19.05.2022 | 11:00 | Просмотров: 1406

Пионерия 100 сылынан!

Ааптар: Наталья Кычкина
Бөлөххө киир

Ким өйдөөбөт буолуой, кыыһар кыһыл хаалтыһы бааммыт күнүн? Оруобуна 100 сыл анараа өттүгэр, 1922 сыл ыам ыйын 19 күнүгэр, Владимир Ильич Ленин аатынан Пионерскай тэрилтэ баар буолбута. Оччолорго Сэбиэскэй Сойуус оҕолоро 9 саастарыттан пионер кэккэтигэр киирэллэрэ. Билигин 35-тэн үөһэ саастаах дьон бу кэмнэри олус истиҥник, сэргэхтик, дьоллоох оҕо саастарын кытта ситимнээн ахтан-санаан ааһаллар.

Пионер сааһым доҕотторо

1984-85 сс. мин пионерскай дружина бэрэссэдээтэлинэн талыллыбытым. Оччолорго оскуолаларга КИД (Клуб интернациональной дружбы) үлэлиирэ. Биһиги онно актыыбынай чилиэннэр этибит. Баһаатайбыт сүбэтинэн союзнай өрөспүүбүлүкэлэр хаһыаттарыгар бэйэбит оскуолабыт туһунан суруйбуппут. Мин Молдавскай ССР хаһыатыгар сурук ыыппытым. Биир күн почтальон суумкатын толору сурук аҕалан соһуппута. Ити курдук биһиги кылааһынан Молдавия 11 оҕотун кытта доҕордоспуппут. Биирдэ өссө баһыылка туппутум. Алена Жидраш диэн кыыс фрукта, барыанньа баһыылкалаан ыыппыт этэ. Мин хойукка диэри Алена Жидраштыын, Таня Переулуун суруйсар этим. Маннык үтүө доҕордоһуу баар этэ биһиги оҕо сааспытыгар.

 

Александра Матвеева, Хаҥалас улууһа

 

Пионерия күнүн олус кэтэһэрбит

Биһиги Уус Алдан улууһун Түүлээх аҕыс кылаастаах оскуолатын  6 кыыс, 6 уол буолан 1984 сыллаахха бүтэрбиппит. Кылааспыт салайааччыта Варвара Семеновна Попова этэ.

Ганя Старостин аатынан пионерскай дружинаҕа пионерга киирбиппит. Этэрээппит “Улыбка” диэн ааттааҕа, “Один за всех, все за одного” диэн девизтээх этибит, ол девизпитин күн бүгүнүгэр диэри илдьэ сылдьабыт. Мин, Люба Турантаева, этэрээт бэрэссэдээтэлэ этим.

Пионерия күнүн олус кэтэһэрбит. Онно элбэх күрэхтэһии буолара: кистэммит испиискэни булан түргэнник кулуһун уматыы, хайа этэрээт чэйэ түргэнник оргуйара, сүүрүүлээх-көтүүлээх оонньуулар. Ону таһынан кулуһун тула айылҕаҕа олорон аһааһын.

Пионерия эппиэтинэстээх буолууга, үөрэххэ ситиһиигэ, туох баар үчүгэйгэ сирдиирэ. Этэрээттэринэн былах быһыытыгар, сэбирдэх хомуйуутугар, мас саһааннааһыҥҥа, мутук ыраастааһыҥҥа, ыанньыксыттары солбуйууга субуотунньуктар буолаллара.

Хаһан да умнубат сылларбыт

Мин Хачыкаат орто оскуолатыгар 1984 сыллаахха пионер баһаатайынан ананан үлэлии кэлбитим. Пионерскай дружина Иван Федорович Ларионов аатын сүгэрэ, 200-тэн тахса пионер баара. Оччотооҕу кэм ирдэбилинэн ленинскэй үлэ бөҕө ыытыллара. Оҕону иитиигэ олус туһалаах туһаайыы этэ. Чиэһинэй буолуу, доҕордуу сыһыан, бэйэ-бэйэҕэ көмөлөһүү. Наһаа көхтөөх ''уҥа илии'' буолар оҕолордоох этим: Шура Ефимова, Ася Солдатова, Шура Васильева, Лена Галимон, Витя Архипов уо.д.а. Пионерскай сбордар, тимуровскай көмөлөр, туристическай слёттар умнуллубат өйдөбүл буолан хаалбыттар.

Пионерия үбүлүөйүн көрсө

Уус Алдан улууһун Уһун Күөл орто оскуолатын кэлэктиибигэр бу күннэргэ Пионерия 100 сылын бэлиэтиир тэрээһин олус киэҥник, үрдүк далааһыннаахтык буолан ааста.

А.А. Васильева салайааччылаах «Үһүс саас оскуолата” түмсүү кэлэн кыттыыны ылла.

Нэһилиэк библиотекара М.Н. Алексеева пионер диэн кимин, атрибуттара туох суолталааҕын, үлэлии сылдьыбыт пионер баһаатайдарын туһунан кэпсээбитэ киэҥ сэҥээриини ылла.

Уһун-Күөл олохтооҕо, билигин биһиги ортобутугар суох, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Мүрү, 1-кы Өспөх, Баатаҕай нэһилиэктэрин бочуоттаах олохтооҕо Николай Николаевич Оллонов көҕүлээһининэн 2011 сылтан "Пионерская зорька" оҕо түмсүүтэ үлэтин саҕалаабыта. Пионер баһаатайдарынан Л.М. Лукина, А.П. Федорова, Л.Ф. Жиркова, Н.Г. Турантаева, Е.Д.  Сивцева үлэлээбиттэрэ. Оччолортон ыам ыйын 19 күнүгэр Пионерия күнүн ылар этибит. Ол үгэһи тутуһан, быйыл эмиэ бараары сылдьабыт.

Пионерия 100 сылын көрсө СӨ үөрэҕириитин, култуура туйгуна, бэтэрээн учууталбыт И.И. Бурцевка “тимуровецтар” буолан, саһаанын хайытан, сааһылаан биэрдибит.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Дьон | 06.11.2025 | 12:00
Багдарыын Ньургун: «Туһаныллыбат сир төрүт аата умнуллар  кутталлаах...»
Багдарыын Сүлбэ «Киин куорат» хаһыакка үгүстүк бэчээттэнэрэ, кини суруйууларын ааҕааччы куруук күүтэрэ, онтон элбэҕи билэрэ-көрөрө, сомсон ылара. Баара буоллар, сэтинньи 8 күнүгэр 97 сааһын туолуохтааҕа.   Кини дьоһун үлэтин салҕааччы, бэйэтин кэнниттэн хаалларбыт баай матырыйаалын харайааччы – улахан уола Багдарыын Ньургун – бүгүҥҥү ыалдьыппыт. Саха топонимикатыгар улахан кылаат буолуо этэ –...
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
Дьон | 09.11.2025 | 12:00
Үлэлии сатаатахха, туох барыта кыаллар
«Эр бэрдэ» рубрикабыт бүгүҥҥү ыалдьыта – Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй култуураҕа уонна спорка туйгуна, «Бүлүү куоратын физическэй култууратын уонна спордун сайдыытыгар кылаатын иһин» бэлиэ, үөрэх министиэристибэтин грамоталарын туһааннааҕа Иннокентий Михайлов. Иннокентий Романович Бүлүү куоратын Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа Николай Саввич Степанов аатын сүгэр 3 №-дээх оскуолатын физкултуураҕа учууталынан үлэлиир, чөл олох пропагандиһа.  ...
«Ытык Сир»: сыыппара алыптаах сабыдыалынан
Сонуннар | 13.11.2025 | 21:38
«Ытык Сир»: сыыппара алыптаах сабыдыалынан
Бу күннэргэ норуот өйөбүлүн ылбыт «Ытык Сир» бырайыак улахана түмүктэннэ. Саха итэҕэлигэр олоҕурар тутууга барыта 18 маастар үлэлээтэ. Бырайыак маны сэргэ саха итэҕэлигэр дьоһун миэстэни ылар «9» сыыппараны кытта ыкса ситимнээх.
Любовь Аввакумова:  «Тыыннаахпыт тухары бииргэ буолуоҕа»
Дьон | 15.11.2025 | 12:00
Любовь Аввакумова: «Тыыннаахпыт тухары бииргэ буолуоҕа»
Уол оҕо барахсан билиҥҥи кэмҥэ дьылҕата таҥара илиитигэр. Хаһан баҕарар дойдутун көмүскүү барарга турунуон сөп. Онно биһиги, ийэлэр, кэргэттэр, аймана хаалабыт, утуйар уубут көтөр, куруук ол дойдуга туох буоларын кэтии-маныы сылдьабыт.