06.02.2021 | 09:34

Маҥнайгы кылааска киирии сүпсүлгэнэ чугаһаата

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Соторутааҕыта киин куорат оскуолаларыгар маҥнайгы кылааска суруйтарыы туһунан быһа эфири “Мои документы” киин иилээн-саҕалаан ыытта. Дьокуускай куорат Үөрэххэ управлениетын начаалынньыга Алексей Климентьевич Семенов нэһилиэнньэ ыйытыыларыгар хоруйдаата. Онно киирбит уонна тустаах управлениеҕа үгүстүк киирэр боппуруостары сааһылаан, сүрүнүн талан таһаарабыт. 

Сайабылыанньаларгытын муус устар 1 күнүттэн тутабыт

–Алексей Климентьевич, сайабылыанньалары тутуу хаһааҥҥыттан саҕаланарый?

–  Арассыыйа Үөрэҕин министиэристибэтин 2020 сыл балаҕан ыйын 2 күнүгэр тахсыбыт 458 нүөмэрдээх бирикээһинэн, саҥа олохтоммут бэрээдэгинэн докумуоннары муус устар 1 күнүттэн тутан саҕалыыбыт.

–Төрөппүттэр (сокуоннай бэрэстэбиитэллэр) докумуоннары ханна, хайдах туттаралларый?

–Сайабылыанньаҕытын edu.e-yakutia.ru диэн үөрэх өҥөлөрүн порталын нөҥүө суруйан ыытаҕыт. Дьиҥэр, оскуолаҕа суруйуоххутун, электроннай почтанан ыытыаххытын сөп. Ол эрээри киин куорат оскуолалара хайдах курдук толоруларын бэркэ билэҕит. Онон мөккүөр тахсыбатын туһугар порталга ыытаргыт ордук диэн сүбэлиибит.

–Ол аата “учетнай запись” хайдах буолуохтааҕый?

–gosuslugi.ru “учетнай запись” хайаан даҕаны бигэргэтиллибит буолуохтаах. Онно регистрациялана илик буоллаххытына, кытаатыҥ, барытын эрдэттэн дьаһаныҥ, судаарыстыбаннай өҥөлөрү оҥорор кииннэргэ баран бигэргэттэриҥ.

–Өскөтүн gosuslugi.ru регистрациям суох буоллаҕына, сайабылыанньабын тута оскуолаҕа биэриэхпин сөп дуо?

–  Оннук гыныаххытын сөп. Ол эрээри edu.e-yakutia.ru порталга киирбит сайабылыанньалар күннэринэн-дьылларынан, бириэмэлэринэн электроннай уочарат олохтонор. Дьокуускай куоракка олорор буоллаххытына, коронавирус дьаҥа тарҕанар кутталлааҕынан сибээстээн, сайабылыанньаҕытын электроннай ньыманан ыытаргытыгар сүбэлиибит.

–Ийэ уонна аҕа атын-атын сиргэ пропискалаах буоллахтарына, оҕо аҕатын олорор сиригэр баар оскуолаҕа киириэн сөп дуо? Оччоҕуна аҕатын эрэ аккаунуттан суруйтарыахтаахпыт дуо?

–Сайабылыанньаны хайа баҕарар төрөппүт (ийэ эбэтэр аҕа) биэриэн сөп.

–Ханнык докумуоннар ирдэнэллэрий?

төрөппүт (сокуоннай бэрэстэбиитэл) пааспарын куоппуйата;

оҕо төрөөбүт сибидиэтэлистибэтин эбэтэр сайабылыанньаны биэрэр киһи оҕону кытта уруулуу буоларын туоһулуур докумуон куоппуйата;

эпиэкэ эбэтэр попечитель буолууну бигэргэтэр докумуон куоппуйата; 

оҕо олорор сиригэр пропискалаах докумуонун куоппуйата эбэтэр олорор сиригэр регистрация оҥорторорго докумуоннарын туттарбытын туһунан ыспыраапка;

төрөппүт (сокуоннай бэрэстэбиитэл) үлэлиир сириттэн ыспыраапка (оскуолаҕа уочарата суох уонна бастакы уочарат ылыллар оҕолор);

психолог, медик, педагог хамыыһыйатын түмүгүн куоппуйата (сорох түгэннэргэ ирдэнэр, холобур, оҕо сааһынан кыра буоллаҕына);

оҕо медицинскэй каартата (сааһынан кыра буоллаҕына);

төрөппүт сөбүлэҥэ.

Прописка туһунан сиһилии

–Пропискабыт хайдах буолуохтааҕый?

–Бастайааннай уонна быстах кэмҥэ прописка биир тэҥ бырааптаахтар. Ол эрээри 14-гэр диэри саастаах оҕо төрөппүттэриттэн атын сиргэ пропискаланара сатамматын өйдөөҥ.

–Пропискабыт суох буоллаҕына, оҕобутун оскуолаҕа хайдах киллэрэбитий?

–Сайабылыанньаҕытын от ыйын 6 күнүттэн оскуолаҕа биэриэххитин сөп. Миэстэ баар буоллаҕына, хайаан да ылыахтара.

–Оҕону эрэ регистрациялыахха сөп дуо?

–Суох. Оҕо 14 сааһын туолуор диэри кини аадырыһа төрөппүттэрэ олорор сирдэрэ буолар. Ол иһин саҥа төрөөбүт оҕону төрөппүт аадырыһыгар пропискалыыллар. Төрөппүттэр олорор сирдэрэ тус-туспа буоллаҕына, ханнык баҕарар аадырыска регистрациялатыахха сөп.

–Холобур, пропискабыт суох, ол эрээри улахан оҕобут үөрэнэр оскуолатыгар сайабылыанньа суруйуохпутун сөп дуо?

–Муус устар 1 күнүттэн биэриэххитин сөп.

Бастакы уочараттаахтар, «чэпчэтиитэ» суохтар

–Пропискалаахпыт уонна улахан оҕобут бу оскуолаҕа үөрэнэр. Электроннай сайабылыанньа биэрдэхпитинэ, арай уочараппыт кэнники тэбиллэн хааллаҕына, бу оскуолаҕа киирэр кыахтаахпыт дуо?

– Сайабылыанньаҕытын edu.e-yakutia.ru  портал нөҥүө ыытаргытыгар «Льготная категория» диэн строкаҕа “преимущественное право” диэн хайаан да ыйаҕыт.

–Олорор сирбитинэн ханнык оскуолаҕа хапсарбытын, сайабылыанньабытын ханна биэрэрбитин хантан билэбитий?

– Бу туһунан информацияны yaguo.ru сайтка киирэн, «О приеме заявлений в 1 класс» диэн салааны көрүҥ. Эбэтэр 34-35-17 төлөпүөҥҥэ эрийэн чуолкайдыаххытын сөп.

–Ити “первоочередник” уонна льготалаахтар диэн кимнээхтэрий?

Хантараагынан байыаннай сулууспаҕа сылдьар, саастарын туолан эбэтэр доруобуйаларын туругунан, о.д.а. кэккэ биричиинэнэн уурайбыт байыаннайдар оҕолоро; байыаннай сулууспаҕа сылдьан суорума суолламмыт дьон оҕолоро; полицияҕа үлэлээбэт ис дьыала уорганнарын үлэһитин оҕолоро;

Полиция үлэһиттэрин уонна 2011 сыл олунньу 7 күнүгэр тахсыбыт Федеральнай сокуон 6 ч.46 ыст. киирбит дьон оҕолоро;

ИДьМ, полиция уонна онно тэҥнээх уорганнарга сулууспалыы сылдьан оһолго түбэһэн өлбүт дьон оҕолоро;

холуобунай систиэмэ уорганнарын, баһаары утары федеральнай сулууспа, таможня үлэһиттэрин уонна да атын 2012 с. ахсынньы 30 күнүгэр тахсыбыт Федеральнай сокуон 14 с. 3 ыст. киирбит дьон оҕолоро.

Кинилэргэ бастакынан миэстэ бэриллэр.

–Оҕом эбээн, маҥнайгы кылааска киирэригэр туох эмит льготалаах буолуо дуо?

–Оннук омугунан көрүү, льгота диэн суох. 

–Өй-санаа өттүнэн хаалыыта суох уонна эт-хаан өттүнэн хааччаҕа суох инбэлиит оҕолор льготалаахтарга киирсэллэр дуо?

–Суох. 

Атын оскуолаҕа баҕарабыт

–Арай атын оскуолаҕа киллэриэхпитин баҕарар буоллахпытына хайыыбытый?

–Дьокуускай куорат оскуолаларыгар оҕолору маҥнайгы кылааска ылыы быраабылатынан от ыйын 6 күнүттэн хаалбыт миэстэлэргэ регистрацията суох, ол эрээри бу сиргэ олорор уонна тустаах үөрэх кыһатыгар киириэн баҕалаах оҕолору ылыы саҕаланар. Бу кылаас туолуор диэри, балаҕан ыйын 5 күнүгэр диэри салҕаныаҕа. Маныаха edu.e-yakutia.ru портал нөҥүө электроннай сайабылыанньа суруйуоххутун эбэтэр оскуолаҕа чопчу тиийиэххитин наада.

–Оҕобун оскуолаҕа ылалларын-суоҕун хантан билэбиний? Сайабылыанньаны муус устарга суруйабыт. Оттон киирбиппитин-киирбэтэхпитин от ыйыгар биирдэ билэбит. Туох ааттаах уһуннук көрүллэрий? Арай ылбатахтарына, ханна барабытый?

–Биһиги Арассыыйа үөрэҕин министиэристибэтин бирикээһинэн, онно олохтоммут бэрээдэгинэн үлэлиибит. Онно чопчу болдьохтор ыйыллаллар. Бирикээс бэс ыйын 30 күнүн кэнниттэн, үс үлэ күнүн устата, ол аата от ыйын 5 күнүгэр, тахсар. Ол иннинэ оскуолаҕа быһа холоон кимнээх киирбиттэрин оскуолаҕа этэллэр.

–Төрөппүт алта аҥаар сааһын туола илик оҕотун оскуолаҕа биэриэн сөп дуо?

–Сөп. Маннык сайабылыанньалары көрөр анал хамыыһыйа баар. Ленин проспегын 15 нүөмэрдээх дьиэтигэр, 205 А кабинекка тиийэн эбэтэр 34-35-17 төл. эрийэн сиһилии ыйытыаххытын сөп. 

Оскуолаҕа миэстэ суох буоллаҕына, оҕону маҥнайгы кылааска ылалларын аккаастыыр түгэннэригэр, Дьокуускай куорат Үөрэҕин управлениетын  кэтээн көрүү уонна үөрэх хаачыстыбатын салаатыгар эрийэҕит. Төл. 34-35-17. Исписэлиистэр оскуола буларгытыгар көмөлөһүөхтэрэ. Ону таһынан маҥнайгы кылааска киирии туһунан ыйытыыларгытыгар хоруйдуохтара, сүбэлиэхтэрэ. 

Бүтэһик сонуннары, туһалаах информацияны Үөрэх управлениетын yaguo.ru сайтыгар уонна инстаграм аккаунугар киирэн ааҕыҥ.

Эбии ыйытыылар

–17 №-дээх оскуолаҕа хас кылаас арылларый?

–4 кэмпилиэк кылаас арыллара былааннанар.

–203 микрооройуон саҥа оскуолатыгар ханнык предметтэри дириҥэтэн үөрэтэр кылаастар баар буолалларый?

–Гимназия буолар. Манна 203 микрооройуоҥҥа олорор оҕолор үөрэниэхтэрэ. Үрдүкү кылаастар хайысхаларын төрөппүттэр уонна учууталлар, микрооройуон уопсастыбаннаһа уопсай сүбэнэн быһаарыахтара. Билигин үөрэх былаана оҥоһуллар.

–Быйыл Дьокуускайдааҕы педколледж алын оскуолатыгар оҕолору маҥнайгы кылааска ылаллар дуо?

–С.Ф. Гоголев аатынан 1 №-дээх Дьокуускайдааҕы педколледж алын оскуолата 2021-2022 үөрэх дьылыгар икки кылааһы арыйар былааннаах.

–Сайабылыанньа суруйарбытыгар кылаас салайааччытын талыахпытын сөп дуо?

–Оннук сатаммат. 54 сахалыы уонна 128 нууччалыы тылынан үөрэтэр кылаас арыллара былааннанар. Сороҕор ол туолара уустук. Нуорманы таһынан элбэх оҕону ылар кыахпыт суох.

–Сайабылыанньаны икки оскуолаҕа биэриэххэ сөп дуо?

–Биир эрэ оскуолаҕа бэриллэр.

–Саха гимназиятыгар хас кылаас арылларый?

–Барыллаан икки кылаас. Ол эрээри иллэҥ кэбиниэттэр баалларын-суохтарын көрө сылдьабыт. Сыл аайы эбии кылаастары арыйар уустук буолан иһэрин бары бэркэ диэн билэҕит.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ылланарга айыллыбыт олох
Дьон | 11.10.2024 | 12:00
Ылланарга айыллыбыт олох
Хаһааҥҥытааҕар даҕаны ардахтаах күһүн буолла. Уһун ардахтарга өйбөр куруутун “Тохтообокко ардах түһэр, Түннүкпэр таммаҕы ыһар...” ырыа тыллара ытыллар.   Биһиги көлүөнэ оҕолор үрдүкү кылаастартан саҕалаан “Ардахха санаа” ырыаны истэ улааппыппыт. Оччолорго, биллэн турар, ким тыла, ким матыыба буоларын улаханнык билэ да сатаабат этибит. Ырыа баар да баар. Киһи олоҕун кэрдиис кэмнэринэн...
Кинини саха быһаҕа быыһаабыта
Дьон | 11.10.2024 | 10:00
Кинини саха быһаҕа быыһаабыта
Кинилэр – биһиги дьоруойдарбыт, кинилэр – өлөллөрүн кэрэйбэккэ эйэлээх олох туһугар охсуһаллар, бааһырбыт доҕотторун өстөөх уотун аннынан быыһыыллар, бука бары быраат, убай диэн ыҥырсаллар.   Бу анал байыаннай дьайыы бүттэҕинэ, элбэх кэпсэниэ, элбэх кистэлэҥ арыллыа, ким эрэ ол саҕана кимиэхэ да эппэтэх санаатын дьэ этиэ турдаҕа. Сорох ардыгар киһи дьиибэргиир, итэҕэйиэ...
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Тускар туһан | 17.10.2024 | 12:00
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Судаарыстыба социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох нэһилиэнньэҕэ араас суол чэпчэтиилэри көрөр. Оттон ону бары билэбит, бырааппытын толору туһанабыт дуо?  Мантан аллара биэнсийэ уонна онно сыһыаннаах уларыйыылар, чэпчэтиилэр тустарынан санатыһан, быһаарсан ааһыаҕыҥ.   Үлэлиир уонна үлэлээбэт киһи биэнсийэтэ Биэнсийэ күннээҕи наадыйыыны толуйбатын быһыытынан, сынньалаҥҥа тахсан да баран салгыы үлэлии хаалааччы үгүс. Оччотугар кинилэр,...
Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
Дьон | 24.10.2024 | 18:00
Ферум хорсун сырыыларын кэнчээри ыччата умнуо суоҕа
2022 сыл алтынньы 19 күнүгэр Ферум Аммосов анал байыаннай дьайыыга эн биһиги туспутугар, дойдутун туһугар сулууспалыы сылдьан олоҕун толук уурбута. Сырҕан бааһы таарыйан, бииргэ төрөөбүт балтын, ону тэҥэ бойобуой доҕорун ахтыыларын чугас дьонугар, ийэтигэр, аймахтарыгар таһаарабыт. Ол ыарахан кэмнэри санаппыппар, бука диэн, алы гыныҥ дуу...   – Саргылаана, бииргэ төрөөбүт хаһыа...