07.07.2022 | 14:00

Бырдах

Бырдах
Ааптар: Розалия ТОМСКАЯ
Бөлөххө киир

Учуонайдар бырдаҕы 400 000 төгүл улаатыннаран көрбүттэр – кини төбөтүгэр 100 харахтаах эбит. Биир аччык бырдах ыйааһына – 1 миллиграмм, топпут бырдах – 5 миллиграмм. Айаҕар 48 тиистээх, 3 сүрэхтээх – биир ортотунан уонна икки кынатыгар эмиэ туһунан сүрэхтэрдээх. Хас биирдии сүрэҕэ икки кылаапаннаах.

Бырдах сылааһы билэр уорганнаах. Маннык уорган, бэл, чыычаахтарга суох. Ол аата кини хараҕынан буолбакка, ордук сылааһынан сирдэтинэр. Онон хараҥаҕа кумаар көрбөт дии  саныырбыт сыыһа эбит. Кыһыл оҕо этин температурата улахан киһиттэн үрдүк буолар, онон түүн ордук оҕону буулуур.

Хааны анаалыстыыр уорганнаах. Икки киһиттэн биирин, минньигэс диэбитин эрэ талан уулуур.

Хааны убатар кыахтаах. Киһи хаана хойуу буолан, бырдах ону бэйэтэ убатан иһэр.

Бастаан ыстыырыгар ыарыытын биллэрбэт анестезиялаах. Ол иһин ыарыытын, ыстаан, хааммытын испитин эрэ кэннэ, анестизията аастаҕына билэбит.

Киһини-сүөһүнү тыһы эрэ бырдах ыстыыр, атыырдар үүнээйи сүмэһининэн аһылыктаналлар. Тыһылар хааны сымыыттаары иһэллэр. Хаанынан тимир уонна белок киирэр. Топпут бырдах 200-чэкэ сымыыты уурар кыахтаах. Оттон аччык бырдах 5-10 эрэ сымыыттыыр эбит.

Киһи кулгааҕар иһиллэр дыыгынас саҥа – тыһы бырдах кынатын тыаһа. Сөкүүндэҕэ 600-тэ сапсынар буолан, итинник тыастаах. Маннык тыаһынан кини атыыры ыҥырар. Атыырдар тыһы кумаар кынатын тыаһынан сааһын билэллэр, аҕа саастаахтарын ордороллор.

 

Бырдахтан харыстанар ньымалар

Бырдах гвоздика, базилик, эвкалипт уонна анис сытыттан куттанар эбит.

1. Валериана сыта уонна табах буруота кумаары киэр кыйдыыр.

Камфора сытын эмиэ сөбүлээбэт.

2. Өтөххө үүнэр көнө сүрүннээх дороххой от – локуура (пырей) сытыттан кумаар куотар.

3.  Черемуха эбэтэр базилик сибиэһэй сэбирдэхтэрин кырбаан, сыт таһааран, бырдаҕы үүрүөххэ сөп.

4.  Гвоздика, базилик, анис уонна эвкалипт. Бу арыыларынан бистэ сырыттахха эбэтэр духига таммалатан тутуннахха, бырдах чугаһаабат. Чүмэчигэ эбэтэр кутаа уокка эмиэ кутуохха сөп.

Уокка холбонор фумигатор анал убаҕаһа бүттэҕинэ, 100 бырыһыаннаах эвкалипт сүмэһинин туттуохха сөп.

5. Чааһынай дьиэҕэ, даачаҕа түннүк анныгар бузина олортоххо, үөнү-көйүүрү дьиэҕэ киллэрбэт. Түннүк анныгар помидор үүнэрэ эмиэ үөнтэн-көйүүртэн харыстыыр.

6. Тиит эриэхэтигэр сылабаарда оргутуҥ, кутаа уокка кытыан, эрбэһин отун быраҕан буруолатыҥ.  

7. Сытыган эрбэһин отун оргутан биһиннэххэ, бырдах ыстаабат.

 

Бырдах бааһын оһордорго:

— 1 ч. нь. соданы 1 ыст. ууга суурайан соттобут.

— Ууга нашатырнай испиири холбоон сотуннахха, кыһыппат.

— Марганцовкалаах уунан сотуннахха, кыһыйарын уоскутар.

— Бырдах сиэбит сирин кефиринэн биһиннэххэ, испитэ хаптайар.

— Черемуха, петрушка, мята, биэс тымырдаах от сэбирдэҕинэн сотуннахха, бааһы уоскутар.

— Былыргы «Звездочка» бальзам эмиэ олус туһалыыр.

Кумаардар араҕас, саһархай өҥү сөбүлээбэттэрин учуонайдар быһаарбыттар. Даачаҕа, ойуурга тахсаргытыгар араҕас таҥаһы таҥна сылдьыҥ.

Сонуннар

07.12.2023 | 10:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Афанасий Романов:  «Сорох үлэбин ситэрэргэ үөһэттэн күүс киирэр»
Дьон | 30.11.2023 | 16:00
Афанасий Романов: «Сорох үлэбин ситэрэргэ үөһэттэн күүс киирэр»
Бүгүҥҥү кэпсиир киһим – “СӨ худуоһунньуктарын айар сойууһа” уопсастыбаннай тэрилтэ бэрэссэдэтээлэ, СӨ норуодунай худуоһунньуга, СӨ искусствотын үтүөлээх деятелэ, РФ үтүөлээх худуоһунньуга, Дьокуускай куорат бочуоттаах олохтооҕо Афанасий Афанасьевич Романов. Сэтинньи ыйга Дьокуускай куорат 203-с түөлбэтигэр 24 №-дээх «Сардаана» оҕо саадын кэлэктиибин көҕүлээһининэн уонна төрөппүттэр, уопсастыбаннас өйөбүллэринэн Саха сирин историятыгар бастакы уонна...
Саха сирин 2024 сыллааҕы бүддьүөтүн сокуона ылылынна
Сонуннар | 01.12.2023 | 15:00
Саха сирин 2024 сыллааҕы бүддьүөтүн сокуона ылылынна
Ил Түмэн мунньаҕар, тиһэх иккис ааҕыыга, Саха Өрөспүүбүлүкэтин 2024 уонна былааннаммыт 2025-2026 сыллардааҕы судаарыстыбаннай бүддьүөтүн туһунан сокуона ылылынна.
Тотоойу бүлүүдэлэри ким баҕарар астыан сөп
Тускар туһан | 26.11.2023 | 12:00
Тотоойу бүлүүдэлэри ким баҕарар астыан сөп
Аныгы сайдыылаах үйэҕэ маҕаһыынтан талбыт аспытын бэлэми атыылаһан аһыахпытын сөп. Ол эрээри хас биирдии хаһаайка ис дууһатын, сүрэҕин сылааһын ууран бэйэтэ бэлэмниир аһа хаһан даҕаны ордук минньигэс уонна тус уратылаах буолар. Онон, күннээҕи түбүккүтүттэн быыс булан, дьиэ кэргэҥҥитин бэйэ буһарбыт судургу аһынан күндүлээн үөрдэргэ кыһаллыҥ.   Эттээх розалар Фарш састааба: эриллибит...
Мас тардыһыытын айти технология тупсарыаҕа
Дьон | 01.12.2023 | 10:00
Мас тардыһыытын айти технология тупсарыаҕа
Оскуола биэрэр билиитин таһынан оҕолору дьоҕурдарынан, талааннарынан, туохха тыыппалаахтарынан көрөн эбии үөрэхтээһини тэрийии киин куораппытыгар үрдүк таһымҥа барар. Бу күннэргэ Дьокуускай куорат Оҕо айымньытын дыбарыаһын “Кванториум” технопааркатын иһинэн үлэлиир “IT-Энерджи” куруһуок уһуйуллааччыта Арсений Колесов уонна салайааччыта Денис Алексеевич Данилов “Мас тардыһыытыгар аналлаах модифицированнай тэрил” диэн бырайыактарыгар патент ылары ситистилэр.   Патеннаммыт...