РОМАН ДМИТРИЕВ аатын үйэтитэр дьаһаллар

Сахалары аан дойдуга дорҕоонноохтук ааттаппыт албан аатырбыт бөҕөс, 1972 с. Мюнхеннээҕи Олимпийскай оонньуулар чөмпүйүөнэ, 1976 с. Монреаллааҕы Олимпийскай оонньуулар үрүҥ көмүс призера, аан дойду, Европа чөмпүйүөнэ, ССРС алта төгүллээх чөмпүйүөнэ Роман Михайлович Дмитриев төрөөбүтэ 75 сылыгар аналлаах үбүлүөйдээх дьаһаллар үрдүк тэрээһиннээхтик аастылар.

Роман Дмитриев 1949 сыл кулун тутар 7 күнүгэр Эдьигээн оройуонун Бэстээҕэр күн сирин көрбүтэ. 2010 сыл олунньу 11 күнүгэр олохтон туораабыта.

Роман Дмитриев оскуолатааҕы дневнигэ

Кулун тутар 5 күнүгэр А.С. Пушкин аатынан Национальнай библиотекаҕа “Роман Дмитриев. Мои записи” кинигэ сүрэхтэниитэ буолла. Улуу бөҕөс оскуолатааҕы саастарыгар тэтэрээтигэр бэлиэтэммит суруйууларын кини огдообото, дизайнер-верстальщик идэлээх Антонина Софроновна Дмитриева хомуйан, бэлэмнээн таһаартарбыт. Маҥнайгы кинигэтэ “Наука побеждать” диэн этэ. Онон Антонина Софроновна кэргэнин үйэтитиинэн күүскэ ылса сылдьара биһирэннэ. Р.М. Дмитриев олоҕун, үлэтин кэрэһилиир кинигэ быыстапката уонна улахан экраҥҥа ийэтин, аҕатын, бииргэ төрөөбүттэрин, доҕотторун хаартыскалара, киэҥ түһүлгэлэртэн тустуу түгэннэрэ болҕомтону тартылар. Тустууну сэҥээрээччилэр, бииргэ төрөөбүт быраата Семен Михайлович, балта Анна Михайловна Дмитриевтэр, биир дойдулаахтара долгуйа көрдүлэр-иһиттилэр.

Төгүрүк остуол

Нөҥүө күн Ил Түмэн мунньахтыыр саалатыгар бастакы Олимпийскай чөмпүйүөн, ССРС, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, ССРС үтүөлээх тренерэ Роман Михайлович Дмитриев олоҕун уонна үлэтин туһунан төгүрүк остуол тула киэҥ кэпсэтиини физкултуура уонна спорт сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Георгий Балакшин салайан ыытта. СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников, физкултуура уонна спорт миниистирэ, Афинытааҕы уонна Пекиннээҕи Олимпийскай оонньуулар кыттыылааҕа, аан дойду призера, Азия уонна Азиятааҕы оонньуулар чөмпүйүөнэ Леонид Спиридонов, Арассыыйа тустууга Федерациятын толорооччу дириэктэрэ Роман Гайдуков, Р.М. Дмитриев аатынан Олимпийскай эрэл училищетын дириэктэрэ Семен Чердонов, Монреаллааҕы Олимпийскай оонньуулар чөмпүйүөнэ Павел Пинигин, үрүҥ көмүс призера Александр Иванов, Эдьигээн улууһун баһылыга Василий Сорокин, Р.М. Дмитриев кэргэнэ Антонина Дмитриева, Георгий Артемьев, Родион Федоров, Юрий Михайлов, Михаил Санников, Алексей Филиппов тыл эттилэр.

Р.М. Дмитриевкэ туһуламмыт дьаһаллар хайдах-туох толоруллан иһэллэрэ киэҥник ырытылынна. Олор истэригэр спорка ситиһиилэрдээх 18-20 саастаах бөҕөстөргө, спортсменнарга харчынан бириэмийэлэри туттарыылар, Дьокуускайга Р.М. Дмитриев аатынан кытылы саҥардан тутуу, Эдьигээҥҥэ спорткомплексы тутуу, аһаҕас уруоктары ыытыы, тренердэр куонкурустарын, Бүтүн Арассыыйатааҕы научнай-практическай конференцияны ыытыы, кинигэ, фотоальбом таһаартарыыта, уус-уран киинэни устуу, сырдатар-көрдөрөр-иһитиннэрэр эйгэҕэ тахсар матырыйааллар, Р.М. Дмитриев аатынан Олимпийскай эрэл училищетын материальнай базатын хаҥатыы, өрөмүөннээһин тула киэҥ кэпсэтиилэр сүнньүлэринэн быһаарыылар ылылыннылар.

Пааматынньыкка — сибэкки ууруута

Роман Михайлович Дмитриев төрөөбүт кулун тутар 7 күнүгэр күнүс 12 чааска Комсомольскай болуоссакка турар Р.М. Дмитриев пааматынньыгар сибэкки дьөрбөтүн ууруу түгэнигэр Олимпийскай чөмпүйүөн сырдык аатыгар сүгүрүйэр куорат олохтоохторо, ыалдьыттар муһуннулар. Роман Михайлович Дмитриев саха норуотугар ураты суолтатын, уһулуччу оруолун, саха спордугар киэҥ ааны арыйбытын, саха тустуутугар бастакы чыпчаал түөрэҕи төрүттээбитин, маҥнайгы хардыыны оҥорбутун, аан дойдуга кыайыылаахтык-хотуулаахтык кыттар кыаҕы үөскэппитин, үс сыллааҕыта СӨ Аҕа Баһылыга Айсен Николаев Роман Михайлович Дмитриев аатын үйэтитэр дьаһалларга илии баттаабытын, Бырабыыталыстыбаҕа сорудах биэрбитин, ол дьаһаллар олоххо киллэриллэ туралларын туһунан СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Сергей Местников тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.

Пааматынньыкка сибэкки дьөрбөтүн өрөспүүбүлүкэ спорка уопсастыбаннаһа, эдэр бөҕөстөр, доҕотторо, Эдьигээн улууһун дьоно-сэргэтэ  уурдулар.

Пресс-конференция

Күнүс икки чааска Өрөспүүбүлүкэ Медиакиинигэр тэриллибит пресс-конференцияны спорт миниистирэ Леонид Спиридонов салайда. Арассыыйа ыччаттарын сүрүн тренерэ Петр Юмшанов, Москватааҕы Олимпийскай оонньуулар боруонса призера, аан дойду түөрт төгүллээх чөмпүйүөнэ, Европа чөмпүйүөнэ, Роман Дмитриевы кытта биир ыйааһыҥҥа тустубут Сергей Корнилаев, Роман Михайлович оҕолоро Анна, Александр Дмитриевтар, суруналыыстар кытыннылар. Сергей Корнилаев сааһынан балыс да буоларынан, Романы убаастыырын, доҕордуу сыһыаннаахтарын, киһи быһыытынан сымнаҕаһын, толкуйдаан тустарын, биир ыйааһыҥҥа тустар буоланнар, ис санааларын үлүбээй арыйсыбаттарын, иккиэн Иван Ярыгины кытта доҕордоһоллорун, ССРС сүүмэрдэммит хамаандатыгар Корнилаев – оҕолорго, Роман ыччаттарга сүрүн тренеринэн анаммыттарын, биир сыаллаах-соруктаах үлэлээбиттэрин, дойду биллиилээх бөҕөстөрүн бэлэмнээбиттэрин, уопут атастаһыы бэрээдэгинэн тустуу туһунан ирэ-хоро санааларын үллэстэллэрин сиһилии кэпсээтэ.

Уопсастыбаннас мунньаҕа

Ити күн киэһэ биэс чааска Суорун Омоллоон аатынан Опера уонна балет тыйаатырыгар киэҥ ыҥырыылаах мунньах буолан ааста. Ил Түмэн бэрэссэдээтэлэ Алексей Еремеев дириҥ ис хоһоонноох сүрүн иһитиннэриитэ хас да төгүл дохсун ытыс таһыныытынан доҕуһуолланна. Роман Дмитриев 19 сааһыгар ССРС сүүмэрдэммит хамаандатыгар киллэриллиэҕиттэн албан ааттаах суола саҕаламмыта. Алта төгүл ССРС чөмпүйүөнэ буолары ситиспитэ. Олимпийскай мэтээллэри аҕалтаабыт Роман Дмитриев, Павел Пинигин, Александр Иванов сөҕүмэр ситиһиилэрэ хатылана илик. Роман Дмитриев японец Кудону 3:2 хото сырыттаҕына судьуйалар иккиэннэрин устаннар, ол “хара балыыр” түмүгэр иккис кыһыл көмүстэн матыы кыһыыта-абата бүгүн да уостубат. Дьон-норуот, тустуу исписэлиистэрэ Роман Дмитриеви икки төгүллээх чөмпүйүөнүнэн билинэллэр. Роман Дмитриев баар буолан, 2002 с. Улуу Туймаада аһаҕас халлааныгар Арассыыйа чемпионатын көбүөрэ тэлгэммитэ. Дойду сүүмэрдэммит хамаандатын бөҕөстөрө Роман Михайловичка хайдахтаах курдук ытыктабыллаахтык сыһыаннаһалларын Саха сирэ бүттүүнэ көрбүтэ, билбитэ. Киһи быһыытынан эргиччи сайдыылааҕа, бөлүһүөктүү толкуйа, мындыр өйө-санаата, чаҕылхай идеялара, кэпсэтинньэҥэ, санаатын сааһылаан этэрэ сөхтөрөрө. Дьоҥҥо олус судургу, үтүө сыһыаннааҕа, ыгыллыбат, холку майгылааҕа, киэҥ көҕүстээҕэ. Дьиҥнээх патриот, улахан оптимист этэ. Кыайыыга бигэ эрэллээҕэ. Госдумаҕа, Ил Түмэҥҥэ улахан ытыктабылынан туһанара. Бастакы буолуу бочуоттаах эрээри, уустуктардаах, ыарахаттардаах аатын Роман Михайлович дьоһуннук, итэҕэтиилээхтик сүкпүтэ.

Мунньах кэнниттэн тута эдьигээннэр күүстэринэн турбут Р.М. Дмитриевкэ аналлаах “Сулус буолан умайдын” испэктээк биһирэбили ылла. Роман Дмитриев оҕо сааһын, онтон улаатан баран тренердиир үлэтин хоту сир үлэһит дьоно, оҕолор кэрэхсэбиллээхтик  толордулар.

Турнир

Кулун тутар 8-10 күннэригэр “Триумф” спорт уораҕайыгар Р.М. Дмитриев төрөөбүтэ 75 сылыгар аналлаах көҥүл тустууга ыччаттар ортолоругар Норуоттар икки ардыларынааҕы Х-с турнирга Сахабыт сирин бөҕөстөрө Сунтаартан Лев Павлов 57 кг, Бүлүүттэн Роман Николаев 79 кг кыһыл көмүс, 92 кг Евгений Аронов үрүҥ көмүс, Николай Захаров, Юлиан Григорьев уонна кыргыттарга 68 кг Усуйаанаттан Лилиана Рожина боруонса мэтээллэргэ тигистилэр.

Улуу бөҕөс Роман Михайлович Дмитриев сырдык аатын үйэтитиигэ өрөспүүбүлүкэ салалтата, уопсастыбаннас биир санаалаахтара арылхайдык көһүннэ. Үйэтитии дьыалата тохтообот, үйэлэргэ салҕанар.