Спорт сонуннара

Хайыһардар дайаллар

“Саха ракетатынан” сүрэхтэммит Ленскэй 24 саастаах хайыһардьыт ыччата Александр Клуген Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатыгар Финляндия Муонио куоратыгар норуоттар икки ардыларынааҕы күрэхтэһиигэ кытынна. 
1 км сприҥҥэ 15-с миэстэлэннэ, 15 км “классикаҕа” 84 кыттааччыттан 37-с көрдөрүүлэннэ. Сприҥҥэ аан дойду икки төгүллээх чөмпүйүөнэ Сергей Устюгов бастаата, Александр Терентьев иккис, итальянец Фредерико Пеллегримо үһүс буоллулар. “Классикаҕа” Финляндия хайыһардьыта Иво Нисканен бастаата. Бу иннинэ Александр Клуген Алданнааҕы спорт оскуолатын базатыгар сүүмэрдиир эрчиллэр-бэлэмнэнэр түмсүүгэ сылдьыбыта. Хамаанданы сүрүн тренер Олег Перевозчиков эрчийэр. Муониоҕа күрэхтэһии аан дойду кубогар бэлэмнэнии быһыытынан суолталаах. Аан дойду Кубогар уонна IBU Кубогар кыттарга Алдан маҥнайгы хаарыгар эрчиллии-бэлэмнэнии түмсүүтүн ааспыт Юрий Каминскай сүрүн тренердээх Арассыыйа биатлонистара Александр Поварницын, Эдуарл Латыпов, Саид Халили, Даниил Серохвостов, Антон Бабиков уо.д.а кыттыахтара.

Владивосток «Азия оҕолорун» күүтэр

Кэлэр сайын Владивостокка буолар Норуоттар икки ардыларынааҕы “Азия оҕолоро” VII-с сайыҥҥы спортивнай оонньууларга кыттыыны ылар омук дойдуларын дэлэгээссийэлэрэ күрэхтэһиилэр ыытыллар миэстэлэрин билистилэр.

Манна аан дойдутааҕы “Океан” лааҕыр базатыгар спортсмен оҕолор түһэр, аһыыр боппуруостарыгар семинар ыытылынна. Ол курдук, Камбоджа, Непал, Индонезия, Холбоһуктаах Араб Эмираттара (ОАЭ), Корея өрөспүүбүлүкэтин, Монголия, Армения, Сирия, Казахстан, Кыргызстан, Узбекистан, Иордания, Шри-Ланка, Азербайджан, Таджикистан дойдулара бааллар. Саха Өрөспүүбүлүкэтин спорка дэлэгээссийэтин спорт миниистирин 1-кы солбуйааччы Леонид Спиридонов салайар. Омук ыалдьыттара “Азия оҕолоро” VII-с спортивнай оонньуулар аһыллыылара уонна сабыллыылара буолуохтаах “Фетисов арена” спорткомплекска, “Молодежнай” СК сылдьыталаатылар. Түмсүү сүрүн дьаһалынан Владивосток киин болуоссатыгар Оонньууларга диэри төһө күн хаалбытын төттөрү ааҕыы үөрүүлээх түгэнэ буолла.

Өбүгэ үгэһэ уол оҕону иитэр

Билигин оҕо уһуйааннарыгар оҕолору иитиигэ саха спордун көрүҥнэрэ, өбүгэбит үтүө үгэстэригэр иитии ньымалара туһаныллаллар.

Өбүгэ оонньуулара ыччакка имигэс, сымса, күүстээх, бэргэн буолуу уонна мүччүргэннээх түгэҥҥэ түргэнник быһаарыныыны ылар ураты хаачыстыбалары сайыннараллар. Саха спордун көрүҥнэригэр иитии сыала-соруга чэгиэн, тэтиэнэх көлүөнэни иитии буолара саарбахтаммат. Сахалыы куту үөскэтиигэ, хараахтары бөҕөргөтүүгэ, төрүт култуура үгэстэригэр, олоххо сыһыан уратыларыгар сүрүн болҕомто ууруллар.  Чуолаан уол оҕону иитиигэ маннык хайысхалаах үлэ Горнай улууһун Бэрдьигэстээҕэр баар “Сардаана” оҕону сайыннарыы киинигэр ыытыллар. Онуоха Саха Өрөспүүбүлүкэтин Аҕа баһылыга 2017 с. олунньу 6 күнүгэр таһаарбыт Уол оҕо күнүн олохтуур туһунан Ыйааҕа сүрүн төрүөтүнэн буолар. Мантан ыла Уол оҕо бырааһынньыгын бэлиэтээһин сыл ахсын муус устар ый иккис өрөбүлүгэр ыытыллар буолуоҕа. Оҕо бэйэтин кыанар, эт-сиин өттүнэн тэтиэнэх буолуута хамсаныылаах оонньуулары баһылааһыныттан саҕаланар. Спорт сахалыы көрүҥнэринэн дьарыктаныы, бултааһын ньымаларыгар үөрэтии быһаарар оруоллаахтар.

ГТО-ну туттарар усулуобуйа баар

Дойду үрдүнэн уонна Сахабыт сиригэр ГТО физкультурнай-спортивнай комплекс нормативтарын дойдубут 6-тан 70 саастарыгар диэри хас биирдии киһи туттарыан сөп.

ГТО-ну туттарар оҕолор, ыччаттар уонна улахан дьон саастарынан 11 бөлөххө араарыллаллар уонна барыта 20-н тахса эт-сиин тургутуутун ааһаллар. Олор истэригэр кылгас уонна уһун дистанцияларга сүүрүүлэр, күүс көрүҥнэригэр муостаттан анньыныы, турникка тардыныы уонна имигэс буолуу булгуччулаах көрүҥнэрэ бааллар. Ону таһынан харбааһын, хайыһар, салгын саатынан ытыы, челночнай сүүрүү, быраҕыы курдук прикладной көрүҥнэри бэйэҥ талан ыларыҥ көҥүллэнэр. Анал имбэнтээринэн толору хааччыллыылаах, сүүрэргэ-ыстанарга табыгастаах, ГТО-ну туттарыы тестирование кииннэрэ билигин улуус, оройуон аайы уонна Дьокуускайга “Туймаада” стадион кыһыҥҥы манеһыгар бааллар. Онон баҕалаахтар, өскөтүн быраастан ыспыраапкалаах буоллаххытына, төһө баҕарар туттарыаххытын сөп.

Футболистар санааларын түһэрбэттэр

Спорт саамай маассабай көрүҥнэриттэн биирдэстэрэ футбол Арассыыйаҕа биллэрдик өрө тутуллар.

2022 сыллаахха буолуохтаах аан дойду чемпионатыгар путевка былдьаһыылаах киирсиилэр маҥнайгы түһүмэхтэригэр Кипр хамаандатын 6:0 бэркэ хотон үөрдэн-көтүтэн баран, Хорватия хамаандатыгар 1:0 хотторон кэбистилэр. Кыһыыта баар – Арассыыйа хамаандатын көмүскээччитэ Федор Кудряшов бэйэтин хамаандатыгар автогол киллэрдэ! Биһиэннэрэ күүстээх ыгыыны тулуйбатылар. Улахан спорка, ол иһигэр футболга, “алҕас” диэн суох. Онон, Арассыыйа футболистара аан дойду чемпионатыгар кытталларыгар балаһыанньа кытаатта. Хорваттары кытта оонньуохтарын иннинэ Арассыыйа бэйэтин бөлөҕөр 22 очколаах бастаан испитэ. Хорваттары кытта 0:0 тэҥнэһэн баран, Мальтаны 2:0, Словакияны 1:0, Словенияны 2:1, Кипры 6:0 хотуталаабыттара. Хорватия 20 очколаах иккис этэ. Ол да буоллар санааны олус түһэрэр табыллыбат диэн исписэлиистэр быһаараллар. Аны, плей-офф диэн хотторбут туоруур киирсиилэргэ 12 Европа дойдуларын хамаандаларын кытта салгыы оонньуур кыах өссө да баар.  Билиҥҥи туругунан Австрия, Уэльс, Чехия, Шотландия хамаандалара күүтэллэр. Сүүмэрдэммит хамаанданы сүрүн тренер Валерий Карпин эрчийэр-бэлэмниир.

* Дьокуускайга «Team Strela» спорткулуупка Бразилия джиу-джитсу көрүҥүнэн дьарыктанар Владимир Ю Москваҕа буолан ааспыт Арассыыйа чемпионатыгар үс кыһыл көмүс уонна биир боруонса мэтээллэри ылары ситистэ. 

* Черногория Будва куоратыгар буолан ааспыт кикбоксиҥҥа Европа оҕолорун чемпионатыгар кыттаннар, Бүлүүгэ тренердиир Георгий Халабышевка эрчиллэр Надежда Павлова уонна Харысхан Колтовской боруонса мэтээллэри ылары ситистилэр. 39 дойдуттан балтараа тыһыынча оҕо, ол иһигэр Арассыыйаттан 196 эдэр кикбоксер кытыннылар. 

* Красноярскайга түмүктэммит үтүөлээх тренер В. Л. Гусев кэриэһигэр көҥүл тустуу 16-17 саастаах уолаттар ортолоругар турнира 42 кг Айсен Иванов, 51 кг Артур Дьячковскай, 55 кг Андрей Мидловец, 60 кг Артем Слепцов, 97 кг Евгений Аронов пъедестал үрдүкү үктэлигэр тахсар түһүлгэлэрэ буолла. Оттон Дьулус Петров, Ньургун Чукров – иккис, Арсен Кононов, Игорь Матвеев, Жора Максимов үһүс миэстэлэри ылаттаатылар. Хамаанданан түмүккэ Красноярскай спортоскуолата – бастакы, Саха сирэ – иккис, Бувайсар Сайтиев тустууга оскуолата үһүс буоллулар.