03.02.2022 | 15:00

Уулуссалары сырдатыы үлэтэ салҕанар

Уулуссалары сырдатыы үлэтэ салҕанар
Ааптар: Айталина СОФРОНОВА
Бөлөххө киир

Дьокуускай куоракка «Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыак чэрчитинэн 474 уулусса лаампата, 86 оптуобус тохтобула, 89 сатыы дьон суолу туоруур сирэ, 2 светофор уонна 1593 суол бэлиэтэ туруоруллубуттар.

«Өссө 2021 сыллаахха суолунан сырыы куттала суох буолуутун үрдэтэр инниттэн куоракка «Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыак чэрчитинэн 5 километртан тахса барьернай хахха, 2,7 километртан тахса сатыы дьон,  7 километртан тахса усталаах бэлэсипиэт суола, 354 километр усталаах лотуок уонна 12 километртан тахса тротуар тутуллубуттара», - диэн иһитиннэрэр «Главстрой” МУТ тэрилтэ суол тутуутугар отделын кылаабынай исписэлииһэ Мария Чемчоева.

 

Уулуссалары сырдатыы

Уулусса лаампалара Окружной шоссеҕа, Советскай уулуссаҕа, Марха оройуонугар Олег Кошевой уонна Заводской уулуссаларга, Птицефабрика оройуонугар Студенческай уонна Нагорнай уулуссаларга, Авиатордар, Пилоттар, Халтурин, Широких-Полянскай, Шевченко уулуссаларыгар туруоруллубуттар.

Икки саҥа светофор Марха оройуонугар Олег Кошевой уулуссатыгар баар буолла. Марха Иван Кульбертинов уулуссатыгар уонна Окружной шоссе устун 7,09 км усталаах бэлисипиэт суолун туппуттар.

Саха сирин Ил Дархана Айсен Николаев ааспыт сылга бырабыыталыстыбаны Саха АССР 100 сылыгар уонна Дьокуускай 390 сылыгар бэлэмнэнии чэрчитинэн киин куораты тупсарар туһунан сорудахтаан турар. Бүгүҥҥү күҥҥэ киин куорат уокуруга 64% сырдатыллыбыт.

 

Оптуобус тохтобуллара

2021 сылга саҥа оптуобус тохтобулларын тутуу, саҥардан биэрии куорат таһынааҕы уокуруктарыгар күүскэ ыытылынна. Ол курдук, саҥа тохтобуллар Марха дьоҕус оройуонугар – Интернациональнайга, Советскайга, Олег Кошевойга, Тулагы оройуонугар – Николаев уулуссатыгар, Маҕан сэлиэнньэтигэр – Кыайыы 40 сыла, Хатаска – Каландаришвили уулуссатыгар, Пригородка – Пляжнайга, Птицефабрика оройуонугар – Нагорнай уулуссаҕа, Окружной шоссеҕа, Эргэ Покровскайдыыр тракка, Иван Кульбертинов, Хабаров, Покрышкин, Тэкки Одулок уонна Христофор Максимов уулуссаларыгар баар буоллулар.

 

Нацбырайыак икки сылынан бүтэр!

«Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыагы олоххо киллэрии 2024 сылга диэри былааннанар. Дьокуускайга нацбырайыык сүрүн сыала – нормативнай ирдэбиллэргэ сөп түбэһэр массыына суолун 85%- ҥа диэри улаатыннарыы.

Уопсайынан, Арассыыйа үрдүнэн нацбырайыак сүрүн сыала — 2030 сылга суол быһылааныгар киһи өлүүтүн 3,5 төгүл намтатыы уонна суол-иис куттала суох буолуутун хааччыйыы.

Суол – киһи олоҕо

Саха өрөспүүбүлүкэтин ИДьМ ГИБДД управлениетын иһитиннэриитинэн, 2021 сылга Дьокуускай куоракка 369 суол быһылаана бэлиэтэнэн, 14 киһи өлбүт уонна 453 киһи эчэйиини ылбыт. Итирик туруктаах суоппардар кыттыылаах 98 суол быһылаана тахсыбыт, онно 22 киһи өлбүт уонна 149 киһи эчэйиини ылбыт. 2020 сыллаахха 28 киһи өлбүт, 136 киһи эчэйии ылбыт.

 

Ааспыт сыл түмүктэрэ

Ааспыт сылга Дьокуускай куоракка таһынааҕы уот линияларын тутуу күүстээхтик барда. Чопчулаан биэрдэххэ, куораты сырдатыыга өрөспүүбүлүкэ уонна куорат бүддьүөтүттэн  эбии үп тыырыллыбыта.

Уулуссаны сырдатыы «Сырдык киин куорат» бырагырааматтан үбүлэнэр, тирээбиллэри уонна лаампалары туруорууга 78,6 мөл. солк. көрүллүбүт. Итинтэн 8,6 мөл. солк. куорат бүддьүөтүттэн, эбии 70 мөл. солк. Ил Дархан Ыйааҕынан  өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн бэриллибит. Киин куоракка уонна кини аттынааҕы нэһилиэнньэлээх пууннарга барыта 551 сырдатыллар тирэх, 592 лаампа туруоруллубут.

 

Сырдык киин куорат

«Горсвет»  МУТ  тэрилтэ ааспыт сыл алтынньытыгар Марха сэлиэнньэтигэр уонна Владимировка микрооройуонугар тирэхтээх сырдатыыны туруорбута. Маны таһынан, Тулагы-Киллэм нэһилиэгэр уонна Маҕан сэлиэнньэтигэр сырдатыы үлэтэ үтүө түмүктээхтик ыытыллыбыта. Дьон-сэргэ ордук Марха оройуонугар сырдатыы үлэтэ ыытыллыбытын бэлиэтиир. Марха оройуонугар ааспыт сыл түмүгүнэн 42 лаампалаах тирээбил турар. Инньэ гынан, олохтоохтор үөрүүлэрэ үгүс.

Былырыын Дьокуускайга уонна куорат таһынааҕы нэһилиэнньэлээх пууннарга уулусса сырдатыытын 551 тирээбилэ уонна  592 лаампа туруоруллубут.

 

2022 сылга сырдатыллар эбийиэктэр

Быйылгы сылга ханнык уулуссалар, эбийиэктэр сырдатыллаллара өссө да быһаарылла илик. «Горсвет» МУП тэрилтэҕэ эрийбиппэр, Куорат хаһаайыстыбатын үлэлэтэр сулууспаттан билсэргит ордук буолуо диэн хоруйдаатылар. Дьиҥэр, исписэлиис этэринэн, испииһэк барыта бэлэм сытар эрээри, хамыыһыйа салайааччыта «больничнайга” сылдьар буолан, быйылгы сырдатыы үлэтэ өссө быһаарылла илик.

Бэлиэтээн эттэххэ, “Сырдык киин куорат” диэн бырагыраама чэрчитинэн реестр оҥоһуллар. Бырагыраама үлэтин сыл аайы хамыыһыйа быһаарар, онно Дьокуускай куорат Дууматын дьокутааттара кытталлар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Якут Шурик: «Атахпын быстыбатаҕым буоллар, өлүөхтээх этим»
Дьон | 21.11.2024 | 12:00
Якут Шурик: «Атахпын быстыбатаҕым буоллар, өлүөхтээх этим»
Суруналыыс кэпсэтэр киһитин кытта кини олоҕун, үөрүүтүн, үлэтин-хамнаһын, кыһалҕатын тэҥинэн үллэстэр. Оннук эрэ сүрэҕэр чугастык ылынан суруйдаҕына, ааҕааччыга тиийэр ыстатыйа тахсар. Мин Александрдыын кэпсэтэрбэр, чэчэгэйим кэйиэлээн, төбөм ыараан да ылбыта, сотору атаҕын быстарын кэпсиир, ону хайдах эрэ тулуйан истибит киһи дии олорбутум. Хараҕым уута да сүүрэрэ, күөмэйбин туох эрэ кэлэн...
Аҕаа, бырастыы
Сынньалаңңа | 27.11.2024 | 10:00
Аҕаа, бырастыы
Уйбаан нэһиилэ сэттис этээскэ сынньана-сынньана кирилиэһинэн тахсан, кыыһа олорор ааныгар кэлэн, оргууй соҕус тоҥсуйда. Баҕардар дьиэҕэ ким да суоҕа дуу дии санаан, кулгааҕын ааҥҥа даҕайан иһиллээн тура түстэ. Киһи атаҕын тыаһа хааман кэлэн, сиэнэ уол куолаһа нууччалыы: «Кто там?» – диэн ыйыппытыгар: – Мин. Тоойуом, мин кэллим, ааҥҥын арый, –...
Кымыс Байбал ыра санаата туолуо дуо?
Сытыы муннук | 28.11.2024 | 14:00
Кымыс Байбал ыра санаата туолуо дуо?
Үөһээ Бүлүү улууһун Маҥаас нэһилиэгин 9 оҕолоох ыалын улахан уола Байбал Васильев оҕо эрдэҕиттэн эппиэтинэскэ үөрэммитэ, хайдахтаах да уустуктан чаҕыйбат, кыраларга холобур буола улааппыта күн бүгүнүгэр  диэри биллэр. Ытык киһибит быйыл 75-с хаарын санныгар түһэрдэ, сааһырда. Ол эрээри олоххо киллэрбит кыһыннары кымыстыыр дьарыгын тохтотуон, өбүгэ кымыстыыр үгэһин үйэтитэр баҕатыттан аккаастаныан...
Туох да мээнэҕэ буолбат
Сынньалаңңа | 25.11.2024 | 23:17
Туох да мээнэҕэ буолбат
Сардаана куруук да холку-наҕыл бэйэтэ, мэктиэтигэр хараҕын уута биллэ-көстө ыгыллан тахсыар диэри абатыйда. Кыһыйбытын омунугар „үөрүүлээх“ сонуну тиэрдибит суотабайын дьыбааҥҥа элиттэ. Хаарыан былаан!! Күүтүүлээх көрсүһүү хаалла!! Бүгүн үлэтигэр бардаҕына табыллар буолбут!   Саатар, бэҕэһээ биллибитэ буоллар. Түүҥҥү дьуһуурустубатын кэнниттэн сынньаммакка, түүннэри былаачыйа тиктэн „быччайан“ олоруо суох этэ! Кыргыттара төһө эрэ хомойоллор....