24.06.2022 | 18:29

Туймаада туонатын олохтоохторо!

Туймаада туонатын олохтоохторо!
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Күндү Олоҥхо дойдутун ыалдьыттара!

Ыһыах – саха култууратын, орто дойду олоҕу көрүүтүн муҥутуур чыпчаала. Күн түүннүүн тэҥнэһэр, үрдүккэ күөрэйэр ураты кэмэ былыр-былыргыттан ытыктанар, хас да сүүһүнэн үйэлэри уҥуордаан, көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн испит үгэспит буолар. Саха Ыһыах күн алгыһы иҥэринэр, тахсар күнүн уруйдуу көрсөр. Ыһыах бырааһынньыга – биһиги омук быһыытынан култуурабыт ураты көстүүтэ. Сахалыы таҥастан, муусукаттан, фольклортан, иһиттэн-хомуостан, маанылаах сандалыбытыттан саҕалаан, барыта сиэри-туому толорорго көмө буолар күүстээх.

1998 сыллаахха киин куорат оччотооҕу баһылыга Илья Михальчук Үс Хатыҥ ытык сиригэр Туймаада Ыһыаҕын тэрийэр үгэһи олохтообута үйэ чиэппэрэ буолла. Норуот номоҕор кэпсэнэринэн, бу ытык сиргэ биһиги өбүгэлэрбит Эллэй уолаттарыныын олохсуйбуттар. Оттон археолог учуонайдар булумньулара норуот номоҕо оруннааҕын өссө төгүл дакаастаабыта.

Үс Хатыҥ Ыһыаҕын олохтуурга, сыллата тупсаран иһэргэ бэйэлэрин сүҥкэн кылааттарын киллэрбит дьоҥҥо махталбытын биллэрэбит: Розалия Иннокентьевна Бравинаҕа, Василий Васильевич Илларионовка, Ульяна Алексеевна Винокуроваҕа, Екатерина Назаровна Романоваҕа, Анатолий Игнатьевич Гоголевка, Надежда Семеновна Толбоноваҕа, Вильям Федорович Яковлевка, Афанасий Семенович Федоровка, Федор Иванович Марковка, Егор Петрович Оготоевка, Владимир Никифорович Игнатьевка, Антонида Николаевна Корякинаҕа, Лариса Константиновна Андрееваҕа уонна да атыттарга.

Билиҥҥи кэмҥэ Туймаада Ыһыаҕа – Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуоттарын сайыннарар уонна бөҕөргөтөр биир сүрүн тэрээһинэ. Сиэр-туом толорулларын таһынан, икки күн устата ас-үөл уонна айар үлэ күөн күрэстэрэ, дьаарбаҥкалар, талааннаахтар кэнсиэртэрэ, маастар-кылаастар, ат сүүрдүүтэ уонна күүстээхтэр күрэхтэһиилэрэ буолар.

Биһиги Ыһыахпытыгар сыллата 200 тыһыынчаттан тахса киһи тоҕуоруһар, сүүһүнэн турист Арассыыйаттан уонна тас дойдулартан ыалдьыттыыр, онон маассабай күргүөмүнэн кыттыынан Ыһыахха ханнык да тэрээһин тэҥнэһэр кыаҕа суох. Араас сылларга Ыһыах кэмигэр Гиннесс рекордтара олохтоммуттара, маны таһынан Ыһыахпыт Арассыыйа таһымнаах хас да бириэмийэлээх. 2018 сыллаахха национальнай бырааһынньыкпыт аан дойду бастыҥ туристическай эбийиэгэ ааты ылбыта.

Туймаада Ыһыаҕа инникитин даҕаны бу үрдүк таһымын тупсаран иһиэҕэ – айар күүс, кыах үөскүүр, Саха сирин норуоттарын култууратын ситимниир тэрээһин буолуоҕа.

Дьокуускай куорат баһылыга Евгений Григорьев

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

«Кэлиэм, эргиллиэм буоллаҕа дии» ...
Дьон | 12.04.2025 | 10:00
«Кэлиэм, эргиллиэм буоллаҕа дии» ...
Ийэ барахсан... Анал байыаннай дьайыы саҕаланыаҕыттан төһөлөөх ийэ утуйар уута көппүтэ, аймаммыта, хараҕын уутунан сууммута буолуой? Уол оҕону төрөтөн, иитэн, үөрэттэрэн баран эдэр сааһыгар илиитин соттуута ийэҕэ, аҕаҕа, чугас дьонугар олус абалаах, кыһыылаах. Бүгүн кэпсэтэр ийэм Евдокия Андреевна Баишева оҕотун, сүрэҕин чопчутун туһунан кэпсиири олус ыарырҕаттар да, сөбүлэҥин биэрбитигэр улаханнык...
Эр дьоммутун харыстыыбыт дуо?
Сонуннар | 04.04.2025 | 14:00
Эр дьоммутун харыстыыбыт дуо?
Соторутааҕыта социальнай ситимҥэ эр киһи суруга тахсыбытын аахпытым: «Наар эр дьону абьюзер дии-дии хас муннук аайы айдаараллар да, мин ойохпуттан атаҕастанан олоробун. Кини баар, дьиҥнээх абьюзер, киҥнээх, куруук хаһыытыы-ыһыытыы сылдьар, оҕолорун сахсыйар, киһини уһаты-туора хаамтарбат», – диэн.  Муус устар 6 күнүгэр Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр Аҕа күнүн бэлиэтиэхпит.   Олох арааһынай. Биллэн турар,...
Оҕурсу ыам ыйын  5 күнүттэн ыһыллар
Дьон | 11.04.2025 | 16:00
Оҕурсу ыам ыйын 5 күнүттэн ыһыллар
Билигин ханна да тиий, хаһаайкалар биир сүрүн түбүктэрэ – оҕуруот аһын олордуута. Социальнай ситимнэргэ анал бөлөхтөргө мустан, кэпсэтии эрэ барыта арассаада, сибэкки тула. Оттон олох сатабыллаахтар түннүккэ олордубут оҕурсуларын амсайан эрэллэр, клубникалара хайыы-үйэ сибэккилээн ыраатта.  Бүгүн биһиэхэ Мэҥэ Хаҥалас Ороссолуода сэлиэнньэтин олохтооҕо, анал идэлээх оҕуруотчут Тамара Михайловна Степанова ыалдьыттыыр.   –...
Куруппа барыта туһалаах буолбатах
Тускар туһан | 05.04.2025 | 10:00
Куруппа барыта туһалаах буолбатах
«Сарсыардааҥҥы аһылыкка хааһыттан ордук суох» диэн этиини кыра сааспытыттан истэбит. Билигин, төһө даҕаны лааппы аайы бэлэм ас дэлэйбитин иһин, күннэрин хааһыттан саҕалыыр дьон элбэх. Углеводунан баай ас, чахчы даҕаны, эрчими эбэр, тотоойута да сүрдээх. Оттон ханнык куруппаттан хааһы ордук туһалааҕын бары билэбит дуо?   Мааннай Дьон-сэргэ сөбүлээн сиир хааһыта. Сатабыллаах хаһаайкалар...