04.03.2021 | 13:21

Оҕо эксээмэнтэн тоҕо куттанарый?

Оҕо эксээмэнтэн тоҕо куттанарый?
Ааптар: Киин Куорат
Бөлөххө киир

Эксээмэҥҥэ киириэн иннинэ аҥаардас долгуйан, билэрин да билбэт, тугу барытын умнар оҕо баар буолар. Күүрүү, куттаныы эксээмэн чугаһаатаҕын аайы оҕо киһиэхэ улаатан иһэр. Маныаха куттал хас да көрүҥнээх буоларын биллэхпитинэ, оҕобутугар көмөлөһөр кыахтаах эбиппит. Бу туһунан психологтар суруйууларын ырытан көрдүбүт.

Олоххо суолталаах тургутууттан куттаныы оҕоҕо үксүгэр баар буолар. Тоҕо үгүс оҕо эксээмэнтэн наһаа куттанарый?

  • Киһиттэн барытыттан ордук буола сатыыр оҕо эксээмэнтэн ордук куттанар. Кини атыттарга хотторуон баҕарбат. Бэйэтигэр үрдүк ирдэбиллээх оҕо эксээмэнин мөлтөхтүк туттардаҕына улаханнык хомойоруттан, атын оҕолор киниттэн үчүгэйдик туттарыахтарыттан эрдэттэн дьаарханар, сэрэхэдийэр.

Маныаха аан дойдуга баар билиини барытын биир киһи баһылаабатын өйдөтүөххэ наада.

  • Куһаҕаннык туттарыаҕыттан саатар уонна кыбыстар. “Дьон туох эрэ диэҕэ”, “Миигин сатаан туттарбатах диэхтэрэ”, “Бу ыал оҕото мөлтөхтүк туттарбыт диэхтэрэ” диэн санаалар үүйэ-хаайа туталлар.

Куттал бу көрүҥүттэн оҕону таһаарар олус уустук, ол эрэн киниэхэ эксээмэҥҥэ бэлэмнэнэр оҕо барыта куттанарын, оҕолор бэйэлэрин түмүктэрин эрэ туһугар долгуйалларын, кини хайдах да туттардын ким да кинини сиилээбэтин өйдөтүөхтээхпит.

  • Төрөппүттэрин эрэлин түһэн биэрэртэн куттанар. Бу куттал бастакы көрүҥҥэ маарыҥныыр, оҕо барыларыттан ордук буола сатаан төрөппүттэригэр саамай үчүгэй оҕо буоларга дьулуһар. Ханнык баҕарар төрөппүккэ бэйэтин оҕото атыттартан ордук.

Манна оҕо уонна төрөппүт икки ардыгар аһаҕас уонна чугас сыһыан олохтоноро наада.

  • Оҕо бэлэмэ суох буоллаҕына куттанар. Биллэн турар, оҕо эксээмэҥҥэ бэлэмнэниэхтээх, оскуола сылларын устата ылбыт билиитин сааһыланыахтаах. Төрөппүт онуоха бары усулуобуйаны олохтуур уонна оҕотугар эрэнэрин, өйүүрүн биллэрэр эрэ кыахтаах.

ОГЭ, БКЭ – улахан суолталаах эксээмэннэр. Ол эрэн бу эксээмэннэртэн киһи дьылҕата барыта тутулуктааҕын курдук ылынар сыыһа. Инникини тымтыктанан көрбүт суох. Эксээмэнин сатаан туттарбатах оҕо иккистээн туттарар кыахтаах.

Эксээмэн буолара аҕыйах кэм хаалбытын кэннэ араас куталлары суох оҥоро сатыыр эмиэ сыыһа. Туохтан эмэ толлуу, куттаныы хаһан баҕарар үөскүүр иэйии. Эксээмэнин бырабааллыыртан куттанар оҕо, үчүгэйдик туттарарга мотивациялаах буоларын туһунан психологтар эмиэ суруйаллар.

Сонуннар

Ордук ааҕаллар

Иван Туласынов:  Муусука дьикти алыбар куустаран
Дьон | 23.11.2023 | 14:00
Иван Туласынов: Муусука дьикти алыбар куустаран
Тапталлаах «Киин куорат» хаһыаппыт бүгүҥҥү нүөмэригэр быйылгы «Алампа» аатынан норуот бириэмийэтин «Бастыҥ  ырыа айааччы» лауреата, Саха Өрөспүүбүлүкэтин култууратын туйгуна, үтүөлээх үлэһитэ, самодеятельнай композитор, Саха Өрөспүүбүлүкэтин ырыа айааччыларын түмсүүтүн чилиэнэ, Бүлүү куорат бочуоттаах олохтооҕо Иван Туласыновы кытта кэпсэтиибин ааҕыҥ.   – Иван Иванович, үтүө күнүнэн! Быйыл бэһис сылын норуот номох оҥостубут, таптыыр...
Эргиччи талаан баар киһитэ — Карл Нутчин!
Дьон | 23.11.2023 | 21:00
Эргиччи талаан баар киһитэ — Карл Нутчин!
Бу интервьюга Карл Алексеевич тута сөбүлэспитэ, туох эрэ саамай күндүнү кытта көрсүһэр курдук – оҕо сааһа, үөрэммит сыллара, тапталлаах кэргэнэ, талан ылбыт идэтэ, олоҕо-дьаһаҕа барыта бу биһиги кылгас кэпсэтиибитигэр ахтыллан ааһар. Кини сахалыы сэмэйэ, холкута, муударайа хайдах эрэ сэбиэскэй кэм  дьиҥнээх эр киһитин, саха саарынын, биһиги аҕаларбытын санатта.   Карл Алексеевич...
«Харчы» сериал туохха үөрэтэрий?
Сонуннар | 23.11.2023 | 10:00
«Харчы» сериал туохха үөрэтэрий?
Бу күннэргэ “Саха” Национальнай көрдөрөр-иһитинэрэр хампаанньа ханаалыгар “Харчы” сериал көстө турар. Чахчы олоххо баары ойуулуур-дьүһүннүүр киинэни көрөөччү олус сэҥээрдэ. Тустаах уорганнар “Массыанньыктартан сэрэниҥ!” диэн хас муннук аайы да үөгүлээтэхтэринэ, албыннаппыт дьон ахсаана аҕыйыа суох курдук... Ол туһунан ИДьМ нэдиэлэтээҕи субуоккалара сэһэргииллэр, дьон оҕуруктаах өйдөөх массыанньыктар угаайыларыгар киирэн биэрэн, нэдиэлэҕэ холбоон...