26.07.2021 | 16:30

Ууга сэрэхтээх буолуоҕуҥ

Ууга сэрэхтээх буолуоҕуҥ
Ааптар: Айыына ДОНСКАЯ
Бөлөххө киир

Сайыҥҥы өҥүрүк куйаас күннэргэ сөтүөлүүртэн ордук туох кэлиэй? Ол эрэн, этэргэ дылы, таҥара сэрэҕи таптыыр. 
Статистика көрдөрөрүнэн, дойду үрдүнэн сылын аайы 10 тыһ. тахса киһи ууга былдьанар. Сөтүөлүүр сатаан харбаабат дьоҥҥо эрэ сэрэхтээх буолбатах. Ханнык баҕарар киһи, ордук билбэт сиригэр, сэрэнэн сылдьыахтаах. 
Биллэн турар, олох үчүгэйдик харбыыр киһи бэйэтигэр эрэллээхтик сылдьар. Ыксал тирээтэҕинэ, тимирэн эрэр да киһини быыһыан сөп. 
Ууга былдьаныы сүрүн төрүөттэринэн манныктары ааттыыллар:
1. Сатаан харбаабат буолуу;
2. Итирдэр утахтары иһии;
3. Оҕолору көрүүтэ-истиитэ суох хаалларыы;
4. Ууга сэрэҕэ суох сылдьыы.
Статистика этэринэн, ууга үксүгэр 16 саастарын ситэ илик оҕолор былдьаналлар эбит. Сөтүөлүү бардахха оҕолору хонтуруоллааһын, бэйэлэрин эрэ ыыппат ордук. Ууга мэниктээһин, сэрэҕэ суох үөскэ киирии хомолтолоох түбэлтэҕэ тиэрдиэн сөп.
*Аналлаах оҥоһуллубут пляжтарга, ууга сэрэтэр бэлиэлэр уонна быыһыыр үлэһиттэр баар сирдэригэр сөтүөлүүр ордук. 
*Сөтүөлүү сылдьан ууга баар сэрэтэр бэлиэлэр анараа өттүлэригэр харбыыр көҥүллэммэт. 
*Катердар, гидроцикллар, мотуордаах тыылар диэки сөтүөлээмэҥ, эргийэ турар тэрилгэ (винталарга) киирэн биэриэххитин сөп.  
*Көҥүллэммэт сирдэргэ сөтүөлээмэҥ, билбэт уугутугар үөһэттэн ыстанан кииримэҥ. 
*Наһаа ыраах харбаамаҥ, сылайан хаалан төннөргүтүгэр күүскүт тиийиэ суоҕун сөп. Сылайдаххытына көхсүгүтүгэр сытан сынньана түһүҥ. 
*Уу эргииригэр түбэстэххитинэ, салгынна эҕирийэн баран, ууга киирэн ылаат күүскэ туора харбыы сатааҥ. 
*Сүүрүк илдьэ бардаҕына барсыҥ, онтон аа-дьуо биэрэк диэки устуҥ. 
*Үрүллүбүт матарааска устумаҥ, тыал эбэтэр сүүрүк ыраах илдьэн кэбиһиэн, матарааскыт тэстиэн сөп. 
*Элбэх оҕону илдьэ сылдьар буоллаххытына, бастаан ууга хайдах сылдьыллыахтааҕын өйдөтүҥ, оҕо ахсаанын ааҕыҥ.  Сатаан харбаабат оҕолору курданалларыгар эрэ диэри ууга киллэриҥ. Ууттан тахсыбыттарын кэннэ оҕолор ахсааннарын бэрэбиэркэлээҥ. 
Сөтүөлүүргэ саамай табыгастаах кэм – сарсыарда эбэтэр киэһэ. Уу сылааһа 17-19° кыраадыстан намыһах буолуо суохтаах. Эмискэ наһаа өр сөтүөлээбэккэ, кыра-кыралаан уһатан 15-20 мүнүүтэҕэ тиэрдэр үчүгэй диэн сүбэлииллэр. 

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Саллаат таҥарата — ийэтэ, кэргэнэ
Сонуннар | 08.03.2024 | 09:30
Саллаат таҥарата — ийэтэ, кэргэнэ
Наталья Андреевна Охлопкованы анал байыаннай дьайыыга сылдьар уолаттар олус убаастыыллар, ытыктыыллар, олох дьоруой курдук саныыллар диэни истэн баран, булан кэпсэтэргэ санаммытым уонна, чахчы да, дьоруойдар тыылга эмиэ бааллар эбит диэн санааҕа кэллим.
Хатаска саҥа спорт комплекса арылынна
Сонуннар | 13.03.2024 | 14:09
Хатаска саҥа спорт комплекса арылынна
Хатас урут даҕаны, билигин даҕаны чөл-чэгиэн дьонунан тутахсыйбатаҕа. Ол гынан баран ол туһугар усулуобуйа наадатын бары да өйдүүбүт. Иллэрээ күн, кулун тутар 12 күнүгэр, баҕа санаа туолара маннык эбит диэххэ диэри сабыс-саҥа “Дьулуур” спорт комплексын киэҥ уораҕайа аанын тэлэччи арыйда. Этиллибит кэмҥэ дьон устар сүүрүктүү хотоҕостуу субуллан, 400 миэстэлээх саала...
Норуот эмтиэкэтэ
Тускар туһан | 08.03.2024 | 12:00
Норуот эмтиэкэтэ
Аныгы үйэ буолан үгүспүт социальнай ситимнэри ааҕар, туттар, кэтиир-маныыр. Манна наадалаах, туһалаах сүбэлэр хото суруллаллар. Ону биһиги бүгүн ааҕааччыларбытыгар дьиҥнээхтии көмөлөспүт дьон суруйбуттарын, айылҕалаахтар да эппиттэрин көрөн бэчээттиэхпит. Ол эрээри, барытын туттан, туһанан испэккитигэр сүбэлиибит, бэйэҕит эккит-сииҥҥит тугу ирдиирин, быраас сүбэтин тутуһаргыт ордук.   Куртах бааһын (язва) оһордор ас туһунан Устудьуоннуу...
Утуйуу хаачыстыбата улахан суолталаах
Сонуннар | 15.03.2024 | 14:00
Утуйуу хаачыстыбата улахан суолталаах
Кулун тутар 15 күнүгэр Аан дойдутааҕы Утуйуу күнэ бэлиэтэнэр. ВОЗ статистикатынан, нэһилиэнньэ 10-30% кыайан утуйбакка (бессонница) эрэйдэнэр, сорох дойдуларга ити көрдөрүү 50−60%-ҥа тиийэр.