Сайдыы аартыга | EXO-YKT

Сайдыы аартыга | 03.04.2021 | 09:42

«Якутсковедение» – Дьокуускай куораты үөрэтэр бырагыраама

Кыраайы үөрэтэр, чинчийэр үлэ хас биирдии библиотека үлэтин биир сүрүн хайысхатынан буолар. Ол курдук “Дьокуускай куорат” куораттааҕы уокурук «Библиотека тиһигин киинэ”, ол иһигэр киирэр уопсайа 18 библиотека куораппыт историятын, култууратын, социальнай-экономическай туругун үөрэтэр, сырдатар «Якутсковедение» диэн анал бырагырааманан үлэлиир. Бу сыллар тухары кыраайы үөрэтиигэ үгүс матырыйаал мунньулунна: кинигэлэр, альбомнар, олохтоох...

Сайдыы аартыга | 05.03.2021 | 04:45

Сахалыы ырыаны киэҥ эйгэҕэ таһаарабыт

Покровскай куорат IT-киинин резиденнэрэ, саха уолаттара төрөөбүт тылларын киэҥ эйгэҕэ тарҕатар сыаллаахтар. Ол курдук, кинилэр сахалыы ырыалары түмэн Skylark Music (Күөрэгэй ырыата) диэн ааттаах сыһыарыы айбыттар. Музыкальнай сыһыарыы сахалыы ырыаны толорооччулары барытын хабан киллэрдэ. Итиэннэ олохтоох араадьыйа долгуннара эмиэ бааллар, астына-дуоһуйа истиэххэ сөп. Сыһыарыыны оҥорон таһаарааччылар иһитиннэрбиттэринэн, сыһыарыы Play Market...

Сайдыы аартыга | 05.03.2021 | 04:43

Тыа дьонугар туһалаах сыһыарыы

Чурапчылар тыа сирин үлэһиттэригэр саҥа инновационнай бородууктаны оҥорбуттар. Кылгас кэм иһигэр “Сохрани чек” диэн саҥа мобильнай сыһыарыыны үлэлэттилэр. Бу Чурапчы улууһун тыатын хаһаайыстыбатын сайыннарар аналлаах. Агентство дааннайдарын баазатыгар бастакы үп-харчы докумуонун тутар кыахтаах. Судургутук эттэххэ, тыа үлэһит дьонун илдьэ сылдьыахтаах 77 паапкаларын солбуйар. Чурапчы улууһун дьаһалтатын көмөтүнэн тыа хаһаайыстыбата цифровой...

Сайдыы аартыга | 05.03.2021 | 04:37

«Мин идэм — IT» саҕаланна

Кулун тутар 1 күнүттэн үөрэнээччилэр уонна устудьуоннар «Мин идэм — IT» өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэрэ алтыс төгүлүн ыытыллар. Үүнэр көлүөнэҕэ аналлаах, IT-эйгэҕэ киэҥ далааһыннаах региональнай бырайыакка эдэр дьон кытталлар. Үс бөлөххө арахсан, ыам ыйыгар диэри хас даҕаны түһүмэҕинэн күрэхтэһиэхтэрэ. Бастаан муниципальнай сүүмэрдиир түһүмэхтэр ыытыллыахтара, онтон финалга бастыҥнары быһаарыахтара. Кыайыылаахтарга ааттаах-суоллаах киин үөрэх...

Сайдыы аартыга | 05.03.2021 | 04:35

Сэбиргэхтэтиини түргэнник быһаарар кыахтаахпыт

«Якутия» технопарк резиденнэрэ COVID-19 вируснай пневмонияны быһаарар бырагырааманы оҥордулар. SCIBERIA тэрилтэ 2019 сыл тохсунньутуттан үлэлиир. Манна уопуттаах быраастар уонна программистар хамаандалара бары биир санаанан салайтараллар. Хампанньа РКТ, МРТ курдук рентгеннэри ырытыыга уонна аныгы медицина технологиятын туһаныыга үлэлэһэр. Бу күннэргэ эдэр учуонай быраастар искусственнай өй уонна автоматизированнай килиэккэлэр уорганнарын компьютернай томографияларын...

Сайдыы аартыга | 21.02.2021 | 11:49

ДЦП-лаах оҕолорго Planty Go цифровой платформа үлэлиир

“IT-паарка” уонна “Сколково” резиденнэрэ ДЦП-лаах оҕолорго «Planty Go» диэн ааттаах цифровой платформа оҥорбуттара. Бу бырайыак туох сыаллаах-соруктаах оҥоһуллубутун «Кинестетика» тэрилтэ дириэктэрэ уонна бырайыак ааптара Николай Сыромятников «Сайдыы аартыгар” кэпсиир. НЕВРОЛОГ БЫРААС IT СУОЛУН АРЫЙАР Мин өрөспүүбүлүкэтээҕи 2-с №–дээх балыыһаҕа невролог бырааһынан үлэлиибин, кыра эрдэхпиттэн видео-оонньуулары сөбүлүүбүн. Медицина институтун бүтэрбитим. Оонньуу...

Сайдыы аартыга | 05.02.2021 | 07:22

Иннокентий Иванов: «Саха тылын тылбаасчыта Google, Яндекс платформалартан ордук буолуоҕа»

Төһөнөн олохпут сайдар да, кыра-хара норуот эстии суолугар үктэнэр курдук. Ким билиэ баарай, баҕар, аҕыйах сылынан омуктуу эрэ саҥарар буолуохпут. Саха тыла сүтэр кутталлааҕа барыбытын долгутар. Иннокентий Иванов – олоҕун номнуо науканы кытта ситимнээбит эдэр чинчийээччи. Кини аан дойду бары норуотун хабар сахалыы тылбаасчыты оҥорон таһаарар былааннаах үлэлии сылдьар. Бырайыагын...

Сайдыы аартыга | 22.01.2021 | 07:51

«УДАЛЕНКА» ҮЛЭ – ОЛОХ ИРДЭБИЛЭ

* Тэйиччиттэн олорон үлэ аан дойдуга пандемия туруоҕуттан олохтоохтук киирдэ уонна өссө эбии атын идэлэри эмиэ үөскэттэ. Бүгүн дьиэттэн олорон үлэ саҥа көрүҥэ төһө көдьүүстээҕин быһаарыахпыт уонна ааҕааччыларбыт ыйытыктарыгар хоруйдуохпут. Быйылгыттан Роспотребнадзор бары тэрилтэлэргэ үлэлиир дьон ахсаанын аччатыҥ, тоҕуоруһа мусталларын хонтуруоллааҥ диэн дьаһал таһаарбыта. Командировкалары быстах кэмҥэ сарбыйарга сүбэлээбитэ. Инньэ...

Сайдыы аартыга | 27.12.2020 | 13:25

ТЫМНЫЫТТАН ХАРЫСТЫЫР АНЫГЫ ТЕХНОЛОГИЯЛАР

Ааспыт сылга биһиги өрөспүүбүлүкэбит Арассыыйа инновационнай регионнарын ассоциациятыгар киирбитэ. Бу СӨ Бырабыыталыстабытын инновационнай экосистеманы оҥорууга ыыппыт улахан систиэмэлээх үлэтин түмүгэ буолар. Саха дьоно олоҕу кытта тэҥҥэ хардыылыыр. Ол курдук, «Якутия» Технопаарка IT-эйгэҕэ үлэлэһэр резиденнэрэ тымныы сиргэ, тыйыс усулуобуйаҕа тыыннаах хаалар туһуттан араас хабааннаах тымныыттан харыстыыр технологиялары айаллар. АНАЛ ТАҤАС «Хоту-тент»...

Сайдыы аартыга | 11.12.2020 | 13:18

COVID-19 уонна электроннай гаджеттар

Пандемия кэмигэр ханнык гаджеттар чахчы туһалаахтарый? Коронавирус – уодаһыннаах ыарыы. Вирус организмҥа киирээт киһини сиэн барар, ону тутатына билэр кыахпыт суох. Коронавируһу утары үлэлии сылдьар быраастар сүбэлииллэринэн, кэмиттэн-кэмигэр бэйэ туругун хонтуруоллааһын, доруобуйаны диагностикалааһын тоҕоостоох буолуо дииллэр. Билиҥҥи кэмҥэ хас биирдии дьиэҕэ ханнык электроннай медицинскэй тэрил баар буолуохтааҕын уонна бу тэриллэр...

Сайдыы аартыга | 03.12.2020 | 13:32

«Gogo Курьер» хаһаайына – саха уола

Дмитрий Баишев уонна кини бииргэ төрөөбүт убайа Егор биир үтүө күн дьиэлэригэр олорон пицца сакаастаан абыранаары сыалай 2,5 чаас кэтэспиттэр! Ама даҕаны, киин куораттаратан тэйиччи олордорбут 2, 5 чаас диэн наһаа сүрдээх дии! Уолаттар сыта-тура толкуйдуу түһэн бараннар, рестораннартан, кафелартан сакааһы сыыдамнык тиэрдэр өҥөнү тэрийэр санааламмыттар. Дьиэҕэ илдьэн биэрии өҥөтүн...

Сайдыы аартыга | 13.11.2020 | 17:59

БӨХ КЫҺАЛҔАТЫГАР ҮӨНҮ КЫТТЫҺЫННАРДАХХА?

Аан дойду биир экологическай кыһалҕата – пластиковай бөҕү сөптөөхтүк харайыы уонна туһаныы. Сыл ахсын биһиги планетабытыгар бөх тоҕор сиргэ 300 мөл. туоннаттан тахса пластиковай эттик тоҕуллар. Биллэрин курдук, бу барыта салгыҥҥа араас концерагенынан эргийэн, экологияны уонна биһиги доруобуйабытын айгыратар. Дьокуускай куораты ылан көрдөххө, бөҕү тоҕуу, таһыы, сөптөхтүк харайыы сытыы кыһалҕа....

Сайдыы аартыга | 18.10.2020 | 14:25

Киһи өйө, билиитэ баар – бараммат баай

Үтүө санаа, эрэл кыыма, кыамматтарга көмөлөһүү уонна аныгы кэм ирдэбилинэн сайдыы – маны барытын биир киһи сүгэ сылдьарын сөҕө-махтайа саныыгын. Бүгүн кэпсиир сэһэргэһээччибин өссө устудьуоннуур кэммиттэн истэн билэбин. Кини ордук төрөөбүт тылы харыстааһыҥҥа, ийэ айылҕабыт айгырааһыныгар, ыччаты түмүүгэ, дьон уонна норуот инники сайдыытыгар сүрүн болҕомтотун уурар. Билсиҥ – эдэр, кэскиллээх...

Сайдыы аартыга | 15.10.2020 | 11:14

ТАПТАЛЛААХ КУОРАППЫТ ТУПСУОХТААХ!

Киин куораппытыгар 2022 сылга Ленин уулуссата күүскэ уларыйыахтаах, тупсуохтаах. Санатан аастахха, Арассыыйа атын куораттара бары кэриэтэ бэйэлэрэ дизайн-кодтаахтар. Дизайн-код диэн тугуй? Биһиэхэ баар дуо? Дизайн-код - куорат тас көстүүтүн, бырайыагын, оҥоһуутун тупсаран оҥоруу.Чопчулаан эттэххэ, харахха быраҕыллар маҕаһыыннар баннердарын, рекламаларын, суруктарын барытын биир истииллээх гына оҥоруу. Маны таһынан суол-иис хаачыстыбатын, дьиэлэр...

Сайдыы аартыга | 05.10.2020 | 11:28

МУНИЦИПАЛЬНАЙ ӨҤӨ ТУҺУНАН ӨССӨ БИИРДЭ

Олохтоох уопсастыба сайдыылаах олоҕу кытта тэҥҥэ хаамара арыый да бытаан эбит. Саастаах өттө “былыргылыы” кумааҕы ирдэһэрин, хомуйсарын умна илик. Эдэр дьон аныгы олох ирдэбилигэр эппиэттэһэ сатаабаттара хомолтолоох. Онон бүгүн e-yakutia.ru диэн судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥөлөр порталын туһунан өссө биирдэ кэпсиибит. ЕСИА диэн тугуй? Идентификациялааһын уонна аутентификациялааһын биир кэлим систиэмэтэ –...

Сайдыы аартыга | 25.07.2020 | 17:52

Электроннай өҥөлөрүнэн төһө туһанаҕыт?

Куһаҕан да үчүгэйдээх диэбиккэ дылы, быйылгыттан бука бары электроннай өҥөлөрү баһылыырга күһэлиннибит. Урут да куйаар ситиминэн оҥоһуллар өҥөлөр баалларын үрдүнэн илэ сылдьарбытын астынар буоллахпытына, аныгы олох быраабылалары бэйэтэ олохтуур. Судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥө барыта электроннай ньымаҕа көспүтэ, бастатан туран, нэһилиэнньэҕэ туһалаах буолла. Дьиэттэн тахсыбакка олорон ууну, уоту төлүөххэ, ханнык баҕарар...

Сайдыы аартыга | 10.07.2020 | 10:39

Дьокуускай суолларын оҥорууга саҥа технологиялар туттуллаллар

Суол үлэһиттэрэ, бары ирдэбиллэри тутуһан, аныгы ньыманы туһанан, хаачыстыбалаах буоларын туһугар кыһаллаллар, болдьоҕор туттара сатыыллар. Кэнники сылларга суол оҥоруутугар ресайклинг диэн технологияны тутталлар. Бу ньыма Арассыыйа киин куораттарыгар кэлбитэ уонча сыл буолбут. Европаҕа, Америкаҕа уонна да атын баай дойдуларга баһылаабыттара ыраатта. Үлэ уонна аныгы технология хайдах салалларын билсээри, «Главстрой» тэрилтэ...

Сайдыы аартыга | 26.06.2020 | 13:08

Туйаара-Кэтрин: “Сахалыы үчүгэйдик саҥарабын”

Былырыын Туйаара-Кэтрин ийэтэ Сьюзен Крейтиин Ийэ тыл, сурук-бичик күнүгэр сахалыы “Күөрэгэй” диэн ырыаны толорбуттарын сэргии көрбүт буолуохтааххыт. Бүгүҥҥү нүөмэргэ Америкаҕа олорор, уу сахалыы саҥарар биир дойдулаахпыт Туйаара-Кэтрин Егорова-Крейт ыалдьыттыыр. Бу интервьюга ыйытыыларбын омуктуу суруйан ыыппытым да, кыыһым уу сахалыы хоруйдаата... АМЕРИКА УОННА САХА СИРЭ Биир дойдулаахтарым, дорооболоруҥ! Мин аатым Туйаара-Кэтрин....

Сайдыы аартыга | 12.06.2020 | 20:55

Виртуальнай сайыҥҥы лааҕырдар

Быйыл өрөспүүбүлүкэҕэ өтөрүнэн буолбатах ураты сайын сатыылаата. Ордук оҕо сайыҥҥы сынньалаҥын хайысхатыгар. Ол курдук, өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн бэс ыйын 1 күнүттэн хайыы-үйэ 30 000-тан тахса оҕо араас куруһуокка дьарыктанан, интэриэһинэй онлайн маастар-кылааска үөрэнэн ырааппыт. ӨРӨСПҮҮБҮЛҮКЭ Оҕо сайыҥҥы сынньалаҥар өрөспүүбүлүкэ үс улахан хайысханан үлэни ыытар: СӨ “Юные Якутяне” ресурнай киин, оҕо доруобуйатын ...

Сайдыы аартыга | 12.06.2020 | 20:47

Креативнай кластер арылыннаҕына 650 үлэ миэстэтэ тахсыан сөп

Дойду бэрэсидьиэнин Уһук Илииҥэ боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ Юрий Трутнев пресс- сулууспата иһитиннэрэринэн, быйыл, 2020 сылга Саха сиригэр Уһук Илиҥҥи уокурук үрдүнэн маҥнайгы «Үлэ кыбаартала» креативнай кластеры тэрийии саҕаланара былааннанар. Бырайыак креативнай салаалар тиһиктэрин тэрийиигэ уонна олору экономика үгэс буолбут салааларыгар киллэриигэ туһуланар. Креативнай кластеры үлэҕэ киллэрии көмөтүнэн 650 саҥа үлэ миэстэтэ...

Сайдыы аартыга | 12.06.2020 | 19:58

САХА КЫЫҺА “KPMG” ТУТААХ ҮЛЭҺИТЭ

Иван Шамаев дириэктэрдээх Өрөспүүбүлүкэтээҕи лицей үөрэнээччилэрэ бары кэриэтэ аан дойду биллэр-көстөр тэрилтэлэригэр үлэлииллэр диэҥҥэ өссө төгүл итэҕийдим. Бүгүн кэпсиир ыччатым KPMG диэн аан дойдуга биллэр IT хампаанньа тарбахха баттанар үлэһитэ Наталья Александрова. – Наталья, IT-га ханна үөрэммиккиний? – 2011 сыллаахха Дьокуускайга Өрөспүүбүлүкэтээҕи лицей «математика” кылааһын кэнниттэн Санк-Петербург куоракка үрдүк үөрэх...