Ситим быстыбат. История салҕанар
Бэс ыйын 22 күнүгэр Саха тыйаатырын Олоҥхо саалатыгар М.С. Щепкин аатынан Үрдүкү театральнай училищены (институт) саҥа бүтэрэн кэлбит оҕолор уонна кинилэр уһуйааччылара кыттыылаах пресс-конференция буолан ааста.
СӨ норуодунай артыыһа, Арассыыйа үтүөлээх артыыһа Анатолий Николаев бэлиэтээбитинэн, кэлбит уһуйааччылар биир сүрүн уратылара – бары тыйаатырга үлэлии, айа-тута сылдьар артыыстар.
Арассыыйа норуодунай артыыһа, Маалай тыйаатыр артыыһа Людмила Титова иһитиннэрбитинэн, оҕолор уһуйааччыларын кытта биэс испэктээги бэлэмнээбиттэр. Нуучча уонна аан дойду драматургиятын хаба сатаабыттар. «А.Н. Островскай үбүлүөйдээх сылыгар туруорбут «Гроза» испэктээкпит – улуу драматург талааныгар сүгүрүйүүбүт бэлиэтэ», – диэтэ кини. Бу туруорууга күн аайы бэлэмнэммиттэр, сороҕор аудитория көстүбэккэ, Людмила Владимировна үлэлиир Маалай тыйаатырыгар дьарыктаммыттар. Кини пандемия кэмигэр устудьуоннар, учууталлар кэккэ ыарахаттары көрсүбүттэрин, дистанционнай үөрэххэ ууга-уокка түспүттэрин үллэһиннэ. Уһуйааччы оҕолор түөрт сыл устата артыыс быһыытынан үүммүттэрин, сайдыбыттарын, чочуллубуттарын, үҥкүү араас көрүҥүн, фехтованиены баһылаабыттарын, улахан сыаналарга тахса үөрэммиттэрин киэн тутта кэпсээтэ. Манна даҕатан эттэххэ, Судаарыстыбаннай эксээмэн хамыыһыйатын чилиэннэрэ саха устуудьуйатын оҕолорун олус хайҕаабыттар. «Улахан аҥаардарын Москва тыйаатырдара үлэҕэ үөрэ-көтө ылыахтарын сөп», – диэбиттэр.
Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтин искусстволарын үтүөлээх деятелэ, профессор Наталия Макарова: «Алта көлүөнэ саха устуудьуйатын оҕолорун дипломнай үлэлэрин барыларын көрбүт дьоллоохпун», – диэтэ. Уһуйааччы национальнай устуудьуйаны кытта үлэлиир уратылааҕын, хоһоонунан үөрэтии кистэлэҥнэрин арыйда. Кини Дьуон Дьаҥылы А.С. Пушкин айымньыларын уһулуччу тылбаастаабытын сөхпүт-махтайбыт. Профессор Саха сириттэн тиийэн үлэлээбит Лена Васильевна Тимофеева көмөтө улаханын бэлиэтээтэ, дириҥник махтанна.
Арассыыйа норуодунай артыыһа, А.С. Пушкин аатынан Москватааҕы драматическай тыйаатыр артыыһа Тамара Лякина бу эйгэҕэ 63-с сылын үлэлии сылдьар, билиҥҥэ диэри сыанаҕа тахсар, 34-с сылын институкка национальнай устуудьуйалары үөрэтэр. Кини: «Хас биирдии оҕо – таабырын. Ону таайан арыйар күлүүһү көрдүүр – биһиги, уһуйааччылар, сүрүн сыалбыт-сорукпут. Күндү оҕолорум! Дьоллоох буолуҥ!» – диэн алгыс тылларын анаата.
Москватааҕы Моссовет аатынан тыйаатыр артыыһа Анна Гарнова саха устуудьуйатын иккис куурустан үөрэппит. Былырыын Үөһээ Бүлүүгэ ыытыллыбыт ыһыахха ыалдьыттыы кэлэ сылдьыбытын сылаастык аҕынна, саха култуурата барҕа баайын кэрэхсээбитин кэпсээтэ. «Оҕолор дойдуларыгар, төрөөбүт тылларыгар, төрүт култуураларыгар бэриниилээхтэрин бэлиэтии көрдүм, ону Шекспир «Сайыҥҥы түүҥҥэ түүл» пьесатынан испэктээккэ киллэрэ сатаатыбыт. Саха оҕолорун кытта үөрэ-көтө үлэлээтим, кинилэртэн элбэххэ үөрэнним, бэйэм нуучча култууратын өссө күүскэ интэриэһиргиир буоллум», – диэн билиннэ.
Арассыыйа норуодунай артыыһа, ССРС, Саха АССР, СӨ Судаарыстыбаннай бириэмийэлэрин лауреата Андрей Борисов бу көрсүһүү историяҕа киирэр ураты суолтатын тоһоҕолоон бэлиэтээтэ. Кини ыалдьыттары Саха тыйаатырыгар үгэскэ кубулуйбут сиэри-туому тутуһалларыгар – хобо чуорааны тыаһаталларыгар ыҥырда.
Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ