Итэҕэй-итэҕэйимэ

Доруобуйаҕа туох туһалааҕын-буортулааҕын туһунан сотору-сотору бигэргэтии науканы кытта туох да сибээһэ суох. Бу – уочараттаах хас эрэ атыл эбэтэр детокс-бырагырааманы олоххо киллэрии хампаанньатын сорҕото эмиэ буолар.

1. 10 000 атыл — киһи күннээҕи нуормата

Бу сыыппара хантан ылыллыбытын туһунан толкуйдаан көрбүккүт дуо?

Ис дьиҥэр, 1960-с сылларга маркетинговай хампаанньа Manpo-kei диэн ааттаах шагомеры оҥорон таһаарбытын сорҕото эбит, ону дьоппуон тылыттан тылбаастаатахха, “10 тыһыынча – биир миэтирэ” диэн буолар. Маныаха эн атыллыыр, хардыылыыр нуормаҥ олоҕуҥ укулаатыттан уонна доруобуйаҥ туругуттан тутулуктааҕын өйдөө.

Ол курдук, хас эрэ тыһыынча хардыыны үҥкүүһүт дуу, куруусчут эбэтэр сүһүөҕэ ыалдьар биэнсийэлээх хаамыахтааххын диэн сүбэлиир сыыһа буолуо. Оттон олорон эрэ үлэлиир дьон сарсыарда, киэһэтин хаамаллара, дьаарбайаллара туох да куһаҕана суох. Кинилэр, кырдьык, хамсаныахтарын, сибиэһэй салгынынан тыыныахтарын наада.

2. 18.00 чаас кэнниттэн аһыа суохтааххын

Үгүстэр ырыахтарын баҕараннар киэһээҥҥи аһылыктан аккаастаналлар. Аччыктааһын, туһаны аҕалыахтааҕар, ардыгар кутталлаах эбит.

Куртах сүмэһинэ таҕыстаҕына, киһи аччыктаабытын билинэр. Бу кэмҥэ суон оһоҕоско үөс биллэр, бу аһы буһарарга саамай наадалаах. Аһы-үөлү ылбакка, сок уонна үөс аһы буһарар уорганы кыйахыыллар, мантан сылтаан язва, үөскэ таас үөскүөн сөп эбит.

Ол оннугар утуйуоҥ 2 чаастан ордук иннинэ чэпчэки аһылыгы аһыыр сөп: балыгы, оҕуруот аһыттан салааттары сиириҥ буортута суох.

3. Сүүрүү — доруобуйаны көрүнэргэ саамай бастыҥ спорт

Сүүрүү – бу спорт эргиччи туһалаах көрүҥэ буолбатах.

Холобур, сүрэх ыарыытыгар, тилэх хаптаҕайыгар (плоскостопия), эбии ыйааһыннаахтарга сүүрүүнэн дьарыктанары сүбэлээбэттэр. Эбиитин доруобай киһи сүһүөхтэрин эчэтэр куттала баар.

Билигин элбэх спортивнай хайысха баар: йогаттан уонна пилатестан бэлэсипиэтинэн дьаарбайыыга тиийэ. Бэйэҕэр барсар ноҕоруусканы талар ордук наадалаах. Саарбахтыыр буоллаххына, исписэлиистэри кытта сүбэлэс.

4. Кофенан үлүһүйүмэ

Кофеин чахчы биһиги ньиэрбэбитин сэргэхситэр, өрө көтүтэр, ол эрээри сыыйа онтон тутулуктаах курдук буолуохха сөп.

Ол гынан баран, дьолго, кини табахтан, наркотиктан эбэтэр арыгыттан уратыта диэн, доруобуйаҕа, олоххо кутталы суоһаабат. Онон ханнык эрэ кэмҥэ кофе иһэргин тохтоттоххуна, төбөҥ ыалдьар, сылайар курдук буолуоҥ. Онтуҥ аҕыйах хонугунан ааһыаҕа.

Биһиги организыммыт кофеины түргэнник бэйэтигэр иҥэрэр эрэ буолбакка, ону таһынан эмиэ түргэнник киниттэн өрүһүнэр. Хайыы үйэ 5-7 чаас буолан баран — киирбит эттиктэр 50 %-нара, 8-10 чаас кэннэ 75 %-нара тахсар. Онон сарсыардатын икки ыстакаан кофе истэххинэ да, туох да куһаҕаны оҥоруо суоҕа.

5. Туһалаах көрүҥ 21 хонугунан иҥэр

Бу этиини пластическай хирург Максвелл Мальц кинигэтигэр суруйан турар. Быраас бигэргэппитинэн, эти-сиини эрчийэргэ, үөрүйэххэ киллэрэргэ үс нэдиэлэ сөп буолар үһү.

Оттон Калифорния технология институтун, Чикаго уонна Пенсильвания университеттарын учуонайдара бу гипотезаны бэккэ саарбахтаабыттар. Уонна үөрэнэргэ уустук соҕус эбит диэн быһаарбыттар. Киһи барыга-бары, саҥаҕа үөрэниэр, ону үөрүйэх оҥостуор диэри элбэх кэм наада диэн. Холобур, нэдиэлэҕэ хаста да тохтоон хаалбакка, биир эрэсиими тутуһан эрчиллэргэ киһиэхэ ортотунан 6 ый (180 күн) наада эбит.