22.10.2024 | 14:43

Чараас мууска кииримэҥ!

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Бу ойууга көстөрүн курдук, сатыы киһини уйар муус 7 см халыҥ буолуохтаах.

Муус аннынан балыктааһын 10  см халыҥтан көҥүллэнэр, буран – 12 см, чэпчэки уйуктаах массыына – 20-30 см,  орто уйуктаах массыыналар (пикап, джип) 30-38 см халыҥнаах мууһунан сылдьыахтарын сөп буолар.

 

! Чараас мууһунан айанныыртан туттунуҥ, халыҥыырын кэтэһиҥ, өрүһү туоруур сирдэргэ турар информационнай бэлиэлэргэ болҕомтолоох буолуҥ. Мууска түргэнник сүүрдэн кииримэҥ, киирдэххитинэ – тохтоомоҥ, атын массыыналары ситэ сатаамаҥ, ыарахан уйуктаах таһаҕаһы тиэйимэҥ. Халлаан туругун кэтээн көрөн, тумаҥҥа, буурҕаҕа айанныыртан аккаастаныҥ. Куттал суоһаабатын курдук, суоппардар суол быраабылатын тутуһуҥ,  сэрэххэ сылаас таҥаскытын, уматыккыт саппааһын илдьэ сылдьыҥ.

 

Массыына ууга түстэҕинэ

Быыһыыр сулууспа сүбэлииринэн, тиэхиньикэ аана арыллыбаттыы хам ылан кэбистэҕинэ, түннүгүнэн тахса сатыахтааххыт. Ойоҕоһунааҕы түннүгү алдьатан тахса сатыахха эмиэ сөп. Исписэлиистэр бэлиэтииллэринэн, салон иһигэр тааһы алдьатарга анаан дьоҕус өтүйэ илдьэ сылдьар ордук. Итиэннэ халыҥыы илик мууһунан, сэрэххэ, массыына аанын арыйан олорон айанныырга сүбэлииллэр. Өтүйэтэ суох буоллаххатына, подголовнигы устан, өстүөкүлэни ол тимир атахтарынан алдьатыахха сөп диэн этэллэр. Онуоха биир илиигитинэн уруултан кытаанахтык тутуһан олороргут ирдэнэр; уу дохсуннук киирдэҕинэ, салон түгэҕэр илгиэн сөп.

 

Дьиҥэр, массыына уу анныгар биирдэ баар буола түспэт, бытааннык тимирэр. Ол курдук, чэпчэки уйуктаах массыына уонча мүнүүтэ тимирэр эбит, бастаан двигателлээх, илин өттө ууга барар. Ити кэмҥэ аһаҕас аанынан тахсан быыһанарга аҕыйах мүнүүтэ саппаастаах буолаҕыт. Оттон массыына иһигэр уу кутуллан киирэр түгэнигэр, утары харбаан тахсан быыһанааччы аҕыйах.

 

Исписэлиистэр бэлиэтииллэринэн, тымныы ууга түспүт киһи хааныгар адреналина үрдүүр, аҕыйах сөкүүндэ устата тоҥорун да билбэт буолар. Ити сөкүүндэ иһигэр кураанаҕы былдьаһыахтаах.

 

 

Мууска эрдэ киирии ыстарааптаах

СӨ Массыына суолларын управлениета кыһыҥҥы суолунан сырыы официальнайдык көҥүллэнэ илигинэ мууска киирии бобуулааҕын иһитиннэрэр. Кыһыҥҥы суол официальнайдык аһыллыар диэри мууска көҥүлэ суох киирии иһин, СӨ Административнай быраабы кэһии туһунан кодексатын 9.10 ыст. олоҕуран, административнай эппиэтинэс уонна ыстараап көрүллэр:

* гражданнарга – 3000-5000  солк. диэри;

* дуоһунастаах сирэйдэргэ – 20000-55000 солк. диэри;

* юридическэй сирэйдэргэ – 1 00 000-1 000 000 солк. диэри.

 

Суһал сулууспалары ыҥырар биир кэлим төлөпүөн: «112»

СӨ Быыһыыр сулууспатын суһал дьуһуурунайын төлөпүөнэ: (4112) 45-90-19

 

«СӨ быыһыыр сулууспата» ГБТ аадырыһа: Дьокуускай к., Дзержинскэй уул., 12/1

Төлөпүөннэрин нүөмэрэ: (4112) 34-13-34

«Ыксаллаах быһыыны-майгыны сэрэтэр уонна туристарга куттал суоһаабатын хааччыйар салаа»

 

Экстремальнай айаны сөбүлүүр туристар СӨ Быыһыыр сулууспатыгар маршруту чопчу ыйан туран иһитиннэриини kcc-caxa@yandex.ru электроннай почтаҕа эбэтэр ЫБММ СӨ Кылаабынай управлениетын 14.mchs.gov.ru официальнай сайтыгар «Регистрация туристских групп» пуорманы толорон ыытыахтаахтар.

 

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ  сиригэр ыытта
Сонуннар | 22.06.2025 | 15:03
Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ сиригэр ыытта
Бу дьиктилээх кэмнэргэ, сардаҥалаах сайыҥҥы күннэргэ күөххэ үктэммит, санныттан хаары түһэрбит киһи эрэ барыта сүргэтэ көтөҕүллэр, сүрэҕэ сүр күүскэ битигириир, сылы быһа тикпит мааны таҥаһын таҥнар, хамсаатар эрэ үрүҥ көмүһүн  күҥҥэ күлүмүрдэтэр, алтан чуораанын чугдаардар, уохтаах кымыһынан утахтанар, үтэһэлээх этинэн күндүлэнэр туоната – ЫҺЫАХ! Дьэ, манна буоллаҕа ахтылҕаннаах алтыһыы, үөрүүлээх...
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Сонуннар | 19.06.2025 | 10:00
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Таатта улууһун муниципальнай архыыбыгар харалла сытар сэдэх докумуоннарга олоҕуран, 1944-1945 сс. Кыайыы ыһыахтара хайдах  тэриллибиттэрин билсиэҕиҥ. Бу сырыыга Улуу Кыайыы 80 сылынан, ааспыты эргитэ, Кыайыы ыһыахтарын сырдатарга сананныбыт.   Бастакы докумуону көрүөххэ (оччотооҕу кэм суруйуута уларытыллыбата, хайдах баарынан бэчээттэннэ): Протокол №28. Очередного заседания Исполкома  Таттинского РСДТ. От 20 мая 1944 г.”...
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Дьон | 12.06.2025 | 16:00
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Олорор эйгэбитин киэргэтэр дьон олохпутун сырдаталлар, кэҥэтэллэр. Кинилэр нарын куоластарынан, уус тылларынан, уран оҥоһуктарынан биһигини угуттууллар, үөрдэллэр. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр биир оннук киһи – СӨ Куукула оҥорооччуларын сойууһун чилиэнэ, уус-уран оҥоһук маастара Саргылана Слепцова хараҕы сылаанньытар, дууһаны кынаттыыр дьарыгын туһунан кэпсэтиэхпит.  – Самаан сайын салаллан кэлбитинэн, Саргылана Живкустовна! Сэһэргэһиибитин саха дьонун...
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
Дьон | 11.06.2025 | 10:00
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
«Талааннаах киһи барытыгар талааннаах» диэн мээнэҕэ эппэттэр. Бүгүҥҥү дьоруойбут, кырдьыга да, барытыгар дьоҕурдаах ийэ, эбэ, кэргэн, дьүөгэ. Баайар, иистэнэр, амтаннаах ас да астыыр. Уһанан да ылыан сөп, оннооҕор түннүк өстүөкүлэтин тарбаҕынан эрэ кээмэйдээн сөрү-сөп гына быһан олордоро. Эдэригэр тэлэбиисэри, магнитофоннары кытта өрөмүөннүүрэ үһү. Туруорар үҥкүүтүн муусукатын бэйэтэ сааһылаан, “нарылаан” быһан,...