03.02.2022 | 15:00

Уулуссалары сырдатыы үлэтэ салҕанар

Уулуссалары сырдатыы үлэтэ салҕанар
Ааптар: Айталина СОФРОНОВА
Бөлөххө киир

Дьокуускай куоракка «Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыак чэрчитинэн 474 уулусса лаампата, 86 оптуобус тохтобула, 89 сатыы дьон суолу туоруур сирэ, 2 светофор уонна 1593 суол бэлиэтэ туруоруллубуттар.

«Өссө 2021 сыллаахха суолунан сырыы куттала суох буолуутун үрдэтэр инниттэн куоракка «Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыак чэрчитинэн 5 километртан тахса барьернай хахха, 2,7 километртан тахса сатыы дьон,  7 километртан тахса усталаах бэлэсипиэт суола, 354 километр усталаах лотуок уонна 12 километртан тахса тротуар тутуллубуттара», - диэн иһитиннэрэр «Главстрой” МУТ тэрилтэ суол тутуутугар отделын кылаабынай исписэлииһэ Мария Чемчоева.

 

Уулуссалары сырдатыы

Уулусса лаампалара Окружной шоссеҕа, Советскай уулуссаҕа, Марха оройуонугар Олег Кошевой уонна Заводской уулуссаларга, Птицефабрика оройуонугар Студенческай уонна Нагорнай уулуссаларга, Авиатордар, Пилоттар, Халтурин, Широких-Полянскай, Шевченко уулуссаларыгар туруоруллубуттар.

Икки саҥа светофор Марха оройуонугар Олег Кошевой уулуссатыгар баар буолла. Марха Иван Кульбертинов уулуссатыгар уонна Окружной шоссе устун 7,09 км усталаах бэлисипиэт суолун туппуттар.

Саха сирин Ил Дархана Айсен Николаев ааспыт сылга бырабыыталыстыбаны Саха АССР 100 сылыгар уонна Дьокуускай 390 сылыгар бэлэмнэнии чэрчитинэн киин куораты тупсарар туһунан сорудахтаан турар. Бүгүҥҥү күҥҥэ киин куорат уокуруга 64% сырдатыллыбыт.

 

Оптуобус тохтобуллара

2021 сылга саҥа оптуобус тохтобулларын тутуу, саҥардан биэрии куорат таһынааҕы уокуруктарыгар күүскэ ыытылынна. Ол курдук, саҥа тохтобуллар Марха дьоҕус оройуонугар – Интернациональнайга, Советскайга, Олег Кошевойга, Тулагы оройуонугар – Николаев уулуссатыгар, Маҕан сэлиэнньэтигэр – Кыайыы 40 сыла, Хатаска – Каландаришвили уулуссатыгар, Пригородка – Пляжнайга, Птицефабрика оройуонугар – Нагорнай уулуссаҕа, Окружной шоссеҕа, Эргэ Покровскайдыыр тракка, Иван Кульбертинов, Хабаров, Покрышкин, Тэкки Одулок уонна Христофор Максимов уулуссаларыгар баар буоллулар.

 

Нацбырайыак икки сылынан бүтэр!

«Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара» национальнай бырайыагы олоххо киллэрии 2024 сылга диэри былааннанар. Дьокуускайга нацбырайыык сүрүн сыала – нормативнай ирдэбиллэргэ сөп түбэһэр массыына суолун 85%- ҥа диэри улаатыннарыы.

Уопсайынан, Арассыыйа үрдүнэн нацбырайыак сүрүн сыала — 2030 сылга суол быһылааныгар киһи өлүүтүн 3,5 төгүл намтатыы уонна суол-иис куттала суох буолуутун хааччыйыы.

Суол – киһи олоҕо

Саха өрөспүүбүлүкэтин ИДьМ ГИБДД управлениетын иһитиннэриитинэн, 2021 сылга Дьокуускай куоракка 369 суол быһылаана бэлиэтэнэн, 14 киһи өлбүт уонна 453 киһи эчэйиини ылбыт. Итирик туруктаах суоппардар кыттыылаах 98 суол быһылаана тахсыбыт, онно 22 киһи өлбүт уонна 149 киһи эчэйиини ылбыт. 2020 сыллаахха 28 киһи өлбүт, 136 киһи эчэйии ылбыт.

 

Ааспыт сыл түмүктэрэ

Ааспыт сылга Дьокуускай куоракка таһынааҕы уот линияларын тутуу күүстээхтик барда. Чопчулаан биэрдэххэ, куораты сырдатыыга өрөспүүбүлүкэ уонна куорат бүддьүөтүттэн  эбии үп тыырыллыбыта.

Уулуссаны сырдатыы «Сырдык киин куорат» бырагырааматтан үбүлэнэр, тирээбиллэри уонна лаампалары туруорууга 78,6 мөл. солк. көрүллүбүт. Итинтэн 8,6 мөл. солк. куорат бүддьүөтүттэн, эбии 70 мөл. солк. Ил Дархан Ыйааҕынан  өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүттэн бэриллибит. Киин куоракка уонна кини аттынааҕы нэһилиэнньэлээх пууннарга барыта 551 сырдатыллар тирэх, 592 лаампа туруоруллубут.

 

Сырдык киин куорат

«Горсвет»  МУТ  тэрилтэ ааспыт сыл алтынньытыгар Марха сэлиэнньэтигэр уонна Владимировка микрооройуонугар тирэхтээх сырдатыыны туруорбута. Маны таһынан, Тулагы-Киллэм нэһилиэгэр уонна Маҕан сэлиэнньэтигэр сырдатыы үлэтэ үтүө түмүктээхтик ыытыллыбыта. Дьон-сэргэ ордук Марха оройуонугар сырдатыы үлэтэ ыытыллыбытын бэлиэтиир. Марха оройуонугар ааспыт сыл түмүгүнэн 42 лаампалаах тирээбил турар. Инньэ гынан, олохтоохтор үөрүүлэрэ үгүс.

Былырыын Дьокуускайга уонна куорат таһынааҕы нэһилиэнньэлээх пууннарга уулусса сырдатыытын 551 тирээбилэ уонна  592 лаампа туруоруллубут.

 

2022 сылга сырдатыллар эбийиэктэр

Быйылгы сылга ханнык уулуссалар, эбийиэктэр сырдатыллаллара өссө да быһаарылла илик. «Горсвет» МУП тэрилтэҕэ эрийбиппэр, Куорат хаһаайыстыбатын үлэлэтэр сулууспаттан билсэргит ордук буолуо диэн хоруйдаатылар. Дьиҥэр, исписэлиис этэринэн, испииһэк барыта бэлэм сытар эрээри, хамыыһыйа салайааччыта «больничнайга” сылдьар буолан, быйылгы сырдатыы үлэтэ өссө быһаарылла илик.

Бэлиэтээн эттэххэ, “Сырдык киин куорат” диэн бырагыраама чэрчитинэн реестр оҥоһуллар. Бырагыраама үлэтин сыл аайы хамыыһыйа быһаарар, онно Дьокуускай куорат Дууматын дьокутааттара кытталлар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Сири иилии эргийиэм!
Дьон | 12.04.2024 | 18:00
Сири иилии эргийиэм!
Кэбээйи Арыктааҕыттан төрүттээх Иннокентий Ноговицын бэлисипиэтинэн аан дойдуну биир гына айанныыр хоббилааҕын туһунан хас да сыллааҕыта суруйан турабыт. Иннокентий киһини кытта кэпсэтэригэр элбэх ууну-хаары эрдибэккэ, аҕыйах тылынан чуо ыйытыыга эрэ хоруйдуурун  билэр буоламмын, Кытайга тиийбититтэн саҕалаан, бассаабынан элбэх да элбэх ыйытыыларбынан көмөн туран, наадалаах информациябын хостоон ыллым. Кинини ыра санаатын...
Зоя Желобцова:  «Олох толору үөрүүтүн, кэрэтин билэн сылдьабын»
Дьон | 11.04.2024 | 10:00
Зоя Желобцова: «Олох толору үөрүүтүн, кэрэтин билэн сылдьабын»
«Үчүгэй киһи» диэн хайдах киһини ааттыылларый? Арааһа, бастатан туран, дьоҥҥо эйэҕэс, аламаҕай, үөрэ-көтө сылдьар, барыга-бары кыһамньылаах, үлэһит киһини ааттыыр буолуохтаахтар. Дьэ, оччотугар, биһиги дьүөгэбит Зоя Константиновна Желобцова онуоха сүүс бырыһыан эппиэттэһэр. Киһи киһитэ буоллаҕа биһиги Зоябыт!   Оттон киһи барахсан мутугунан быраҕар муҥур үйэтигэр дьонугар-сэргэтигэр, ыччаттарыгар хайдах суолу-ииһи, ааты, өйдөбүлү хаалларара...
«Доҕордоһуу» — оҕо саас ыллыга
Сонуннар | 11.04.2024 | 18:00
«Доҕордоһуу» — оҕо саас ыллыга
Бу күннэргэ өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан тэриллибит “Доҕордоһуу” оҕо үҥкүү норуодунай ансаамбыла 55-с сылын бэлиэтээтэ. Өрөспүүбүлүкэ үҥкүүтүн эйгэтигэр суолу тэлбит ансаамбыл үөрүүлээх тэрээһинин туһунан санаа атастаһыыларын ааҕыҥ.
Нэһилиэстибэ тула
Тускар туһан | 11.04.2024 | 12:00
Нэһилиэстибэ тула
Киһи бу олохтон барыыта, ыал арахсыыта, төрөппүтэ суох хаалыы – орто дойду сокуоннара. Онуоха биһиги сорох ардыгар хойутаан нэһилиэстибэни оҥотторор түгэммит баар. Өскөтүн кэргэниҥ, ийэҥ, аҕаҥ, чугас киһиҥ суох буоллаҕына, кини нэһилиэстибэтин алта ыйынан сокуонунан оҥотторуохтааххын.   Билэр чугас дьонум аҕалара орто дойдуттан барбытын кэннэ хас да сыл буолан баран биирдэ...