29.12.2024 | 14:00

Уонна хаһан?

Уонна хаһан?
Ааптар: Надежда Ивановна Парникова, Бүлүү улууһун бочуоттаах, СӨ уопсастыбаннай хамсааһынын бэтэрээнэ, СӨ «Норуот билиниитэ», «Култуура уонна искусство сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэлэр хаһаайыннара, Бүлүү куората
Бөлөххө киир

Мин 1956 сыл от ыйын 2 күнүгэр Бүлүү оройуонун Бөкчөҥө нэһилиэгэр төрөөбүтүм. Ийэм Дмитриева Евдокия Кириковна – тыыл, үлэ бэтэрээнэ. Аҕам Михайлов Иван Васильевич – Аҕа дойду сэриитин, үлэ бэтэрээнэ. Иккиэн колхуос, сопхуос тутаах үлэһиттэрэ этилэрэ...

Бэйэм 1976 сыллаахха бэтэринээр идэтин ылан, Нам оройуонун “Искра” бөһүөлэгэр ананан үлэлии барбытым. Онно үлэлии сырыттахпына, Намнааҕы култуура дьаһалтата, талааннаах эбит диэн, “Искра” кулуубугар уус-уран салайааччынан үлэҕэ ылбыттара. Култуура үөрэҕэ суох да буолларбын, дьон-сэргэ сэргэхсийэрин туһугар туох баар сатабылбын ууран үлэбин саҕалаабытым.

1978 сылга ыал буолбутум. Кэргэним  Николай Николаевич Парников үлэ, тутуу комплексын, Бүлүү улууһун бочуоттаах бэтэрээнэ. Биэс оҕолоохпут, бары ыаллар, сиэннэрдээхпит.

1987 сыллаахха төрөөбүт дойдубар Бүлүүгэ көһөн кэлбиппит. Оҕолор уһуйааны, оскуоланы бүтэриэхтэригэр диэри төрөппүт кэмитиэтигэр киирэн үлэлэһэн, араас тэрээһиннэри ыытыһан, сөптөөх хайысхаҕа үктэнэллэригэр үлэлэһэр этибит.

Биэнсийэ управлениетыгар делопроизводителинэн, кэлин биэнсийэ тарҕатар II категориялаах исписэлииһинэн үлэлээбитим. 2005 сылга уларытыы буолан, биэнсийэни  “Почта России” көһөрбүттэрэ. Онно үлэлии сылдьан профсоюз чилиэнинэн талыллыбытым. Тэрилтэбит да, улууспут да бары тэрээһиннэригэр көхтөөхтүк кыттарбыт. Дьокуускай куорат профсоюһун бэрэссэдээтэлиттэн Бочуоттаах грамота туппутум. Үлэбинэн да элбэх Махтал сурук, грамота бааллар.

Бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсан баран 2016 сыллаахха Бүлүүтээҕи Н.Г. Чернышевскай аатынан педагогическай колледж уопсайыгар көмөлөһөөччү иитээччинэн киирэн, үөрэх кыһатын, куорат уопсастыбаннай тэрээһиннэригэр кыттан испитим. Устудьуоннарга “Вальс” куруһуогун ыытан, күрэх тэрийэн, анал бириистэри олохтоон, өссө ордук сэҥээрэн, куруһуокпар сылдьар оҕо элбээбитэ.

2014-2016 сылларга куораттааҕы дьахтар сэбиэтигэр үлэлэһэн саҕалаабытым. Араас күрэхтэһиилэри ыытыһан, улууспут ыытар тэрээһиннэригэр көтүппэккэ кыттыыны ыларбыт.

“Алгыс” сынньалаҥ киинин иһинэн ыытыллар биэчэрдэргэ көхтөөхтүк кыттабын. 2020 сыл Эбээлэр күрэхтэригэр кыттан, “Ытык Мааны Эбээ – 2020” анал ааты ылбытым.

2012 сылтан Саха сирин култууратын үтүөлээх үлэһитэ, хореограф С.Е. Зинурова тэрийбит “Ай-Лаана” бальнай үҥкүү түмсүүтүгэр дьарыктанабын. Саха сирин үтүөлээх үлэһитэ Михаил Сивцев бырайыагынан сылын аайы ыытыллар эрэгийиэннээҕи, өрөспүүбүлүкэтээҕи “Вальс Победы” күрэххэ кыттан, кэккэ ситиһиилэрдээхпит.

2017 сыл кулун тутар ыйга “Иэйии” кулууп тэриллибитигэр, саҥа саҕалаан эрэр коллекциябынан киирбитим (слон, купюра, значоктар, фантиктар). Кэлин 2019 сылтан чуораанчыктары мунньан саҕалаабытым.

Валентина Васильевна Сартаева-Васильева салайааччылаах Саха сиринээҕи “үрүҥ көмүс” волонтердар “Дууһабытынан эдэрбит” киинин чилиэнэбин. 20-н тахса араас хайысхалаах бырайыагынан үлэҕэ кыах баарынан кыттыһабын. Сылын аайы “Баалга” кыттабын, 2016 сыллаахха “Королева бала – 2016” анал аатын ылбытым.

Бүлүүгэ С.Т. Иванова салайааччылаах “Бүлүү харысхал” хамсааһын волонтердара анал байыаннай дьайыыга сылдьар биир дойдулаахтарбытыгар оҥорор көмөлөрүгэр өрүүтүн кыттыһабын. “Бары биирбит” диэн девиһинэн сомоҕолонон, аһымал аахсыйаларга кыттыһабыт.

Сааһыран баран “Уонна хаһан?” диэн дэбиистээх олохпун олоробун. Уопсастыбаннай тэрээһиннэртэн хаалсыбакка, дьон-сэргэ ортотугар сылдьарбын, сылын аайы атын омук дойдуларынан айанныырбын сөбүлүүбүн. Элбэҕи билэн, көрөн, үөрэнэн, дуоһуйабын, астынабын.

Доруобуйабын көрүнэн, 2007 сылтан тымныы уу куттабын. Хайдах да халлаан буоллун, билигин да уу тоҥуор диэри, сөтүөлээн, хаарынан суунан, ойбоҥҥо умсан, моржалыыбын. 8-с кылааска үөрэнэр сиэн уолум Виктор кыра эрдэҕиттэн тэҥҥэ сылдьыһан, үөрэнэн, билигин бэйэтэ сайыннары, кыһыннары тымныы уу куттар.

Күн аайы скандинавскай хаамыынан дьарыктанабын, зарядкалыыбын, моржалыыбын. Ити барыта киһи доруобуйатыгар, чөл-чэгиэн олохтонорго туһалаах эбит диэн сыаналыыбын. Мин уопсастыбаннай олоҕум бэйэбэр эрэ буолбакка, оҕолорбор, сиэннэрбэр, тулалыыр дьоммор туһалыыр, үгүс элбэх күүһү-уоҕу биэрэр диэн эрэнэбин.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Физик-удаҕан Байхаана: «Суолларын арыйабын, баайы-дуолу тардабын»
Дьон | 10.01.2025 | 10:00
Физик-удаҕан Байхаана: «Суолларын арыйабын, баайы-дуолу тардабын»
Саҥа сылбыт үүннэ, ону тэҥэ бастакы ыйбыт – Таҥха Хаан ыйа саҕаланна. Бу ыйы былыр бүтэй кэм дииллэрэ. Саха киһитэ былыр-былыргыттан бу ыйга билгэлэнэр, аһыллар, сэрэбиэйдэнэр, итэҕэйэр. Бу кэмҥэ түһээбит түүл иччилээх, тойоннооһуна дьиҥнээх буолар, бит-билгэ олоххо киирэр диэн этэллэр. Мин бүгүҥҥү ыалдьытым чараас эйгэни кытта үлэлиир, өбүгэ ситимин оҥорор...
Биэнсийэ туһунан
Сонуннар | 11.01.2025 | 10:00
Биэнсийэ туһунан
Тохсунньу 1 күнүттэн үлэлээбэт биэнсийэлээхтэргэ эрэ буолбакка, үлэлии сылдьааччыларга эмиэ страховой биэнсийэ 7,3 % индексацияланар. Тоҕо чопчу 7,3 % диир буоллахха, дойду үрдүнэн бэлиэтэммит инфляция кээмэйин “сырыһыннарыы” буолар. Үчүгэйэ, үлэлии сылдьааччы билигин ыла сылдьар биэнсийэтэ буолбакка, үлэттэн тохтоотоҕуна ананыахтаах кээмэйэ индексацияланар. РФ Социальнай пуондата маннык холобуру биэрбит:           Холобур, үлэлии сылдьар...
Ыччат хотонтон сиргэммэт
Дьон | 13.01.2025 | 12:00
Ыччат хотонтон сиргэммэт
«Үөрэххин эрэ кичэй, хотоҥҥо саах күрдьээччи, ынах кутуругун эрийээччи буолаары гынаҕын дуо?» – диэни үгүс көлүөнэ элбэхтик истэн улааппыт буолуохтаахпыт. Бу сыыһа өйдөбүллэргэ ыччаппытын иитэн, тыа сириттэн тэйиттибит диэн билигин кэлэн муҥатыйабыт... 30 саастаах Мичил Кононов, 22 саастаах Даниил Романов, Иван Оконешников, Олег Пивоваров быйыл фермер буоларга холоно сылдьар, саха...
Ороһуоспа түүн
Сынньалаңңа | 11.01.2025 | 16:00
Ороһуоспа түүн
Дьыбардаах Дьыл оҕуһа хойуу туманынан сир ийэни бүрүйэр кэмигэр, тохсунньу обургу тоһуттар тымныылаах томороон түүнүгэр дьапталҕа муус анныгар эбэ барахсан оргууй уста сыппыта. Бу манна эбэ баарын, сыа хаар бүрүйэн, таһыччы мэлдьэһэр курдуга. Муус маңан киэң нэлэмэн киэли кытылыгар баар номнуо оһон эрэр ойбон туманы ыһа, оргууй буруолаан ыла-ыла, хараара...