Ил Дархан Махтал суруга туттарылынна

Быйылгы сайыммыт уустук балаһыанньалаах, сорох түгэҥҥэ ыксаллардаах, мунчаарыахха да сөп курдук быһыылаах - майгылаах, күннээх - дьыллаах буолла, этэргэ дылы үрүҥмүт - харабыт биллэр кэмнэрэ буолан ааста. Онно саха норуота, төрүт дьоммут саҕаттан түмсүүлээх, сомоҕолоһуулаах буоларбыт ураты үтүө тыына  күүс - көмө буолла. Тулуурбут - дьулуурбут, туппуппутун ыһыктыбаппыт эмиэ оруолу оонньоото диэн сыаналыыбыт. 
Бу күннэргэ Хатаспыт устун   үөрүүлээх сурах тилийэ сүүрдэ. Биһиги нэһилиэк биир эрэнэ күүтэр - кэтэһэр эдэр киһибит, ыал аҕа баһылыга, талаан тарбахтаах, сатабыллаах, Хатастааҕы ахсыс нүөмэрдээх Баһаарынай чаас байыаһыгар Харитонов Тимур Борисовичка Ил Дархан Махтал суругун Айсен Сергеевич Николаев бэйэтин илиититтэн тутта. Махтал сурукка бэлиэтэнэринэн, Тимур Борисович баһаарга үлэҕэ бэйэтин бары өттүттэн үтүө өрүтүнэн көрдөрбүт, түргэн - тарҕан быһаарыныылаах, ыксаллаах түгэҥҥэ бэйэ бодотун ыспакка бэлэм буоларын ордук чорбоппуттар. 

Тимур Борисович өр сылларга массыына өрөмүөнүгэр (мотуорун да, куорпуһун да) миккиллэн, буһан - хатан ити дьыала ис мыытарапкатын олох үчүгэйдик билэр. Дьэ, бу манна буоллаҕа мындыр өй, сатабыл наадата, манна өссө сүрүн үлэни (өрөмүөнү) таһынан массыына хаһаайыттарын кытта алтыһыы баар, ол туһугар туспа уйулҕа үөрэҕэ диэххэ сөп. Тимур эрэллээх табаарыс, доҕор. Ленин аатынан уулуссаҕа кини саастыыта (кыратык аҕа, кыратык балыс) уонунан уолаттар биир кэмҥэ улааппыттара, билигин кинилэр бары олох үөһүгэр сылдьар норуот хаһаайыстыбатын араас салаатыгар ситиһиилээхтик үлэлии сылдьаллар, бары дьиэлээхтэр - уоттаахтар, оҕолоохтор - уруулаахтар, бары бэйэ - бэйэлэрин олох араас түгэнигэр өйөнсөллөр - убансаллар, көмө - тирэх буолаллар.