16.05.2021 | 09:59 | Просмотров: 1112

Сүрэх сэрэйэр

Ааптар: Айыына Ксенофонтова
Бөлөххө киир

Кэм-кэрдии эмтиир дииллэр даҕаны, син биир сүрэх ытыыра тохтообот, ыарыыта чэпчээбэт эбит. Аҕам туруга ыараханын, куһаҕан ыарыы ытарчалыы ылбытын, метастаз барбытын истээт, күн-дьыл тохтоон хаалбыта. Быраастар эппиттэрин кэннэ саатар сыл курдук уһуо дии санаабыппыт. Суох. Хомойуох иһин, хойутаабыт эбиппит. Баҕар, кардиологияттан онкодиспансерга көстөҕүнэ, сыыһа эппиттэр диэхтэрэ диэн эрэнэ санаабытым. Куһаҕан сонун сымыйа буолбат. Күнэ-дьыла ааҕыллан сытар, кыайан дьиэтигэр тахсар кыаҕа суох, кэтэһэҕит эрэ диэбиттэрэ. Оннук балыыһаҕа икки нэдиэлэттэн ордук эрэ буолаахтаабыта.
Аҕам барыан аҕыйах хонук иннинэ түүн утуйа сытан, уһуктан кэлбитим. Утуйан да диэхтээн, ийэбин кытта уһукта-уһукта бэйэ-бэйэбитин маныырбыт. Баҕар, биир өттүгэр бастаннахпына утуйуом дуу дии санаан, аан диэки төбөлөнөн сыттым. Арай эмиэ нуктаан эрдэхпинэ, куһаҕан баҕайы сыт кэллэ. Хантан кэлбитэ биллибэт амырыын сыт. Уум көтөн хаалла. Хайдах эрэ сүрэҕим куһаҕаны сэрэйдэ. Ол эрээри бу туһунан кимиэхэ да кэпсээбэтим. 
Сарсыныгар көҥүллэтэн, аҕабытын көрсөр буоллубут. Айаннаан иһэн, сүрэҕим тэбиитэ сүтэн ылбыта, атаҕым баата курдук, тугу да билбэт буолан хаалбыта. Санаабар, балыыһам ыраатан иһэр, тиийиэхчэ тиийбэппин. Аҕабын көрсө киирээт, бу иннинэ кытаах саҕа эрэллээх эбит буоллахпына, онтум сүппүтэ. Бүтэһик көрсүһүүбүт диэн сэрэйбитим. Аҕам хайа охсор аҥаара эрэ хаалбыт, уҥуох-тирии буолбут этэ. Саҥата тахсыбат, бэйэтэ күп-күөх. 
Ол түүн олохпор хаһан да умнуллубат түүлү түһээбитим. Мин, уопсайынан, уруккуттан түүллээхпин, чугас дьонум билэллэр, удаҕан, ичээн курдуккун диэччилэр.
Арай түһээтэхпинэ, убайбын кытта  өрүс үрдүгэр турабыт. Саас. Муус барарын ыраахтан көрөбүт. Тыбыс-тымныы. Эмиэ да Бүлүү, эмиэ да Амма курдук. 
– Аҕабыт туох ааттаах өр буолла? Тоҕо наһаа ыраах барда? – диэн айманабын.
– Ээ, оҕонньор билэр, наһаа ырааппата ини, – диир убайым, холку баҕайытык.
Арай ол турдахпытына, улам тымныйар, тыалырар. Ыраах арыы диэкиттэн көмүөл тоҕо анньан иһэрэ көһүннэ! Мин хаһыы-ыһыы. Аҕаа! 
Убайым: "Уоскуй эрэ, кэлиэ, хаһыытаама", – диир. Мин истибэппин. Арай ол муус, уу быыһыттан аҕам маҥан массыынатын ыытан иһэрэ көһүннэ. Иккиэн хаһыытыыбыт, далбаатанабыт. Бу үөһэттэн көрөн турабыт, хайыыр да кыахпыт суох. Убайым илиибиттэн тардар, барыахха диир. Мин аҕабытын быраҕан барбаппын диибин. 
– Кини массыыналаах, кэлиэҕэ. Биһиги сатыы сылдьабыт, сүүрүөххэ, – диэн убайым кытаанахтык этэр. Онтон күүһүнэн илиибиттэн ылла уонна сүүрдүбүт. Көмүөл бу анньан иһэр. Мин кэннибин хайыһа сатыыбын, убайым ыксатар. Арай тулабыт барыта бадараан, уу буолла. Мин кыаммаппын, бытааммын, сүүрэ сатыыбын, туох эрэ кэннибиттэн тардар курдук. Онуоха убайым ботугураан баран, миигин сүктэ уонна сүүрдэ. Онтон уһуктан кэллим. Дэлби тоҥмуппун, ытаабыппын. Ийэм утуйбакка сытар эбит. «Түһээтим. Көмүөл илдьэ барда...” – диэтим. Ийэм элбэҕи ыйыппата, өйдөөтө быһыылаах. Онтон сарсыарда чэйдии олорон түүлбүн сиһилии кэпсээтим. Баҕар, туолуо суоҕа диэн. 
Сарсыҥҥы түүнүгэр ол көмүөл аҕабын бу орто дойдуттан букатыннаахтык илдьэ барбыта.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Анастасия: «Эмп эрэ көмөтүнэн утуйабын»
Дьон | 01.11.2025 | 10:00
Анастасия: «Эмп эрэ көмөтүнэн утуйабын»
Хайа баҕарар ийэ оҕотун туһунан кэпсииригэр долгуйар, ыксыыр, этиэҕин да умнан кэбиһэр. Бэйэҕитигэр оҥорон көрүҥ: оҕоҥ дойдутун туһугар анал байыаннай дьайыыга сылдьар, сибээскэ куруук баар буолбат, утуйар ууҥ көтөр, куруук кэтэһэ-манаһа сылдьаҕын, арааһы саныыгын. Оннук эрэ буолбатын...   Барбытын билбэккэ хаалбытым Уолум 2022 сыллаахха атырдьах ыйын саҥатыгар анал байыаннай дьайыыга барбыта....
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Дьон | 06.11.2025 | 12:00
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Багдарыын Сүлбэ «Киин куорат» хаһыакка үгүстүк бэчээттэнэрэ, кини суруйууларын ааҕааччы куруук күүтэрэ, онтон элбэҕи билэрэ-көрөрө, сомсон ылара. Баара буоллар, сэтинньи 8 күнүгэр 97 сааһын туолуохтааҕа.   Кини дьоһун үлэтин салҕааччы, бэйэтин кэнниттэн хаалларбыт баай матырыйаалын харайааччы – улахан уола Багдарыын Ньургун – бүгүҥҥү ыалдьыппыт. Саха топонимикатыгар улахан кылаат буолуо этэ –...
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
Дьон | 09.11.2025 | 12:00
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
«Эр бэрдэ» рубрикабыт бүгүҥҥү ыалдьыта – Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй култуураҕа уонна спорка туйгуна, «Бүлүү куоратын физическэй култууратын уонна спордун сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ, үөрэх министиэристибэтин грамоталарын туһааннааҕа Иннокентий Михайлов. Иннокентий Романович Бүлүү куоратын Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Николай Саввич Степанов аатын сүгэр 3 №-дээх оскуолатын физкултуураҕа учууталынан үлэлиир, чөл олох пропагандиһа.  ...
Кэргэним көмүс куолаһа сүрэхпэр өрүү тыыннаах...
Дьон | 01.11.2025 | 12:00
Кэргэним көмүс куолаһа сүрэхпэр өрүү тыыннаах...
Кини ыллаатаҕына сибэккилэр кытта түһүүллэрэ, Туйаарыма Куо харахпытыгар илэ көстөн кэлэрэ, киэһээҥҥи Бүлүү нухарыйара...  Оттон хас үрдүк нотаны ыллар эрэ, сиргэ баар ыраас тапталтан сүрэхпит ыллыыра, үөрэрэ-көтөрө. Саха сирин хатыламмат көмүс куолаһа, дэҥҥэ көстөр сэдэх талаан Гаврил Николаев быйыл 50 сааһын туолуохтааҕа. Хомойуох иһин, Дьылҕа Хаан тыйыс ыйааҕынан норуот тапталлаах...