29.07.2022 | 15:57

Оҕо саҥатын сайыннарар албастар

Билиҥҥи үйэ оҕото гаджеттарга убанан, интэриниэт сабыдыалынан саҥата хойут сайдар буолбута билиҥҥи кэм сытыы кыһалҕата буолла.
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

4-5 саастаах оҕолор сатаан саҥарбаттарыттан киһи соһуйбат буолан эрэр. Маныаха төрөппүттэргэ оҕо саҥатын сайыннарар албастары, күннэтэ оҥоһуллар судургу үөрүйэхтэри олоххо киллэрэргэ сүбэлиибит.

 

Оҕо саҥатын киһи бэйэтэ дьиэтигэр эрчийэр усулуобуйаны тэрийиэхтээх. Оҕону ытыһын таһыннаран, тарбахтарын биирдии-биирдии имитэн, ытыһыгар баар ньиэрбэлэрин уһугуннаран оҕо саҥата сайдарыгар туһалыыбыт. Ити тарбахтарын төбөлөрүгэр, ытыстарыгар баар ньиэрбэлэр, оҕо саҥарар саҥата сайдарыгар олус көмөлөөхтөр. Тарбах оонньуулара манна көдьүүстэрэ сүдү буолар.

Оҕо көрөн, үтүктэн барытын олус түргэнник ылынар. Олус үчүгэй ньыманан оҕону бэйэҕитин кытта илдьэ сылдьан үөрэтии буолар. Буспут хортуосканы, мандарины, апельсины, сымыыты хастатыаххытын сөп, бытархай сээкэйи (оҕуруо, тимэх, куруппа арааһа), кумааҕы кыырпахтарын хомуйтарыы олус көмөлөөхтөр. Тиэстэ мэһийэргэ, ытыгынан ытыйарга көмөлөһүннэриэххитин сөп.

Оҕо бэйэтэ таҥнарын ирдээҥ, тимэхтэрин тимэхтээтин, бэргэһэтин, бачыыҥкаларын быатын бааннын, кууркатын, сонун бэйэтэ сомуоктаннын. Төһө өр бодуустаһарын бэйэтэ биллин, ыксатымаҥ, ыгылыйымаҥ – кини бу кэмҥэ тарахтарын эрчийэр.

Оҕо барытын аһан көрөрүн сөбүлүүр, ону  эмиэ туһаҕа таһаарыахха. Ол иһин, холобур, тиис суунар паастатын хаппаҕын бэйэтэ астын уонна ыктын, ону буойумаҥ. Кумааҕыны хайыта тыыталларын эмиэ олус сөбүлүүллэр, ону туһаҕа таһаарыҥ. Кумааҕыны хайытан, кумалатан баран, атаҕын танаһын иһигэр ук, куурда уур диэн үөрэтиэххэ сөп.

        Сайын, күһүн батыһыннара сылдьан сир аһын хомуйтарыы олус туһалаах. Оҕо сибиэһэй салгын сиир, айылҕалыын алтыһар, үлэҕэ үөрэнэр, саҥаны, элбэҕи билэр ону тэҥэ тарбаҕын сайыннарар. Ыскаап, дьыбаан анныгар түспүт маллары ылларыы, быыл сотторуу, кинигэ көрөргө илииһин биирдии-биирдии арыйтарыы, скотч саҕаланыытын булларыы – ити барыта оҕо саҥата сайдарыгар дьиэ усулуобуйатыгар туттуллар албастар.

  

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ  сиригэр ыытта
Сонуннар | 22.06.2025 | 15:03
Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ сиригэр ыытта
Бу дьиктилээх кэмнэргэ, сардаҥалаах сайыҥҥы күннэргэ күөххэ үктэммит, санныттан хаары түһэрбит киһи эрэ барыта сүргэтэ көтөҕүллэр, сүрэҕэ сүр күүскэ битигириир, сылы быһа тикпит мааны таҥаһын таҥнар, хамсаатар эрэ үрүҥ көмүһүн  күҥҥэ күлүмүрдэтэр, алтан чуораанын чугдаардар, уохтаах кымыһынан утахтанар, үтэһэлээх этинэн күндүлэнэр туоната – ЫҺЫАХ! Дьэ, манна буоллаҕа ахтылҕаннаах алтыһыы, үөрүүлээх...
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Сонуннар | 19.06.2025 | 10:00
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Таатта улууһун муниципальнай архыыбыгар харалла сытар сэдэх докумуоннарга олоҕуран, 1944-1945 сс. Кыайыы ыһыахтара хайдах  тэриллибиттэрин билсиэҕиҥ. Бу сырыыга Улуу Кыайыы 80 сылынан, ааспыты эргитэ, Кыайыы ыһыахтарын сырдатарга сананныбыт.   Бастакы докумуону көрүөххэ (оччотооҕу кэм суруйуута уларытыллыбата, хайдах баарынан бэчээттэннэ): Протокол №28. Очередного заседания Исполкома  Таттинского РСДТ. От 20 мая 1944 г.”...
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Дьон | 12.06.2025 | 16:00
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Олорор эйгэбитин киэргэтэр дьон олохпутун сырдаталлар, кэҥэтэллэр. Кинилэр нарын куоластарынан, уус тылларынан, уран оҥоһуктарынан биһигини угуттууллар, үөрдэллэр. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр биир оннук киһи – СӨ Куукула оҥорооччуларын сойууһун чилиэнэ, уус-уран оҥоһук маастара Саргылана Слепцова хараҕы сылаанньытар, дууһаны кынаттыыр дьарыгын туһунан кэпсэтиэхпит.  – Самаан сайын салаллан кэлбитинэн, Саргылана Живкустовна! Сэһэргэһиибитин саха дьонун...
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
Дьон | 11.06.2025 | 10:00
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
«Талааннаах киһи барытыгар талааннаах» диэн мээнэҕэ эппэттэр. Бүгүҥҥү дьоруойбут, кырдьыга да, барытыгар дьоҕурдаах ийэ, эбэ, кэргэн, дьүөгэ. Баайар, иистэнэр, амтаннаах ас да астыыр. Уһанан да ылыан сөп, оннооҕор түннүк өстүөкүлэтин тарбаҕынан эрэ кээмэйдээн сөрү-сөп гына быһан олордоро. Эдэригэр тэлэбиисэри, магнитофоннары кытта өрөмүөннүүрэ үһү. Туруорар үҥкүүтүн муусукатын бэйэтэ сааһылаан, “нарылаан” быһан,...