ЫТТАРЫ ХАРЫСТЫЫР СОКУОН

Олоххо киириитэ уустуктардаах буолла

Быйылгыттан Арассыыйаҕа кыылга-сүөлгэ эппиэтинэстээх сыһыаны өссө кытаанахтык ирдиир, икки атахтаах түөрт атахтааҕы кытта сыһыанын атын таһымҥа таһаарар саҥа сокуон олоххо киирэр. Быһаччы эттэххэ, аны бырах сылдьар ыттары өлөрүү бобулунна.

Дьон олоҕор сэрэхтээх, кутталынан суоһуур кырыктаах ыттары тыыннаахтарын тухары тутар, көрөр-харайар приюттар тэриллиэхтээхтэр. Оттон тулалыыр эйгэҕэ, дьоҥҥо соччо куттала суох кыыллары стерилизациялаан, вакцинациялаан, анал чип кэтэрдэн баран босхо ыытыллыахтаах... Бу барыта улахан  үбүлээһини эрэйэр.

Бэйдиэ сылдьар кыыллары тутан ылан харайыыны, нэһилиэнньэҕэ ыарыы тарҕамматын туһугар ыытыллар үлэни урут судаарыстыба таһымыгар сүрүннүүр буолаллара. Онтон 2014 сыллаахха бу эбээһинэс барыта өрөспүүбүлүкэ муниципалитеттарыгар сүктэриллибитэ.

Дьокуускайга бэйдиэ сылдьар ыттары кытта сыһыаннаах үлэҕэ өрөспүүбүлүкэттэн киирэр үбүлээһин икки төгүл кыччаан турар. “Жилкомсервис” МУТ урукку сылларга бэйэтин үбүттэн тыыран син эмэ дьаһанан олорбут буоллаҕына, билигин бу тэрилтэҕэ даҕаны, киин куорат бүддьүөтүгэр даҕаны саҥа сокуону олоххо киллэрэр харчы суох.

Чахчы бырах сылдьар ыттары тутан ылан эмтииргэ, көрөргө-харайарга, аһатарга сыллата уонунан мөлүйүөн наада. Сардаана Авксентьева инстаграмыгар: “Бэйдиэ сылдьар ыттары дьаһайарга мөлүйүөнүнэн суума наада, биһиэхэ оскуолалары уонна оҕо уһуйааннарын өрөмүөннүүргэ харчыбыт тиийбэт”, – диэн суруйда.

Бырах сылдьар кыыллары дьаһайар үлэни ким да астыммат: куорат олохтоохторо кырдьаҕастары уонна оҕолору аһынар буоллахтарына, кыылы-сүөлү көмүскэһээччилэр –  түөрт атахтаахтарга гуманнай сыһыаны ирдииллэр.

Хас улуус, нэһилиэк аайы бу кыһалҕа сытыытык турда. Дьокуускайга бырах сылдьар кыыллары кытта үлэҕэ анаан сылга ортотунан 6 мөлүйүөн солкуобай ветеринария Департаменыттан көрүллэр. Бу харчы туохха да тиийбэт, диэн  Куорат Дуумата, федеральнай таһымнаах сокуоҥҥа олоҕуран, бэйдиэ сылдьар кыыллары куорат боломуочуйатыттан төттөрү өрөспүүбүлүкэҕэ биэрэр боппуруоһу көрүөхтээх.

БЭЙДИЭ СЫЛДЬАР КЫЫЛЛАР АХСААННАРЫН ДЬОН ХАҤАТАР

Бу сыл саҥатыгар баһылык Сардаана Авксентьева кыыллары көмүскэһээччилэри, киин куорат көхтөөх олохтоохторун уонна тыынар-тыыннааҕы көмүскээһининэн дьарыктанар коммерческайа суох тэрилтэлэри, волонтердары кытта көрсүбүтэ. 2020 сыл тохсунньу 1 күнүттэн хаһаайына суох кыыллары харайыыга ылыллыбыт федеральнай сокуон ирдэбиллэрин туһунан уонна Дьокуускай куоракка баар бэйдиэ сылдьар ыттары тутар приют инники дьылҕатын быһаарсыы буолбута.

Куорат баһылыга официальнай мунньахтарга этэр тылыттан-өһүттэн өйдөөтөххө, өрөспүүбүлүкэ муниципалитеттарга биэрэр боломуочуйатын толору үбүлүөхтээх. Ол иһигэр саҥа приют тутарга үп-харчы, кыыллары тутан аҕалыы, стерилизациялааһын, вакцина туруоруута уонна айахтарын хааччыйыы – барыта элбэх харчыны эрэйэр. Маныаха анаммыт үп өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүн былаанныыр саҕана тыырыллыахтаах диэн этэр. Баһылык кыыллары көмүскэһээччилэр уопсастыбалара саҥа приют тутуутугар кыттыһыахтаахтар, кинилэр санаалара эмиэ учуоттаныахтаах диэн санааны тутуһар.

Оттон хамсыыр харамайы көмүскүүр, харыстыыр соруктаах дьон нэһилиэнньэ ортотугар өйдөтөр-үөрэтэр үлэ тэрээһиннээхтик барыан наада диэн санааны тутуһаллар. Дьиэ кыылын иитэ ылыы улахан эппиэтинэс буоларын, төрүөҕүн сатаан дьаһайбат буоллахтарына, анал эпэрээссийэни оҥотторуохтаахтарын туһунан дьоҥҥо киэҥник кэпсиэххэ наада дииллэр. Дьиҥэ, эппиэтинэстээх буолуу бэрт кыраттан саҕаланар эбээт. Холобур, ыт хаһаайына түөрт атахтаах доҕорун босхо ыытан кэбиспэт, төрүөҕүн хонтуруоллуур буолуон наада. Бырах сылдьар ыт уонна куоска ахсаанын саамай элбэхтик хаҥатааччы – икки атахтаах бэйэтэ. Дьокуускайга “Белый Бим” диэн кыыллары харыстыыр аһымал пуонда салайааччыта Марина Сантаева дьаһалтаҕа ыытыллар хас мунньах аайы маннык ис хоһоонноох этиилэрдээх буолар.

Валерия Белоус – “Жилкомсервис” МУТ дириэктэрэ:

• Саҥа федеральнай сокуон биһиэхэ олус улахан соруктары туруорда – бырах сылдьар кыыллары тутан, вакцинациялаан (ол аата араас ыарыыттан быһыылары укуоллаан), стерилизациялаан (ол аата төрөөбөт-ууһаабат гына эпэрээссийэлээн), төттөрү көҥүлгэ ыытыахтаахпыт.

Билигин биһиэхэ киин куорат ыччатын көҕүлээһининэн ыытыллар «Доҕорбутугар — дьиэ» ааксыйабыт салҕыы бара турар. Бу ааксыйа көмөтүнэн бырах сылдьар кыыллары тута түһэр, көрөр-истэр пууҥҥа 40-ча ичигэс уйа тутулунна. Куорат олохтоохторо уонна предпринимателлэр анал аһылыктары, эт эрбэммит көөбүлүн аҕалан биэрэллэригэр махтанабыт.

Кыыллары быстах кэмҥэ тутар приюкка билигин 190-ча ыт, 23 куоска бааллар, оттон приют оросчуоттаммыт миэстэтин ахсаана 120 эрэ. Пуун территориятыгар ичигэс буудка уйалар, кыыллары таһырдьа уонна дьиэ иһигэр дьаарбатарга аналлаах вольердар бааллар  Ыалдьыбыт кыыллары сылаас сиргэ тутан эмтииллэр. Кыыллары күҥҥэ иккитэ аһаталлар. Сарсыарда өттүгэр хааһы, киэһэлик – хотуобай анал аһылык буолар. Сорох бородууксуйаны куорат аһыныгас үтүө санаалаах олохтоохторо, предпринимателлэр аҕалан биэрэллэр.

КИМ КЫАЙА ТУТУОН СӨБҮЙ?

Хаһаайына суох кыыллары харайар пууну куорат дьаһалтата коммерческайа суох тэрилтэҕэ биэриэххэ сөп диэн суолу барыйаан быһыытынан көрөр. Ол тула кэпсэтии тохсунньу 9 күнүгэр ыытыллыбыт куорат баһылыгын ОДьКХ салаатыгар солбуйааччы Роман Сорокин, ОДьКХ уонна энергетика Департаменын начаалынньыга Дина Николаева, “Жилкомсервис” МУТ дириэктэрэ Валерия Белоус, Куорат хаһаайыстыбатын эксплуатациялыыр сулууспа үлэһиттэрэ кыттыылаах сүбэ мунньахха кэпсэппиттэрэ.

Онно баһылык солбуйааччыта Роман Сорокин эппитинэн, приют кыыллары көрүүгэ-харайыыга көмүскэһээччилэри кытта тыл тылга киирсибэт түгэннэрэ уруккуттан элбэх, онон туһунан тэрилтэҕэ бэрилиннэҕинэ, барыта аһаҕастык көстөр буолар диир. Приюту саҥардыы уонна үбүлээһин өрөспүүбүлүкэттэн уонна чааһынай инвестордартан киириэн сөп эбит.

Бэлиэтээн эттэххэ, ыттары тутуу видеоҕа уһуллуохтаах, питомникка туттарыы, эмтээһин, чип кэтэрдии, ону тэҥэ дьоҥҥо кутталлаах, адьырҕатыйбыт  кыыллары үйэлэрин моҥуохтарыгар диэри приюкка иитиигэ быйылгы сылга өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн 7 мөлүйүөн 600 тыһ.солк. көрүллүбүт. Бу харчы син биир тиийбэт диэн туһааннаах дьон бары этэллэр.

Бу көрсүһүүгэ Дьокуускай куоракка сир босхо биэрэр буоллаххытына, биһиги кыылларга приют тутуохпутун сөп диир волонтер Елена Сиденко баарын биллэрдэ.

Туох барыта толкуйдаатахха тобуллар. Толкуйу сааһылыырга ырытыһыы, биир остуол тула олорон аһаҕастык кэпсэтии элбэҕи быһаарар. Мөккүөрдээх, сорох өттүгэр утары харсыһыылардаах  боппуруоска олохтоох дьаһалта, уопсастыбаннас уонна кыыллары көмүскэһээччилэр уопсай тылы булуохтаахтар.

КӨМӨЛӨҺҮӨХХҮТҮН СӨП

Дьокуускайга хаһаайына суох ыты, куосканы тутар пууҥҥа кыылы-сүөлү сөбүлүүр дьон бэйэлэрин баҕаларынан көмөлөһөллөр диэн Якутск.рф иһитиннэрэр. Дьокуускай куораттааҕы ыччат дьаһалтатын чилиэннэрин көҕүлээһиннэринэн 2019 сыл балаҕан ыйыгар тэриллибит «Доҕорбутугар — дьиэ» диэн бырайыакка хамсыыр харамайы сөбүлүүр дьон кыттыһыаххытын сөп. Манна даҕатан эттэххэ, бырайыак саҕаланыаҕыттан бу пууҥҥа куорат олохтоохторун, предпринимателлэр, бүддьүөт үлэһиттэрин, устудьуоннар уонна биэнсийэлээхтэр харчыларынан 40-тан тахса сылаас уйа оҥоһуллубут. Соторутааҕыта икки уйаны Дьокуускай куорат баһылыга  Сардана Авксентьева биэрбит.

Ааспыт оптуорунньукка бу боппуруос тула эмиэ кэпсэтии таҕыста. Дьокуускай дьаһалтата саҥа ирдэбиллэри туруоран баран, өрөспүүбүлүкэ ситэ үбүлээбэт түгэнигэр сууттаһарга бэлэмин биллэрэр. Кыылларга өссө да 300-чэкэ буудка наада. Приютка анаан Үөрэх управлениета ыттары тутар ичигэс буудкалары оҕолор оскуолаларга үлэ уруогар оҥоруохтарын сөп диир эбит. Маны тэҥэ хас да чааһынай тэрилтэ көмөлөһөргө бэлэм.

2020 сыл тохсунньу 1 күнүттэн «Кыылы-сүөлү эппиэтинэстээхтик көрүү-истии» федеральнай сокуон олоххо киирдэ. Онно бэйдиэ сылдьар ыттары, куоскалары, чуолаан кырыктаах боруода ыттары, өлүөхтэригэр диэри тутарга анал приют тутуллуохтаах. Атын ыттары стерилизациялыыр, прививкалыыр, чип туруорар уонна босхо ыытар көҥүллэнэр. Маннык тутууга ааҕан-суоттаан көрүүнэн 46 мөл. солкуобай ирдэнэр диэн буолла.

Ыттары тутуу биир сыллааҕы ороскуота,  СӨ ветеринариятын департаменын ааҕыытынан, 190 мөл. солкуобайга тэҥнэһиэҕэ.

Көрүүтэ-истиитэ суох хаалбыт кыылларга көмөнү маннык аадырыстарынан оҥоруохха сөп:

– «Пункт передержки безнадзорных животных» (ППБЖ),Очиченко уул., 57.

– «Жилкомсервис» МУТ  базата. Базовай, пер., 4.

Пуун (ППБЖ) үлэлиир кэмэ:

Сэрэдэ-бээтинсэ: 10:00 — 16:00 чч.

Субуота-өрөбүл: 10:00 — 13:00 чч.

Бэнидиэнньик — өрүүр күн.

Оптуорунньук — санитарнай күн.

Ыкка, куоскаҕа аһы нэдиэлэ хайа баҕарар күнүгэр үлэ чааһыгар туталлар. 

Ас тобоҕо ылыллыбат.

Билсэр төл.: 8-924-870-00-67