Уокурук аайы элбэх буолуон наада
Сыл бүтүөр диэри куораппытыгар 75 тупсарыллыбыт тиэргэн, ол иһигэр: 40 – «Мин тиэргэним» өрөспүүбүлүкэтээҕи, 35 – «Уһук Илиҥҥэ 1000 тиэргэн» федеральнай бырайыактарынан, «Аныгы куорат эйгэтин тэрийии» муниципальнай бырагырааманан 12 воркаут-балаһаакка үлэҕэ киирээри турар.
Онон куораппыт төһө даҕаны биир улахан тутуу балаһааккатын курдук буоллар, олохтоохтор үөрэллэр эрэ. Онно дьиэ, манна суол тутулла турара, онно спортивнай балаһаакка, манна култуурунай тэрээһиннэри ыытар сквер тэриллэрэ – сайдыы, тупсуу бэлиэтэ.
Аҥаардас быйыл, 2022 сылга, Дьокуускайга 12 саҥа воркаут-балаһаакка үлэҕэ киирээри турар. Ол иһигэр Марха, Кангалаас уонна куорат Киин уокуругун олохтоохторо номнуо бастакы балаһааккалары тутан-хабан, кыахтарын холонон, эттэрин-хааннарын эрчийэн ырааттылар.
Владислава Киин уокурук олохтооҕо. Үлэтин чааһын кэннэ сүүрүүнэн дьарыктанар, таарыйа Набережнайга туруоруллубут саҥа тренажердарга этин-хаанын эрчийэн ааһар үгэстэммит.
– Биллэн турар, биһиги, куорат олохтоохторо, маннык балаһааккалар баар буолалларыттан олус үөрэбит. Тус бэйэм күҥҥэ иккитэ сүүрэбин, онно булгуччу бу балаһааккаҕа таарыйан ааһар идэлэнним. Ол аайы куруук уочарат. Ити аата нэһилиэнньэ сөбүлээбит, туһалааҕынан аахпыт диэн буоллаҕа. Онон куорат салалтата маннык эбийиэктэри сир аайы тутан, киһиэхэ барытыгар тиксэр гына элбэтэн иһиэн наада. Оччоҕо нэһилиэнньэ спортка, чөл олоххо тардыһыыта күүһүрүө, эт-сиин өттүнэн чэгиэн да буолуо этэ. Бу балаһаакка, дьиҥэр, сүүрэргэ табыгаһа суох да буоллар, тобуккар, тоҥолоххор наколенниктаах буоллаххына, сүүрүөххэ сөп.
Ханнык баҕар саҥаны, сонуну, биллэн турар, бастакынан ыччаттар «айааһыыллар». Ньиргиччи дьарыктана сылдьар уолаттарга чугаһаан, санааларын иһиттим.
– Куораппытыгар элбэх киһи сатыы сылдьарын сөбүлүүр. Биһиги эмиэ бу ааһан иһэн саҥа тренажердары боруобалаан көрөргө сананныбыт. Олус бэртээхэй бырайыагы толкуйдаабыттар диэн биһирээтибит. Дьокуускайбыт сыл аайы бу курдук атын куораттартан хаалсыбакка тупсан, сайдан иһэринэн киэн туттабыт. Куорат киинигэр аны чопчу ыччакка аналлаах тренажердары туруоралларын баҕарабыт.
— Манна бастакыбын кэллим, массыынанан ааһан иһэн ымсыыра көртүм ыраатта. Лермонтов аатынан уулуссаҕа эмиэ маннык хабааннаах балаһаакка баар. Мин санаабар, ордук аҕам саастаах дьоҥҥо табыгастаах быһыылаах. Эбээлэрбит, эһээлэрбит кыһыннары-сайыннары дьарыктаналларыгар бэртээхэй буолсу,– диэн санаатын үллэһиннэ Нарыйа кыыс.
Стелла доҕотторун кытта кэлбит. Куйаас күннэр бүтэннэр, куорат устун күүлэйдииргэ бэртээхэй буолбут дэһэллэр.
— Воркауттары куоракка эрэ буолбакка, улуустарга эмиэ тутуохтарын наада. Кыһыннары-сайыннары үлэлиир воркауттар биһиэхэ, чахчы, ахсааннаахтар.
Александр эмиэ дөрүн-дөрүн кэлэн дьарыктанар эбит:
— Дьон ааһан иһэн дьарыктарыгар олус табыгастаах тренажердар ууруллубуттарын көрөн астынным. Кэлэ-бара турникка тардынан ааһар даҕаны туһата баһаам буоллаҕа. Маннык эбийиэктэри элбэҕи тутуохтарын наада, кылаабынайа – харыстабыллаахтык сыһыаннаһыаххайыҥ.
Воркаут – анал спортивнай балаһааккаҕа физкултууранан (гимнастика, фитнес о.д.а.) дьарыктанар субкултуура. Сэбиэскэй кэмҥэ эмиэ уулуссаларга эти-сиини чэбдигирдэр турниктар, буруустар дэлэйэ сылдьыбыттара.
Дьокуускай куоракка бу субкултуура былырыыҥҥыттан сөргүтүллэн эрэр. Олохтоох дьаһалта ааспыт сылга киин куоракка эмиэ 15 устуука воркаут-балаһаакканы туруорбута:
- Автодорожнай, 40/10;
- Курнатовскай, 3/5;
- 202 мкр, 5-6 корп.;
- Каландаришвили, 23/1;
- Кальвица, 11/1;
- Билибин, 17/1;
- Дзержинскэй,45/1, 45/2;
- Лермонтов, 58;
- Хатас, Дорожнай, 8/1;
- Пригороднай, Совхознай, 27;
- Кангалаас, 26 Партсъезд,3;
- Марха, О.Кошевой, 96;
- Тулагы, Трактовая;
- Маҕан, Алымов;
- Табаҕа, Каландаришвили, 1а.
Маны сэргэ Табаҕаҕа Комсомольская, 2 уулуссаҕа баскетболлуур балаһаакка оҥоһуллубута.
Воркаут туһунан кылгастык
Воркаут – салгыҥҥа дьарыктанарга табыгастаах көрүҥ. Сааһыттан тутулуга суох кимиэхэ баҕар барсар, улахан уустуга суох.
Буор босхо. Дьарыктанарга сөптөөх атах таҥаһа уонна табыгастаах спортивнай көстүүм эрэ наада, бэрчээкки кэтиэххэ сөп.
Бириэмэҕин уонна төһө уһуннук дьарыктанаргын бэйэҥ быһаарынаҕын.
Саҥа доҕоттору уонна биир санаалаах дьону кытта билсиэххэ сөп.
Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ