14.06.2024 | 10:00

Куйаастан хайдах быыһанабыт?

Куйаастан хайдах быыһанабыт?
Ааптар: Айталина СОФРОНОВА
Бөлөххө киир

Төһө даҕаны дьыл хайа да кэмиттэн сайыны ордук күүттэрбит, аҕыннарбыт, Сахабыт сирин өҥүрүк куйааһын тулуйар, уйар киһи ордук куоракка аҕыйах быһыылаах. СӨ доруобуйа харыстабылын министиэристибэтин саайтыгар суруйалларынан, чахчы даҕаны, куйааһы киһи эрэ барыта уйбат, улаханнык эрэйдэнэр эбит. Ол иһин, салгын температурата 30 кыраадыстан таҕыста даҕаны, организмҥа куйааһы кытта охсуһарга көмөлөһөргө сүбэлииллэр:

Элбэх ууну иһиэххэ наада. Куйааска кыра-кыра омурдуунан күҥҥэ 2-2,5 лиитирэ ууну иһэргэ сүбэлииллэр. Ол инниттэн бэйэни кытта уулаах бытыылканы илдьэ сылдьар табыгастаах. Манна даҕатан эттэххэ, тымныы уу киһини тиритиннэрэр, оттон минньигэс утах, төттөрүтүн, утатыннарар. Онон балартан аккаастанабыт.

Чаастатык суунабыт. Кыаллар буоллаҕына, күҥҥэ хаста даҕаны дьиэтээҕи температуралаах уунан душтанар ордук. Оттон киэһэ-сарсыарда сылаас-тымныы уунан хардары-таары сайҕаныы күн устата сэниэлээх сылдьарга көмөлөһөр эбит. Күнүскү өттүгэр моойу, сирэйи, тоҥолох, тобук ис өттүлэрин, бэгэччэктэри сииктээх салфетканан сотто сылдьыы эмиэ куйаас кэмҥэ абыраллаах.

Сөпкө аһыыбыт. Куйааска хаһааҥҥытааҕар да сөпкө аһыыр ирдэнэр. Дьыл бу кэмигэр чэпчэки, калорийа суох аһылык барсар. Холобура, сарсыарда халбаһылаах килиэп оннугар хааһы, иэдьэгэй, оҕуруот аһыттан салаат сиэххэ сөп. Эбиэккэ сыалаах-арыылаах ынах, убаһа эттээх аһылык оннугар сүбүөкүлэттэн, оҕуруот аһыттан, куурусса этиттэн миин ордук. Ыһаарыламмыт аһылыгы тохтотобут. Ол оннугар рациоммутугар оҕуруот аһын, фруктаны, үрүҥ аһы киллэрэбит.

Гигиена быраабылаларын тутуһабыт. Улахан кыһалҕата суох чуолаан күнүс 12.00 чаастан киэһэ 17.00 чааска диэри таһырдьа тахсартан туттунар ордук; күн уотугар сыраллыах кэриэтэ, салгына суох кыбартыыраҕа, үлэлиир сиргэ хорҕойбут ордук. Кондиционердаах дьиэ буоллаҕына, өссө ордук. Кыаллар буоллаҕына, эбиэттээн баран кыратык утуйан ылыахха сөп. Күнтэн харыстыыр кириэмэ, салгын ачыкыта суох таһырдьа тахсартан аккаастаныҥ. Оттон таһырдьа тахсыбакка сатаммат буоллаххытына, саамай табыгастаах кэмнэри баттаһарга кыһаллыҥ - сарсыарда 11.00 чааска диэри уонна киэһэ 18.00 чаас кэнниттэн.

Бу тэттик уонна судургу сүбэлэр куйаас күннэри доруобуйаҕа охсуута суох аһарарга көмө-тирэх буолуохтара.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Тамара Пивоварова: «Тэлгэһэм  бүтүннүү алаадьы буолуор диэри...»
Дьон | 23.01.2025 | 18:00
Тамара Пивоварова: «Тэлгэһэм бүтүннүү алаадьы буолуор диэри...»
Икки оҕотун СВО-ҕа атаарбыт ийэлиин кэпсэттим. Ийэ сүрэҕэ хайдахтаах курдук тулуурдааҕын, улахан уола дьоруойдуу охтубутун төһө да иһиттэр, син биир кэтэһэрин, ийэ буорун буллардахпына эрэ итэҕэйиэм диирин олус ытыктыы, уйадыйа иһиттим.   Тамара Михайловна Пивоварова Мэҥэ Хаҥалас Тиэлигититтэн төрүттээх, икки уоллаах, биир кыыс оҕолоох ийэ. Кэргэнэ 28 сыл анараа өттүгэр бу...
Биэнсийэ туһунан
Сонуннар | 11.01.2025 | 10:00
Биэнсийэ туһунан
Тохсунньу 1 күнүттэн үлэлээбэт биэнсийэлээхтэргэ эрэ буолбакка, үлэлии сылдьааччыларга эмиэ страховой биэнсийэ 7,3 % индексацияланар. Тоҕо чопчу 7,3 % диир буоллахха, дойду үрдүнэн бэлиэтэммит инфляция кээмэйин “сырыһыннарыы” буолар. Үчүгэйэ, үлэлии сылдьааччы билигин ыла сылдьар биэнсийэтэ буолбакка, үлэттэн тохтоотоҕуна ананыахтаах кээмэйэ индексацияланар. РФ Социальнай пуондата маннык холобуру биэрбит:           Холобур, үлэлии сылдьар...
Бэлисипиэт
Сынньалаңңа | 20.01.2025 | 14:09
Бэлисипиэт
Кэпсээн