16.11.2023 | 18:00

Ускуустуба — олох

Сэтинньи 8 күнүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин уус-уран ойууга-дьүһүҥҥэ түмэлэ тэриллибитэ 95 сылынан элбэх тэрээһин ааста. Ол иһигэр түмэл үлэһиттэрин күүһүнэн «Ускуустуба – олох» («В искусстве – жизнь») айар быыстапка үлэлиир.
Ускуустуба — олох
Ааптар: Вера КАНАЕВА
Бөлөххө киир

Кэрэни айар киһи олоҕу анаарыыта, тулалыыр эйгэни ылыныыта олох туспа буолар. Ол да иһин буолуо, олус уйан дууһа, күүстээх ньэгир кинилэр иэйиилэрин  эргитэр. Онуоха эбии ускуустуба түмэлигэр үлэлиир буоллахха, олоҕуҥ барыта ускуустубаҕа ананар. Бу ускуустуба храмыгар үлэлэригэр бэриниилээх, үлэни сүрэҕинэн ылынар, дууһалара сытар, тартарар эрэ дьон үлэлиирэ чуолкай. Маныаха кинилэр айылҕаттан кэрэни айар дьоҕурдара уонна айыллыыларыгар чугас талан ылбыт идэлэрэ олук буолар. Кинилэр айан таһаарбыт үлэлэрэ хас биирдиилэрэ иэйии аргыстанан сырдаан,  көрүөхтэн кэрэ оҥоһуллан тахсаллара сөхтөрөр, сылаанньытар. 

Хас биирдии уруһуй, хаартыска, иис, мастан оҥоһук ааптар ис туругун, кини көрүүтүн кэпсиир. Манна күннээҕи санаалартан саҕалаан улаҕалаах, дириҥ өйдөбүллээх олох эргиирин, киһи сатабылын көрүөххэ сөп. Кэм кэрдии уларыйыыта, өбүгэ ииһин суоллара, өҥ дьүөрэлэһиитэ исписэлиис Варвара Заровняева, худуоһунньук-реставратордар Евдокия Слепцова уонна Айталина Васильева көмүс сииктэр тиһиликтэринэн дьахтар таҥаһын тикпиттэригэр көстөр. Оттон Намнааҕы филиал сэбиэдиссэйэ Екатерина Ширяева дьэрэкээн саптан оһуордаах суумкалара, быыстапканы тэрийэр салаа исписэлииһэ Надежда Матвеева күн өҥнөөх мөһүүрэ оҕуруоларынан айбыт киэргэллэрэ, менеджер Саргылана Прибылых акварель, акрил кыраасканан уруһуйдара, кассир Алена Федотова макрамета уонна быысапката көрүөхтэн эриэккэс. Түмэл хранителэ Клавдия Козлова кириэстии ньыманан быысапката, үтүлүгэ, пуонда үлэһитэ Екатерина Рожкова алмазнай мозаиката, администратор Маргарита Саввина өбүгэ ньыматынан сыыйан аспыт быысапката дьахтар мындырын, кэрэҕэ тардыһыытын бигэргэтэллэр. Реставратор-худуоһунньук  Андрей Никифоров илиитин сылааһынан кыһан, оһуор түһэрэн оҥорбут чорооно, матаарчаҕа улахан сэҥээриини, сөҕүүнү ылаллар. Муоска реставратор Айсен Павлов сэлии муоһуттан оҥорбут харысхала, дуоскаҕа мозаиканан түһэрбит оһуора, эпоксиднай сымаланан чаһы оҥорбута саҥа кэм ньымалара күннээҕи олоххо киирбитин көрдөрөллөр. Экскурсовод Екатерина Иванова икки тылынан хоһуйбут хоһооно, тимиргэ реставратор Акулина Шелковникова этюдтара уонна финифть ньыманан оҥоһуллубут кулона иэйии уонна айар тыл холбоһуутун көрөөччүгэ тиэрдэллэр.

Түмэл салайааччыта Влада Тимофеева, КГАО сэбиэдиссэйэ Наталья Христофорова, ГЗИ сэбиэдиссэйэ Мария Мищенко, графика реставратора Туяра Захарова үрүҥ кумааҕыга ойуу түһэрбит графикалара, исписэлиис Семен Нучеканов, администратор Александра Тихонова үлэлэрин, документовед Оксана Осипова тааска уруһуйун хараҕы араарбакка иэйиигэ куустаран өр көрө туруохха сөп. Чыпчылҕан түгэни таба көрөн хаартыскаҕа хаалларар кыраҕы харахтаах исписэлиис Василий Петров, методист Наталья Федорова, фотограф Алексей Васильев, худуоһунньук-реставратор Айталина Васильева үйэтиппит түгэннэрэ олох тыынын көрдөрөллөр, кэми кэрэһилииллэр, элбэҕи кэпсииллэр.

Бу быыстапка сүрүн чааһын үйэ араас кэмнэригэр түмэлгэ үлэлээбит, түмэл устуоруйатын суон сурахтаппыт ойуулуур-дьүһүннүүр ускуустуба муҥутуур чыпчаалын маастардара Лев Габышев, Виктор Петров, Вячеслав Кандинскай, Тимофей Степанов уонна худуоһунньук-оформитель Константин Данилов үлэлэрэ ылаллар.

Ханнык баҕарар быыстапканы көрөөччү сыаналыыр. Сыана быһыыта айар дьоҕур анал буочарыттан, таһымыттан, идэтийииттэн тутулуктаах. Бу маннык түмэл идэлээх үлэһиттэрин айбыт-туппут, оҥорбут үлэлэрэ хайҕалы ылыан ылар.

Оттон быыстапка ускуустубаны сэҥээрээччилэри, айар куттаах биир дойдулаахтарбытын, ыччаттары, баҕалаахтары күннэтэ күүтэр.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ылланарга айыллыбыт олох
Дьон | 11.10.2024 | 12:00
Ылланарга айыллыбыт олох
Хаһааҥҥытааҕар даҕаны ардахтаах күһүн буолла. Уһун ардахтарга өйбөр куруутун “Тохтообокко ардах түһэр, Түннүкпэр таммаҕы ыһар...” ырыа тыллара ытыллар.   Биһиги көлүөнэ оҕолор үрдүкү кылаастартан саҕалаан “Ардахха санаа” ырыаны истэ улааппыппыт. Оччолорго, биллэн турар, ким тыла, ким матыыба буоларын улаханнык билэ да сатаабат этибит. Ырыа баар да баар. Киһи олоҕун кэрдиис кэмнэринэн...
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины”  нойосуус билиим»
Дьон | 10.10.2024 | 10:00
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины” нойосуус билиим»
Саха киһитэ тыйаатыры, артыыстары олус ытыгылаан  ылынар ураты көрөөччү. Ол оруоллары ураннык толорор артыыстартан сүдү тутулуктааҕын саарбахтаабаппын. Оннук биир үтүө киһи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Щепкин аатынан Үрдүкү театральнай училище “көмүс выпускнига” Борис Иванович Борисовы кытта өрөгөйдөөх 75 сааһынан сэһэргэстибит.   – Артыыс буолар баҕа санаа оҕо эрдэххиттэн баара дуу? –...
Кинини саха быһаҕа быыһаабыта
Дьон | 11.10.2024 | 10:00
Кинини саха быһаҕа быыһаабыта
Кинилэр – биһиги дьоруойдарбыт, кинилэр – өлөллөрүн кэрэйбэккэ эйэлээх олох туһугар охсуһаллар, бааһырбыт доҕотторун өстөөх уотун аннынан быыһыыллар, бука бары быраат, убай диэн ыҥырсаллар.   Бу анал байыаннай дьайыы бүттэҕинэ, элбэх кэпсэниэ, элбэх кистэлэҥ арыллыа, ким эрэ ол саҕана кимиэхэ да эппэтэх санаатын дьэ этиэ турдаҕа. Сорох ардыгар киһи дьиибэргиир, итэҕэйиэ...
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Тускар туһан | 17.10.2024 | 12:00
Биэнсийэ туһунан тугу билиэххэ?
Судаарыстыба социальнай өттүнэн көмүскэлэ суох нэһилиэнньэҕэ араас суол чэпчэтиилэри көрөр. Оттон ону бары билэбит, бырааппытын толору туһанабыт дуо?  Мантан аллара биэнсийэ уонна онно сыһыаннаах уларыйыылар, чэпчэтиилэр тустарынан санатыһан, быһаарсан ааһыаҕыҥ.   Үлэлиир уонна үлэлээбэт киһи биэнсийэтэ Биэнсийэ күннээҕи наадыйыыны толуйбатын быһыытынан, сынньалаҥҥа тахсан да баран салгыы үлэлии хаалааччы үгүс. Оччотугар кинилэр,...