27.03.2022 | 14:00

Дьиэҕэ-уокка бастыҥ көмөлөһөөччү

Дьиэҕэ-уокка бастыҥ көмөлөһөөччү
Ааптар: Айыына Ксенофонтова
Бөлөххө киир

Нашатырнай испиир сыта өйүн сүтэрбит киһини туруорарын үгүстэр билэҕит. Ол эрээри сириэстибэ дэлэй үйэтигэр дьиэҕэ-уокка, оҕуруокка туһатын сорохтор умуннаххыт. Билиҥҥи санкция кэмигэр норуот ньымаларыгар төннөрбүт ордук барыстаах буолуоҕа.
Нашатырнай испиир (аммиак) уу курдук эрээри, ураты хатан сыттаах. Элбэҕи тутуннахха, дьааттаах. Ол иһин сөбүн көрөн туттуллар. Бүгүн ааҕааччыларбытыгар нашатырнай испиир туһатын кэпсиэхпит.

Үөнү-көйүүрү суох оҥорорго

Дьиэ сибэккилэригэр, куукуна ыскаабыгар оҥоойу үөскээбит буоллаҕына, аммиак абырыаҕа. Онуоха 1 лиитирэ ууга 10-12 мл нашатыры таммалатыҥ уонна бу суурадаһынынан үүнээйигитин уонна ыксаап иһин ыстарыҥ.

Өссө бу суурадаһын сорох үүнээйилэргэ уоҕурдуу быһыытынан туттуллуон сөп. Холобур, герань, сардаана уонна клематис курдук сибэккилэри аһатыахха сөп. Ол эрээри ароиднайдар уонна суккуленнар сорох көрүҥнэригэр – каллаҕа, диффенбахияҕа, толстянкаҕа, литопска көҥүллэммэт. Сэбирдэхтэрэ сытыйан тахсыаҕа.

Ыраастыыр уонна килэбэчитэр

Аммиак – дьиэни-уоту, иһити-хомуоһу сууйарга-соторго бастыҥ көмөлөһөөччү. Холобур, түннүк сууйарга 1 лиитирэ ууга аҕыйах хааппыла нашатыры таммалатыҥ. Кири, быылы көрдөрбүтүнэн суох оҥоруоҕа, аны туран, туох да суолу-ииһи хаалларбат диэн хайҕыыллар. Сорох хаһаайкалар өстүөкүлэ уонна хурустаал иһити сууйарга, кыһыл көмүс уонна үрүҥ көмүс киэргэллэрин ыраастыырга тутталлар эбит. Ол эрээри күндү таастаах оҥоһуктаргытын харыстыыргыт ордук.

 

Кафельга

Ванна истиэнэтигэр иҥэн хаалбыт кири сууйарга, кафельга түүнүк үөскээбитин ыраастыырга аммиак көмөлөһүөҕэ. 1 лиитирэ ууга 10 мл испиири эбиҥ. Кафель икки ардынааҕы быыстарын үчүгэйдик сууйуҥ-сотуҥ уонна 5-10 мүн. туруора түһүҥ. Ол кэннэ мэлдьи туттар кафель сууйар анал сириэстибэҕитинэн сууйуҥ. 

Бээтинэни сүтэрэр, сыты суох оҥорор

Сырдык таҥаска көлөһүн суола уонна сыта иҥпит буоллаҕына: 1 ыстакаан ууга 50 мл испиири уонна 1 ч.нь. тууһу эбиҥ. Бу симиэһинэн таҥас ордук киртийбит сирин сотуҥ уонна икки чаас илитэ ууруҥ. Онтон сууйуҥ, сайҕааҥ.

Парфюм, арыы уонна дьуот сытын, бээтинэтин суох оҥорорго:  водород перекиһин уонна нашатыры 1:1 холбооҥ, бу симиэһинэн бээтинэни сотуҥ уонна 15 мүн. күүтүҥ. Онтон таҥаскытын сууйуҥ, сайҕааҥ.

Хаан сибиэһэй бээтинэтин сүтэрэргэ: 100 мл ууга 20 мл нашатырнай испиири кутуҥ. Таҥаскытын сөрүүн ууга сайҕыы түһүҥ, онтон бэлэмнээбит суурадаһыҥҥытын сотуҥ.  

 Тирии оҥоһуктарга

Тирии кумааһынньыккыт, бэрчээккилэргит, кургут, суумкаҕыт уонна атаххыт таҥаһа эргэрэн өҥө-дьүһүнэ өлбөөдүйдэҕинэ, таһааран бөххө быраҕарга тиэтэйимэҥ. Ол оннугар бу сүбэлэри туһаныҥ:

150 мл ууга 20 мл нашатыры, 10 г хаһаайыстыбаннай мыыланы түөркэлээн кутуҥ уонна булкуйуҥ. Бу суурадаһынынан тирии таҥаскытын (киэргэлгитин) сотуҥ уонна үчүгэйдик куурдуҥ.

Килэбэчитэргэ: касторовай арыыны, глицерини уонна вазелины булкуйан баран, тирии киэргэлгитин (кур, суумка уо.д.а.) сотуҥ.

Таҥаһы маҥхатар

Өскөтүн маҥан таҥаһы сууйарга анал сириэстибэ суох буоллаҕына, санааҕытын түһэримэҥ. Хлопок уонна лүөн таҥаһы сууйарга уугутугар 100-120 мл нашатырнай испиири эбиҥ. Итэҕэйиҥ-итэҕэйимэҥ, таҥаскыт саҥатыгар түһүөҕэ.

Оттон сиэрис эбэтэр солко курдук хаппырыыс матырыйаалтан таҥаһы сууйарга бу сүбэни туһаныҥ: 10-12 лиитирэ сылаас ууга 20 мл нашатыры булкуйуҥ, 8 ост.нь. тууһу, 50 г таҥас сууйар бороһуогу уонна 3 ост. нь. водород перекиһин эбиҥ. Итиэннэ таҥаскытын бу суурадаһыҥҥа 4-5 чаас сытыара түһүҥ. Онтон көннөрү сууйан, сайҕаан ыйыыгыт.  

Техническэй нашатырь диэн эмиэ баар. Наука тылынан аммоний хлорида дэнэр. Уратыта элбэх. Тиэхиньикэҕэ уонна химияҕа  туттуллар. Холобур, бу бороһуок дьэбинтэн харыстыыр аналлаах. Маны сэргэ, лааҕы, килиэйи кытаатыннарар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Утуйуу хаачыстыбата улахан суолталаах
Сонуннар | 15.03.2024 | 14:00
Утуйуу хаачыстыбата улахан суолталаах
Кулун тутар 15 күнүгэр Аан дойдутааҕы Утуйуу күнэ бэлиэтэнэр. ВОЗ статистикатынан, нэһилиэнньэ 10-30% кыайан утуйбакка (бессонница) эрэйдэнэр, сорох дойдуларга ити көрдөрүү 50−60%-ҥа тиийэр.
Сыана үрдээһинэ
Сонуннар | 22.03.2024 | 18:00
Сыана үрдээһинэ
(2024 сыл олунньу ыйдааҕы көрдөрүүтүнэн)
Социальнай биэнсийэ эбиллэр
Сонуннар | 16.03.2024 | 18:00
Социальнай биэнсийэ эбиллэр
Муус устар 1 күнүттэн социальнай биэнсийэ 7,5 бырыһыан үрдүүр. Бу туhунан 262 N-дээх уурааҕы кулун тутар 5 күнүгэр Арассыыыйа Бырабыыталыстыбата бигэргэттэ. Индексация кээмэйэ ааспыт сылга биэнсийэлээхтэргэ олох таһымын алын кээмэйин улаатыытынан ааҕыллар. Бу төлөбүргэ анаан социальнай пуонда бүддьүөтүгэр 37,5 млрд солк. көрүлүннэ. Статитстика көрдөрөрүнэн, Арассыыйаҕа 4 мөлүйүөнтэн тахса киһи социальнай...
Сергей:  «Уолаттар санаалара-оноолоро харахтарыгар көстөр»
Дьон | 21.03.2024 | 18:00
Сергей: «Уолаттар санаалара-оноолоро харахтарыгар көстөр»
Оҕо сылдьан разведчиктаах киинэлэри умсугуйан көрөрбүт, кинилэр курдук буолуохпутун баҕаран, сэриилээх оонньуурбут, саһа, сыбдыйа, сыылла сылдьан өстөөхтөрбүтүн самнарарбыт.  Разведчик диэн тылы иһиттэхпинэ, тута харахпар Штирлиц уобараһа көстөр. Кини өстөөхтөр уйаларыгар тиийэн, былааннарын, дьайыыларын биһиги дьоммутугар тиэрдэн, кыайыыны ситиһэргэ улахан кылаатын киллэрсэр.   Ол аата дьиҥнээх разведчик хайдах буолуохтааҕый? Кини боростуой саллаат...