09.11.2021 | 13:00

Биэрэпис туһунан тугу билиэхтээхпитий?

Биэрэпис туһунан тугу билиэхтээхпитий?
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

2021 сыл алтынньы 15 күнүттэн сэтинньи 14 күнүгэр диэри Бүтүн Арассыыйатааҕы биэриэпис ыытыллар. Быйылгы биэрэпис булкаас көрүҥүнэн барар. Дьон бэйэлэрин тустарынан сибидиэнньэлэри хайдах ньыманан биэрэллэрин бэйэлэрэ талаллар: сирэй көрсөн эбэтэр электроннай көрүҥүнэн. 
- Хаһан уонна хайдах биэрэпиһи ааһыахха сөбүй?
Алтынньы 15 күнүттэн сэтинньи 14 күнүгэр диэри – судаарыстыбаннай өҥөлөр порталларыгар (онно регистрацияламмыт туһунан бигэргэтии наада).
Алтынньы 15 күнүттэн сэтинньи 14 күнүгэр диэри — МФЦ-га (онно анал миэстэлэри тэрийиэхтэрэ).
Алтынньы 15 күнүттэн сэтинньи 14 күнүгэр диэри – дьиэҕэ кэлбит биэрэписчиккэ суруйтарыы. 
2021 сыл ахсынньы 20 күнүгэр диэри – уһук уонна сылдьарга эрэйдээх территорияларга (Арассыыйаҕа итинник 2600 нэһилиэнньэлээх пуун баар, онно 500 тыһыынча кэриҥэ киһи олорор) ыытыллар.
- Биэрэписчиги масыанньыктан хайдах арааран билэбит?
Биэрэписчик аналлаах атрибуттардаах: “Бүтүн Арассыыйатааҕы нэһилиэнньэ биэрэпиһэ” диэн суруктаах сэлиэччиктээх, итинник суруктаах саартаах, бэлиэлээх суумкалаах, нэһилиэнньэ биэрэпиһин ыытарга анаммыт планшеттаах, Роспотребнадзор ирдэбилин тутуһан харыстанар сириэстибэлээх. 
Суолталаах уратыта – биэрэписчик дастабырыанньалаах буолар. Дастабырыанньа пааспары кытта көрдөрүллүөхтээх. Биэрэписчик бэйэтин билиһиннэриэхтээх, туохха кэлбитин этиэхтээх, көрдөстөхтөрүнэ дастабырыанньатын уонна пааспарын көрдөрүөхтээх. Докумуоннарын көрдөрбөтөҕүнэ ыйытыктарыгар хоруйдуо, дьиэҕитигэр киллэриэ суоххутун сөп. 
Биэрэписчик пааспаргыт дааннайдарын, хамнаскыт, биэнсийэҕит, босуобуйаҕыт төһөтүн, уурунуу харчыгытын, ким дьиэни бас билээччи буоларын, каартаҕыт нүөмэрин, бааҥҥа баар счеккутун ыйыппат. 
- Хас ыйытыкка хоруйдуохха нааданый?
Арассыыйа олохтоохторугар 33 ыйытык бэриллэр. Итинтэн 23-һэ социальнай-демографическай уратыга сыһыаннаах: эр киһитэ-дьахтара, сааһа, гражданствота, төрөөбүт сирэ, омуга, ханнык омук тылларынан саҥарара, үөрэҕэ, оҕолорун ахсаана, хантан дохуоттанан олороро. Эбии олох-дьаһах усулуобуйаларыгар сыһыаннаах 10 ыйытык бэриллэр – олорор дьиэ көрүҥэ (тип), дьиэ тутуллубут сыла, дьиэ эбэтэр кыбартыыра уопсай иэнэ, хос ахсаана, туалет уонна интэриниэт баара-суоҕа.
Арассыыйаҕа быстах болдьоххо олорор дьон 7 ыйытыкка хоруйдуохтара: эр киһитэ-дьахтара, сааһа, мэлдьи олорор дойдута, Арассыыйаҕа кэлбит сыала уонна төһө өр буолара. 
- Сибидиэнньэлэри бигэргэтэр ирдэнэр дуо? Пааспары уонна кыбартыыра докумуонун көрдөрөр наада дуо?
Бары дааннайдары киһи тылыттын эрэ суруйаллар, туох да докумуоннары көрдөрөр наадата суох. 
- Ыйытыкка барытыгар хоруйдуохха наада дуо?
Сөбүлээбэт ыйытыктарга хоруйдуо суохха сөп.
- Кыбартыыраҕа эбэтэр дьиэҕэ киллэрбэккэ эрэ, подъездка эбэтэр калитка таһыгар туран суруйтарыахха сөп дуо?
 Сөп, ити эһиги быраапкыт. Биэрэписчиктэри дьиэҕэ, кыбартыыраҕа киллэрбэккэ суруйтарыахха сөп. 
- Биэрэписчик төһө элбэх киһини суруйуохтааҕый?
Ый иһигэр – 550 киһини. Дойду үрдүнэн ити орто кээмэй. 
- Биэрэпис туохха нааданый?
Статистика судаарыстыбаннай быһаарыныылары ылынарга наадалаах. Биэрэпис дааннайдара былаастарга олорор дьиэ, социальнай эбийиэктэр, коммуникациялар тутууларын чопчу былаанныылларыгар уонна дьон олоҕун хаачыстыбатын тупсаралларыгар көмөлөһөллөр. Дааннайдар көмөлөрүнэн ханнык оройуоҥҥа хас балыыһалары, фельдшерскэй пууннары, библиотекалары, музейдары, кулууптары, үөрэҕирии тэрилтэлэрин тутарга чуолкай хартыына тахсар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Утуйуу хаачыстыбата улахан суолталаах
Сонуннар | 15.03.2024 | 14:00
Утуйуу хаачыстыбата улахан суолталаах
Кулун тутар 15 күнүгэр Аан дойдутааҕы Утуйуу күнэ бэлиэтэнэр. ВОЗ статистикатынан, нэһилиэнньэ 10-30% кыайан утуйбакка (бессонница) эрэйдэнэр, сорох дойдуларга ити көрдөрүү 50−60%-ҥа тиийэр.
Сыана үрдээһинэ
Сонуннар | 22.03.2024 | 18:00
Сыана үрдээһинэ
(2024 сыл олунньу ыйдааҕы көрдөрүүтүнэн)
Социальнай биэнсийэ эбиллэр
Сонуннар | 16.03.2024 | 18:00
Социальнай биэнсийэ эбиллэр
Муус устар 1 күнүттэн социальнай биэнсийэ 7,5 бырыһыан үрдүүр. Бу туhунан 262 N-дээх уурааҕы кулун тутар 5 күнүгэр Арассыыыйа Бырабыыталыстыбата бигэргэттэ. Индексация кээмэйэ ааспыт сылга биэнсийэлээхтэргэ олох таһымын алын кээмэйин улаатыытынан ааҕыллар. Бу төлөбүргэ анаан социальнай пуонда бүддьүөтүгэр 37,5 млрд солк. көрүлүннэ. Статитстика көрдөрөрүнэн, Арассыыйаҕа 4 мөлүйүөнтэн тахса киһи социальнай...
Сергей:  «Уолаттар санаалара-оноолоро харахтарыгар көстөр»
Дьон | 21.03.2024 | 18:00
Сергей: «Уолаттар санаалара-оноолоро харахтарыгар көстөр»
Оҕо сылдьан разведчиктаах киинэлэри умсугуйан көрөрбүт, кинилэр курдук буолуохпутун баҕаран, сэриилээх оонньуурбут, саһа, сыбдыйа, сыылла сылдьан өстөөхтөрбүтүн самнарарбыт.  Разведчик диэн тылы иһиттэхпинэ, тута харахпар Штирлиц уобараһа көстөр. Кини өстөөхтөр уйаларыгар тиийэн, былааннарын, дьайыыларын биһиги дьоммутугар тиэрдэн, кыайыыны ситиһэргэ улахан кылаатын киллэрсэр.   Ол аата дьиҥнээх разведчик хайдах буолуохтааҕый? Кини боростуой саллаат...