Владимир Путин креативнай уонна ИТ-салааларга үрдүк сыанабылы биэрдэ

2024 сыл бэс ыйын 18 күнэ Саха сиригэр, чуолаан Дьокуускай куоракка историяҕа киирдэ. Бу күн дойду баһылыга Владимир Путин Дьокуускайга кэлэн, «Үлэ кыбаартала» креативнай кластерга сылдьан, өрөспүүбүлүкэ инновационнай хампаанньаларын үлэтигэр үрдүк сыанбылы биэрдэ.
«Саха Өрөспүүбүлүкэтин сайыннарар корпорация» АУо генеральнай дириэктэрэ Афанасий Саввин дойду баһылыгар саха киинэтин ситиһиилэрин туһунан кэпсээтэ. Ол курдук, Арассыыйа киинэ оҥорон таһаарааччылара тас дойдулартан аҕалар наҕараадаларын 20% саха киинэтин өҥөтө буоларын, саха киинэтиттэн киирэр үп кээмэйэ сыллата үрдүү турарын, былырыын бу суума 100 мөлүйүөн солк. тэҥнэспит буоллаҕына, бу дьыл алта ыйыгар номнуо 93 мөл. солк. хомуйбутун, аҥаардас «Карина» уус-уран киинэ номнуо 50 мөл. солк. киллэрбитин бэлиэтээн туран, Уһук Илин киинэ индустрията сүүһүнэн буолбакка, миллиардынан дохуоту хомуйарын ыраналларын иһитиннэрдэ. Ону сэргэ дойду баһылыгын сорудаҕынан сылы эргиччи үлэлиир элбэх хайысхалаах киинэ павильонун тутуу концессионнай сөбүлэһиини баттаһыы кэнниттэн саҕаланаары турарын, онон Саха сирэ 2027 сылга бэйэтэ киинэ устар дьиэлэнэр кыахтаммытын бэлиэтээтэ.
«Сайберия» хампаанньаны төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ Игорь Саввин оҥоһуу өй хайысхатыгар үлэлэрин, ону сэргэ «Доруобуйа» нацбырайыак чэрчитинэн өрөспүүбүлүкэ доруобуйа харыстабылын тэрилтэлэригэр оҥорбут бырагыраамаларын билиһиннэрдэ.
«Смарт юнит» хампаанньа бэрэстэбиитэлэ Артем Петухов дойду баһылыгар авиационнай двигателлэри мониторинныыр систиэмэлэрэ АЛРОСА уонна “Якутия” авиахампаанньаҕа туһанылла туралларын, кэнэҕэһин СНГ дойдуларыгар, Азия уонна Латинскай Америка судаарыстыбаларыгар тахсар былааннаахтарын иһитиннэрдэ.
Көмпүүтэр оонньуутун оҥорон таһаарыы креативнай экономика биир барыстаах салаатынан биллэр. Онон оонньууну айан таһаарааччылар 2032 сылга Саха сиригэр оҥоһуллар оонньуулары туһанааччы ахсаанын 10 төгүл улаатыннарар балысхан соруктаахтарын үллэһиннилэр.
Креативнай уонна ИТ-салаалар бэрэстэбиитэллэрэ дойду баһылыгар бу ситиһиилэр уонна былааннар «Якутия» технопарк, ИТ-парк, үрдүк үөрэх кыһаларын уонна Инновациялары сайыннарар пуонда, венчурнай хампаанньа көмөтүнэн олоххо киирэллэрин бэлиэтээтилэр, өрөспүүбүлүкэ араас улууһугар 19 ИТ-киин үлэлиирин, онон үлэлиир, идэтийэр усулуобуйаны тэрийиигэ өрөспүүбүлүкэ салалтата дьоһун болҕомто уурарын кэпсээтилэр. Саха Өрөспүүбүлүкэтин биир бастыҥ уопутунан инновационнай стартап экспедиция буоларын аҕыннылар. 
Оттон бу эйгэлэргэ дьарыктаах исписэлиистэри бэлэмнээһиҥҥэ быйыл тохсус сылын ыытыллыбыт, былырыын Арассыыйа таһымыгар тахсан, дойду үрдүнэн 25 тыһ. оҕоҕо бэйэни холонорго кыах биэрбит «Моя профессия – ИТ» күрэҕи «Россия – страна возможностей» платформа тэрээһиннэригэр киллэрэргэ этиини киллэрдилэр, диэн иһитиннэрэр Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба пресс-сулууспата. Андрей Сорокин, СИА, хаартыскаҕа түһэриитэ.