20.04.2022 | 18:00

Олохтон кэрэтин сүһэн ыл

Олохтон кэрэтин сүһэн ыл
Ааптар: Ньургуйаана Скрябина, РФ Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ
Бөлөххө киир

Саха Өрөспүүбүлүкэтин доруобуйаларыгар хааччахтаах дьон уопсастыбата  инники былаанын торумнаан, үлэтин үгэнигэр сылдьар. Быйылгы сыл бэлиэ түгэннэринэн баай буолан, кэлэктиип ситимнээхтик дьаһанан үлэлии олорор. Ол туһунан уопсастыба бэрэссэдээтэлэ Ирина Васильевна Лебедевалыын сэһэргэстим.

— Ирина Васильевна, бу уопсастыбаҕа төһө киһи баарый, туох үлэ барарый?

— Уопсастыба бэйэтин тэрилтэтин иһигэр 34 тыһыынчаттан тахса чилиэннээх. Өрөспүүбүлүкэбит үгүс улуустарыгар филиаллаахпыт. Манна үлэлии сылдьар улуус бэрэссэдээтэллэрэ доруобуйаларыгар хааччахтаах дьоҥҥо анаан оҕо уһуйааныттан саҕалаан үлэнэн хааччыйар кииннэргэ тиийэ киэҥ далааһыннаах үлэни ыыталлар. Ону  таһынан, араас хабааннаах тэрээһиннэр, күрэхтэр тиһигин быспакка бараллар.

Билиҥҥи үйэҕэ дьон докумуоҥҥа, харчы өттүгэр да араас уустуктары көрсөллөр, онно юридическай өттүнэн харысхаллаах буолалларыгар үлэ ыытыллар дуо?

— Уопсастыба инбэлиит дьоҥҥо босхо консультация биэрэр, быраап өттүнэн көмүскэллээх буолалларыгар көмөлөһөр. Маныаха биһиги тэрилтэбитигэр уопуттаах юрист Геннадий Степанович Басыгысов үлэлиир, кини суут-сокуон өттүнэн көмөнү оҥорор.

Сотору кэминэн туох тэрээһин ыытыллаары турарый?

— Быйыл уопсастыбабыт улуустар икки ардыларыгар култуурунай-спортивнай бэстибээлин сүүрбэһис үбүлүөйдээх төгүлүн ыытаары, күргүөмнээх үлэ барар. Ол курдук, бэстибээлбит Горнай улууһун Бэрдьигэстээх сэлиэнньэтигэр от ыйын 15-17 күннэригэр буолара былааҥҥа киирдэ. Горнай улууһун дьаһалтата тэрийэр хамыыһыйаны түмэн, кэккэ боппуруостары быһааран, ыытыллар дьаһал оҥоһулунна.

Бу улуустар икки ардыларыгар ыытыллар бэстибээл аан бастаан 2002 сыллаахха Нам улууһун  оччотооҕу бэрэссэдээтэлэ, бары ытыктыыр киһибит Полина Иннокентьевна Алексеева көҕүлээһининэн Маймаҕа нэһилиэгэр ыытыллыбыта. Бастакы бэстибээл ыһыах курдук ааспыта, биэс киин, өрүс уҥуордааҕы улуустар кэлэн кыттыбыттара, бу бастакы күрэххэ уопсайа 45 киһи кыттыыны ылбыта. Билигин бэстибээл кыттааччыта уон төгүл улаатан, күрэхтэр көрүҥнэрэ элбээтилэр, ону таһынан култуурунай куонкурустар буолаллар. Сүүрбэ сыл ыытыллар бэстибээлтэн кынаттанан, Паралимпиада кыттыылааҕа Алена Дмитриева, Арассыыйа чемпиона Виктория Петрова, спорт маастардара Алексей Устинов уонна да атын доруобуйаларыгар хааччахтаах дьон тахсыбыттара диэтэхпинэ, сыыһыам суоҕа.

Бу тэрээһиннэргэ олохтоох  дьаһалта кыттыһар дуо?

— Ыытыллар дьаһалларга улуус бэрэссэдээтэллэрэ олохтоох  дьаһалтаны, спорт, култуура салааларын кытта биир сомоҕо буолан үлэлиэхтээхтэр.

Хомойуох иһин, эдэр-сэнэх дьон инбэлиит буолаллара баар суол. Кинилэргэ туох үлэ, тэрээһин ыытылларый?

— Эдэр дьону кытта биһиги тэрилтэбит эмиэ үлэлэһэр. Ол курдук, үөрэххэ, үлэҕэ киирии буоллун, араас тэрээһиннэргэ кытыннарыы буоллун, эдэрдэри мэлдьи ыҥырабыт. Түгэнинэн туһанан, эдэр дьону биһиги тэрилтэбитигэр кэлиҥ, ыйыталаһан кыттыһыҥ диэн ыҥырыам этэ. Улуустарга инбэлииттэр уопсастыбаларыгар быһаччы сибээстэһиэххитин сөп.

Баҕа санааҥ?

— Өрөспүүбүлүкэбит үөрүүлээх үбүлүөйүн көрсө,  тэрилтэбит ыытар култуурунай-спортивнай бэстибээлэ 20 сыллаах үбүлүөйүгэр аналлаах тэрээһиннэрбитинэн ааҕааччылары эҕэрдэлиибин! Сахабыт дьоно түмсүүлээх, мэлдьи үөрүү аргыстаах, ситиһии эҥэрдээх буолалларыгар баҕарабын.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Ылланарга айыллыбыт олох
Дьон | 11.10.2024 | 12:00
Ылланарга айыллыбыт олох
Хаһааҥҥытааҕар даҕаны ардахтаах күһүн буолла. Уһун ардахтарга өйбөр куруутун “Тохтообокко ардах түһэр, Түннүкпэр таммаҕы ыһар...” ырыа тыллара ытыллар.   Биһиги көлүөнэ оҕолор үрдүкү кылаастартан саҕалаан “Ардахха санаа” ырыаны истэ улааппыппыт. Оччолорго, биллэн турар, ким тыла, ким матыыба буоларын улаханнык билэ да сатаабат этибит. Ырыа баар да баар. Киһи олоҕун кэрдиис кэмнэринэн...
Тапталга уйдаран
Спорт | 03.10.2024 | 16:00
Тапталга уйдаран
Көҥүл тустууга Герман, Александр, дуобакка Станислав Контоевтар курдук үс аан дойду чөмпүйүөнэ оҕолордоох Степан, Варвара Контоевтар олохторо мүччүргэннээх, көрүдьүөс түгэннэринэн толору. Аҕалара, эһэлэрэ Степан Степанович Горнай улууһун Маҕараһын оскуолатыгар күнүһүн физруктуурун быыһыгар, киэһэ өттүгэр оҕолору тустуунан уонна дуобатынан дьарыктаан, спорка уһуйан, аан дойду алта чөмпүйүөнүн таһаартаабыта улахан ситиһиинэн буолар. Ийэлэрэ,...
Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп
Дьон | 05.10.2024 | 14:00
Киин куоракка саҥа сквер тутуллуон сөп
2022 сыл кулун тутар 8 күнэ биһиэхэ ыар сүтүк күнэ этэ, ыраас халлааҥҥа этиҥ эппитинии аймаабыта: ыарахан ыарыы дьүөгэбит Ирина Елизарова сырдык тыынын ылан барбыта.   Чугас киhиҥ, дьүөгэҥ, доҕоруҥ суох буоллаҕына, биллэн турар, бастакынан үйэтитии туhунан санаалар киирэллэр эбит. Кини биллэр, бэйэтэ ааттаах-суоллаах, историялаах, сүгүрүйээччилэрдээх, истээччилэрдээх буоллаҕына, атыннык толкуйдуу да...
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины”  нойосуус билиим»
Дьон | 10.10.2024 | 10:00
Борис Борисов: «Пушкиҥҥа сүгүрүйүүм — “Евгений Онегины” нойосуус билиим»
Саха киһитэ тыйаатыры, артыыстары олус ытыгылаан  ылынар ураты көрөөччү. Ол оруоллары ураннык толорор артыыстартан сүдү тутулуктааҕын саарбахтаабаппын. Оннук биир үтүө киһи, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, Щепкин аатынан Үрдүкү театральнай училище “көмүс выпускнига” Борис Иванович Борисовы кытта өрөгөйдөөх 75 сааһынан сэһэргэстибит.   – Артыыс буолар баҕа санаа оҕо эрдэххиттэн баара дуу? –...