Кубок айанын түмүктээтэ

Үтүө дьыалабыт Кубога Дьокуускай сиригэр-уотугар от үлэтин үгэнигэр үктэммитин ааспыт нүөмэрдэргэ суруйан турабыт.

“Выпуск-85” Дьокуускай куораттааҕы Түмсүүтүн лидердэрэ Мария Горохова, Надежда Стручкова, Мария Алексеева, Валерия Вешникова салалталарынан үөлээннээхтэрбит норуодунай учуутал Михаил Андреевич Алексеев пааматынньыгын таһыгар, Учуутал бульварыгар субуотунньуктаатылар, маныаха Раиса Аммосова (Горнай), Лена Кириллина (Чурапчы), Люция Сафонова (Чурапчы), Светлана Антонова (Чурапчы), Лилиана Антонова (Бүлүү) көхтөөх кыттыыны ыллылар. Оттон Ярославскай уул., 7 №-дээх дьиэ таһынааҕы сквер отун охсууга-хомуйууга Мария Горохова, Мария Алексеева, Валерия Вешникова, Надежда Стручкова, Евгений Барашков, Алексей Васильев, Светлана Алексеева, Лилиана Антонова, Мария Иванова, Лидия Николаева кыттыыны ыллылар.

Биир бэлиэ түгэнинэн бу күннэргэ «Выпуск-85” түмсүү Кубогын гимнин студияҕа уһултарыы буолла. "Үтүө санаабыт Кубога" гимн ааптардарынан Виктор Литвинцев (Уус Алдан) уонна Марианна Макарова (Чурапчы) буолаллар. Ити курдук атырдьах ыйын 7 күнүгэр Үтүө дьыалабыт Кубога сыл устата өрөспүүбүлүкэни бүтүннүү эргийэн, Түмсүү сүбэтигэр туттарылынна.

Түмсүүбүт бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, полиграфия хайысхатыгар эппиэтинэстээх Маргарита Степанова бу курдук кэпсиир: «Оскуоланы бүтэрбиппит 35 сылынан сыл устата биэс кинигэни таһаардыбыт: "Олох анала", "Эдэр саас эрчимэ", "Спорт – доҕордоһуу туоната", "Иэйии кынатыгар уйдаран", "Түмсүүнү түстээччилэр". Эрдэттэн хас биирдии кинигэҕэ 35 выпускник киирэрин, сырдатылларын курдук былааннаабыппыт.

Сэдэх дьарыктаах, ураты талааннаах үөлээннээхтэрбит туһунан "Олох анала" бастакы серия 2019 сыл ахсынньы ыйыгар күн сирин көрбүтэ. "Эдэр саас эрчимэ" иккис кинигэ «Оскуола - производство - үрдүк үөрэх” ыҥырыынан үлэлээн ааспыт олохпут кэрчигин сырдатар. Бу кинигэ 2020 сылга муус устар ыйга тахсыбыта. “Спорт – доҕордоһуу туоната" үһүс кинигэҕэ СССР, Арассыыйа, аан дойду кылаастаах спорт маастардарын, кмс таһынан, спорду идэ, доҕор оҥостубут үөлээннээхтэрбитин сырдатар. Төрдүс "Иэйии кынатыгар уйдаран" кинигэбитигэр айар дьоҕурдаах үөлээннээхтэрбитин билиһиннэрдибит – ырыа айааччылар, хоһоонньуттар, суруналыыстар, суруйааччылар, кинигэ хомуйан оҥорооччулар, киинэ оҥорооччулар. Бэһис "Түмсүүнү түстээччилэр" кинигэ хамсааһыммыт хардыыларын оҥорсубут, зодиак, Үтүө дьыала Кубогын хаамыытын тэрийсибит доҕотторбут киирдилэр. Ити курдук оскуоланы бүтэрбиппит 35 сылынан биирдии кинигэҕэ 35-тии выпускник киирбитэ, ахтыылара үйэтитиллибитэ эмиэ биир бэлиэ түгэн. Манна биир түгэни бэлиэтиир наада. Ол курдук, ахтыы биэрбит выпускник кинигэ тахсыытын үбүлэһэрэ – түмсүүбүт биир чаҕылхай көстүүтэ».

Бу курдук чаҕылхай түмүккэ тириэртилэр Түмсүү лидердэрэ Алексей Васильев, Анна Афанасьева, Оксана Соловьева, Маргарита Степанова, Лилиана Степанова, Евгений Барашков, Павел Романов, Вера Канаева, Лилия Колтовская, Андрей Яковлев уонна улуустартан: Ньурба –Валентина Дегерякова, Альбина Михайлова, Алиса Андреева, Үөһээ Бүлүү - Александр Наумов, Николай Иванов, Георгий Иванов, Бүлүү - Максим Куприянов, Ирина Иванова, Вячеслав Васильев, Светлана Васильева, Горнай - Раиса Аммосова, Аина Егорова, Елизавета Заровняева, Нам - Аян Сергучев, Дмитрий Ядрихинский, Антонина Платонова, Иван Охлопков, Петр Овчинников, Уус Алдан - Ньургустана Стручкова, Василий Аммосов, Туйаара Стрекаловская, Мэҥэ Хаҥалас - Ирина Афанасьева, Туяра Сергеева, Мария Герасимова, Ольга Дмитриева, Туйара Ефремова, Амма - Валентина Антонова, Сардана Эверстова, Марина Иванова, Ким Захаров, Уус Майа –Алексас Ким, Алена Барашкова, Алдан - Айталина Протопопова, Елена Погодаева, Ирина Спиридонова, Анджелика Попова, Нерюнгри - Петр Унаров, Өлүөхүмэ - Юрий Ачикасов, Ленскэй - Саргылана Николаева, Сунтаар - Мария Иванова, Юрий Степанов, Георгий Егоров, Мииринэй - Кюннея Семенова, Өлөөн - Туйаара Павлова, Саргылана Матвеева, Анаабыр - Зинаида Лебедева, Валентина Спиридонова, Татьяна Казакова, Орто Халыма - Марианна Захарова, Любовь Егорова, Эдьигээн - Светлана Ильинова,   Саргылаана Семенова, Саргылана Местникова, Альберт Элляев, Валерий Шемяков, Кэбээйи -  Павел Дьяконов, Евдокия Попова, Нина Никитина, Саргылана Кривошапкина, Эбээн Бытантай - Алевтина Захарова - Алена, Анна Степанова, Дьааҥы - Евдокия Ефимова, Айталина Шадрина, Людмила Рожина, Усуйаана - Василиса Сыроватская, Өймөкөөн - Анна Атастырова, Анатолий Атастыров, Гаврил Дьячков, Аллараа Халыма - Анастасия Татаева, Анна Тарасова, Булуҥ - Раиса Маркова, Нелля Горохова, Абый - Светлана Соркомова, Муома - Венера Горохова, Айталина Ефимова, Иннокентий Апросимов, Аллайыаха - Вероника Павлова, Томпо - Ньургустана Сыромятникова, Чурапчы  - Светлана Попова, Марианна Макарова, Светлана Антонова, Хаҥалас - Александр Марков, Альбина Козлова, Дмитрий Парфенов, Сардана Дьяконова, Тулагы - Изольда Николаева, Хатас - Наталья Нохсорова, Дьокуускай куорат -

Үтүөнү кэпсиир саҕа дьол суох

Былырыын Горнай улууһун Маҕарас бөһүөлэгэр тыыл бэтэрээнэ Варвара Николаевна Андрееваҕа тоҕус киһилээх мобильнай этэрээт тиийэн, үс от турбута, икки кээһии ото мунньуллубута.

Быйыл бу аахсыйаны сөргүтэн, атырдьах ыйын 1 күнүгэр Раиса Аммосова  (Горнай), Егор Охлопков (Нам), Александр Марков (Хаҥалас), Лилиана Антонова (Бүлүү), Радислав Барахтыров (Бүлүү),  Павел Дьяконов (Кэбээйи), Маргарита Степанова (Үөһээ Бүлүү), Ольга Старостина (Бүлүү), Светлана Прокопьева (Үөһээ Бүлүү), Любовь Егорова (Орто Халыма), Юрий Степанов (Сунтаар), Айталина Матахова (Үөһээ Бүлүү) састааптаах автодесант түөрт кээһии оту тиийэн туруорда.

Бүгүҥҥү ыалдьыттарбыт – Горнай улууһуттан Андреевтар кыргыттарыныын Раиса, Катя, Ксения, Галя буолан.

– Бу Түмсүү-85 автодесана иккис сылын тахсан көмө оҥорор ыалын туһунан билиһиннэриэҕиҥ эрэ.

– Варвара Николаевна уонна Егор Егорович Андреевтар Горнай улууһун Маҕарас дэриэбинэтигэр олороллор. Кинилэр биһигини 6 оҕону атахпытыгар туруордулар. Бүгүн кинилэри 17 сиэн, 17 хос сиэн тулалыыллар. Аҕалаах ийэбит бииргэ олорбуттара 59 сыл буолла. Ийэбит үлэ, тыыл бэтэрээнэ. Эдэр сааһыгар ыанньыксыттаабыта. Кэлин заправочнай станцияҕа үлэлээн сынньалаҥҥа тахсыбыта. Ийэбит иистэнньэҥ, норуот маастара. Аҕабыт спорт бэтэрээнэ. Дойдубутугар бары оҕолор, сиэннэр кыттыылаах волейболга күрэхтэһии оҥорооччубут. Манна аҕабыт анал бирииһи – тыыннаах сүөһүнэн туруорара. Кыайыылаах хамаанда бэйэлэрэ астаан, этинэн үллэстэллэригэр.

– Эһиэхэ быйыл Түмсүү-85 иккис төгүлүн окко тахса сырытта.

– Быйыл иккис сылбытын “Чаакыйа" диэн сирбитигэр окко улахан көмөнү ыллыбыт. Бу сырыыга 4 улахан от турда, икки от кэлэр сирин мунньан, бугуллаан, улахан күргүөмнээх үлэ күнэ ааста. Онон сирбититтэн 5 тонналаах 15 улахан кээһиилээх оту ыллыбыт.

– Сиэннэр, оҕолор эмиэ улахан көмө дьоно буоллахтара.

– Биһиги оҕо эрдэхпититтэн дьоммут сүөһү туталлар. Онон кыра эрдэхпититтэн окко үлэлиирбит. Билигин сиэннэр улахан көмөнү оҥороллор, онно эбии күтүөттэр, кийииттэр, сиэн оҕолор буолан улахан хамаанданан сылдьабыт. Аҕабыт сайын аайы сиэннэрин кытта тэбис-тэҥҥэ оттоһор, сүбэ- ама биэрэр, кыраабыл оҥорор.

Ити курдук үлэҕэ, спортка бары тутуспутунан сылдьабыт. “Дьиэ кэргэн династията» диэн анал аат ылбыппыт. Былырыын 16 киһиэхэ аналлаах Сииктэ үрэҕинэн устар сертификатынан бэлиэтэммиппит.

Түгэнинэн туһанан отчут 85-тэргэ ийэлээх аҕабыт махталларын тириэрдэллэр: «Үөрүүбүт, махталбыт муҥура суох. Эһиги көмөҕүт биһиги нэһилиэккэ номоххо киирдэ, ол туһунан астына-дуоһуйа кэпсиир саҕа үчүгэй суох эбит. Дьээбэлээн «аҕабыт үйэтин тухары ЗИЛ массыынаҕа суоппардаабыта, Неверинан, Тынданан сылдьыбыта. Онон бу бары кини оҕолоро кэлэн көмөлөһөллөр” диэн күлэбит. Өссө да түмсүүлээх, үтүө санаалаах буолуҥ, дьиэ кэргэҥҥитигэр ситиһиилэри баҕарабыт, дьоҥҥо көмөлөһөр баҕаҕыт уҕараабатын».