Хамнас алын кээмэйэ

Хамнас алын кээмэйэ уонна биэнсийэ, босуобуйа “кутуйах хаамыытынан” да буоллар үрдүүрүн кэтэһэр араҥа элбэх.

Бу тохсунньуттан ХАМНАС АЛЫН КЭЭМЭЙЭ (МРОТ) дойду үрдүнэн улаатарын истэн олордоххут. Ол иһигэр Саха сиригэр эмиэ. Чопчута, судаарыстыбаннай бүддьүөттэн үбүлэнэр тэрилтэлэр хамнастара (доруобуйа харыстыбалын, үөрэх, социальнай эйгэ уонна култуура салаатын үлэһиттэригэр) 16,6 % үрдүүр.

Оттон үөһэ ааттаммыт салаа үлэһиттэриттэн ураты араҥаҕа (бэрт хобдохтук “и прочее” диэҥҥэ киирсээччилэргэ) хамнас 5,7 % үрдүөхтээх.

Манна сыһыаран эттэххэ, Саха сирин үлэһиттэрин Идэлээх сойуустарын федерацията былырыын “прочее” диэҥҥэ киирсээччилэргэ уонна былырыын хамнастара индексацияламматах судаарыстыбаннай уонна муниципальнай сулууспалаахтарга 2025 тохсунньу 1 күнүттэн – 7,2%, от ыйыттан 9,4% үрдэтэргэ этии киллэрэ сылдьыбыта өйөммөтөҕө.

Ол оннугар бүддьүөт эйгэтигэр киирсибэт уонна федеральнай үбүлээһиннээх тэрилтэлэр үлэһиттэрин хамнаһа үлэлиир нэһилиэнньэҕэ тиксэр тииһинэн олоруу алын кээмэйиттэн итэҕэһэ суох хамнаһы - о.э. 29 187 солк. итэҕэһэ суоҕу ылыахтаахтара быһаарыллыбыта.

Өскөтүн үлэһит хотугу эбии ааҕыыта (надбавката) толору (80%) түгэнигэр, төһө оройуоннааҕы кээписийиэн бигэргэммит сиригэр үлэлиириттэн көрөн, МРОТ маннык буолар:

*Оройуоннааҕы кээписийиэн 1,7 сирдэригэр – 56 100 солк. Ол аата, чопчута, Алдан, Амма, Үөһээ Бүлүү, Горнай, Кэбээйи, Ленскэй, Мэҥэ, Мииринэй (Айхалтан, Удачнайтан уонна онно киирсэр сирдэртэн атыҥҥа), Нам, Нерюнгри, Өлүөхүмэ, Сунтаар, Таатта, Томпо, Уус Алдан, Уус Майа, Хаҥалас, Чурапчы улуустарыгар уонна Дьокуускайга үлэлээччилэр манна киирсэллэр.

*Оттон оройуоннааҕы кээписийиэн 2-нэн бигэргэммит Арктика уонна хотугу сирдэригэр – 62 832 солк. Бу зонаҕа Абый, Аллайыаха, Анаабыр, Булуҥ, Үөһээ, Орто, Аллараа Халымалар, Үөһээ Дьааҥы, Эдьигээн, Муома, Өймөкөөн, Өлөөн, Усуйаана, Эбээн Бытантай улуустара уонна Мииринэй улууһун Айхала уонна Удачнайа киирсэллэр.

Хотугу эбии ааҕыы хайдах улаатарый?

Сорохтор быһаарсыбаттарын быһыытынан, санатан ааһыаҕыҥ. Саха сиригэр сыл аҥаара тохтоло суох үлэлээбит киһиэхэ сэттис ыйыттан саҕалаан ааҕыллар хамнас 10 % саҕа кээмэйдээх хотугу эбии ааҕыы (надбавка) диэн эбиллэр. Салгыы алталыы ый буола-буола, 10-нуу % эбиллэн иһэр. Надбавка 60 % буоллаҕына, ол эбэтэр 5 сыл үлэлээбит кэннэ, сыл аҥаардыынан эбиллибэккэ, сыл буола-буола 10 % эбиллэр. Ол эрээри оннук салҕанан бара турбат. Саха сиригэр муҥутуур элбэх, о.э. толору ааҕыы – 80 % тэҥнэһэр.

Оттон, холобур, Чукоткаҕа, Коряк автономнай уокуругар, Хотугу Акыйаан арыыларыгар үлэлээччилэргэ хотугу надбавкалара 100 % тиийэр.