11.09.2020 | 15:31

Оҕо саҥатын сайыннарар албастар

Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Билиҥҥи үйэ оҕото гаджеттарга убанан, интэриниэт сабыдыалынан саҥата хойут сайдар буолбута, билиҥҥи кэм сытыы кыһалҕата буолла. 4-5 саастаах оҕолор сатаан саҥарбаттарыттан киһи соһуйбат буолан эрэр. Маныаха төрөппүттэргэ оҕо саҥатын сайыннарар албастары, күннэтэ оҥоһуллар судургу үөрүйэхтэри олоххо киллэрэргэ сүбэлиибит.

Оҕо саҥатын киһи бэйэтэ дьиэтигэр эрчийэр усулуобуйаны тэрийиэхтээх. Оҕону ытыһын таһыннаран, тарбахтарын биирдии-биирдии имитэн, ытыһыгар баар ньиэрбэлэрин уһугуннаран оҕо саҥата сайдарыгар туһалыыбыт. Ити тарбахтарын төбөлөрүгэр, ытыстарыгар баар ньиэрбэлэр, оҕо саҥарар саҥата сайдарыгар олус көмөлөөхтөр. Тарбах оонньуулара манна көдьүүстэрэ сүдү буолар.

Оҕо көрөн, үтүктэн барытын олус түргэнник ылынар. Олус үчүгэй ньыманан оҕону бэйэҕитин кытта илдьэ сылдьан үөрэтии буолар. Буспут хортуосканы, мандарины, апельсины, сымыыты хастатыаххытын сөп, бытархай сээкэйи (оҕуруо, тимэх, куруппа арааһа), кумааҕы кыырпахтарын хомуйтарыы олус көмөлөөхтөр. Тиэстэ мэһийэргэ, ытыгынан ытыйарга көмөлөһүннэриэххитин сөп.

Оҕо бэйэтэ таҥнарын ирдээҥ. Тимэхтэрин тимэхтээтин, бэргэһэтин, бачыыҥкаларын быатын бааннын, кууркатын, сонун бэйэтэ сомуоктаннын. Төһө өр бодьуустаһарын бэйэтэ биллин, ыксатымаҥ, ыгылыйымаҥ – кини бу кэмҥэ тарбахтарын эрчийэр.

Оҕо барытын аһан көрөрүн сөбүлүүр, ону  эмиэ туһаҕа таһаарыахха. Ол иһин, холобур, тиис суунар паастатын хаппаҕын бэйэтэ астын уонна ыктын, ону буойумаҥ. Кумааҕыны хайыта тыыталларын эмиэ олус сөбүлүүллэр, ону туһаҕа таһаарыҥ. Кумааҕыны хайытан, кумалатан баран, атаҕын таҥаһын иһигэр ук, куурда уур диэн үөрэтиэххэ сөп.

        Сайын, күһүн батыһыннара сылдьан сир аһын хомуйтарыы олус туһалаах. Оҕо сибиэһэй салгын сиир, айылҕалыын алтыһар, үлэҕэ үөрэнэр, саҥаны, элбэҕи билэр, ону тэҥэ тарбаҕын сайыннарар. Ыскаап, дьыбаан анныгар түспүт маллары ылларыы, быыл сотторуу, кинигэ көрөргө лииһин биирдии-биирдии арыйтарыы, скотч саҕаланыытын булларыы – ити барыта оҕо саҥата сайдарыгар дьиэ усулуобуйатыгар туттуллар албастар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Медик: «Бааһырбыт байыаспын дөйүтэн баран соһорум»
Дьон | 20.12.2024 | 12:00
Медик: «Бааһырбыт байыаспын дөйүтэн баран соһорум»
Олус ыарахан кэпсэтии буолла. Ааҕааччыга тиэрдэр гына суруйуохха наада. Дьоруойум сөбүлэҥин ылыахпын наада. Тоҕо диэтэххэ кини анал байыаннай дьайыыга сылдьыбыт кэрэ аҥаар,  ийэ, медик. Кэпсии олорон ытаатаҕына, сырҕан бааһын таарыйаммын диэн кэмсинэн ылабын, онтон эмиэ чочумча буолан баран салгыыбыт.   Кини позывнойун кистиир, ханна баарын, билигин ханна олорорун эмиэ эппэппит. Сөбүлэһэн...
Валентин Баһылайап: «Эмээхсин өтө көрбүт быһыылаах»
Дьон | 08.12.2024 | 14:00
Валентин Баһылайап: «Эмээхсин өтө көрбүт быһыылаах»
Биһиги ортобутугар араас дьылҕалаах, үлэлээх-хамнастаах, дьарыктаах дьон элбэх. Хас биирдии киһи син биир туох эрэ уратылаах, талааннаах, киһи кэрэхсиир кэпсээннээх. Биир оннук киһини кытта сэһэргэспиппин ааҕааччыларбар тиэрдиэхпин баҕарабын.   — Валентин Титович, кэпсэтиибитин билсиһииттэн саҕалыахха. — Бэйэм Сунтаартан төрүттээхпин, Хатырыкка олохсуйбутум 44 сыл буолла. Хадан нэһилиэгэр 1951 сыллаахха төрөөбүтүм. Бииргэ төрөөбүт...
Үчүгэйи көрөргө хаһан үөрэнэбит?
Сонуннар | 14.12.2024 | 13:15
Үчүгэйи көрөргө хаһан үөрэнэбит?
Сиэн көрө куоракка кыстыыбын. Күн аайы оптуобуһунан оҕобун оскуолаҕа илдьэбин-аҕалабын. Быйыл, дьэ, этэргэ дылы, үйэ тухары хамсаабатах маршруттарга уларыйыылар таҕыстылар. Бассаапка үөхсэн туох туһа кэлиэй, төттөрүтүн, дьону күөртээн эрэ биэрии курдук. Ол иһин бу турунан туран Дьокуускай куорат сахалыы тыллаах хаһыатыгар санаабын тиэрдэргэ соруннум.  Бииринэн, нэһилиэнньэбит ахсаана күн-түүн улаата турар....