10.04.2022 | 22:00

Өймөкөөн — тымныы чыпчаала

Өймөкөөн — тымныы чыпчаала
Ааптар: Маргарита СТЕПАНОВА (Акимова)
Бөлөххө киир

Өймөкөөн улууһа тымныытынан эрэ буолбакка, баай историятынан, сирин баайынан, булдунан, хоһуун, үлэһит, эйэҕэс, ыалдьытымсах дьонунан биллэр.

Кулун тутар бүтэһик күннэригэр Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтиэхпит лоп курдук биир ый иннинэ Саха АССР оскуолаларын 1985 сыллаахха бүтэрбиттэр Дьокуускай-Өймөкөөн-Дьокуускай хайысханан автодесаҥҥа сырыттыбыт.

Сүрүн сыалбыт – "Үтүө дьыала Кубога" хамсааһыммыт иитинэн ыыппыт үлэбит-хамнаспыт түмүгүн билиһиннэрии, ол сүнньүнэн күн сирин көрүөхтээх кинигэбитин Өймөкөөн тымныы чыпчаалыгар сүрэхтээһин.

Томтор оскуолатыгар Антонина Прокопьевна Егорова биһигини үөрэнээччилэри кытта көрүһүннэрдэ. Манна баар оҕо хамсааһына биир бастыҥ үлэлээх уопсастыбаннай тэрилтэ буоларын, Бүтүн Арассыыйатааҕы конкурс дипломанын үрдүк аатын ылан, 2019 сыллаахха Санкт Петербург куоракка ыҥырыллыбыттарын кэпсээтэ. Билигин оскуола лидерынан уруһуйга өрөспүүбүлүкэҕэ бастыҥ үлэлэрдээх талааннаах кыыс Лия Винокурова үлэлиир.

Автодесант аатыттан Лилиана Ивановна Антонова үөрэххэ киириигэ наадалаах сүбэлэри биэрбитин оҕолор сэргии иһиттилэр.

Оҕо уопсастыбаннай тэрилтэтин бэрэссэдээтэлэ, Томтор орто оскуолатын 11 кылааһын үөрэнээччитэ, СӨ Ыччат дьыалаларыгар уонна социальнай коммуникацияларга министиэристибэтин наҕараадатын хаһаайына Тимур Егоров:

– Быйыл оскуолабын бүтэрэбин уонна историк идэтигэр киирэр санаалаахпын. Үөрэхпин бүтэрдэхпинэ төрөөбүт оскуолабар кэлэн үлэлиэхпин баҕарабын.

Томтор орто оскуолатын иһинэн литературнай-кыраайы үөрэтэр музей – Арассыыйа үтүөлээх учуутала М.П. Боярова кэргэнинээн С.В. Слепцовтыын өр сыллаах сыралаах үлэлэрин түмүгэ.

Экспозицияларга ГУЛАГ тиэмэтигэр хорутуулаах үлэ түмүгэ, аатырбыт Халыма трассатын тутууну кэрэһилиир матырыйааллары, элбэх киһини кытта суруйсуу, көрдүүр үлэ туһунан көрүөххэ сөп.

Өймөкөөн – аан дойду араас муннугуттан туристар, айанньыттар, блогердар үгүстүк   тиийэр сирдэрэ.

"Өймөкөөн" ыалдьыт дьиэтин хаһаайката – улуус бочуоттаах гражданина, кыраайы үөрэтээччи, элбэх кинигэ ааптара Тамара Егоровна Васильева. Манна 2004 сылтан 79 араас тас дойдуттан, Арассыыйа араас муннугуттан кэлэн, хонон-өрөөн, сынньанан ааспыттар. Тамара Егоровна көмөтүнэн Өймөкөөн туһунан 30-тан тахса киинэ күн сирин көрбүт.

Үтүө дьыала Кубога бу дьиэҕэ эмиэ күндү ыалдьыт буолла. Бэйэтин баай историятын, өрөспүүбүлүкэ улуустарынан айанын, үтүө дьыалаларын туһунан кэпсээнин ыалдьыт дьиэтин хаһаайката сэргии, сөҕө истэн, өссө да маннык уопсастыбаннай дьыала сайдарыгар кэс тылын анаата.

Өймөкөөн-85 – бары үлэ үөһүгэр сылдьар дьон. Ыраах олорор үөлээннээхтэрбитигэр түмсүүбүт туһунан документальнай киинэбитин көрдөрдүбүт. Автодесаны Дьокуускайтан бииргэ үөрэммит доҕордоро Анна Атастырова иилээн-саҕалаан сырытыннарда.

"Саһыл" учаастакка баар бааһынай хаһаайыстыба хаһаайката Евдокия Захаровна Винокурова: "Бэйэ сибиэһэй, ыраас бородууксуйатын оҥорон таһаарарбыт – доруобуйа төрдө. Манна сайын оҕо лааҕырын тэрийиэхпин баҕарабын. Үлэҕэ үөрэнэн, сибиэһэй минньигэс үрүҥ аһынан аһаан, ыраас салгыҥҥа сылдьан абыраныа этилэр. Эмтээх от, сир аһа даҕаны дэлэй дойдута".

Томтор – Чысхаан резиденциятын дойдута. 
Манна муус чопчулара, хаар кырыата дьикти кэрэтин, чарааһын, араас буоларын сөҕө көрөҕүн. 
Сахабыт сирин биир ытык сиригэр бастакынан хомус тыаһын дьүрүһүтэн, сахалыы тойугу туойан, иһийэн турбут чуумпуга саха буоларбытынан киэн туттуу, астыныы туругар киирэн таҕыстыбыт.
2023 сылга манна, Өймөкөөҥҥө, Олоҥхо ыһыаҕа былааннанар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
Дьон | 24.10.2024 | 18:00
Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
2022 сыл алтынньы 19 күнүгэр Ферум Аммосов анал байыаннай дьайыыга эн биһиги туспутугар, дойдутун туһугар сулууспалыы сылдьан олоҕун толук уурбута. Сырҕан бааһы таарыйан, бииргэ төрөөбүт балтын, ону тэҥэ бойобуой доҕорун ахтыыларын чугас дьонугар, ийэтигэр, аймахтарыгар таһаарабыт. Ол ыарахан кэмнэри санаппыппар, бука диэн, алы гыныҥ дуу...   – Саргылаана, бииргэ төрөөбүт хаһыа...
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Тускар туһан | 17.10.2024 | 12:00
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Судаарыстыба социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох нэһилиэнньэҕэ араас суол чэпчэтиилэри көрөр. Оттон ону бары билэбит, бырааппытын толору туһанабыт дуо?  Мантан аллара биэнсийэ уонна онно сыһыаннаах уларыйыылар, чэпчэтиилэр тустарынан санатыһан, быһаарсан ааһыаҕыҥ.   Үлэлиир уонна үлэлээбэт киһи биэнсийэтэ Биэнсийэ күннээҕи наадыйыыны толуйбатын быһыытынан, сынньалаҥҥа тахсан да баран салгыы үлэлии хаалааччы үгүс. Оччотугар кинилэр,...
«Таҥаһы кытта кэпсэтэр» Варвара
Дьон | 25.10.2024 | 14:30
«Таҥаһы кытта кэпсэтэр» Варвара
Бүгүн мин ааҕааччыларбар билиһиннэриэм этэ Саха сирин уус-уран ойууга-дьүһүҥҥэ мусуойун научнай-сырдатар үлэҕэ методиһа, СӨ култууратын туйгуна Заровняева Варвара Ильинична-Күндүүлэни.   —  Варвара, иис абылаҥар ылларыыҥ, иннэни, сабы хас сааскыттан туппутуҥ туһунан кэпсиэҥ дуо? — Оҕо сааспыттан иис-уус эйгэтигэр улааппытым. Ийэм, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун маастара Заровняева Варвара Гаврильевна өттүнэн эбээм, Бүлүү Баппаҕаайытыттан...
Дьадаҥыгын дуу, баайгын дуу?
Сонуннар | 18.10.2024 | 14:00
Дьадаҥыгын дуу, баайгын дуу?
Арассыыйа олохтоохторо киһи ыйы холкутук туорууругар төһө харчы наада буолар сууматын ыйбыттар. Онуоха анаан ыйытык ыытан чинчийии оҥорбуттарын бу соторутааҕыта социальнай ситимнэргэ бэчээттээтилэр. Оттон биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр ыйбытын  төһө хамнастаах, харчылаах киһи аччыктаабакка туоруон сөбүн, дьоллоохтук олорорго төһө суума наадатын аҕыйах киһиттэн ыйыталастыбыт.   Киэҥ Арассыыйа олохтоохторо, үлэһит киһи ыйга 43 тыһыынчаттан...