27.06.2020 | 10:12

Оҕолоргутун коронавирустан харыстааҥ!

Оҕолоргутун коронавирустан харыстааҥ!
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Коронавирус тарҕаныытын бохсор сыаллаах олохтоммут хааччахтар сыыйа сымнаан, көтүрүллэн эрэллэр – Арассыыйа бэйэ изоляциятын эрэсиимиттэн тахсар суолу тутуста. Роспотребнадзор Саха сиринээҕи салаатын специалистара, төһө да хааччахтар сымнаабыттарын, ыарыһах ахсаана кыралаан кыччыы турарын иһин, харыстаныы миэрэлэрин умнубаппытыгар сүбэлииллэр.

Маннык сайыҥҥы куйаас сатыылаабыт күннэригэр ордук оҕолор дьиэҕэ хааллан олороллоро уустук. Онон оҕолору салгыҥҥа таһааран дьаарбатар хайаан да наада, маныаха кэккэ быраабылалары тутуһуохтаахпыт:

1. Социальнай тэйиччи туттууну тутуһуу. Атын дьонтон 2 м ыраах сылдьыллыахтаах. Оҕо туора дьонтон сатаан тэйиччи туттубат буоллаҕына, дьоно суох сиргэ дьаарбайарга кыһаллыҥ.

2. Оҕоҕо тиийимтиэтик быһааран биэриҥ: сирэйин илиитинэн туттуо суохтаах, муннун, хараҕын ньуххаммат. Оҕолорго кутталлаах инфекция ордук кирдээх илиинэн сирэйи-хараҕы тыытартан тарҕанар.

3. Оҕону кыра сааһыттан тус гигиенаны тутуһарга үөрэтиҥ. Ыраас буолуу – саамай туһалаах үөрүйэх. Илиигитин элбэхтик мыылалаан суунуҥ – оҕолоргутугар холобур буолуҥ. Аһыаххыт иннинэ, таһырдьаттан киирэн баран, тахсан киирэр сиргэ сылдьан баран илиибитин хайаан да кичэллээхтик суунуохтаахпыт.

4. Оҕолор тулалыыр эйгэни кытта илиилэринэн эрэ алтыспаттар, эттэрин аһаҕас чаастарынан барытынан сысталлар. Ол иһин балаһааккаҕа оонньоон баран аһаҕас сылдьыбыт сирдэрин барытын дезинфекцияланыахтаах. Илиини, сирэйи суунуунан муҥурдаммакка, таһырдьа оонньоон киирбит оҕо этин бүтүннүүтүн душка сууйар тоҕоостоох.

Дьокуускайга, санитарнай уонна эпидемиологическай ирдэбиллэргэ олоҕуран, оҕо балаһааккалара, уопсастыбаннай сирдэр кэмиттэн кэмигэр дезинфекцияланаллар. Ыраастаммыт, анал сириэстибэлэринэн ыстарыллыбыт балаһааккаларга оонньуур туох да куттала суох эрээри, манна оҕо ахсааныттан көрөн оонньотуохха наада. Төрөппүт оҕотун таһырдьа илдьэ сылдьарыгар бэйэтэ эппиэтинэһи сүгүөхтээх. Коронавирус араас малга-салга өр сыстан сытар, ол иһин оҕоҕо, ону-маны тутан-хабан тахсар киһиэхэ, уопсастыбаннай сирдэргэ сылдьар ордук сэрэхтээх.

Сөптөөх дьаарбайыы хайдах буолуохтааҕый?

Хайаан да социальнай тэйиччи туттууну тутуһабыт, мааска, бэрчээкки кэтэбит. Таһырдьа уһуннук сылдьар буоллахпытына, сөп буола-буола илиибитин дезинфекцияланыахтаахпыт, ордук элбэх киһилээх сиргэ сылдьар кэммитигэр. Тугу эрэ туттубут, ханна эрэ олорон ыллыбыт да илиибитин ыраастанабыт.

Оҕолору маҕаһыыҥҥа илдьэ тахсар сөп дуо?

Роспотребнадзор Саха сиринээҕи салаата сэрэтэринэн, оҕолору маҕаһыыҥҥа уонна да атын уопсастыбаннай сирдэргэ илдьэ сылдьыы – доруобуйаҕа улахан кутталы үөскэтии. Оҕолору дьиэҕэ хаалларыҥ эбэтэр маҕаһыыҥҥа киллэрбэккэ, таһырдьа кэтэһиннэриҥ.

Оҕо мааска кэтэрэ наада дуо?

Биллэн турар, кырачаан оҕоҕо бачча куйааска мааска кэтэрдэр олус ыарахан. Онон 7 сааһыгар диэри оҕолорго, саамай сүрүнэ, социальнай тэйиччи туттуу быраабылаларын тутуһуннарыахха наада.

Улахан оҕолор мааска кэтэллэрэ булгуччулаах.

Хамсаныы-имсэнии, сүүрүү-көтүү кэмигэр мааска түргэнник сиигирэр. Сиигирбит мааска нөҥүө тыынар ыараханын таһынан, сииктээх мааска харыстыыр күүһэ сүтэр.

Онон оҕолор бэйэ-бэйэлэриттэн тэйиччи тутталлара, туора дьону кытта алытспат буолаллара – саамай туһалаах профилактика.

Оҕолор коронавируһунан ыалдьаллар дуо?

Ыалдьаллар. Чэпчэкитик аһарыналлар эбэтэр  туох да сибикитэ суох ыалдьаллар. Онон оҕолор ыарыыны тарҕатааччы оруолун толороллор.

Ол иһин уопсай статистикаҕа оҕо ыалдьара аҕыйах курдук эрээри, коронавируска сутуллубут оҕо ахсаана элбэх. Тоҕо диэтэххэ, бу вируһу туох да сибикитэ суох илдьэ сылдьыан сөп буолан, ыалдьыбыта биллибэккэ да хаалыан сөп.

Сонуннар

25.07.2024 | 12:00
Сокуон-тойон

Ордук ааҕаллар

Мария Мигалкина:   «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Дьон | 19.07.2024 | 10:00
Мария Мигалкина: «Кэлии сиэмэлэринэн үлүһүйүмэҥ»
Мин бүгүн ааҕааччыларбар, ордук хаһаайкаларга, 35 сыл үлэлээбит уопуттаах агроном, билигин биэнсийэлээх, дойдутугар сайылыы сылдьар Мария Семеновна Мигалкинаны кытта тэлгэһэтигэр тиийэн, үүнээйитин, сибэккитин көрө-көрө, дуоһуйа, астына кэпсэттим.   Сибэккигэ уоҕурдууну хото туттабын Бастатан туран ааҕааччыларга циния диэн сибэкки туһунан кэпсиэҕим. Урут биһиги “Циния обыкновенная” диэни олордор этибит, билигин “Циния кустовая” диэн...
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Дьон | 19.07.2024 | 12:00
Изабелла Попова: Сүрэхпэр сөҥөрбүт дьүөгэлэрим
Арассыыйа үөрэҕириитин туйгуна, Саха сирин үөрэҕириитин бочуоттаах үлэһитэ, хас да кинигэ ааптара Изабелла Ильинична Попова бүгүн өрөгөйдөөх үбүлүөйүн көрсө өссө биир кинигэтин сүрэхтиир. Дьэ, кырдьык, сүрэхтиир... Сүрэҕин сылааһын иҥэрбит кинигэтин!   Ахтар-саныыр дьүөгэлэрим, Аламаҕай сэгэрдэрим, Саһарҕалаах сарсыардабын Сандаарытар куоларым!   Сүр... Сүрэх, сүрдээх, сүрэхтиир... Сахабыт тыла барахсан тугун бэрдэй! Биир тылтан силистэнэн-мутуктанан...
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Сонуннар | 22.07.2024 | 14:00
Баһаар буруйдааҕын тыллыаҥ — наҕараада ылыаҥ
Ойуур баһаара – дьоҥҥо, кыылларга, окко-маска, үүнээйигэ улахан охсууну оҥорор. Ойуур хаһаайыстыбатын сулууспатын биир кэлим төлөпүөнэ: 8-800-100-94-00 Саха Өрөспүүбүлүкэтин ойуур хаһаайыстыбатын регионнааҕы диспетчерскэй сулууспата: 8(4112)44-74-76, 8(4112) 44-77-76 Маны таһынан оройуоҥҥутугар ойуур хаһаайыстыбатыгар эбэтэр лесничествоҕа биллэриэххитин сөп.  Ойуур баһаарын таһаарыыга буруйдаах киһи туһунан кырдьыктаах иһитиннэриини биэрбит гражданиҥҥа 10 тыһыынчаттан 50 тыһыынчаҕа...
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Сонуннар | 15.07.2024 | 14:00
Саха сиригэр мелиорация үлэтэ саҕаламмыта 75 сылын туолла
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын 2№-дээх дьиэтигэр Мелиорация уобалаһыгар уонна тыа хаһаайыстыбатын уунан хааччыйыыга судаарыстыбаннай управление тэриллибитэ 75 сылынан үөрүүлээх мунньах буолан ааста. «Саҥа тэриллэригэр баара суоҕа икки-үс испэлиистээх тэрилтэ 70-80 сылларга баараҕай мелиоративнай үлэлэри ыытар бөдөҥ салааҕа кубулуйбута. Мелиорацияҕа уонна уу хаһаайыстыбатыгар бүтүн министиэристибэ тэриллибитэ. Тыа хаһаайыстыбатын култуураларыттан өлгөм үүнүүнү ылары...