Саҥа остуол оонньуута
“Таай” оонньууга 16 карточка киирэр, бары сахалыы тиэмэлээхтэр: дьыл кэмнэрэ, булт-алт, дьиэ-уот, киэргэл-симэх о.д.а. Маны таһынан 3D-бэчээтинэн оҥоһуллубут 28 устуука хаптаҕай фигуралар бааллар. Хас биирдии карточкаҕа 1-3 өҥө суох фигуралар ойууламмыттар.
“Бу оонньуу сүрүн сыала – бэриллибит бириэмэ иһигэр илии иминэн, биир эрэ илиини туһанан, карточкаларга баар фигуралары булан, моһуоннарын сабыахтааххын – биир сценарийа итинник буолуон сөп, – диэн кэпсээтэ ХИФУ Педагогическай институтун информатикаҕа уонна ааҕар-суоттуур техникаҕа кафедратын доцена Юрий Корнилов. – Бырайыактыырбытыгар өйгө оҥорон көрөр толкуйу, оҕо саҥатын сайдыытын кытта ыкса ситимнээх тутар-хабар моторикатын сайыннарыыга болҕомто уурдубут. Итиэннэ билэр-көрөр баҕаны көҕүтэр сыаллаахпыт – бу ордук оскуола иннинээҕи саастаах уонна алын кылаас оҕолоругар наада”.
Сорох карточкалар уонна фигуралар пааралаһаллар, ис хоһооннорунан холбоһоллор эбит. “Холобур, дьыл кэмин көрдөрөр фигуралар бааллар. Атыттары кыыллар, айылҕа, тутар сэп-сэбиргэл, таҥас-сап уо.д.а. бөлөхтөргө холбуохха сөп. Фигуралар уратытык толкуйданан оҥоһуллубуттара. Бары ис хоһоонноохтор: таба уонна ыт – кыыллар; собо уонна сордоҥ – балыктар. Быһаччы эттэххэ, биир оонньуу 8 араас сценарийынан оонньонуон сөп,” – диэн тоһоҕолоон бэлиэтиир Юрий Корнилов.
Оҕо маны барытын тутан-хабан, убахтаан, эргитэн-урбатан көрөн, тулалыыр эйгэни ылынарыгар, араас предмети биир тиһиликкэ өйдүүрүгэр (ассоциативные связи) көмөлөһөр бэртээхэй оҥоһук буолбут эбит. “Карточкалар ааптарыскай иллюстрациялаахтар, саха төрүт дьарыгын көрдөрөр матыыптаахтар: таҥас-сап, сэп-сэбиргэл, национальнай бырааһынньык өйдөбүллэрэ, өбүгэ олоҕун укулаата – барыта оҕо бу өйдөбүллэри ситимнии тутарыгар төһүү буолуохтаах. Оонньуу улахан да дьоҥҥо, олох кыра оҕолорго да сөп түбэһэр буолан, дьиэ кэргэнинэн дьарыкка табыгастаах”, – диир Пединститут технологияҕа кафедратын преподавателэ Ольга Лыткина.
Ааптардар тоһоҕолоон бэлиэтээбиттэринэн, инникитин оонньуу сценарийдарын кэҥэтэн, фигуралары мастан лазерынан быһан тупсаран биэриэхтэрин сөп. Педагогическай институт үлэһиттэрэ устудьуоннары кытта бииргэ үлэлэһэн, өбүгэр төрүт дьарыгар, култууратыгар, үгэстэригэр олоҕуран, арааһы айар киэҥ былааннаахтар.