26.07.2021 | 16:30

Ууга сэрэхтээх буолуоҕуҥ

Ууга сэрэхтээх буолуоҕуҥ
Ааптар: Айыына ДОНСКАЯ
Бөлөххө киир

Сайыҥҥы өҥүрүк куйаас күннэргэ сөтүөлүүртэн ордук туох кэлиэй? Ол эрэн, этэргэ дылы, таҥара сэрэҕи таптыыр. 
Статистика көрдөрөрүнэн, дойду үрдүнэн сылын аайы 10 тыһ. тахса киһи ууга былдьанар. Сөтүөлүүр сатаан харбаабат дьоҥҥо эрэ сэрэхтээх буолбатах. Ханнык баҕарар киһи, ордук билбэт сиригэр, сэрэнэн сылдьыахтаах. 
Биллэн турар, олох үчүгэйдик харбыыр киһи бэйэтигэр эрэллээхтик сылдьар. Ыксал тирээтэҕинэ, тимирэн эрэр да киһини быыһыан сөп. 
Ууга былдьаныы сүрүн төрүөттэринэн манныктары ааттыыллар:
1. Сатаан харбаабат буолуу;
2. Итирдэр утахтары иһии;
3. Оҕолору көрүүтэ-истиитэ суох хаалларыы;
4. Ууга сэрэҕэ суох сылдьыы.
Статистика этэринэн, ууга үксүгэр 16 саастарын ситэ илик оҕолор былдьаналлар эбит. Сөтүөлүү бардахха оҕолору хонтуруоллааһын, бэйэлэрин эрэ ыыппат ордук. Ууга мэниктээһин, сэрэҕэ суох үөскэ киирии хомолтолоох түбэлтэҕэ тиэрдиэн сөп.
*Аналлаах оҥоһуллубут пляжтарга, ууга сэрэтэр бэлиэлэр уонна быыһыыр үлэһиттэр баар сирдэригэр сөтүөлүүр ордук. 
*Сөтүөлүү сылдьан ууга баар сэрэтэр бэлиэлэр анараа өттүлэригэр харбыыр көҥүллэммэт. 
*Катердар, гидроцикллар, мотуордаах тыылар диэки сөтүөлээмэҥ, эргийэ турар тэрилгэ (винталарга) киирэн биэриэххитин сөп.  
*Көҥүллэммэт сирдэргэ сөтүөлээмэҥ, билбэт уугутугар үөһэттэн ыстанан кииримэҥ. 
*Наһаа ыраах харбаамаҥ, сылайан хаалан төннөргүтүгэр күүскүт тиийиэ суоҕун сөп. Сылайдаххытына көхсүгүтүгэр сытан сынньана түһүҥ. 
*Уу эргииригэр түбэстэххитинэ, салгынна эҕирийэн баран, ууга киирэн ылаат күүскэ туора харбыы сатааҥ. 
*Сүүрүк илдьэ бардаҕына барсыҥ, онтон аа-дьуо биэрэк диэки устуҥ. 
*Үрүллүбүт матарааска устумаҥ, тыал эбэтэр сүүрүк ыраах илдьэн кэбиһиэн, матарааскыт тэстиэн сөп. 
*Элбэх оҕону илдьэ сылдьар буоллаххытына, бастаан ууга хайдах сылдьыллыахтааҕын өйдөтүҥ, оҕо ахсаанын ааҕыҥ.  Сатаан харбаабат оҕолору курданалларыгар эрэ диэри ууга киллэриҥ. Ууттан тахсыбыттарын кэннэ оҕолор ахсааннарын бэрэбиэркэлээҥ. 
Сөтүөлүүргэ саамай табыгастаах кэм – сарсыарда эбэтэр киэһэ. Уу сылааһа 17-19° кыраадыстан намыһах буолуо суохтаах. Эмискэ наһаа өр сөтүөлээбэккэ, кыра-кыралаан уһатан 15-20 мүнүүтэҕэ тиэрдэр үчүгэй диэн сүбэлииллэр. 

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...