Уолбаҕа хотуур ырыата лыҥкыныыр

Күүлэй аатырбыт от охсооччу Алексей Кладкин уонна Уолба нэһилиэгин кэпэрэтиибин дириэктэринэн үлэлээбит Николай Соломонов ааттарыгар тэрилиннэ. Былыргыны сэгэтэн, урукку дьыллар улаҕаларын  арыйан көрдөххө, өлгөм үүнүүлээх алаастары баһылаан олорор баайдар бэйэлэрин кэмнэригэр ыраахтан-чугастан аатырар-сураҕырар от охсооччулары мунньан, анаан-минээн күүлэйдэри тэрийэллэрэ. Уһун тыыннаах, илиилэригэр күүстээх охсооччулар күөн көрсөн, төһө даҕаны иэннээх алааһы тулуппаттара. Таатта улууһугар биир оннук номоххо киирбит  киһинэн Алексей Иванович Кладкин буолар.  Кини 1935-1940 сылларга  илиинэн от охсуутугар тэҥнээҕин булбатаҕа. 1938 сыл атырдьах ыйыгар Имиитэ диэн күөл илин баһыгар 5,07 гектар сири охсон, Саха сирин рекордун олохтообута. Ити охсорун оройуонтан кэлбит сэбиэт сэкирэтээрэ Дария Мурунова, холкуос бэрэссэдээтэлэ, биригэдьиирдэр, буҕаалтыр, бастыҥ от охсооччулар туоһу буолбуттар. Хотуур сытыылааччынан Афанасий Вырдылин сылдьыбыта биллэр. Алексей Кладкин аатын үйэтитэр күүлэйдэр кини номох буолбут олоҕо, өбүгэ үгэһэ көлүөнэттэн көлүөнэҕэ сүппэккэ бэриллэн иһэрин туоһулууллар.

Күүлэй туһунан Уолба нэһилиэгин олохтооҕо, Норуот айымньытын киинин дириэктэрэ Анастасия Боппосова маннык сырдатта: «Үйэлэри ситимниир от охсуу курдук биир суолталаах үгэспитигэр олоҕурар «Күүлэй- 2003» күрэс Уолбаҕа ыытыллыыта биһиэхэ, тыа сирин олохтоохторугар, олус суолталаах уонна үөрүүлээх. Биһиги нэһилиэкпит тыа хаһаайыстыбатынан дьарыктанар түөлбэнэн биллэр. Быйылгы күрэскэ Амма, Нам, Таатта улууһуттан кытта кэллилэр. Манна эт-хаан өттүнэн кыахтаах, үлэ сатабылларын дьиҥ баһылаабыт дьон күөн көрсөр. Бу күрэһи Таатта улууһун дьаһалтата, тыа хаһаайыстыбатын, физическэй култуура уонна спорт салаалара, Уолба нэһилиэгин дьаһалтата уонна «Сахабэчээт» медиахолдинг тэрийдилэр. Күрэс бирииһин пуондата — 600 тыһ. солкуобай. Үтүө холобуру Амма Эмиһиттэн сылдьар аҕыс оҕолоох Тимофеевтар көрдөрдүлэр. Бу тиэхиньикэ үйэтигэр илиинэн охсуу курдук үгэһи тута, илдьэ сылдьаллара барыбытын сөхтөрдө. Кинилэри сэргэ чөл олох, спорт  пропагандиһа Ион Васильев 15-с төгүлүн Намтан кэлэн кыттыыта киһи кыаҕын, туруктаах буолуутун көрдөрдө. Алгыһынан саҕаламмыт сындалҕаннаах күүс күрэһин түмүгүнэн эр дьоҥҥо 45-с сааһыгар диэри Леонид Зырянов (Нам), Авдей Тимофеев (Амма улууһа), Ион Васильев (Нам) туһааннааҕынан I, II, III истиэпэннээх дипломнарынан наҕараадаланнылар; 45-тан үөһээ саастаахтарга Афанасий Собакин (Таатта улууһа), Григорий Зырянов (Нам улууһа) I, II истиэпэннээх дипломнары туттулар. Оттон мотокосанан охсууга 18-тан үөһээ саастаахтарга Денис Егоров (Таатта Уолбата) уонна Иван Мосоркин (Таатта Уолбата) туһааннааҕынан I, II истиэпэннээх дипломнарынан бэлиэтэннилэр.

Дьахталларга илиинэн охсууга 18-с сааһыттан үөһээ бөлөххө Мотрена Тимофеева (Амма улууһа) — I истиэпэннээх, Александра Тимофеева (Амма улууһа) — II истиэпэннээх, Надежда Лыткина (Таатта Дьүлэйэ) III истиэпэннээх дипломнары туттулар.

Сытыы хотуурдаах, түргэн охсуу кыайыылаахтарынан дьахталларга Александра Тимофеева (Амма улууһа, I  миэстэ), Надежда Лыткина (Таатта улууһа, II миэстэ), Нонна Ноговицына (Амма улууһа, III миэстэ); эр дьоҥҥо Авдей Тимофеев (Амма улууһа, I  миэстэ), Леонид Зырянов (Нам улууһа, II миэстэ), Григорий Зырянов (Нам улууһа, III миэстэ) кыайыы өрөгөйүн биллилэр. Кыайыылаахтары таһынан “Ыраас суоллаах”, “Аҕам саастаах эр киһи”, “Аҕам саастаах дьахтар”, “Киэҥ суоллаах”, “Кэскиллээх уол охсооччу”, “Бастыҥ уһуйааччы”, “Түмсүүлээх дьиэ кэргэн” анал ааттар  хаһаайыттарын буллулар. Убаһанан сүрүн бириистэри улуус аҕа баһылыга Михаил Соров уонна “Сахабэчээт” медиахолдинг  туруордулар.  Бары кыттааччыларга, спонсордарга тэрийээччилэр ааттарыттан махталбытын тиэрдэбит. Инникитин  күлэйгэ кыттааччылар элбииллэрин ситиһиэххэ».

Бу курдук, унаар буруолаах, үлэһит үтүө дьоннордоох Уолба өлгөм оттоох алааһыгар “Күүлэй-2023” түмүктэннэ. Өбүгэ үгэһэ салҕаннын, умнуллубатын!