28.10.2020 | 14:41

Этиҥ-сииниҥ тугу этэрин иһит

Этиҥ-сииниҥ тугу этэрин иһит
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Биһиги испитигэр, эппитигэр-хааммытыгар туох буола турарын бэйэбит да билбэппит. Туох эрэ кэһиллии таҕыстаҕына биирдэ өйдүүбүт. Эбэтэр онно  кыһаллыбаппыт. Дьиҥэ, биһиэхэ араастаан “биллэрэ”, “сэрэтэ” сатыырын улахаҥҥа уурбаппыт.

Тирииҥ хатырар буоллаҕына

Эккэр-хааҥҥар Е битэмиин тиийбэт. Күннээҕи аһылыккар эриэхэ, эмис балык, үүнээйи арыыта наада.   

Баттаҕыҥ түһэр, тыҥыраҕыҥ тостор

В бөлөх битэмииннэрэ уонна кальций тиийбэт. Бу битэмииннэр туорахтаах аска, хааһы арааһыгар, килиэпкэ элбэх.

Миилэҥ хааннырар

С битэмиин кэмчитин кэрэһилиир. Луугу, чесногу, фруктаны уонна оҕуруот аһын дэлэйдик сиэ. Дөлүһүөн көөнньөһүнньүгүн эбэтэр бэс мутукчатын оргутан ис.

Үчүгэйдик утуйбаккын, кыраттан кыыһыраҕын

Магний уонна калий тиийбэт. Эйиэхэ курага, чернослив уонна сүбүөкүлэ абыраллаах буолуоҕа.

Түүн аайы иҥиириҥ тардар

Ол аата эккэр-хааҥҥар эмиэ магний уонна калий тиийбэт. 

Тоҕоноҕуҥ хаас тириитин курдук

С уонна А битэмиин тиийбэт. Саһархай өҥнөөх оҕуруот аһыгар уонна фруктаҕа элбэх: моркуоп, тыква, помидор, абрикос, курага.

Аны туран, киһи биир кэм сыалааҕы-арыылааҕы эбэтэр аһыы аһы сиэн баҕарар түгэннээх. Киһиэхэ туох тиийбэтин организм  бэйэтэ биллэрэр эбит. 

Туустааҕы сиэххин баҕараҕын

Инфекция эбэтэр тымныйыы бэлиэтэ. Чуолаан хабах, ууһатар уорган мөлтөөбүт буолуон сөп.

Минньигэһинэн үлүһүйэҕин

Сылайбыккын-элэйбиккин, ньиэрбэҥ бараммыт. Мүөт эбэтэр сакалаат сиириҥ ордук.

Ньулуун ас

Гастрит эбэтэр быар мөлтөөбүтүн кэпсиир “сигнал”. Тууһа суох ас куртаҕы уоскутар.

Ас барыта тууһа суох, сымсах курдук

Депрессия бэлиэтэ.

Сиэмэчикэ сиэххин баҕараҕын

Эккэр-хааҥҥар антиоксидант тиийбэт.

Аһыы ас

Организм быар уонна үөс үлэтин күүһүрдэн биэр диэн биллэрэрин быһыыта. Күннээҕи аскар лимону уонна күлүүкүбэни киллэр.

Муора бородууктата

Йод тиийбэт.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ылланарга айыллыбыт олох
Дьон | 11.10.2024 | 12:00
Ылланарга айыллыбыт олох
Хаһааҥҥытааҕар даҕаны ардахтаах күһүн буолла. Уһун ардахтарга өйбөр куруутун “Тохтообокко ардах түһэр, Түннүкпэр таммаҕы ыһар...” ырыа тыллара ытыллар.   Биһиги көлүөнэ оҕолор үрдүкү кылаастартан саҕалаан “Ардахха санаа” ырыаны истэ улааппыппыт. Оччолорго, биллэн турар, ким тыла, ким матыыба буоларын улаханнык билэ да сатаабат этибит. Ырыа баар да баар. Киһи олоҕун кэрдиис кэмнэринэн...
Тапталга уйдаран
Спорт | 03.10.2024 | 16:00
Тапталга уйдаран
Көҥүл тустууга Герман, Александр, дуобакка Станислав Контоевтар курдук үс аан дойду чөмпүйүөнэ оҕолордоох Степан, Варвара Контоевтар олохторо мүччүргэннээх, көрүдьүөс түгэннэринэн толору. Аҕалара, эһэлэрэ Степан Степанович Горнай улууһун Маҕараһын оскуолатыгар күнүһүн физруктуурун быыһыгар, киэһэ өттүгэр оҕолору тустуунан уонна дуобатынан дьарыктаан, спорка уһуйан, аан дойду алта чөмпүйүөнүн таһаартаабыта улахан ситиһиинэн буолар. Ийэлэрэ,...
Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп
Дьон | 05.10.2024 | 14:00
Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп
2022 сыл кулун тутар 8 күнэ биһиэхэ ыар сүтүк күнэ этэ, ыраас халлааҥҥа этиҥ эппитинии аймаабыта: ыарахан ыарыы дьүөгэбит Ирина Елизарова сырдык тыынын ылан барбыта.   Чугас киhиҥ, дьүөгэҥ, доҕоруҥ суох буоллаҕына, биллэн турар, бастакынан үйэтитии туhунан санаалар киирэллэр эбит. Кини биллэр, бэйэтэ ааттаах-суоллаах, историялаах, сүгүрүйээччилэрдээх, истээччилэрдээх буоллаҕына, атыннык толкуйдуу да...
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины”  нойосуус билиим»
Дьон | 10.10.2024 | 10:00
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины” нойосуус билиим»
Саха киһитэ тыйаатыры, артыыстары олус ытыгылаан  ылынар ураты көрөөччү. Ол оруоллары ураннык толорор артыыстартан сүдү тутулуктааҕын саарбахтаабаппын. Оннук биир үтүө киһи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Щепкин аатынан Үрдүкү театральнай училище “көмүс выпускнига” Борис Иванович Борисовы кытта өрөгөйдөөх 75 сааһынан сэһэргэстибит.   – Артыыс буолар баҕа санаа оҕо эрдэххиттэн баара дуу? –...