20.03.2021 | 09:00

Сирбитин-уоппутун тутан хаалыахтаахпыт

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Егор Гаврильевич Попов, Тулагы-Киллэм нэһилиэгин баһылыга:

– Икки кэнники сылга “Куттала суох уонна хаачыстыбалаах айан суоллара” национальнай бырайыак чэрчитинэн уопсайа 4 км 200 м суол оҥоһулунна. Былырыын Тулагыга Порядин, Связистар уулуссалара, Сыырдаахха Уваровская уулуссата аспаалламмыттара. Быйыл нэһилиэк саамай уһун уулуссата (4 км) – Николаев уулуссатыгар тутуу үлэтэ ыытыллыахтаах.

“Дьокуускай куорат агропояһа” диэн бырагыраама баар. Тулагы –  “Якутскай” сопхуостан сирин-уотун тутан хаалбыт, элбэх сылгылаах нэһилиэк. Бу иннинэ бааһынай хаһаайыстыбаларбыт куорат, өрөспүүбүлүкэ бырагыраамаларыгар кыайан кыттыбат этилэр. Тоҕо диэтэххэ, сүрүн ирдэбилинэн бас билэр сирдээх эбэтэр уһун болдьоххо куортамнаабыт буолуохтааххын. Ону туруорсан, үгүс кэпсэтии баран, куорат дьаһалтата, Тыа хаһаайыстыбатын управлениета өйөөннөр, ити сирдэр зоналарын уларытан уһун сыллаах куортамҥа биэрэр үлэ саҕаланна. 

Бэйдиэ сылдьар сылгы элбээтэ. Бу сытыы кыһалҕаны быһаарар сорук турар. Ол курдук, сылгыһыттарга куорат таһыгар бааза сирин биэрэргэ биир комплекснай быһаарыы ылылынна. Федеральнай бас билиигэ “Ойуур пуондата” диэн баар, онтон быйылгыттан “Эргис” бааһынай хаһаайыстыбаҕа сыһыарыллыахтаах. И.Ю. Федоров субсидияҕа кыттан, сылгы баазатын туттан, куоракка сылдьар сылгылары үөһэ таһаарыахтаах.  

Мелиорация боппуруоһун быһаарарга 2 мөлүйүөн солкуобай суумаҕа уу турбата тардыллыахтаах. Аукциона ыытыллыбыта. Бу эмиэ улахан ситиһии диэн сыаналыыбын. 

Өр сылларга туруорсан-туруорсан элбэх оҕолоох ыалларга сир учаастактара түҥэтиллибиттэрэ. Онно быйыл 2 км тахса суол тутуллуохтаах. Бу эмиэ үөрүүлээх сонуммут.

СОТ, СОНТ  учаастактарын аахтахха, Тулагы нэһилиэнньэтин ахсаана биллэ элбиэн сөп. Билигин оскуолабыт икки симиэнэнэн үлэлиир. Куорат дьаһалтата туруорсан, эһиил 900 миэстэлээх оскуола тутуллар буолла. Ону таһынан 10 куойкалаах балыыһа тутуллуохтаах.

Инникитин Тулагы сирин күөх оазис оҥорон, экологическай хайысхалаах сирдэри тутан хаалыахтаахпыт. Билигин туристическай кластерга бырайыак оҥоро сылдьабыт.  Биһиги былааммытын куорат дьаһалтата өйөөбүтэ. Онтон дьоммут-сэргэбит үөрэр.   

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ  сиригэр ыытта
Сонуннар | 22.06.2025 | 15:03
Хатас нэһилиэгэ үбүлүөйдээх ыһыаҕын Ойуу Хатыҥ сиригэр ыытта
Бу дьиктилээх кэмнэргэ, сардаҥалаах сайыҥҥы күннэргэ күөххэ үктэммит, санныттан хаары түһэрбит киһи эрэ барыта сүргэтэ көтөҕүллэр, сүрэҕэ сүр күүскэ битигириир, сылы быһа тикпит мааны таҥаһын таҥнар, хамсаатар эрэ үрүҥ көмүһүн  күҥҥэ күлүмүрдэтэр, алтан чуораанын чугдаардар, уохтаах кымыһынан утахтанар, үтэһэлээх этинэн күндүлэнэр туоната – ЫҺЫАХ! Дьэ, манна буоллаҕа ахтылҕаннаах алтыһыы, үөрүүлээх...
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Сонуннар | 19.06.2025 | 10:00
Тааттаҕа Кыайыы ыһыахтара хайдах тэриллибиттэрэй?
Таатта улууһун муниципальнай архыыбыгар харалла сытар сэдэх докумуоннарга олоҕуран, 1944-1945 сс. Кыайыы ыһыахтара хайдах  тэриллибиттэрин билсиэҕиҥ. Бу сырыыга Улуу Кыайыы 80 сылынан, ааспыты эргитэ, Кыайыы ыһыахтарын сырдатарга сананныбыт.   Бастакы докумуону көрүөххэ (оччотооҕу кэм суруйуута уларытыллыбата, хайдах баарынан бэчээттэннэ): Протокол №28. Очередного заседания Исполкома  Таттинского РСДТ. От 20 мая 1944 г.”...
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Дьон | 12.06.2025 | 16:00
Саргылана Слепцова: «Хаһан эрэ утуйан хаалбыт иэйиибин уһугуннарда...»
Олорор эйгэбитин киэргэтэр дьон олохпутун сырдаталлар, кэҥэтэллэр. Кинилэр нарын куоластарынан, уус тылларынан, уран оҥоһуктарынан биһигини угуттууллар, үөрдэллэр. Бүгүҥҥү нүөмэрбитигэр биир оннук киһи – СӨ Куукула оҥорооччуларын сойууһун чилиэнэ, уус-уран оҥоһук маастара Саргылана Слепцова хараҕы сылаанньытар, дууһаны кынаттыыр дьарыгын туһунан кэпсэтиэхпит.  – Самаан сайын салаллан кэлбитинэн, Саргылана Живкустовна! Сэһэргэһиибитин саха дьонун...
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
Дьон | 11.06.2025 | 10:00
Сыдьаайа: «Хайдахтаах да уустук түгэҥҥэ сырдык туруккун ыһыктыма!»
«Талааннаах киһи барытыгар талааннаах» диэн мээнэҕэ эппэттэр. Бүгүҥҥү дьоруойбут, кырдьыга да, барытыгар дьоҕурдаах ийэ, эбэ, кэргэн, дьүөгэ. Баайар, иистэнэр, амтаннаах ас да астыыр. Уһанан да ылыан сөп, оннооҕор түннүк өстүөкүлэтин тарбаҕынан эрэ кээмэйдээн сөрү-сөп гына быһан олордоро. Эдэригэр тэлэбиисэри, магнитофоннары кытта өрөмүөннүүрэ үһү. Туруорар үҥкүүтүн муусукатын бэйэтэ сааһылаан, “нарылаан” быһан,...