23.07.2021 | 16:02

Оҕо суолга сэрэхтээх буоларын туһугар

Ааптар: Айыына ДОНСКАЯ
Бөлөххө киир

Тырааныспар сылдьар суола оҕолорго ураты сэрэхтээх. Ордук кыра саастаах оҕолор суолга сылдьар уопуттара суох, быраабылалары билбэттэр, сэрэҕэ суохтар. Кинилэри харыстыыр курдук тугу гынабыт? 
Дойду үрдүнэн тахсар суол быһылаанын 10% оҕолору кытта сибээстээх. Суол быһылаанын 20% тырааныспар суолугар сүүрэн тахсыбыт, суола сыыһа туораабыт, сэрэҕэ суох бэлэсипиэттээбит оҕолор буруйдарынан тахсыбыт. Оҕолор суолга куттала суох сылдьыылара – төрөппүттэр, суоппардар, ГИБДД сотрудниктарын, үөрэх тэрилтэлэрин уонна көннөрү ааһан иһэр дьон сүрүн соруктара. Оҕо олоҕо улахан дьонтон тутулуктааҕын өйдүөхтээхпит. 
Оҕо суолга хайдах харыстанан сылдьарыгар кыра сааһыттан үөрэтиллиэхтээх. Улахан киһи бэйэтин тус холобурунан дьиссипилиинэлээхтик, болҕомтолоохтук, быраабыланы тутуһан, сэрэнэн сылдьары көрдөрүөхтээх. 
Саамай үчүгэй ньыма – оҕону оонньуу быһыытынан үөрэтии. Суолга сылдьар курдук санаан, араас түбэлтэлэргэ оҕо хайдах гыныахтааҕын үөрэтэр, бэйэтин толкуйдатар, хас да вариантан талларар туһалаах. Оччоҕо оҕо ордук интириэһиргээн туран үөрэнэр, быраабылалары өйдөөн хаалар. 
Оҕо ордук 5 сааһыгар диэри куттал диэн тугун өйдөөбөт эбит. Ол иһин суолга дэбигис сүүрэн тахсыан, массыына кэлэн иһэрин өйдөөн көрүө суоҕун сөп. Улахан дьон сүрүн соруктара – суолга оҕо хайдах быһыылаахтык сылдьыахтааҕын үөрэтии.
Оҕо кыра сааһыттан билиэхтээх быраабылалара:
Ханнык да түгэҥҥэ суолга сүүрэн тахсыллыбат. 
Турар массыыналары кэннилэринэн ааһыллыахтаах. 
Оонньуу сылдьан массыына кэннигэр саһар бобуллар. 
Тиэргэн иһинэн массыына ааһан иһэр буоллаҕына дьиэ, подъезд диэки барыллыахтаах. 
Уулуссаны «зебранан» эрэ уонна күөх уот тыктаҕына туораныллыахтаах. 
«Зебра» суох сиринэн суолу туоруур көҥүллэммэт. 
Суолу туораан иһэн көрүллүөхтээх: икки өттүттэн чугаһаан иһэр массыына суох буолуохтаах. Бастаан хаҥас, онтон уҥа диэки көрөбүт. 
Оптуобустары хайа да өттүттэн эргийэн барар сэрэхтээх. «Зебранан» эрэ туоруур ордук. 
Бэлэсипиэттииргэ уонна ролигынан хатааһылыырга анаммыт эрэ сирдэргэ – тротуарга, пааркаҕа, стадиоҥҥа сылдьыллыахтаах. 
Массыыналарга уонна уопсастыбаннай тырааныспарга хатаастар булгуччулаахтык бобуллар. 

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Олох салҕанар...
Сонуннар | 21.03.2025 | 16:00
Олох салҕанар...
Бу тула суруйуохпун баҕарбытым ыраатта. Хайдах эрэ уустук,  суруйарга ыарахан тиэмэ. Билигин олохпут чэпчэкитэ суох, анал байыаннай дьайыы салҕанан бара турар, сүтүк элбэх, хас биирдии дьиэ кэргэни, ыалы таарыйан айманыы, кэтэһии, эрэнии тохтообот.   Элбэх статуһу көрөбүн, элбэх киһини кытта алтыһабын. СВО саҕаланыаҕыттан бу тиэмэҕэ суруйар буолан, онно сыһыаннаах үгүс киһини...
Артемий Афанасьев: «Оччолорго сампаан үс арааһа атыыланара»
Дьон | 20.03.2025 | 10:00
Артемий Афанасьев: «Оччолорго сампаан үс арааһа атыыланара»
Бүгүҥҥү ыалдьытым – Реас Кулаковскайга үөрэммит, Саха сиригэр бастакынан «Оскуола-производство-үрдүк үөрэх» бачыымы тэрийсибит, хоту дойдуга аһаҕас халлаан анныгар бассейн оҥотторбут, бороболуохата суох төлөпүөн сибээһин олохтоспут, Совмиҥҥа киирэн «уотунан барар подвесной тимир суол» бырайыагын көрдөрөн, «улуу фантазер эбиккин» дэттэрбит – Артемий Викторович Афанасьев.   Ыалдьыппар тылы биэриэх иннинэ, ааҕааччыларбар кини туһунан кылгастык...
Дойдубут туһугар
Дьон | 15.03.2025 | 12:00
Дойдубут туһугар
Ийэлэр оҕолорун, кэргэттэрин туһунан кэпсиэхтэрин, санааларын этэн чэпчиэхтэрин баҕаралларын биһиги хаһан баҕарар ылынан, истэн, ааҕааччыларга тиэрдэбит. Бүгүн кэпсэппит ийэм Елена Егоровна Бережнова – кэргэнин уонна уолун анал байыаннай дьайыыга атаарбыт, биэс оҕолоох бэйэтэ туһунан дьоруой.   – Елена Егоровна, үтүө күнүнэн! Байыас ийэтэ уонна кэргэнэ буолар хайдаҕый? – Биллэн турар, олус...
Арбуһу олордооччуга сүбэлэр
Дьон | 20.03.2025 | 18:00
Арбуһу олордооччуга сүбэлэр
Кэнники сылларга Сахабыт сирин оҕуруотчуттара арбуз, дыня, дьаабылыка уо.д.а.  курдук урут киэҥник тарҕамматах көрүҥнэри хото олордор буоллулар. Соҕуруу дойду хаппырыыс үүнээйитин сөпкө харайан, кылгас сайыҥҥа ас ылыы бэйэтэ уустук, сыралаах үлэни эрэйэн эрдэҕэ. Манна, чахчы, ис дууһаларыттан оҕуруоту харайарга дьаныардаах, үүнээйигэ сыстаҕас дьон ситиһиилэнэллэр. Араастаан эспэримиэннээн, тус бэйэ уопутугар олоҕуран...