23.07.2021 | 16:02

Оҕо суолга сэрэхтээх буоларын туһугар

Оҕо суолга сэрэхтээх буоларын туһугар
Ааптар: Айыына ДОНСКАЯ
Бөлөххө киир

Тырааныспар сылдьар суола оҕолорго ураты сэрэхтээх. Ордук кыра саастаах оҕолор суолга сылдьар уопуттара суох, быраабылалары билбэттэр, сэрэҕэ суохтар. Кинилэри харыстыыр курдук тугу гынабыт? 
Дойду үрдүнэн тахсар суол быһылаанын 10% оҕолору кытта сибээстээх. Суол быһылаанын 20% тырааныспар суолугар сүүрэн тахсыбыт, суола сыыһа туораабыт, сэрэҕэ суох бэлэсипиэттээбит оҕолор буруйдарынан тахсыбыт. Оҕолор суолга куттала суох сылдьыылара – төрөппүттэр, суоппардар, ГИБДД сотрудниктарын, үөрэх тэрилтэлэрин уонна көннөрү ааһан иһэр дьон сүрүн соруктара. Оҕо олоҕо улахан дьонтон тутулуктааҕын өйдүөхтээхпит. 
Оҕо суолга хайдах харыстанан сылдьарыгар кыра сааһыттан үөрэтиллиэхтээх. Улахан киһи бэйэтин тус холобурунан дьиссипилиинэлээхтик, болҕомтолоохтук, быраабыланы тутуһан, сэрэнэн сылдьары көрдөрүөхтээх. 
Саамай үчүгэй ньыма – оҕону оонньуу быһыытынан үөрэтии. Суолга сылдьар курдук санаан, араас түбэлтэлэргэ оҕо хайдах гыныахтааҕын үөрэтэр, бэйэтин толкуйдатар, хас да вариантан талларар туһалаах. Оччоҕо оҕо ордук интириэһиргээн туран үөрэнэр, быраабылалары өйдөөн хаалар. 
Оҕо ордук 5 сааһыгар диэри куттал диэн тугун өйдөөбөт эбит. Ол иһин суолга дэбигис сүүрэн тахсыан, массыына кэлэн иһэрин өйдөөн көрүө суоҕун сөп. Улахан дьон сүрүн соруктара – суолга оҕо хайдах быһыылаахтык сылдьыахтааҕын үөрэтии.
Оҕо кыра сааһыттан билиэхтээх быраабылалара:
Ханнык да түгэҥҥэ суолга сүүрэн тахсыллыбат. 
Турар массыыналары кэннилэринэн ааһыллыахтаах. 
Оонньуу сылдьан массыына кэннигэр саһар бобуллар. 
Тиэргэн иһинэн массыына ааһан иһэр буоллаҕына дьиэ, подъезд диэки барыллыахтаах. 
Уулуссаны «зебранан» эрэ уонна күөх уот тыктаҕына туораныллыахтаах. 
«Зебра» суох сиринэн суолу туоруур көҥүллэммэт. 
Суолу туораан иһэн көрүллүөхтээх: икки өттүттэн чугаһаан иһэр массыына суох буолуохтаах. Бастаан хаҥас, онтон уҥа диэки көрөбүт. 
Оптуобустары хайа да өттүттэн эргийэн барар сэрэхтээх. «Зебранан» эрэ туоруур ордук. 
Бэлэсипиэттииргэ уонна ролигынан хатааһылыырга анаммыт эрэ сирдэргэ – тротуарга, пааркаҕа, стадиоҥҥа сылдьыллыахтаах. 
Массыыналарга уонна уопсастыбаннай тырааныспарга хатаастар булгуччулаахтык бобуллар. 

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Үлэ олоҕу киэргэтэр, дьарык киһини сайыннарар
Дьон | 14.09.2023 | 12:00
Үлэ олоҕу киэргэтэр, дьарык киһини сайыннарар
Быйыл Таатта нэһилиэгин олохтоохторо, үлэни өрө туппут Екатерина, Михаил Бурнашевтар ыал буолбуттара үйэ аҥаара буолла. Хаһыат бүгүҥҥү нүөмэригэр дьиэ кэргэн истиҥ ийэтин, эйэҕэс эбэтин кытта сэһэргэһиибитин ааҕыҥ.
Дария Маркова:  «Сахам омуга кэтит кэскиллэниэ, уһун тускулланыа»
Дьон | 20.09.2023 | 18:00
Дария Маркова: «Сахам омуга кэтит кэскиллэниэ, уһун тускулланыа»
Туһунан, ураты өйдөөх-санаалаах, кэскиллээх, инникигэ эрэллээх, дойдум туһа диэн көмөҕө инники күөҥҥэ сылдьар ыччат, эдэр дьон баалларыттан киһи эрэ үөрэр, санаата көтөҕүллэр. Үгүс киһи билиҥҥи ыччаты мөҕөр-этэр да, тулабытын көрүннэххэ, дойдубутун тутан хаалыах, чөл толкуйдаах, булугас өйдөөх, күүстээх санаалаах оҕолорбут элбэхтэр эбээт. Мин биир оннук эдэр киһини, “Аламай” аһымал пуонда...
Грипп уонна ОРВИ ыарыыларын утары сэрэтэр миэрэлэри дьүүллэстилэр
Сонуннар | 15.09.2023 | 13:00
Грипп уонна ОРВИ ыарыыларын утары сэрэтэр миэрэлэри дьүүллэстилэр
Куорат баһылыгын социальнай боппуруостарга солбуйааччы Наталья Степанова Олохтоох дьаһалта санитарнай-эпидемиологическэй хамыыһыйатын мунньаҕын ыытта диэн Олохтоох дьаһалта пресс-сулууспата иһитиннэрдэ.
Йога олоҕу уларытар күүһэ
Дьон | 15.09.2023 | 12:00
Йога олоҕу уларытар күүһэ
Аныгы балысхан сайдыылаах үйэҕэ туох барыта көрүөх бэтэрээ өттүгэр уларыйар-тэлэрийэр. Тас эйгэ дьайыытыгар баһыйтаран, бириэмэ сырсыытыгар сылдьан, сорох киһи бэйэтин көрүммэт, онтон сылтаан ис туруга ыһыллар, ыарыыга түргэнник бэринэр.