Айылҕа “антибиотига”

Билигин дойду үрдүнэн пандемия биллэриллибитэ. Күн тура-тура, хайа сиргэ төһө киһи ыалдьыбыта, онтон төһөтө күн сириттэн күрэммитэ күннээҕи олох сүрүн кэпсэтиитэ буолла. Бу дьаҥтан ордук Азия норуота күүстээх охсууну ылан эрэр.

Коронавирус гирииптэн уратыта диэн, киһиттэн сыыҥы-сырааны таһаарбакка, температуралатан, кураанаҕынан сөтөлүннэрэн, сыыйа-баайа тыҥаҕын көрбүтүнэн киирэр дииллэр. Дьэ, манна айылҕа “антибиотига” көмөлөһүөн сөп. Сыстыганнаах ыарыы тарҕамматын туһугар дьиэҕитигэр, хас хос аайы эриэппэ луугу хаҕын ыраастаан баран ууруҥ диэн илиҥҥи дойду мындыр киһитэ сүбэлиир.

                                    Луук уонна чеснок

  Гириипкэ хаптардахха, тымныйыыны сэрэтэргэ, бастатан туран, эриэппэ луук, чеснок үчүгэй. Кинилэри норуокка “натуральнай антибиотик” диэн ааттыыллар. Төбө, күөмэй ыарыйдаҕына итии мүөттээх чэйи эбэтэр оргуйбут итии үүтү суодалаан иһэллэр, “С” битэмиини сииллэр.

  Сарсыарда, киэһэ муруну оргуйбут сылаас уунан сайҕана сылдьыллыахтаах, оксолиновай мааһынан мурун иһин сотуллуохтаах. Сибиэһэй чесноктан эбэтэр лууктан ыган ылбыт сүмэһини үүтү кытта булкуйан, муруҥҥа хааппыланан таммалатыллар. Ыалдьар киһиэхэ элбэх ууну иһэрдиллиэхтээх. Ханнык баҕарар отон уута үчүгэй. Аһыы, биэрэстээх аһы аһыыр куһаҕан.

  Итиэннэ киһи үөрэ-көтө эмтэнэр ньымата – баанньыкка суунуу. Саас, сайын хаһааммыт хатыҥ хойуу сэбирдэхтээх лабааларынан эти күүскэ паардана-паардана охсуннахха, гириип да, тымныйыы да киһиэхэ чугаһыа суохтаах.