Үтүө санаа мэһэйдэри билиммэт

Бүгүн биһиги “Выпуск-85” өрөспүүбүлүкэтээҕи хамсааһыммыт Үтүө дьыаланы оҥорор Кубога үс хоту улууска айанын сырдатабыт – Үөһээ Дьааҥы – Усуйаана – Өймөкөөн.

Үөһээ Дьааҥытааҕы үөлээннээхтэрбит Үтүө дьыалабыт Кубогын көрсөргө олус эппиэтинэстээхтик сыһыаннаспыттара. Ол курдук, хас биирдии нэһилиэккэ эппиэттээх дьону анаабыттара: Верхоянскай куорат – Марфа Юмшанова, Баатаҕай – Айталина Шадрина, Арыылаах – Марфа Ефимова, Элгэс – Людмила Рожина, Лена Климовская, Табалаах – Елена Прудецкая, Адыаччы – Любовь Корнилова, Валерий Николаев, Сайдыы – Татьяна Аммосова, Дулҕалаах – Октябрина Чукрова, Боруулаах – Лира Слепцова, Сартаҥ – Александра Слепцова, Евгений Горохов, ону кытта барыларын сүрүннүүргэ Дьокуускай куоракка Евдокия Ефимованы талбыттара. Маннык тэринии куруук кыайыылаах-хотуулаах буолара саарбаҕа суох.

Кулун тутар 12 күнүгэр Дьааҥы улууһун 1985 сыллаах выпускниктарын сүбэ мунньаҕа буолан ааспыта. Бу күн Кубок маршрутун, тэрээһиннэр торумнарын кэпсэппиттэрэ, өрөспүүбүлүкэтээҕи түмсүүбүт бэрэссэдээтэлэ Алексей Васильев интервьютун ролигын көрөн, бэркэ сэҥээрбиттэрин биллэрбиттэрэ. Арыылаах оскуолатын куоракка олорор выпускниктарын эҕэрдэлэрин истэр үөрүүлээх түгэн буолан ааспыта. Мунньахха райсовет бэрэссэдээтэлэ Екатерина Васильевна Ноговицына биһигини өйүүрүн биллэрбитэ. Коронавирус пандемиятынан түмсүүбүт бастакы дистанционнай тэрийэр үлэлэрэ бу курдук саҕаламмыттара – маҥнайгы аһаҕас эфирдэр, видеоиһитиннэриилэр, конференцсибээстэр.

Үөһээ Дьааҥылар, төһө да ыраах олордоллор, түмсүүлээхтэринэн, киэҥ хабааннаах үлэни ыыталларынан сөхтөрдүлэр. Ол курдук, Римма Баишева, Айталина Шадрина Үтүө дьыала Кубогын чэрчитинэн агрошколалар икки ардыларыгар ыытыллыбыт "Чугуновские чтения" регионнааҕы НПК-ҕа кыттыбыт Боруулаах оскуолатын 11-с кылааһын үөрэнээччитэ Анита Юмшановаҕа анал бириис туттарбыттара, Сайаан Адамов диэн эмкэ барар оҕоҕо көмө аахсыйаны тэрийбиттэрэ. Табалаах нэһилиэгэр "Илгэ" кырдьаҕастар  түмсүүлэрин кытта көрсүһүү, 11-с кылаастарга “Выпуск-85” түмсүүбүтүн сырдатар слайд оҥорон билиһиннэрии, Арыылаахха оскуола үөрэнээччилэрин, үлэһиттэрин кытта көрсүһүү умнуллубат түгэннэри бэлэхтээбиттэрэ саарбаҕа суох. Оттон үөлээннээхтэрбит Марфа Ефимова, Петр Слепцов Кыайыы 75 сылын көрсө 76 саастаах Арыылаах олохтооҕор, тыыл бэтэрээннэригэр Николай Дмитриевич Гороховка бородууктанан көмө оҥорбуттара, Элгэскэ олохтоох үөлээннээхтэрбит Алексей Мигалкин салайыытынан тыыл бэтэрээннэригэр тимуровскай десант тэрийэн, дьиэлэригэр иһэр муус тиксэрбиттэрэ, Баатаҕайга Айталина Шадрина, Людмила Григорьева, Инна Данилова, Раиса Замиралова, Григорий Шестаков уонна Ульяна Слепцова бэтэрээннэргэ көмө аахсыйа оҥорбуттара, адыаччылар Айталина Арьянова, Валентина Архипова, Алла Слепцова, Валерий Стручков, Николай Стручков, Степан Потапов тыыл бэтэрээнэ Мария Дмитриевна Татиловаҕа мас эрбээн, хайытан туруорбуттара – үтүө дьыала чаҕылхай холобурдара.

Кулун тутар 23 күнүгэр Кубокпыт Усуйаана улууһун 1985 сыллааҕы выпускниктарыгар туттарылынна. Коронавирус хааччахтара бу күннэргэ ордук биллэн саҕалаабыттара. Бу уустук кэмнэргэ Усуйаана бэрэстэбиитэлэ Василиса Сыроватская иилээн-саҕалаан, Хаһааччыйа оскуолатын остолобуойугар сүүһүнэн ыстакаан, бүлүүһэ, тэриэлкэ ыыппыттара. Манна биири бэлиэтээн этиэххэ наада, Кубокпытын Орто Халыма, Эбээн Бытантай курдук ыраах улуустарга Усуйаанатааҕы үөлээннээхпит Павел Старостин төрөппүт оҕото Аскалон, “Полярные авиалинии” авиахампаанньа летчига, тиксэрбитин. Үтүө дьыала көлүөнэлэри ситимниирэ итинтэн даҕаны көстөр.

Биһиги, «Выпуск-85» өрөспүүбүлүкэтээҕи түмсүү, кулун тутар 26 күнүн өр да кэтэспиппит. Ыра санаабытыгар, коронавирус пандемията мэһэйдээбэтэҕэ буоллар, 60 киһилээх автодесант тэринэн, Өймөкөөҥҥө «Полюс Холода» бэстибээлгэ спонсор, кыттаааччы да быһыытынан айанныыр былааннаахпыт. Ол да буоллар үтүө дьыалаларбыт салҕанан испиттэрэ. Ол курдук, өрөспүүбүлүкэбит араас муннуктарыгар мааска, анал көстүүм тигэн, быраастарга, социальнай үлэһиттэргэ түҥэтиллибиттэрэ. Ону таһынан, күн бүгүнүгэр диэри олорор сирдэрбитинэн аҕам саастаах дьоҥҥо астарын, эмтэрин ылан биэрэр үлэни ыытабыт, аһымал аахсыйалары оҥоробут.

Оттон Өймөкөөн-85 бэрэстэбиитэллэрэ Анна уонна Анатолий Атастыровтар, Гаврил Дьячков Кубокпытын төрөөбүт дойдуларын алыптаах күүһүнэн «ииттэрэ» ыыппыттара. Онон Кубокпыт Сахабыт сирин биир саамай кэрэ миэстэтин көрөр ытык чиэскэ тиксибитэ.

“Өймөкөөн-85» үөлээннээхтэрбит   кэккэлэригэр «Сахаэнерго” үлэһиттэрэ Афанасий Гермогенов, Петр Скрыбыкин, ОДьКХ үлэһитэ Николай Корякин, Арассыыйа тыатын хаһаайыстыбатын миниистирин Грамотатын хаһаайына, удьуор, чемпион табаһыт Александр Громов, бааһынай хаһаайыстыбалаах Григорий Бурцев, предприниматель Изабелла Тихомирова, о.д.а. баалларын киэн тутта биллибит. Кинилэр Үтүө дьыалабыт Кубогын чэрчитинэн дойдуларыгар выпускниктар аллеяларын бырайыагын саҕалаабыттара. Кыайыы сылынан Аҕа дойду Улуу сэриитин бэтэрээнэ Дмитрий Дмитриевич Адамовка олорор дьиэтигэр бэлиэ сурук ыйаатылар, бородууктанан көмө оҥордулар. Оттон Горнайга олохсуйбут Татьяна Аммосова-Константинова Кыайыы 75 сылынан, Манчаары оонньууларыгар бэлэмнэнии чэрчитинэн кыбытык тигиигэ, кылынан өрүүгэ, силинэн хатыыга маастар-кылаас тэрийэн, дьон-сэргэ махталын ылла.

Өймөкөөннөр алта улуус сырдатыллыбыт «Киин куорат» хаһыаппытын дьонноругар-сэргэлэригэр тириэрдэн, Түмсүүбүт туһунан сырдатыы үлэтин ыыттылар. Ити курдук Түмсүүбүт күн аайы кэҥээн, дьон-сэргэ сэҥээриитин ылара үксээтэ.

Алексей Васильев, «Выпуск-85» Түмсүү бэрэссэдээтэлэ:

– Кубокпыт дьону түмэр дьоҕурдаах, тиийбит сиригэр оҕолорбут бары түмсэн,  оскуола сылларын, оҕо сааһы санаан, эдэргэ түһэн, эрчимнээх үлэлэр, көрсүһүүлэр ыытыллаллара сүргэбитин көтөҕөр. Үтүө дьыалабыт Кубога хас биирдии тиийбит улууһун дьонугар, тэрилтэлэригэр үтүөнү оҥорон, төрөөбүт дойдубутугар сэмэй кылааппытын киллэрэбит уонна өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн түмсүүлээх буолуу ыарахаттартан чаҕыйбатын, сайдыыны түстүүрүн көрдөрөбүт. Аны күһүн көрсө илик саҥа доҕотторбутун сирэй көрсөн, илии тутуһан, атах тэпсэн олорон көрсөрбүтүн кэтэһэбит.

Махталбытын биллэрэбит!

Үтүө Дьыалабыт Кубогын уочараттаах улуустарбытыгар сөмөлүөтүнэн, массыынанан даҕаны дьону көрдөһөн ыытар түгэннэрбит бааллара.

Ол курдук, Кубокпыт сөмөлүөтүнэн аан бастаан Орто Халымаҕа көппүтэ. Үөһээ кэпсээбиппит курдук, бу «сорудаҕы» “Полярные авиалинии” хампаанньа летчига, Депутатскайтан төрүттээх Аскалон Старостиҥҥа итэҕэйбиппит. Кэнники билбиппит, Аскалон төрөппүт аҕата биһигини кытта саастыы, эмиэ 1985 сыллааҕы  выпускник эбит. Онон үөрүүбүт өссө үрдээн, олох бэйэбит түмсүүбүтүгэр сыһыаннаах курдук буолбута. Аскалон Кубокпыт бастакы сөмөлүөтүнэн көтүүтүн хаартыскаҕа түһэрэн үйэтитээр диэн көрдөһүүбүтүн ылыммыта эмиэ кэрэхсэбиллээх.

Туора дьон кыһалҕатыгар улаханнык наадыйбат аныгы үйэҕэ Людмила Баданина Анаабыртан, Аскалон Старостин, Никита Винокуров Орто Халыматтан, Мария Лесовая Эдьигээҥҥэ биһиги Кубокпыт сырыытын тохтоппокко илдьэн-аҕалан, бу күҥҥэ диэри Түмсүүбүт былааннаах тэрээһиннэрэ санаабыт хоту табыллан иһэллэр. Онон түгэнинэн туһанан сылаас дууһалаах, үтүө санаалаах дьон үксүү турдун диэн махталбытын биллэрэбит!