06.10.2023 | 12:00

Бары күүһү — хомуур үлэтигэр! Ыччаты — хонууга, бааһынаҕа!

Урут устудьуоннар хортуоппуй хостуу бараллара улахан сонун буолбатах этэ. Арай билиҥҥи үйэҕэ соһуйа истэҕин. Ол да буоллар агроном устудьуоннарга маннык практика талбыт идэлэригэр бигэ тирэх буолар.
Бары күүһү — хомуур үлэтигэр! Ыччаты — хонууга, бааһынаҕа!
Ааптар: Уйгулана БОЧОНИНА
Бөлөххө киир

Соторутааҕыта тыа хаһаайыстыбатын хайысхатыгар үөрэнэр устудьуоннар биир ый кэриҥэ куорат таһынааҕы хаһаайыстыбаларга хомуур үлэтигэр көмөлөстүлэр.

Лилия Мухоплеева, “Дьокуускай куорат” куорат уокуругун Тыа хаһаайыстыбатын управлениетын салайааччытын солбуйааччы:

— Уопсайа 175 устудьуон аҕыс хаһаайыстыбаҕа тахсан үлэлээтэ. Чуолаан эттэххэ – Арктикатааҕы судаарыстыбаннай агротехнологическай университет, Педагогическай колледж, Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун, Сервис техникумун уонна Сибээс техникумун оҕолоро. Барыта холбоон 390 гектар сиргэ хортуоппуй уонна оҕуруот аһын хомуйдулар. Сүрүннээн улахан ыһыы сирдэригэр сырыттылар: Тулагыга, Мархаҕа, Маҕаҥҥа. Холбоон 3600 туонна хортуоппуйу хостоотулар — бу үчүгэй көрдөрүү. Күн-дьыл туран, күүскэ ардахтаабакка, үлэ туох да улахан мэһэйэ суох ааста. Биллэн турар, хомуур саҕаланыытыгар оҕолор ыарырҕаппыттара, ол да буоллар үлэлии үөрэнэн, быйылгы хомуур үлэтин этэҥҥэ түмүктээтилэр.

Александр Егомин, Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун производственнай практикаҕа сэбиэдиссэйэ:

— Хортуоппуйтан ураты биһиги устудьуоннарбыт бурдук, хаппыыста уонна да атын оҕуруот аһын хомууругар үлэлээтилэр. “Хачыкаат” ТХПК, “Котрус” КФХ, “Юные Якутяне” өрөспүүбүлүкэтээҕи киин хаһаайыстыбаларыгар сырыттылар.

Маҕаҥҥа, Хачыкаакка устудьуоннар үлэлэрэ харчынан төлөнөр, атын хаһаайыстыбаларга хамнастарын оҕуруот аһынан биэрэллэр. "Хачыкаакка" биһиги устудьуоннарбыт уонна техникуму бүтэрээччилэр сыллата үлэлииллэр. Ол курдук, ыһыы үлэтиттэн саҕалаан, бородууксуйаны атыыга бэлэмнииргэ тиийэ туох баар үлэ хаамыытын үөрэтэллэр. Ону таһынан хонууга кинилэр тыраахтары, комбайны, массыынаны салайар кыахтаналлар. "Хачыкаат" ТХПК хаһаайына Роман Михайлович Куприянов — РФ үтүөлээх мэхээньигэ, биһиги устудьуоннарбытын өрүү үөрэ көрсөр. Быйыл саҥа ыраастыыр агрегаты ылан, устудьуоннарбыт саҥа тиэхиньикэни баһылаатылар. Хаһаайыстыбалар салайааччылара оҕолор үлэлэрин үчүгэйдик сыаналаатылар. 

Яна Яковлева, Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун “Агрономия” хайысхатын 3-с кууруһун устудьуона:

— Мин «Юннат» үөрэтэр-методическай полигоҥҥа практикабын аастым. Үлэ үчүгэйдик ааста да, уустуктар баар этилэр. Биллэн турар, ыарахан үлэ күн-дьыл туругуттан тутулуктанар:  сороҕор ардах түһэр, күн аайы таһырдьа тымныйан иһэр, ардыгар күнүс итийэр. Туох да диэбит иһин, биһиги олус тыйыс дойдуга олоробут, балаҕан ыйыгар хайыы үйэ тымныйан киирэн барар. Үлэлиир усулуобуйа үчүгэй. Манна мин агроном үлэтэ олус уустугун, эппиэтинэстээҕин уонна суһал быһаарыылары ылыныахха наадатын биллим. Практикабын олус сөбүлээтим. Бу оҕуруот астарын барытын бэйэбит үүннэрдибит эбээт.

Алексей Узоров, Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун “Тыа хаһаайыстыбатын тиэхиньикэтин уонна тэрилин туһаныы уонна өрөмүөннээһин” хайысхатын 3-с кууруһун устудьуона:

— Мин "Хачыкаат" ТХПК хомуур үлэтигэр сырыттым. Практика олус үчүгэйдик ааста, барыта этэҥҥэ. Үлэ усулуобуйата үчүгэй. Сороҕор ыарахан буолан ылар, ол гынан баран үлэ хаһан чэпчэки буоларый? Манна практика ааһан, элбэҕи биллим: тыраахтар хайдах үлэлиирин, хайдах өрөмүөннэнэрин, бурдугу хайдах ыһалларын, хайдах хомуйалларын уонна атыыга бэлэмнииллэрин илэ харахпынан көрдүм. Практическай үлэ быдан ордук эбит. Киһи саҥа билиини түргэнник ылынар, өйдүүр. “Туохха эрэ үөрэнним” диэн бэйэҕэр эрэнэр да буолаҕын.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

«Кэлиэм, эргиллиэм буоллаҕа дии» ...
Дьон | 12.04.2025 | 10:00
«Кэлиэм, эргиллиэм буоллаҕа дии» ...
Ийэ барахсан... Анал байыаннай дьайыы саҕаланыаҕыттан төһөлөөх ийэ утуйар уута көппүтэ, аймаммыта, хараҕын уутунан сууммута буолуой? Уол оҕону төрөтөн, иитэн, үөрэттэрэн баран эдэр сааһыгар илиитин соттуута ийэҕэ, аҕаҕа, чугас дьонугар олус абалаах, кыһыылаах. Бүгүн кэпсэтэр ийэм Евдокия Андреевна Баишева оҕотун, сүрэҕин чопчутун туһунан кэпсиири олус ыарырҕаттар да, сөбүлэҥин биэрбитигэр улаханнык...
Хабырылла Хаабыһап албаһа
Сынньалаңңа | 17.04.2025 | 10:00
Хабырылла Хаабыһап албаһа
Хабырылла Хаабыһап бу манна, айан суолун айаҕар, төрүт уус өбүгэлэрин сиригэр, Харыйа үрэҕин үрдүгэр олохсуйан олорор. Аҕата кини сүүрбэлээҕэр сэбиргэхтэтэн бу сиртэн барбыта, ийэтэ эмээхсин суох буолбута уонча сыл буолла. Бииргэ төрөөбүттэрэ бэһиэлэр, киниттэн ураты бары кыргыттар. Онон кинилэр кэргэн тахса-тахса эрдэрин дойдуларыгар баран, инньэ Сунтаарынан, Бүлүүчээнинэн, олохсуйбуттара. Бастаан утаа...
Оҕурсу ыам ыйын  5 күнүттэн ыһыллар
Дьон | 11.04.2025 | 16:00
Оҕурсу ыам ыйын 5 күнүттэн ыһыллар
Билигин ханна да тиий, хаһаайкалар биир сүрүн түбүктэрэ – оҕуруот аһын олордуута. Социальнай ситимнэргэ анал бөлөхтөргө мустан, кэпсэтии эрэ барыта арассаада, сибэкки тула. Оттон олох сатабыллаахтар түннүккэ олордубут оҕурсуларын амсайан эрэллэр, клубникалара хайыы-үйэ сибэккилээн ыраатта.  Бүгүн биһиэхэ Мэҥэ Хаҥалас Ороссолуода сэлиэнньэтин олохтооҕо, анал идэлээх оҕуруотчут Тамара Михайловна Степанова ыалдьыттыыр.   –...
Бэһиэччик кыыһа Кучара Маайа
Сынньалаңңа | 19.04.2025 | 18:30
Бэһиэччик кыыһа Кучара Маайа
Ийэбинэн эбэм Мария Андреевна Атласова (Неустроева) - Бэһиэччик кыыһа Кучара Маайа, нуучча аҥаардааҕа билэн буоллаҕа: «Буҕараайса Маарыйаҕа чүмэчи уурар буолаарыҥ», – диэн этэн хаалларбыттааҕа. Ийэм эбэбит чочуобуна тутулларыгар көмөлөспүтэ эҥин диэн кэпсиирэ. Онон, бука, православнай итэҕэллээх, таҥараны улаханнык, ис сүрэҕиттэн итэҕэйэр киһи буолуохтаах. Ол иһин буолуо, мин эмиэ Богородицаҕа, дөрүн-дөрүн,...