18.02.2023 | 16:00

Саха цииркэтин эдэр артыыһа Роман Романов

Бүгүн ааҕааччыларбын Марфа уонна Сергей Расторгуевтар ааттарынан Саха судаарыстыбаннай цииркэтин эдэр артыыһа Роман Романовы кытта билиһиннэрэбин.
Саха цииркэтин эдэр артыыһа Роман Романов
Ааптар: Айталина Софронова
Бөлөххө киир

— Роман, цииркэ аптаах эйгэтигэр хаһан кэлбиккиний, уһаарыллыы хайдах ааспытай?

— Цииркэ эйгэтигэр 10 саастаахпар, 2003 с. сүүмэрдээһини ааһан киирбитим. Кыра эрдэхпиттэн акробатиканы сэҥээрэр буолан, Брюс Ли, Джеки Чан оонньуур киинэлэрин интэриэһиргээн көрөрүм. Төһө даҕаны оччолорго анал дьарыкка сылдьыбатарбын, үҥкүүнэн дьарыктанар эдьиийдээх убайбын үтүктэн, шпагат түһэргэ, кольцо оҥорорго үөрэммитим.

Биир күн ийэм Цииркэ дьиэтигэр кастиҥҥа аҕалбыта. Ити кэмҥэ бастакы бөлөх Кытайга үөрэнэ сылдьар этэ. Ол оҕолор сайын дойдуларыгар кэлэн кэнсиэр көрдөрдөхтөрүнэ, ийэм булгуччу онно сырытыннарара. Ол саҕана тэлэбиисэринэн даҕаны Кытайга үөрэнэ сылдьар саха оҕолорун көрдөрдөхтөрүнэ, ымсыырар буоларым. Ити сылдьан «Кинилэр курдук буолуоххун баҕараҕын дуо?”  диэн ыйытыы турбутугар, кастиҥҥа барбытым. Оччолорго саҥа цииркэбит тутулла илигэ, Автовокзал оройуонугар эргэ цииркэҕэ тиийбиппит. Арай, үллэҥнэс киһи, 400-тэн тахса оҕо мустубут. Син уҥа-хаҥас бырахсан иһэн бүтэһик түһүмэҕи сатаан ааспатаҕым. Эһиилигэр эмиэ кастинг буолар диэтилэр. Иһиттим-истибэтим диэтим да, туох баар харса суохпун киллэрэн, иккистээн тиийдим. Хата, тургутуулары этэҥҥэ ааһан, талыллан, сэттэ оҕо буолан Кытайга үөрэнэ барар чиэскэ тиксибиппит.

— Уопсайа хас сыл үөрэнниҥ?

— Аҕыс сыл үөрэммитим. Биһиги бөлөхпүт үс потогунан кэлбитэ. Уопсайа сүүрбэ оҕо буолан үөрэммиппит. Бастаан тиийбиттэри «основаҕа” – илиигэ турарга үөрэтэллэр, элбэх чааһы акробатикаҕа аныыллар. Иккис-үһүс сылларгар быһыыгын-таһааҕын учуоттаан, сирэйиҥ-хараҕыҥ олоруутуттан көрөн, ханнык нүөмэргэ барсаргын быһаараллар, наардыыллар.

Биһиэнэ бөлөҕүнэн толоруллар нүөмэр этэ. Мин итини сэргэ жонглированиенан дьарыктаммытым.

Бастакы сылбар син ыарахан соҕус этэ. Кытайдыы эрэ саҥарар тренердэр, кытай аһа-үөлэ, култуурата, менталитета барыта уустук, киһи атыҥырыыр курдуга. Кэлин аска үөрэнэн, тылы өйдүүр буолан, үөрэх чэпчэкитик киирэр буолбута.

— 10 саастаах оҕо кырата бэрт дии... ыллыҥ даҕаны баран хааллыҥ дуо?

— Оччолорго баҕа санаам улахана бэрт буоллаҕа. Бэйэм дьаныһан, туруулаһан туран барбыт киһи барытын тулуйарга тиийдэҕим.

— Режим даҕаны кытаанах буолуохтаах.

— Сарсыарда алтаҕа турабыт, сэрээккэлиибит, онтон былаах көтөҕөр этибит. Күн аайы дьарык. Нэдиэлэҕэ иккитэ оскуола үөрэҕин барабыт – математика, нуучча тыла, уоннааҕыта барыта дьарык. Сарсыарда алтаттан саҕалаан киэһэ аҕыска биирдэ бүтэбит.

— Улуу Кытай эйиэхэ киһи буолан тахсаргар тугу биэрдэ?

— Кытай норуота сүрдээх үлэһит уонна олус кытаанах дьиссипилиинэлээх. Онон мин кинилэртэн тулуурдаах буоларга үөрэммитим буолуо. Дьоммутуттан ыраах сылдьар буолан, кыра эрдэхпититтэн бэйэбитин көрүнэ, харчыны да сатаан тутта үөрэннэхпит. Саамай киэн туттарым – ханнык да үлэттэн чаҕыйбат буоларга үөрэммитим.

— Өйдөөх эрэ киһи жонглердуур дииллэр, оннук дуо?

— Оннук буолбата ини. Мин санаабар, ким баҕарар сатыан сөп. Бэйэм оҕолорго маастар-кылаастары ыытабын, үчүгэйдик дьарыктаммыт оҕолор баара суоҕа биир чааһынан номнуо сатыыр буолаллар.

— Бука, үлэҥ чэрчитинэн аан дойду араас муннугун көрдөҕүҥ.

— Буолуон сөп. Кэмиттэн кэмигэр араас күрэхтэһиилэр, бэстибээллэр ыытыллаллар. Сахабыт цииркэтин аатыттан Испанияҕа, Казахстаҥҥа, Венгрияҕа ыытыллыбыт бэстибээллэргэ ситиһиилээхтик кыттан турардаахпыт. Бэйэбит цииркэбитигэр «Мамонтенок” диэн бэстибээллээхпит.

— Цииркэ артыыһын идэтин талыан баҕалаах оҕолорго тугу сүбэлиэҥ этэй?

— Цииркэ артыыһа буоларга олус күүстээх баҕа наада.

— Үлэҥ таһынан эбии дьарыктааххын дуо?

— М.К. Аммосов аатынан ХИФУ-га региональнай культурологияны үөрэтэбин. Иллэҥ кэммэр футболлуубун, хабылык оонньуурбун сөбүлүүбүн. Спорт салаатыгар тиһиктээхтик сылдьар цииркэ артыыстара элбэхтэр. Хапсаҕайга, футболга, остуол оонньууларыгар дьарыктаналлар, маастар нуорматын да толорбуттар бааллар. Мин сахалыы остуол оонньууларынан – хабылык, хаамыска – дьарыктанан  эрэбин. Бу күннэргэ Аллара Бэстээххэ бастакы күрэхтэһиим буолла. Уонна оттон, эр киһи, ыал аҕата буоларым быһыытынан, иллэҥ кэммин дьиэ кэргэммэр аныырга кыһаллабын.

— Артыыс быһыытынан бэйэбин толору арыйдым дии саныыгын дуу эбэтэр өссө да эрдэ дуу?

— Мин санаабар, өссө да арылла иликпин. Эдэрбин, онон барыта иннибэр турдаҕа. Инникитин саҥа нүөмэрдэри бэлэмнээн, трюктарбын элбэтэн  үлэлиир-хамсыыр сыаллаахпын.

— Кэргэҥҥинээн иккиэн цииркэ артыыстараҕыт дии?

— Оннук. 2014 сыллаахха ыал буолбуппут. Кэргэним эмиэ циркэҕэ артыыһынан үлэлиир. Тапталбытын түстүүр икки сааастаах Роксана диэн кыыс оҕолоохпут.

— Истиҥ кэпсэтииҥ иһин махтанабын, талбыт идэҕэр саҥа таһымнары, ситиһиилэри баҕарбын.

— Махтал!

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Сыана үрдээһинэ
Сонуннар | 22.03.2024 | 18:00
Сыана үрдээһинэ
(2024 сыл олунньу ыйдааҕы көрдөрүүтүнэн)
Сергей:  «Уолаттар санаалара-оноолоро харахтарыгар көстөр»
Дьон | 21.03.2024 | 18:00
Сергей: «Уолаттар санаалара-оноолоро харахтарыгар көстөр»
Оҕо сылдьан разведчиктаах киинэлэри умсугуйан көрөрбүт, кинилэр курдук буолуохпутун баҕаран, сэриилээх оонньуурбут, саһа, сыбдыйа, сыылла сылдьан өстөөхтөрбүтүн самнарарбыт.  Разведчик диэн тылы иһиттэхпинэ, тута харахпар Штирлиц уобараһа көстөр. Кини өстөөхтөр уйаларыгар тиийэн, былааннарын, дьайыыларын биһиги дьоммутугар тиэрдэн, кыайыыны ситиһэргэ улахан кылаатын киллэрсэр.   Ол аата дьиҥнээх разведчик хайдах буолуохтааҕый? Кини боростуой саллаат...
Социальнай биэнсийэ эбиллэр
Сонуннар | 16.03.2024 | 18:00
Социальнай биэнсийэ эбиллэр
Муус устар 1 күнүттэн социальнай биэнсийэ 7,5 бырыһыан үрдүүр. Бу туhунан 262 N-дээх уурааҕы кулун тутар 5 күнүгэр Арассыыыйа Бырабыыталыстыбата бигэргэттэ. Индексация кээмэйэ ааспыт сылга биэнсийэлээхтэргэ олох таһымын алын кээмэйин улаатыытынан ааҕыллар. Бу төлөбүргэ анаан социальнай пуонда бүддьүөтүгэр 37,5 млрд солк. көрүлүннэ. Статитстика көрдөрөрүнэн, Арассыыйаҕа 4 мөлүйүөнтэн тахса киһи социальнай...
Иван Федоров:  «Сылгы саҥарбат эрэ буруйдаах»
Дьон | 28.03.2024 | 10:00
Иван Федоров: «Сылгы саҥарбат эрэ буруйдаах»
Кулун тутар 21 күнэ – Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Сылгыһыт күнэ.  Статистика чахчыларын көрдөххө, 2024 сыл тохсунньу 1 күнүнээҕи туругунан Саха Өрөспүүбүлүкэтин үрдүнэн 178 856 төбө сылгы, ол иһигэр 122 452 биэ баар. Оттон 2017 сыллаахха, Сылгыһыт күнэ олохтоммут сылыгар, сылгы уопсай ахсаана 183 889 тиийэн турбут. Маны сэргэ ааспыт 2023 сылга...