Тускар туһан | Страница 13 | EXO-YKT

Тускар туһан | 18.02.2022 | 20:00

2020 сылтан үлэ биэрээччилэр бары үлэһиттэрин туһунан иһитиннэриилэри Арассыыйа биэнсийэтин пуондатыгар (ПФР) биэрэллэр. Электроннай үлэ киниискэтэ 2020 с. тохсунньу 1 күнүттэн үлэлээбит эбэтэр кэлин үлэҕэ киирбит дьоҥҥо барыларыгар баар буолуохтаах. Өскөтүн киһи кумааҕы үлэ киниискэтиттэн аккаастаннаҕына, үлэ туһунан иһитиннэрии электроннай көрүҥҥэ харайыллар. Киниискэҕэ үлэ туһунан дааннайдар сыыһалаах ыйыллыбыт эбэтэр букатын...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 19:30

Госуслуги харчыны кэмчилииргэ көмөлөһөр

Массыына ыстараабын төлүүргэ 20 күн иһигэр төлөөтөххүнэ, 50% чэпчэтиилээх. Портал чэпчэтиини тутатына оҥорор. Иэһи-күүһү аахсарга Бириистэптэртэн кэлэр төлөбүрдэри кэмигэр оҥорботоххо, ыстараап көтөн кэлэр. Госпошлинаны төлүүргэ Судаарыстыбаннай уорганнарга сайабылыанньаны портал нөҥүө ыыттахха, түһээнэ 30 % чэпчэтиилээх. «Мир» каарта барыстаах Сорох иэһи-күүһү, холобура, массыына ыстараабын, «Мир» каарта нөҥүө хамыыһыйата суох төлүөххэ сөп.

Тускар туһан | 18.02.2022 | 19:00

Үлэ ыстааһын уонна биэнсийэ баалын хайдах бэрэбиэркэлиэххэ сөбүй?

Госуслуганан биэнсийэлээх сирэй счетун бэрэбиэркэлиэххэ сөп. Сирэй счекка үлэ ыстааһын, биэнсийэҕэ баал, үлэ биэрээччи, страховой усунуос туһунан информация баар. Бу сибидиэнньэлэр биэнсийэни аныырга наадалар. Өҥө босхо оҥоһуллар, сайаапка ыыттыҥ эрэ, тутатына кэлэр. Выписканы хайдах ылабыт? Сыһыарыыга киирэммит, авторизацияны ааһабыт. Выписканы ылар инниттэн, тус дааннайдарбытын ыйабыт. ПФР-га электроннай ирдэбил ыытыҥ. Бу...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 18:30

Муҥутаан тиийинэн олорор харчыны иэстэн харыстааһын

2022 сыл олунньу 1 күнүттэн иэстээх гражданнартан муҥутаан тиийинэн олорор харчыларын туура тутар кыаллыбат. Иэс суотугар бүтэһик харчыттан ытыс соттубат туһугар тугу гыныахха нааданый? 1. Эһиги дьыалаҕытынан дьарыктанар суут бириистэбин быһаарыахха наада. Ону Госуслуги порталтан булуохха сөп. 2. Ыйдааҕы төлөбүрдэр киирэр каарталарын талыҥ, холобура, хамнас, бириэмийэ эбэтэр биэнсийэ. Ол каарта...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 17:00

Хаачыстыбата суох табаары туттуҥ?

Хаачыстыбата суох табаары эбэтэр оннук өҥөнү хайдах уонна ханна үҥсүөххэ сөбүй? Тугу эрэ атыыласпакка эбэтэр өҥөнөн туһаммакка олорор уустук. Онтубут хаачыстыбалаах буолуохтаах. Арай онтубут мөлтөх, эрэннэрбиттэригэр эппиэттэспэт буоллун? Технология үйэтигэр ол холкутук быһаарыллар кыһалҕа. Холобура, дойду хайа баҕарар муннугар олорон интэриниэт, чуолаан Госуслуги портал нөҥүө табаар эбэтэр өҥө хаачыстыбатын үҥсэр...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 14:00

Эр дьоҥҥо аналлаах бүлүүдэлэр

Аҕа дойдуну көмүскээччи күнүн көрсө, эр дьоҥҥо аналлаах, иҥэмтиэлээх уонна тотоойу аһы астааҥ. Буженина 1,5 кг сибиинньэ этэ (окорок); Эккэ барсар приправа; 2-3 ост. нь. мүөт; 2 уст. апельсин; 3-4 чеснок өлүүскэтэ; Туус уонна мас арыыта. Сибиинньэ этиттэн буженина бырааһынньык да, көннөрү да күн остуолугар күндү ас. Иҥиирэ, элбэх сыата...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 12:00

Розаны үүннэрии албастара

(бассааптан)

Тускар туһан | 18.02.2022 | 11:00

Иммунитеты күүһүрдэр утахтар

Сааскы кэмҥэ киһи тумуулуура, үрдэрэрэ, сыыстарара элбиир. Маныаха иммунитет күүһэ элбэҕи быһаарар. Иммунитеты күүһүрдэр биэс утах арааһын таһаарабыт. Балары ыарыыны сэрэтэр сыалтан эбэтэр ыалдьан баран түргэнник үтүөрэр туһугар оҥостон иһиэххитин сөп. 1. Моркуоп утаҕа Минньигэс амтаннаах, сыаната чэпчэки. В, С битэмииннээх, натрий, калий, фосфор уонна железо элбэх. Организм кислотнай-щелочной балансын...

Тускар туһан | 18.02.2022 | 10:30

Хаҥкыны хайдах талабыт?

Саас буолан куораппытыгар катоктар үлэлэрэ саҕаланна. Хаҥкы уларсык ылыы сыаната 150 солкуобайтан саҕаланар. Биллэн турар, киһи бэйэтэ бас билэр хаҥкылааҕа ордук. Оттон хаҥкыны атыылаһарбытыгар туохха болҕомто ууруохтаахпытый? Хаҥкы форматынан уонна бачыыҥката төһө кытаанаҕынан, биитин уһунунан, бачыыҥка кэтиллэр ньыматынан араастаһар. Ол иһин хаҥкыны атыылаһарга ким кэтэрэ, хас саастааҕа, ханна хатааһылыыра учуоттаныахтаах. ...

Тускар туһан | 14.02.2022 | 13:00

Гаас киллэртэрэн эрэҕин дуо?

Саас чугаһаата. Дьиэ-уот туттар, даачаны оҥостор туһунан толкуйдуур кэм кэллэ. Онно биир суолталаах боппуруос – гааска холбонуу. Арассыыйа бырабыыталыстыбатын 2021 с. балаҕан ыйын 13 күнүнээҕи 1547-с №-дээх уурааҕынан алтынньы 18 күнүттэн гаас ситимигэр босхо холбонор кыах баар. Босхо гааһы ким киллэртэриэн сөбүй? – Гаас ситимэ киирбит нэһилиэнньэлээх пууҥҥа бас билэр...

Тускар туһан | 07.02.2022 | 18:00

Онлайн төлүүр ордук!

Ааспыт нэдиэлэҕэ үгүс тэрилтэ дистанционнай көрүҥҥэ көһөргө күһэлиннэ. “Сахатранснефтегаз”, “Якутскэнерго”, “Водоканал” гаас, уот, уу иһин төлөбүрдэри онлайн эрэ ылаллар. Онон кассаҕа тиийэрбит тохтоото. Пандемия саҕаланыаҕыттан өҥө үксэ даҕаны онлайн оҥоһуллар. Ол эрээри сорохтор кассаҕа тиийэллэрин ордороллор, онлайн төлүүр уустук, сатыахпыт суоҕа дии саныыллар. Оннук буолбатах. Ыарыы хаптайар санаата суох, хааччахтааһын...

Тускар туһан | 07.02.2022 | 16:00

Минньигэстик аһааҥ

Хаппыыста торда Хаппыыстаны арааран баран ууга буһаран ылабыт уонна тиэстэҕэ оймоон ылан икки өттүн ыһаарылыыбыт, араҥа аайы майонеһынан биһэбит. Тиэстэтигэр: биир куринай магги, биир сымыыт, уу. Блины тиэстэтин курдук буолуохтаах уонна буһарыыта эмиэ оннук, хобордооххун арыынан биһэ-биһэ ыһаарылыыгын, кыратык саһарда да, бэлэм буолар. Убаһа рулета 1. Эти ортотуттан сэрэнэн кырбаан...

Тускар туһан | 07.02.2022 | 14:00

Олоҕу чэпчэтэр сүбэлэр

Киһи кыһалҕаны үксүн бэйэтэ «толкуйдаан» таһаарар үгэстээх дииллэр. Ол чахчы. Үгүс «кыһалҕабыт» араас сабыытыйалар, табыллыбат түгэннэр түмүктэрэ, бэйэбит наар куһаҕаны кэтэһэр үөрүйэхпититтэн тахсаллар. Олору хайдах туоратар туһунан, онтон да атын тэттик сүбэлэри бүгүҥҥү балаһаҕа бэчээттиэхпит. Күн аайы үөрэ-көтө сырыт Ыксаллаах түмүктэри оҥорума. Маннык кэмэлдьи олоххун уустугурдуон сөп. Бастакытынан, “син биир...

Тускар туһан | 03.02.2022 | 14:00

Чэгиэн буолуҥ!

Биһиги билиҥҥи олохпутугар күннээҕи кэпсэтиибит: "Доруобуйаҥ хайдаҕый?","Вакцина ылбытыҥ дуо?" эбэтэр "Ыалдьыбытыҥ дуо?" диэн ыйытыылартан саҕаланар. Араас саастаах, таһымнаах, билиилээх-көрүүлээх, сайдыылаах дьон маннык ыйытыыга хайдах хоруйдуур эбиттэрий? Соторутааҕыта хаһыакка тахсыбыт биир иһитиннэриигэ манныгы ааҕабыт: «Михаил Чуйко диэн реанимотолог-быраас хоруона вируһун омикрон-штамынан ыалдьан баран, "бу ыарыыны сиһилии билбит киһи быһыытынан" санаатын маннык...

Тускар туһан | 03.02.2022 | 13:00

Мантан саас үүнээйи олордуута

Арассааданы олордуу, үүннэрии уустук дьыала. Төһө ааҕыллан-суоттаныллан уонна төһө көрүүгэ-истиигэ турарыттан улахан тутулуктаах. Арассаада тоҕо ыалдьарый? Арассааданы күн уһуу илигинэ олордубут буоллаххына, эрдэ тыллан, күн сырдыга тиийбэтиттэн ыалдьан өлөр аакка барар. Холобура, биһиги сайыммыт олус итии буолар, инньэ гынан хойут да үүммүт оҕурсубут, помидорбут кэмигэр ас биэрэр. Билигин, тохсунньу ыйга,...

Тускар туһан | 23.01.2022 | 10:00

Ааҕабыт, сурунабыт, бэлиэтэнэбит...

Хайа баҕарар суруналыыс, хаһыаччыт ааҕааччы интэриэһин тардар матырыйааллары, ыстатыйалары була, суруйа сатыыр. Күннээҕи олоххо-дьаһахха туттуллар, наадалаах иһитиннэриилэр хаһан баҕарар мэһэй буолбаттар. Онон бүгүн араас тиэмэни хабыахпыт. Вакцина эрэ абырыа Омикрон-штамм саамай үрдүк көрдөрүүтэ Арассыыйа үрдүнэн өйүүн, ол эбэтэр тохсунньу 22 күнүгэр диэн билгэлииллэр. Бу туһунан “Ведомости” Вашингтон университетын доруобуйаны кэтээн...

Тускар туһан | 16.01.2022 | 14:00

Оҕуруот үлэтэ саҕаланна

Оҕуруот үүннэриитинэн дьарыктанар дьон тохсунньу ыйтан номнуо үлэлэрэ саҕаланна. Өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр оҕуруотчут Агафья Тарасова оҕурсу уонна помидор бастыҥ суортарын сүбэлээбитин, ону сэргэ хайдах бэлэмнэнэри санаппытын билиһиннэрэбит. Бастыҥ оҕурсу сиэмэлэрэ «Изумрудный поток». Бу оҕурсу аһа уһун, китайскай курдуктар, ол эрэн ордук минньигэстэр, дыргыл сыттаахтар. Өлгөм үүнүүнү биэрэр, биир ойоҕос (боковой побег)...

Тускар туһан | 16.01.2022 | 10:00

2022 сыл уларыйыылара

Үгэс курдук саҥа сылтан сокуоҥҥа уларыйыылар киирэллэр. Бүгүн ааҕааччыларбытыгар үгүстэри интэриэһиргэтэр судаарыстыбаттан бэриллэр төлөбүрдэр уонна суоппардарга саҥа быраабылалар туһунан кэпсиэхпит. Хамнас кээмэйэ Хамнас алын кээмэйэ (МРОТ) — 2021 сылга Арассыыйаҕа 12 792 солкуобайга тэҥнэһэр этэ, оттон 2022 сылга 13 890 солкуобайга диэри улаатта. Үрдээһин кээмэйэ – 1098 солк. СӨ судаарыстыбаннай...

Тускар туһан | 27.12.2021 | 19:12

Харыйабыт үйэтин уһатабыт

Билигин дьон үксэ тыыннаах харыйаны туруорар. Сыаната удамыр, көстүүтэ тупсаҕай. Сыта-сымара дьиэни толорор. Сөпкө харайдахха, икки нэдиэлэ кэриҥэ туруон сөп. Биллэн турар, атыылаһан ылбыт саҥа дьыллааҕы сүрүн киэргэлбит өр сулууспалыан баҕарабыт. Онуоха бу сүбэлэри туһаныҥ. 1. Температура хамсааһына маска ордук охсуулаах: мутукчата түргэнник түһэр. Ол иһин тыыннаах харыйаны тута сылаас...

Тускар туһан | 04.12.2021 | 12:07

Саҥа 2022 сылы көрсөргө бэлэмҥин дуо?

Күүтүүлээх-кэтэһиилээх 2022 сылбыт үүнэрэ ыйы кыайбат эрэ кэм хаалла. Дьиэни хайдах киэргэтэбит, тугу таҥнабыт, астыыбыт диэн ыйытыылар элбэх киһини долгутар буолуохтаахтар. Онон биһиги эрдэттэн бэлэмнэнэ, толкуйдуу сылдьыҥ диэн күндү ааҕааччыларбытыгар сүбэ-ама бэчээттииргэ быһаарынныбыт. Кэлэр сыл бэлиэтэ – Халлаан күөх өҥнөөх Баабыр. Кинини манньытар, киниэхэ ис буолар инниттэн, сылбыт ситиһиилээх ааһарын...

Тускар туһан | 21.11.2021 | 12:00

Эһэ ытыырын көрбүтүм...

Бу түбэлтэ туһунан ааспыт үйэ 80-с сылларын саҥатыгар кырдьаҕас булчуттан истэн турардаахпын. Баһылай диэн ааттаах кырдьаҕас оччолорго 70-ун ааспыт этэ, мин 30-чалааҕым. Сэтинньи ыйга уоппуска ылан дэриэбинэттэн уонтан тахса көстөөх сиргэ атынан бултуу таҕыстыбыт. Үүтээммитигэр ортотугар хонон тиийдибит. Айаннаан иһэн булт суолун арааһын көрдүбүт. Тайах суола хас үрүйэ, үрэх аайы...