Сэтинньи – Байанай ыйа

Байанай – сахалар биир саамай сүгүрүйэр иччилэрэ. Кини – баай хара тыа иччитэ, оту-маһы харыстыыр, кыылы-сүөлү үөскэтэр. Онон өбүгэлэрбит Байанайы булду-алды кытта ыкса сибээстииллэрэ.
Сэтинньи ый билгэтэ
Сэтинньи ый 2 күнэ. Бу күн былытырдаҕына, кыһына ичигэс буолар.
Сэтинньи ый 3 күнэ. Бу ыйга үс тибии түстэҕинэ, “саас тоҕус тибии түһэр” дииллэр. Онтон элбэх буоллаҕына, өҥ дьыл буолар. Онтон аҕыйах буоллаҕына, кураан дьыл үүнэр.
Сэтинньи ый 5 күнэ. Былыта суох күн хаар кыыдам­наатаҕына, элбэх кыраһа түстэҕинэ, өҥ сыл буолар. Кыраһа кыра буоллаҕына, кураан сыл буолар.
Сэтинньи ый 8 күнэ. Саха халандаарынан сэтинньи 8 күнүттэн (Миитэрэйэп күнэ) идэһэни өлөрөр кэм саҕаланар. Миитэрэйэп күнүгэр халлааҥҥа чүмэчи курдук былыттар таҕыстахтарына, кыһына тымныы, оттон үдүк-бадык уонна сырдыктыҥы будулҕан былыттар таҕыстахтарына, тымныы кыһын буолар.
Сэтинньи ый 15 күнэ. Ый уонна үргэл алтыһаллар. Ырааҕынан ааһыстахтарына, сылаас соҕус буолар. Чугаһынан ааһыстахтарына, тымныы буолара күүтүллэр.
Сэтинньи ый 15 күнэ. Муҥха бүтэр (саха ыалын халандаарыгар — Мэхээлэйэп күнэ).
Сэтинньи ый 22 күнэ. Бу күн былытырдаҕына, ахсынньы 4 күнүгэр диэри халлаан ичигэс туруохтаах.
Сэтинньи ый 26 күнэ. Ый бүтүүтүгэр “сэргэ төбөтө сэтэриччи тоҥор тымныыта” түһэр. Аан-даам тымныы түһүө өссө да эрдэ.
Сэтинньи ый 27 күнэ. Саҥа үүнэр ый туруору тахсыыта – тымныы ый үүммүтүн бэлиэтэ.
Сэтинньи ый 28 күнэ. Сулустар бачыгырыы, хойуутук чаҕылыҥнастахтарына, халлаан тымныйар.
Сэтинньи ый 29 күнэ. Кыһынын соҕурууттан, арҕааттан салгыннаннаҕына – тымныйар. Хотуттан, илинтэн салгыннаннаҕына – тыал-хаар түһэр.