэ тоҥордоҕуна, син биир муус буола туруоҕа. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр халтараантан харыстанар сүбэлэри түмэн таһаарыахпыт. Ааҕыҥ, тускутугар туһаныҥ. Хобулуктан аккаастанабыт Маннык кэмҥэ...

Тускар туһан | 11.03.2022 | 17:16

Сыананы хантан ылан үрдэтэллэр?

Тускар туһан | 08.03.2022 | 17:00

Ийэлэргэ көрүллэр көмө

Бастакы оҕо төрөөтөҕүнэ (барыларыгар) Ийэ (дьиэ кэргэн) хапытаала 1 зона (хоту улуустар) – 524 527,90 солк. 2 зона (Дьокуускай о.д.а.) - 524 527,90 солк. Судаарыстыбаннай өҥөлөр сайтарыгар (gosuslugi.ru) оҕо күн сирин көрдө да (“проактивно”) оҥоһуллар. Оҕо төрөөтөҕүнэ, иитэ ыллаххытына бэриллэр биир кэмнээх көмө (01.01.2019 сылтан) 1 зона – 46 458...

Тускар туһан | 08.03.2022 | 16:00

Минньигэстик аһааҥ

Буолаары турар Аан дойдутааҕы дьахтар күнүн көрсө улахан уустуга суох, маҕаһыыннарга баар бородуукталартан минньигэс бүлүүдэлэри астыыргытыгар сүбэлиибит. Эриллибит эттэн «Бугуллар» Бу олус минньигэс уонна тотоойу бүлүүдэни астыырга биһиэхэ наада: Эриллибит эт – 700 грамм; Эриэппэ луук – 2 устуука; Мас арыыта – 2-3 остолобуой ньуоска; Сиикэй сымыыт – 1 устуука;...

Тускар туһан | 08.03.2022 | 15:30

Дьахтар күнүгэр тугу бэлэхтиэххэ сөбүй?

Аан дойдутааҕы дьахтар күнэ чугаһаата даҕаны, күүстээх аҥаардар тугу бэлэхтиэххэ сөбүй диэн толкуйга түһэллэр. Дьиҥэр, билиҥҥи кэмҥэ маҕаһыын аайы табаар дэлэй, ол эрэн чопчу тугу ылары быһаарар уустук. Эр дьон бэйэлэрэ даҕаны маҕаһыыннары өр кэрийэллэрин сөбүлээбэттэр, ол иһин итиннэ сыһыаннаах сүбэлэри көрүөҕүҥ. Үлэҕэ уонна саатыырга сыһыаннаах бэлэх Күндү киһигитин саҥа...

Тускар туһан | 25.02.2022 | 19:00

Дьол уйатын туттуу төһө ыараата

Олох сайдан, дьон үксэ киэҥ-куоҥ, килэйбит-халайбыт, кыраһыабай, толору хааччыллыылаах чааһынай дьиэлэниэн баҕарара омнуоламмат. Билиҥҥи таас дьиэлэр истиэнэлэрэ чараас буолан, тыас-уус, дьон саҥарара, кэпсэтэрэ, ытырдара, сөтөллөрө кытта иһиллэрэ олороргор, сынньанаргар мэһэйдэри үөскэтэр. Аны бырааһынньыктарга иэйииҥ кэлэн ыллаан-туойан истэххинэ, истиэнэни кырбаан, батареяны тоҥсуйан киирэн бардахтарына, ырыаҥ ырыа буолбат, бырааһынньыгыҥ сибигинэйэн кэпсэтиигэ кубулуйар....

Тускар туһан | 22.02.2022 | 20:00

Булчут ыты хайдах быһаарыахха сөбүй?

Тайах ордук үрүҥ-хара эриэн дьүһүннээх ыкка тохтуур. Булчут ыт кус уҥуоҕун сиэбэт, эһэ этин сиир, куттас ыт эһэ этин сиэбэт. Эккэ ыт булчута суох буолар. Киһини батыһа сылдьар ыт – мөлтөх ыт. Улахан саҥалаах ыт – тайахха ордук. Тот ыт кыайан бултаабат. Ыты күҥҥэ биирдэ-иккитэ аһатыллар. Ыты 3 сааһыгар аттыыллар....

Тускар туһан | 22.02.2022 | 18:00

Дьиэ туттааччыларга көмө

Олох сайдан, дьон үксэ киэҥ-куоҥ, килэйбит-халайбыт, кыраһыабай, толору хааччыллыылаах чааһынай дьиэлэниэн баҕарара омнуоламмат. Билиҥҥи таас дьиэлэр истиэнэлэрэ чараас буолан, тыас-уус, дьон саҥарара, кэпсэтэрэ, ытырдара, сөтөллөрө кытта иһиллэрэ олороргор, сынньанаргар мэһэйдэри үөскэтэр. Аны бырааһынньыктарга иэйииҥ кэлэн ыллаан-туойан истэххинэ, истиэнэни кырбаан, батареяны тоҥсуйан киирэн бардахтарына, ырыаҥ ырыа буолбат, бырааһынньыгыҥ сибигинэйэн кэпсэтиигэ кубулуйар....